شبکه اجتهاد: استاد محمدحسین ملکزاده معتقد است که فقه مضاف ساحت خاصی از فقه است که به راحتی ساخته نمیشود. مجموعی از موضوعات است که قابلیت قرار گرفتن حول یک محور دارد. یک فقهی ناظر به فقه کلان تشکیل میشود، موضوعی کلان مثل اقتصاد که فقه الاقتصاد را تشکیل میدهد؛ البته فقه مضاف صرف تجمیع مسائلی در موضوعی کلان نیست؛ …
Read More »Tag Archives: فقه مضاف
ماهیت شناسی فقه مضاف/ مجید دهقان
شبکه اجنهاد: فقه مضاف چیست؟ آیا ماهیتی جداگانه از فقه موجود دارد؟ قائلین و طرفداران فقه مضاف چه ادلهای بر اثبات فقه مضاف اقامه میکنند؟ از جمله قائلین به فقه مضاف، حجتالاسلام والمسلمین مجید دهقان است. او معتقد است برای روشن شدن تفاوت فقه مضاف با فقه سنتی، ابتدا باید چند مفهوم را روشن و تبیین کرد. پس از روشن …
Read More »فقه التعامل و ترابط احکام/ محمد عندلیب همدانی
شبکه اجتهاد: تبویب کنونی فقه، ترتیب دقیق و کارآمدی است، و استمرار همین شیوه چه در دروس خارج حوزه و چه درتألیف، بسیار لازم و مفید است. اگر چه ادامهٔ این روش منافات با اتخاذ شیوههای دیگر در کنار همان روش سنتی ندارد. چنانکه به عنوان نمونه فقیه بزرگوار یحیی بن سعید حلی کتاب «نزهه الناظر فی الجمع بین الأشباه …
Read More »فقههای مضاف: رسالت، عملکرد/ بلال شاکری
اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالیان اخیر با انواع فقههای جدید و مضاف مواجهیم به گونهای که هر از چندی فقهی جدید در میان عناوین فقههای مضاف خودنمایی میکند. فقه سیاسی، فقه حکومتی، فقه خانواده، فقه اجتماعی، فقه هنر، فقه محیط زیست و … اما سؤال اساسی درباره تنوع فقههای جدید این است: چرا فقههای مضاف به وجود آمادهاند؟ رسالت ایجاد …
Read More »فاضل لنکرانی: کشف ضوابط جدید در فقه با جدیت دنبال شود/ علیدوست: پرداختن به فقه مضاف ضرورتی پر آسیب است
استاد علیدوست در مراسم افتتاحیه دروس گروههای فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) که با حضور دانشپژوهان در سالن امام خمینی(ره) این مرکز برگزار شد، در سخنانی به تبیین اهمیت فقههای مضاف پرداخت و استاد فاضللنکرانی از لزوم کشف ضوابط جدید در فقه سخن گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در این مراسم به بررسی مفهوم شناسی، ضرورتها …
Read More »سلسله نشستهای تخصصی «عرصههای نوین فقاهت» برگزار میشود
سلسله نشست علمی «عرصههای نوین فقاهت» با حضور اساتید فقه و اصول و طلاب سطح سه و چهار در موضوعات مستحدثه فقهی از جمله فقه رسانه، فضای مجازی، فقه تربیت، فقه محیط زیست، فقه شهروندی برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گستردگی مسائل نوپدید در جامعه دینی و نیاز متدینان به احکام عملی در این عرصهها از سویی و رسالت …
Read More »امروز فقه سنتی جوابگوی جوامع و دوران مدرن نیست/ باید حوزههای علمیه در تئوریزه کردن مباحث فقه مضاف تقویت شوند
استاد گندمکار با بیان اینکه امروز فقه سنتی جوابگوی انسان مدرن، جوامع و دوران مدرن نیست، اظهار داشت: امروز حوزههای علمیه ما نیازمند فقه مضاف هستند، فقه مضاف از منظر فقهی به همه موضوعات اضافه شده و در حوزههای فردی، اجتماعی و جامعه بشری در حوزه بین الملل و در همه جوامع انسانی مبتلابه است. به گزارش شبکه اجتهاد، علوم …
Read More »فقهای سنّتی از ورود به حوزههای فقه مضاف هراس دارند/ ترجمه مباحث فقه هستهای به انگلیسی، در رفع اسلامهراسی بسیار راهگشاست
فقهای سنتی یا استاد ما بودهاند یا همبحث ما هستند و با آنها ارتباط داریم. نظر آنها بستگی به این دارد که چه کسی عهدهدار امور شود. اگر ببینند که هنجارهای جواهری رعایت شده، مخالفتی نمیکنند. البته فقهای سنّتی از ورود به این مباحث هراس دارند. میگویند اگر ورود ماهرانهای به این کار نشود، چیزهایی سرهمبندی میشود و در فضای …
Read More »سالها درباره دگرگونی فقه صحبت کردهایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکردهایم/ دلایلی که میتواند فقه را در جامعه ایرانی منزوی کند
استادیار جامعه المصطفی العالمیه بر این موضوع تأکید کرد که فقه ما در کنار توجه به احکام تکلیفی باید به حق و حقوق مکلفان نیز توجه بیشتری بیابد، گفت: سالها درباره دگرگونی فقه صحبت کردهایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکردهایم؛ یعنی دانش فقه در کنار تبیین و بررسی احکام تکلیفی، باید حق و حقوق مشروع را نیز بررسی …
Read More »فقه مضاف تلاشی بزرگ برای کشاندن فقه به ساحتهای زندگی انسان است/ در تأسیس فقه مضاف دچار شتابزدگی و سرعت غیرمعمول نشویم
اگر دچار شتابزدگی در عرصه فقه مضاف شویم در آینده نیازمند پروژههایی برای رهایی از عواقب این شتابزدگی خواهیم بود و معلوم نیست که بتوانیم به نتیجه برسیم. فقه مضاف در مرحله گذارندن تأسیس، تألیف و تکمیل است به همین دلیل تعریف آن نیز هنوز به درستی مشخص و بررسی نشده است؛ به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، …
Read More »از «فقه نظام» تا «فقه مضاف» در نگاه نوآورانه آیتالله هاشمی شاهرودی
آیتالله هاشمی شاهرودی ضمن ارائه بحث «مهندسی فقه»، وظیفه عملی «مکلف» را شامل همه افعال و تروک، در همه بخشهاى زندگى انسان دانسته که در هر عرصهاى حکم شرعى موجود است. شبکه اجتهاد: دانش فقه وظیفه مکلف را نسبت به احکام شرعی مشخص میکند تا او از عهده مسئولیت شرعی برآید و مصالح و منافع دنیوی و اخروی در پرتو …
Read More »برخی روشنفکران سعی دارند ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند
استاد علیدوست با اشاره به تحقیقات وسیع خود در زمینه مقاصد شریعت اظهارکرد: باید مواظب باشیم که آیات احکام را تحت بند زمان نکنیم؛ البته نباید مقاصد شریعت را نیز نادیده بگیریم و آنها را نفی کنیم؛ برخی روشنفکران سعی دارند که ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند و برخی محرمات را به تبع …
Read More »فقه، نسبت به بررسی موضوعات نوپدید دارای فقدان تحول در روش و عدم مسالهیابی است
حجتالاسلام الهی خراسانی در نشست تخصصی با عنوان تاثیر انقلاب اسلامی در فقههای مضاف، نبود مسئله یابی و عدم وجود نگاههای جدید روشی در پردازش مسائل فقهی را از فقدانهای فقه دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی الهی خراسانی در نشست تخصصی که با عنوان «تاثیر انقلاب اسلامی در فقههای مضاف» در محل دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد …
Read More »شکلگیری فقههای مضاف؛ دستاورد علوم انسانی انقلاب/ نظریه سینمای دینی و نظریه اقتصاد اسلامی نداریم
شکلگیری فقههای مضاف مانند فقه تربیت، فقه مقاومت، فقه فرهنگ و فقه هنر از جمله دستاوردهای این چهار دهه انقلاب است؛ البته ممکن است گفته شود که حوزههای سنتی ما هنوز در بند فقههای سنتی هستند ولی مسائل مربوط به فقه تخصصی سالهاست که در مظان استفتاء مراجع است و دروس خارج برخی بزرگان مرتبط با همین مسئله است و …
Read More »پیامدهای اجتماعی و تربیتی مسائل فقهی مورد لحاظ قرار بگیرد
در مباحث فقه مضاف چنین نیست که با قواعدی مانند حفظ نظام و یا ضرورت و یا ولایتفقیه مباحث اجتماعی و حکومتی و اقتصادی را حل کرد، بلکه فقه پیچیده شده است. چنین نیست که با صرف قواعد کلی حکم به جواز و عدم جواز داد؛ مثلاً کاشت جنین بهصرف اینکه زنا نیست سبب حلیت نمیشود؛ بلکه پیامدهای اجتماعی، تربیتی …
Read More »اصطلاح مانند واحد پولی است/ عنوان سازی موردپسند نیست
آفاق فقه پژوهی در مدرسه تخصصی فقه امام خمینی (ره) قم توسط استاد خالد غفوری ارائه شد. برخی از مطالب مطرحشده بهقرار زیر است: در مقدمه مباحث فقه مضاف این نکته ازنظر گذشت که معنای اصطلاحی معنایی دایر میان اهل آن فن است و باید طبق معروف و متعارف مشی کرد لذا تعاریف غیر مصطلح در این عرصه موردپسند نیست. …
Read More »متاسفانه درحالحاضر حوزه توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد/ فقه نظام تکلیف تمدن را روشن میکند
نقشههای شهرسازی و معماری نیاز دارد که با مشورت فقها طراحی شود. البته اگر همین امروز اصلاحات ساختاری برای اعمال آموزههای فقه انجام شود، حوزه هنوز آمادگی ندارد که نیاز جامعه را تأمین کند. متاسفانه حوزه ما به این دلیل که در آغاز راه است درحالحاضر توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد اما در سطح کلان حرفهای بسیار زیادی …
Read More »ضرورت تبیین ساختاری از فقه بر مبنای جامعیت توحیدی، برای مصون ماندن از افراطِ یکسونگری و تفریطِ سکولاریسم
امروزه همانطور که مُثله کردن دین و حذف بخشهای اجتماعی و سیاسی آن به بروز آفت سکولاریسم منجر شده، افراط در تمرکز بر یک وجه از دین نیز موجب بروز و ظهور بسیاری از جریانهای افراطی در دنیای اسلام معاصر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیاکبر صافی اصفهانی رییس مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی(ره) با اشاره …
Read More »پیشنهاد ساختار و تقسیمی جدید برای فقههای مضاف
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به ضرورت ارائه ساختار و تقسیمی فراگیر و مبتنی بر معیار برای فقههای مضاف گفت: میتوان فقه مضاف را به چهار دسته کلان “فقه اشیاء و موجودات”، “فقه پدیدهها”، “فقه نهادها” و “فقه ساحتها” تقسیم کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول و عضو مجلس خبرگان رهبری …
Read More »میخواهم فلسفهالاجتماع و فقهالاجتماع را پیوند بزنم
متاسفانه عدهای گمان میکنند که ما چون روحانی هستیم یا تعلق به نظام جمهوری اسلامی داریم که البته به این تعلق افتخار هم میکنیم، به این دلیل از علم دینی دفاع میکنیم. در حالی که من کاملاً روشمندانه و مستدل از این امر دفاع میکنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین استاد عبدالحسین خسروپناه، رییس موسسه حکمت و فلسفه ایران، …
Read More »عدالت، جز مقاصد اصلی شریعت است
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اعتقاد امام به لزوم طراحی حکومت و محقق کردن احکام در جامعه برای رسیدن به عدالت، اظهار کرد: ایشان معتقد هستند که عدالت جزء مقاصد الشریعه است و ما نباید به یک حکمی از احکام تسلب داشته باشیم و حکمی از احکام را مقصود بالذات بدانیم، بلکه احکام مطلوبات عرضی …
Read More »فقه مضاف نیازی برای ورود به حلّ مسائل جدید جامعه
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان گفت: ادعا داریم که دین پاسخگوی همه نیازهای جامعه است، مسائل نوپدید هم گاهی آنقدر وسیع است که در باب یک فقه جدید قابلطرح است، نام و نشان فقه مضاف هم وضع شده تا به بابهای جدید توجه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد قطبی در سمینار کارآمدی ولایتفقیه که چندی پیش در …
Read More »نمیتوان به مسائل حکومتی با تک گزارههای فقه فردی پاسخ داد/ ضرورت شکلگیری فقههای مضاف
از مهمترین آسیبهای فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. به گزارش …
Read More »با تعبیر «فقه مضاف» موافق نیستم
بهتر است واژه مضاف را به کار نبریم، بلکه بگوییم ابواب و کتابهای نو در فقه. این تعبیر «نو» اختصاص به مسایل نو ندارد بلکه شامل سامانه جدید و یا تاسیس باب فقهی جدید نیز میشود. شبکه اجتهاد: گزیدهای از مباحث «اصول و روشهای تربیتی» که توسط آیتالله اعرافی مدیر حوزههای علمیه در قالب کرسی خارج فقه با عنوان «فقه …
Read More »جایگاه فقه و تَفَقُه در عصر کنونی
اصلا فقه در زمانه امروز کارکردی دارد و آیا پاسخگوی نیازهای امروز ماست؟ وضعیت امروز فقه و تفقه در حوزههای علمیه حاکی از چیست، رسوب یا پویایی آموزهها؟ چرا پس از گذشت قرنها هنوز سوالاتی بیجواب و حتی عرصههای دست نیافتنی در فقه وجود دارد؟ شبکه اجتهاد: عدم تَفَقُه در فقه سالهاست منتقدانی دارد و در سالهای اخیر این انتقادها …
Read More »توسعهی فقههای مضاف و یک الگوی موفق / مجتبی الهی خراسانی
الگوی برگزاری «حلقه فقه حکومتی» علاوه بر ارزش آموزشی و به فعلیت رساندن بخشی از استعدادهای تخصصی حوزه و تأمین منابع انسانی برای نظریهپردازی، محصولات و نتایج ارزشمند علمی و پژوهشی خواهد داشت و یافتههای آن به سرمایه محتوایی فقه حکومتی خواهد افزود. به گزاش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی مدیرکل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و …
Read More »