شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
زکات فطره امسال (۱۴۰۲) طبق نظر اکثر مراجع، ۶۰ هزار تومان معادل ۳ کیلوگرم گندم یا معادل ۳ کیلوگرم برنج اعلام شده است که خانواده‌ها بر اساس قوت غالب خود آن را پرداخت می‌کنند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، زمان وجوب زکات فطریه از غروب شب عید فطر است و مراجع تقلید، تأخیر پرداخت آن را بعد از نماز عید جایز نمی‌دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت کند.(۱)
ولی اگر دسترسى به فقیر ندارد، مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نیت فطره جدا کرده و براى مستحقى که در نظر دارد یا براى هر مستحقی کنار بگذارد و باید هر وقت که آن را مى‌دهد نیت فطره کند.(۲)اما اگر موقعى که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب(۳)آن است که بعداً بدون اینکه نیّت ادا و قضا کند(به قصد قربت) فطره را بدهد.
کلیک کنید: احکام و آداب مربوط به پرداخت فطریه
کلیک کنید: مبلغ کفاره و سایر وجوهات شرعی دفاتر مراجع تقلید در سال ۱۴۰۲
به مناسبت در پیش بودن عید سعید فطر، میزان زکات فطره ماه مبارک رمضان (۱۴۰۲ هجری شمسی / ۱۴۴۴ هجری قمری) بر اساس اعلام دفاتر مراجع تقلید ذکر می‌شود:
حضرت آیتالله خامنه‌ای
دفتر مقام معظم رهبری در قم درباره میزان زکات فطره و کفاره ماه مبارک رمضان با اشاره به آن که مومنان می‌توانند قیمت سه کیلو گندم یا برنج و مانند آن را از محل سکونت خود استعلام و آن را بر اساس مقدار شرعی به عنوان زکات فطره پرداخت کنند، اعلام کرد مبلغ زکات فطره امسال (۱۴۰۲) به قیمت گندم برای هر نفر، «شصت هزار تومان» است. همچنین درباره کفاره غیرعمدی روزه‌های ماه مبارک رمضان نیز اعلام کرد، کفاره باید به صورت طعام پرداخت شود که این مورد در سال جاری بر اساس نظر حضرت آیتالله خامنه‌ای به ازای هر روز ۱۲ هزار تومان است.
آیتالله سیستانی
دفتر آیتالله سیدعلی سیستانی میزان و مبلغ فطریه امسال را اعلام کرد. از آنجا که میزان زکات فطره برای هر فرد سه کیلوگرم است، مبلغ آن برای فطریه بدل از آرد (۶۰ هزار تومان) و برای فطریه بدل از برنج ایرانی (۳۶۰ هزار تومان) و فطریه بدل از برنج غیر ایرانی، (۱۰۵ هزار تومان) تعیین شده است.
آیتالله مکارم شیرازی
از سوی دفتر آیتالله ناصر مکارم شیرازی میزان زکات فطره مشخص و به کلیه دفاتر ایشان در سراسر کشور اعلام شد. بر اساس نظر معظم‌له، زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ (۶۰ هزار تومان) و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ (۲۴۰ هزار تومان) اعلام شده است. مؤمنین در انتخاب هر یک از این موارد مخیر هستند.(۴)
کفاره روزه غیر عمد مبلغ ۱۲ هزار تومان است که باید به صورت نان تهیه و پرداخت شود، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ ۷۲۰ هزار تومان است.
آیتالله وحید خراسانی
بر اساس اعلام دفتر آیتالله حسین وحیدخراسانی، میزان فطریه امسال به ازای هر نفر و با قیمت گندم (۶۰ هزار تومان) است، ضمن آن که کفاره غیرعمدی و عمدی روزه نیز از نظر وی برای هر روز، به ترتیب ۱۵ و ۹۰۰ هزار تومان اعلام شد.
آیتالله شبیری زنجانی
همچنین بر اساس نظر آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی، شخصی که پرداخت زکات فطره بر او واجب است باید برای خودش و کسانی که نانخور او هستند، هر نفری یک صاع (تقریبا ۳کیلو و ۶۰۰گرم) از خوراکی‌های رایج در منطقه خود (مانند گندم، برنج و …) یا مبلغ آن را به عنوان فطریه بپردازد. با توجه به اینکه قیمت گندم و برنج در شهرهای مختلف، ممکن است اندکی متفاوت باشد، لذا مؤمنین می‌توانند معادل مقادیر مذکور را بر طبق قیمت محل زندگی خود، محاسبه و پرداخت نمایند.
کفاره افطار غیر عمدی برای هر روز، یک مد طعام (حدود ۹۰۰گرم به‌حساب گندم) است که باید به مسکین (فردی که معیشتش سختتر از فقیر می‌گذرد) پرداخت شود و در صورت اطمینان می‌توان قیمت آن را به مسکین داد تا برای خودش این مقدار طعام بخرد.
دفتر آیتالله شبیری زنجانی، مبلغ (۷۲هزار تومان) را بابت زکات فطره هر نفر (به‌حساب قیمت گندم) و مبلغ ۱۸هزار تومان را برای کفاره افطار عذری دریافت می‌کند و به مصرف آن می‌رساند.
آیتالله نوری همدانی
بر اساس اعلام دفتر آیتالله حسین نوری همدانی، زکات فطره هر فرد باید حدود سه کیلوگرم گندم یا برنج یا نظیر آن که در رساله عملیه ذکر شده و یا قیمت آن را پرداخت کنند. بر این اساس قیمت قوت غالب گندم (۶۰ هزار تومان) و قیمت قوت غالب برنج (۲۴۰ هزارتومان) است که افراد در پرداخت آن مخیرند، در ضمن اگر در منطقه محل سکونت اجناس ذکر شده قیمت دیگری دارد باید به قیمت منطقه خود محاسبه کنند. همچنین کفاره غیر عمد برای هر روز ۱۲ هزار تومان و کفاره عمد برای هر روز ۷۲۰ هزار تومان است.
آیتالله جوادی آملی
بنابر اعلام دفتر آیتالله عبدالله جوادی آملی، مبلغ فطریه برای هر نفر برمبنای قوت غالب منطقه، سه کیلو گندم، برنج و مانند آن‌ها و یا معادل قیمت اینها به قیمت روز پرداخت گردد. همچنین مبلغ مربوط به کفاره غیرعمد، به ازای هر روز (۱۲ هزار تومان) و کفاره عمدی روزه به ازای هر روز ۷۲۰ هزار تومان تعیین شده است.
آیتالله سبحانی
افزون بر این، دفتر آیتالله جعفر سبحانی نیز اعلام کرد که زکات فطره امسال بر مبنای قوت غالب گندم، مبلغ (۶۰ هزار تومان) و بر مبنای قوت غالب برنج، مبلغ (۳۰۰ هزار تومان) است. کفاره روزه غیر عمد مبلغ ۱۸ هزار تومان است، همچنین کفاره روزه عمد مبلغ یک میلیون و ۸۰ هزار تومان است.
دفتر آیتالله صافی گلپایگانی(ره)
دفتر استفتائات آیتالله صافی گلپایگانی (ره) پیرامون میزان زکات فطره و کفّاره روزه در اطلاعیه‌ای آورد: پیرو سؤالات مکرّر و متعدد مقلّدان محترم مرجع عالیقدر آیتالله صافی گلپایگانی قدس سره که بر تقلید از ایشان باقی مانده‌اند، فتوای مرجع فقید پیرامون میزان زکات فطره و کفاره روزه، بشرح ذیل است: مؤمنان مبلغ معادل یک صاع (۳ کیلوگرم) گندم یا برنج را به عنوان قوت غالب جهت زکات فطره بپردازند. کفاره روزه غیرعمدی، برای هر روز، یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام مثل گندم است. کفاره عمدی، برای هر روز افطار عمدی، اطعام شصت مسکین؛ هرکدام یک مد (حدود ۷۵۰ گرم) طعام، مثل گندم پرداخت شود.
دفتر آیتالله علوی گرگانی (ره)
همچننی، مبلغ کفاره و فطریه ماه مبارک رمضان ۱۴۰۲ از طرف دفتر مرجع فقید آیتالله سیدمحمدعلی علوی گرگانی (ره) اعلام شد. قیمت زکات فطره از گندم (۶۰ هزار تومان) از برنج به طور متوسط (۲۰۰ هزار تومان) و مبلغ کفاره غیر عمد دوازده هزار تومان است.
—————————————-
پی‌نوشت‌ها:
۱- ر.ک: امام خمینى، سید روح‌الله، توضیح المسائل (محشى)، ج۲، ص ۱۸۰، م ۲۰۲۵، دفتر انتشارات اسلامى، قم، هشتم، ۱۴۲۴ ه ق.
۲-همان، ر.ک: ذیل م ۲۰۳۰٫
۳- آیتالله بهجت: احتیاط مستحب آن است که بعداً قضا کند، ولى أظهر این است که زکات فطره دیگر بر او واجب نیست، ولى معصیت کرده است؛ آیات عظام گلپایگانى، تبریزى، صافى: بعداً باید بدون اینکه نیت ادا و قضا کند فطره را بدهد؛ همان، ر.ک ذیل م
۴- براساس مسأله ۱۶۹۲ رساله توضیح المسائل آیتالله مکارم شیرازی، زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عید فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، یعنى باید براى خودش و کسانى که نان خور او هستند، هر نفر به اندازه یک صاع (تقریباً سه کیلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو یا خرما یا برنج یا ذرّت و مانند اینها به مستحق بدهد و اگر پول یکى از اینها را بدهد کافى است. در ضمن بنابر فتوای معظّم له اگر کسى فقط در افطار شب عید فطر میهمان دیگرى باشد فطریه او به عهده خودش است.
