شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
استفتائات جدید مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب از جمله «حکم دریافت وجه بابت معرفی کار به دیگران» و«تصرف در مشاعات ساختمان» منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (دیماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۷ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده و به صورت ماهانه به‌روز رسانی می‌شود.
شیوۀ تطهیر با آب قلیل
سؤال۱: چگونه با آب قلیل، چیزی که نجس شده را آب بکشیم؟
جواب: ابتدا عین نجس را از محل برطرف کنید سپس آب قلیل را به گونه‌ای که آب از آن جدا شود، روی آن بریزید و چنانچه آب از آن جدا نمی‌شود، می‌توانید آب را با پارچه یا مانند آن بردارید و در صورت دوم بنابر احتیاط دوباره آب بریزید و آن را بردارید؛ البته اگر محل نجس مانند فرش و لباس است که آب را به خود می‌گیرد، باید آن را فشار یا تکان دهید که آب داخل آن، خارج گردد. اما اگر چیزی با ادرار نجس شده باشد باید تطهیر با آب قلیل را به روشی که گذشت یک بار دیگر تکرار کنید. پس از انجام این مراحل، محل پاک می‌شود؛ البته آب قلیلی که برای تطهیر از محل نجس جدا می‌شود (غُساله تطهیر با آب قلیل) نجس است لذا باید پارچه استفاده شده برای جمع آوری آب تطهیر شود یا از پارچۀ دیگر استفاده شود.
دریافت وجه بابت معرفی کار به دیگران
سؤال۲: با ارتباطی که دارم به عنوان مثال یک کارگر را برای شخصی معرفی می‌کنم برای کار کردن و قرار می‌گذارم با کارگر به ازای معرفی درصدی از درآمد را به من بدهد، آیا عمل من از لحاظ شرعی مشکل دارد؟
جواب: اگر به صورت قرارداد جعاله باشد اشکال ندارد، یعنی کارگر بگوید: اگر کار مناسبی به من معرفی کنی، فلان درصد از درآمدم را به شما می‌دهم و شما قبول کنید.
تصرف در مشاعات ساختمان
سؤال۳: برخی ساکنان مجتمع‌های مسکونی، در بخش مشاعات تصرفاتی می‌کنند که برخی دیگر راضی نیستند (مثلا در حیاط آنجا ورزش می‌کنند)، آیا این تصرفات جایز است؟
جواب: اگر قانونی در این زمینه بوده یا شرطی وجود داشته باشد که این تصرفات مطابق آن مجاز باشد، عدم رضایت دیگران تأثیری ندارد و این تصرفات جایز است؛ در غیر این صورت رضایت همه مالکان شرط است.
روش تطهیر کف خانه و مانند آن
سؤال۴: اگر کف خانه با خون، نجس شده و جایی برای خارج شدن آب وجود نداشته باشد، برای تطهیر چگونه عمل کنیم؟
جواب: پس از برطرف کردن عین نجاست، به یکی از دو روش زیر می‌توان آنجا را تطهیر نمود:
۱: آب کر (لوله کشی) به جای نجس وصل شود و همه آن محل را فرا بگیرد.
۲: آب قلیل بر محل نجس شده، ریخته شود سپس با دستمال و مانند آن برداشته شود و بنا بر احتیاط واجب یک بار دیگر بر محلی که آب جمع شده بود مجددا آب ریخته شده و با دستمال و مانند آن برداشته شود. (اگر برای دفعه دوم از دستمال قبلی استفاده شود باید ابتدا تطهیر گردد).
خشک شدن کف دست برای مسح در وضو
سؤال۵: اگر رطوبتِ کف دست، خشک شود باید از ریش یا ابرو برای مسح استفاده شود حال اگر ریش و ابرویی وجود نداشته نباشد (مانند زنی که ابروهایش ریخته) وظیفه مکلف چیست؟
جواب: در این صورت از رطوبت بقیۀ اعضای وضو استفاده کند.
محصول به دست آمده از زمین غصبی
سؤال۶: آیا می‌توانیم در زمینی که مالکش آن را رها کرده بدون اجازه او بذری بکاریم و بعدا به مالک اطلاع بدهیم؟ در این صورت محصولات متعلق به کیست؟
جواب: اگر یقین به رضایت مالک ندارید، جایز نیست ولی در فرض کاشت، محصول متعلق به صاحب بذر بوده و مالک، مستحق اجارۀ زمین است.
حق فسخ هنگام تأخیر در پرداخت مبلغ معامله
سؤال۷: اگر مشتری پس از گذشتن سه روز از معامله و تحقق حق فسخ فروشنده (خیار تأخیر*)، قیمت جنس را به حساب او واریز کند، حق فسخ ساقط می‌شود؟
جواب: اگر فروشنده مبلغ واریزی را به عنوان قیمت معامله قبول کند، حق فسخ او ساقط می شود.
*اگر مشتری ثمن معامله (مثلاً پول) را که نقدی بوده با تأخیر بدهد یا اصلاً ندهد، با شرایط زیر «خیار تأخیر» ایجاد شده و فروشنده حق فسخ معامله را خواهد داشت:
الف) مشتری تا سه روز مبلغ معامله را پرداخت نکند.
ب) فروشنده نیز جنس را تحویل نداده باشد.
ج) اجازه تأخیر در تحویل و پرداخت کالا یا قیمت آن هم در قرارداد قید نشده یا عقد مبنی بر آن نبوده باشد.
