این کتاب با تمرکز بر آثار و دیدگاههای «محمد سروش محلاتی»، به نقد مبانی فکری و فقهی او در زمینه نسبت دین و دولت، ولایت فقیه، استبدادستیزی، امر به معروف و نهی از منکر، اقتضائات زمان و عقل و دین میپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازشناسی نفوذ جریان سکولار در ادبیات فقهی معاصر؛ نقدی بر افکار محمد سروش محلاتی» …
Read More »Tag Archives: محمد سروش محلاتی
تحریک گسل قم ـ نجف؛ به چه قیمت و هدفی؟!/ سید محمدحسین دعایی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام سروش محلاتی اخیرا در یادداشتی کوتاه به ذکر مشاهدات خود از «حوزۀ نجف» و بیان شاخصههای آن در مقایسه با «حوزۀ قم» پرداخته است؛ یادداشتی که چون برآمده از یک گرایش مطرح دینی و نمایندۀ یک جریان فعال حوزوی است، ارزش نقد را دارد: یک. نقد مبنامحور بخش عمدهای از تفاوتهای «حوزۀ نجف» و «حوزۀ قم»، نتیجۀ …
Read More »حق امام و حق مردم/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: جناب آقای سروش محلاتی، در سخنرانی ۲۵ رجب، با عنوان «نظریه دولت غاصب در فقه امامیه» پیرامون حقوق خدا، امام و مردم سخن گفته و در نهایت با تصویر امکان تزاحم میان حق امام و حق مردم چنین نتیجه میگیرد: «پرسش این است که اگر بین حق امام و حقوق مردم تزاحم به وجود آید، کدام حق مقدم …
Read More »تردید بیپایه در صدق عنوان بغی و محاربه/ محمد متقیان تبریزی
شبکه اجتهاد: جناب سروش محلاتی در مطلبی با عنوان «این معارضان، محارب نیستند» در دو بخش، به نفی صدق عنوان بغی و محاربه پرداخته و در اجرای مجازات این دو عنوان، درباره کسانی که رفتار خشونتآمیز داشته و مرتکب قتل و جرح شدهاند، تردید مینماید! اشکال به تردید در عنوان «بغی» به نظر وی، حرکتهای خشونتآمیز در نظام اسلامی، دو …
Read More »شهید مطهری و نقش رضایت مردم در حرکات سیاسی ائمه(ع)؛ نقدی بر یک دیدگاه/ محمدمهدی کریمپور
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمد سروش محلاتی مدرس حوزه علمیه قم، ضمن درس گفتارهای خویش، نظر شهید آیتالله مرتضی مطهری در باب نسبت رضایت مردم و حرکات سیاسی معصومین (علیهمالسلام) را مورد بررسی قرار داده است. وی پس از بررسی عبارات شهید مطهری میگوید: تلقی رایج این است که امام(ع) به صحنه سیاسی میآید که حقش را بگیرد، اما شهید …
Read More »حذر کردنهای اسلام آمریکایی از انتقام سخت!/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: پس از ترور و شهادت سردار حاج قاسم سلمیانی و سخنان صریح رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه «انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثهی آلودند»؛ حجتالاسلام محمد سروش محلاتی در یادداشتی با عنوان «قران و ادب انتقام» نوشت: «با شهادت حضرت حمزه در جنگ احد مسلمانان …
Read More »معماری مسجد نبوی چگونه بود؟
شبکه اجتهاد: ۱۸ ربیع الاول سالروز بنای مسجد النبی توسط رسول خدا در مدینه است و این مناسبت فرصتی برای اشنایی با چگونگی بنای این مسجد و شناخت هویت واقعی مسجد در جامعه اسلامی است. بنا به روایت معتبر از امام صادق(ع) که مشایخ ثلاثه نقل کردهاند: پیامبر دیوارهای مسجد خود را ابتدا با یک خشت بالا آورد و آن …
Read More »انتشار «آرای فقهی امام موسی صدر» در یک کتاب
نظر به اهمیت فقه در زندگی و زیست مؤمنانه و نگاهِ دینشناسانۀ امام موسی صدر، فقاهت او محل توجه و شاید به تعبیر دقیقتر، محل پرسش بوده است. برای پاسخ به این نیاز سه منبع مهم در اختیار ماست: ۱- تقریرات و تألیفات فقهی و اصولی امام صدر؛ ۲- آنچه در گفتارها و نوشتارهای ایشان فقهی یا ناظر بر فقه …
Read More »«فقه» را ضایع نکنید!/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم در یک سخنرانی به «بررسی سیاسی ـ فقهی روابط خارجی نظام اسلامی و پذیرش ولایت کفار» پرداخته و نقدی را بر یکی از مطالب مطرح شده در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» وارد کرد که حاوی نکات و مطالب بحث برانگیزی بود. حجتالاسلام والمسلمین رضا …
Read More »سروش محلاتی: محذور «استلزام فقه جدید» باب نظریهپردازی را بسته است/ قاضی زاده: تقسیم علماء به سکولار و غیرسکولار، انقلابی و غیرانقلابی موجب محرومیت از برخی افکار جامعه است
گاهی در تعبیرات فقها آمده که وقتی میخواهند یک رأی و نظری را نقد کنند و کنار بگذارند میگویند مستلزم فقه جدید است و همین کافی است برای اینک یک رأی اعتبار خود را از دست بدهد. یکوقت شما یک نظریه و یک احتمال را با ادله شرعی و حجج میسنجید و میگویید این فتوا برخلاف کتاب و سنت و …
Read More »آیتالله سیستانی، فقیهی که از مردم سالاری دفاع میکند
شبکه اجتهاد: دیدار حسن روحانی با آیتالله سیستانی، بار دیگر نقش ویژه این مرجع تقلید شیعه را در تحولات جهان اسلام و منطقه برجسته ساخت. کنش هر فعال یا اندیشمند بزرگ سیاسی و رهبر معنوی، به مبانی معرفتی و دستگاه فکری او بازمیگردد. به همین منظور، برای فهم بهتر آراء فکری آیتالله سیستانی روزنامه سازندگی با حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش …
Read More »گشتی در «شهر مُردگان» برای کشف ظرفیتهای دیده نشده فقه
کتاب در صدد احیا و به جریان انداختن عرصههای مغفول مانده یا عرضههای دیده نشده فقه است. در این امر هم موفق است؛ اما کاش نویسنده محترم در ضمن گفتاری مکمل در کتاب، با همین روش فقاهت جاری موضع خود را با موضوعات رادیکالتر و مسائل بغرنجتر حقوقی مبتلابه مثل حق مطلق آزادی بیان و نقد و طنز، حقوق جنسی …
Read More »نقدی بر مقاله «اشتباهات ما در حجاب»/ سیدمحمد نجفی یزدی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمد سروش محلاتی یادداشتی با عنوان «اشتباهات ما در حجاب» نگاشته است که نظرات او نیازمند بررسی جدی است. ابتدا خلاصه مطالب مورد ادعا را نقل کرده سپس آن را بررسی میکنیم. * مقاله میگوید: چون چارچوب حجاب توسط علما بهدرستی تبیین نشده است، لذا در وقوع نابسامانی بیتأثیر نیستند؛ زیرا حجاب از ابعاد شرعی بزرگتر معرفی شده است. تقریبا …
Read More »اعتراض پژوهشگاه شهید صدر به اظهارات حجتالاسلام سروش محلاتی/ این سخنان بههیچیک از آثار شهید صدر قابلیت انتساب ندارد
پژوهشگاه تخصصی شهید صدر به گفتگوی حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی پیرامون اندیشه سیاسی شهید آیتالله سید محمدباقر صدر در روزنامه شرق واکنش نشان داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگاه تخصصی شهید صدر در قم ضمن اعتراض به سخنان حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد سطح خارج فقه حوزه علمیه قم، درباره اندیشه سیاسی شهید صدر، در نامهای خطاب به …
Read More »سنگ تحریف بر آیینه اندیشه سیاسی شهید صدر؛ چرا علامه صدر را درست نمیخوانند؟/ سید طاها بصیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب حجتالاسلام والمسلمین سروش محلاتی در مصاحبهای بهتاریخ یازدهم دیماه ۱۳۹۷ با روزنامه شرق (اینجا بخوانید) مطالبی باورنکردنی را به علامه شهید آیتالله العظمی سید محمدباقر صدر نسبت داده است. باورنکردنی از آن رو که اگر کسی کمترین آشنایی با اندیشه شهید صدر داشته باشد نیز میداند که نسبت دادن چنین مطالبی به آن شهید والامقام ممکن …
Read More »آیا اندیشه سیاسی آیتالله شاهرودی را باید در امتداد شهید صدر فهمید؟
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(ره) ۳۰ ساله بود که در سال ۵۸ از نجف به ایران هجرت کرد. در نجف از شاگردان نزدیک شهید صدر بود. در ایران در کنار مسئولیتهای رسمی در حکومت، فعالیتهای علمیاش را ادامه داد و آثار فراوانی در زمینه فقه از او به چاپ رسید. بسیاری از صاحبنظران او را تبیین کننده و شارح …
Read More »امام موسی صدر عناوینی نو در رسالههای فقهیاش مطرح میکند/ نظر ایشان درباره ترور یکی از بهترین تحلیلها بین متفکرین اسلامی است
برخی روشنفکرها ظاهرا علاقه ندارند بشنوند یا اطلاع پیدا کنند که امام صدر فقیه است. اگر کسی میخواهد در بحث حقوق ملت و دولت و حقوق زنان وارد شود و بعد به دین نسبت بدهد، باید مقدمات لازم را برای استنباط طی کرده باشد مخصوصا کسی که میخواهد رای جدید بدهد، اگر او مجتهد و فقیه نباشد نظر او اعتبار …
Read More »استناد «جواز تهمت به مخالفان» به امام خمینی مورد تردید است/ سراغ نداریم امام در زندگی سیاسی کسی را مورد بهتان قرار داده باشد
به نظر بنده این جملات ایشان که هم اکنون فایل صوتی آن هم موجود است، برای استناد دادن این مطلب به ایشان جای تردید دارد. به دو دلیل: یکی آنکه استناد ایشان به روایت «باهتوهم» به شکل بسیار ضعیف انجام شده و به جای آن که مثل بقیه موارد روایت را از لحاظ سند و دلالت مورد بررسی قرار داده …
Read More »در نقد قولِ مشهور
شبکه اجتهاد: در عرصه فقه و فقاهت مؤلفهای یافت میشود که گاه مانع از رأی شخصی و عمل به ادلّه عقلی میشود. «قولِ مشهور» نزد فقها چنین است، مینگرند که دیگر فقهای سلف در باب یک رأی چه گفتهاند و سپس میکوشند تا حتیالمقدور پای از آن فراتر ننهاده و نظری مخالف با آن صادر نکنند. به عنوان نمونه بنگرید …
Read More »از تاکید بر نگاه منظومهای به اندیشههای علامه طباطبایی تا نگاه علامه به قراردادهای بین المللی
نشست علمی تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبایی از سلسله نشستهای تخصصی عدالت در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور و سخنرانیی حججاسلام والمسلمین احمد واعظی، محمد سروش محلاتی و احمدرضا یزدانی مقدم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای آغازین، سید علیاکبر هاشمی دبیر علمی نشست اظهار کرد: عدالت یکی …
Read More »تفسیر وارونه نگرش اسلام درباره «شادی»/ تأکید قرآن و روایات بر «زیست شادمانه»
سروش محلاتی ضمن بررسی انتقادی آیاتی از قرآن که به تصور برخی، در آنها به اندوه و سوگواری توصیه شده است، بیان کرد: بر اساس آموزههای قرآن کریم، این گناهکاران هستند که باید به حزن و اندوه بپردازند و جامعه اسلامی از نظر نشاط و شادی در میان همه جوامع، باید رتبه عالی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »«فقاهت در عاشورا» کتاب تازه محمد سروش محلاتی
جدیدترین اثر محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم با عنوان «فقاهت در عاشورا» از سوی نشر میراث اهل قلم به قیمت ۲۰ هزار تومان روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقاهت در عاشورا» به قلم حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم توسط انتشارات میراث اهل قلم چاپ و منتشر …
Read More »نکاتی بر مُدعای «امکان برابری دیه زن و مرد»/ حسین الهی خراسانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: این نقد، مبتنی بر گزارش منتشر شده از جلسه سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی پیرامون امکان سنجی فقهی تساوی دیه زن و مرد، در تارنمای «شبکه اجتهاد» است. برای امکانسنجی فقهی تساوی دیه زن و مرد(که غیر از اثبات تساوی است و صرفاً امکان ثبوتی آن را مطرح میکند)، دو راه وجود دارد؛ یکی نقد ادله …
Read More »دیه زن و مرد و نسبت آن با مبانی استنباطی فقهی/ با تغییر عرف، امکان تغییر حکم شرعی وجود دارد/ برابری دیه زن و مرد قابل اثبات است
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم به تشریح نسبت عدم تناسب دیه زن و مرد با مبانی استنباطی فقهی پرداخت و افزود: اگر بتوان ۴ مرحله در بحث علمی خویش را پشت سر گذاریم، برابری دیه زن و مرد قابل طرح و اثبات است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد سروشمحلاتی، استاد دروس خارج حوزه علمیه قم، در نشست …
Read More »مصلحتاندیشی مشکلات فقهی کرامت انسانی را حل نمیکند/ با رفوکاری در احکام فقهی مخالفم
از نظر مبانی عقلی و نیز شواهد نقلی مثل آیات قران، امکان اثبات کرامت عام انسانی وجود دارد ولی مشکل این است که برخی احکام فقهی با کرامت غیرمسلمانان سازگار نیست! بخش مهمی از این احکام فقهی، آرائی است که از مستندات کافی برخوردار نبوده و در میان فقها هم از تسالم برخوردار نیستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گفتارهای معرفتی …
Read More »در سیره حضرت علی(ع) اطرافیان کارگزاران و حکمرانان باید از کلیهی امتیازات محروم باشند/ نظام دینی در مورد وقوع فساد در جامعه، در معرض اتهام است
از سیرهی امیرالمومنین(ع) میتوان برای مبارزه با فساد الهام گرفت و به اصولی رسید. با این اصول، فساد تقلیل پیدا میکند، مثلا اطرافیان کارگزاران و حکمرانان باید از کلیهی امتیازات محروم باشند و حتی فعالیتهایی که برای دیگران آزاد است، برای آنها باید ممنوع شود. برای مثال حواشی حاکم نباید از مجوزهایی که برای صادرات یا واردات برای دیگران صادر …
Read More »«ولایت، در مغالطه و مصادره»؛ سه مقاله در نسبت ولایت فقیه و حکومت
جدیدترین اثر انتقادی محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم با عنوان «ولایت، در مغالطه و مصادره» از سوی نشر میراث اهل قلم روانه بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «ولایت، در مغالطه و مصادره»؛ سه مقاله در نسبت ولایت فقیه و حکومت به قلم حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم …
Read More »گامی به پیش در فقه بانوان
شبکه اجتهاد: زمانی که بحث وزارت زنان در دولت دهم مطرح شد، از قم خبر آمد که حضرات صافی گلپایگانی و مکارم شیرازی با این امر مخالفت کردهاند. گویی رسیدن به مناصب عالیهی حکومتی برای بانوان، چندان مقبول عامهی مراجع تقلید نیست. آیتالله اسحاق فیاض از مراجع کنونی نجف اما در پاسخ به استفتائاتی، عنوان کرده است که این مناصب …
Read More »فطریه، گام اول!/ محمد سروش محلاتی
شبکه اجتهاد: فطریه نوعی زکات است که به میزان حدود سه کیلو -مواد غذایی متعارف- در سال پرداخت میشود و بمصرف فقرا میرسد. ولی با توجه به گستردگی فقر و فراوانی نیازمندان، این بودجه چه تاثیر قابل توجهی در رفع نیازهای آنان دارد؟ و آیا میتوان آن را روشی کافی و کارآمد برای فقرزدایی دانست؟ روشن است که پاسخ این …
Read More »نظام اسلامی: نظامی، آری ولی نظامیگری، هرگز!/ محمد سروش محلاتی
شبکه اجتهاد: آنچه میخوانید چکیدهای از سخنان حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان در هیئت دارالزهرا(س) است: شگفت آور است حضرت علی (ع) متهم میشود که “دانش جنگ” ندارد: «لا علم له بالحرب»(خطبه ۲۷) در حالیکه امام دانش جنگ داشت ولی با نظامی گری مخالف بود. …
Read More »