قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 40)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

«سوءِبرداشت» حاکمیت از ماهیت حقوقی «مالکیت منابع ملی» و «محدودۀ حق حاکمیت»/سیدمصطفی محقق داماد

مجازات‌ پدر در برابر کشتن‌ فرزند/ سیدمصطفی محقق‌داماد

شبکه اجتهاد: در هر مجلسی که می‌نشینیم، مشکلات و دشواری‌های اقتصادی کشور، به‌خصوص نگرانی از تحریم‌های جدید فروش نفت، سخن روز است. هرکسی هم برای وضع موجود، تحلیل و توجیه خود را طرح می‌کند؛ از سوءِ‌مدیریت‌ها گرفته تا برخی فسادهای نهادینه‌شده در سیستم اداری. من اما می‌خواهم سراغ علت اصلی بروم آن هم از موضع تخصصی‌ام بی‌آنکه دلائل دیگر را نفی کرده باشم و آن نیست جز «سوءِبرداشت» حاکمیت از ماهیت حقوقی «مالکیت منابع ملی» و «محدودۀ حق حاکمیت» نسبت‌به آن‌ها. ابتدا نظرم را دربارۀ این مهم‌ترین منابع ملی کشور و نحوۀ استفاده از آن طرح می‌کنم و سپس استدلال‌هایم …

توضیحات بیشتر »

رویکردهای آینده پژوهی در فقه/ مهدی عصمتی

رویکردهای آینده پژوهی در فقه/ مهدی عصمتی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در آینده پژوهی رویکردهای مختلفی وجود دارد که حوزه علمیه و فقها گرانقدر برای اینکه بتوانند در آینده نقش دین در مدیریت فرد و جامعه را گسترش دهند، مناسب است که با این رویکردها به مطالعات آینده شناسی بپردازند. ۱- رویکرد اکتشافی: این رویکرد که حالت پیش بینانه دارد، موضوع آن اکتشاف «آینده‌های محتمل بر پایه روندها و رویدادهای جاری است. سوال این رویکرد این است که اگر فقه هیچ مداخله‌‌ای در ایجاد و دگرگونی شرائط نداشته باشد، روندها و رویدادهای جاری، چه آینده‌های محتملی را نوید‌‌ می‌دهد؟ آنچه از این رویکرد بدست‌‌ می‌آید، جنبه اخباری داشته، …

توضیحات بیشتر »

بین ولایت و مرجعیت زنان در کلمات فقهاء خلط شده است/ تسری عدم اهلیت زنان برای قضاوت به عدم صلاحیت افتاء و مرجعیت زنان

بین ولایت و مرجعیت زنان در کلمات فقهاء خلط شده است/ تسری عدم اهلیت زنان برای قضاوت به عدم صلاحیت افتاء و مرجعیت زنان

‏اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی سجادی‌امین در سال ۷۵-۱۳۷۴ وارد حوزه علمیه مشهد شده و دروس مقدماتی و سطح را در حوزه علمیه مرحوم حاج آقای موسوی نژاد(ره) فراگرفته و برای ادامه تحصیل به حوزه علمیه قم مهاجرت نمود. دروس خارج را در محضر اساتید معظم و معزز حجج‌اسلام والمسلمین مروی، قائنی، صادق‌لاریجانی، شهیدی و اشکوری فرا‌گرفت و مباحث حقوقی را در خدمت مرحوم دکتر قربان‌نیا، دکتر حکمت‌نیا و دکتر حبیبی‌تبار گذراند. او مباحث مربوط به مطالعات زنان را از محضر حجت‌الاسلام زیبایی نژاد (رئیس مرکز تحقیقات زنان و خانواده) و جناب آقایان دکتر کرمی، دکتر سبحانی، دکتر بستان و… …

توضیحات بیشتر »

افول ستاره‌ای از ستارگان حوزه/‌ هادی انصاری

افول ستاره‌ای از ستارگان حوزه/‌ هادی انصاری

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید علیرضا حائری، فرزند سید علی اکبر یزدی بود که در سال ۱۳۳۰ شمسی در یزد، دیده به جهان گشود و با هجرت پدر به کربلا، دوران کودکی و نوجوانی خود را در این شهر مقدس گذرانید. وی در آغاز نوجوانی از آنجا که مهد علم و حوزه گرانسنگ نجف اشرف، دوران طلایی و شکوفایی خود را پشت سر می‌نهاد و أستوانه‌های علمی آن، هماوردی در جهان تشیع نداشت رو به سوی این شهر نهاده و نزدیک به یک دهه به تحصیل علم و خوشه‌چینی از دست آوردهای علمی بزرگان حوزه علمیه نجف اشرف پرداخت. عمده اساتید …

توضیحات بیشتر »

پیامد‌های تصویب ممنوعیت ازدواج زیر ۱۸ سال/ سینا کلهر

شبکه اجتهاد: اگرچه پیش بینی رفتار نمایندگان مجلس دشوار است اما اگر اتفاق خاصی نیفتد، به احتمال زیاد مجلس روز یکشنبه، طرح ممنوعیت ازدواج زیر ۱۸ سال را تصویب خواهد کرد. پیش از این نیز ۱۵۱ نماینده مجلس به یک فوریت این طرح رای داده بودند. هدف طرح جلوگیری از ازدواج کودکان است و از آنجایی که کودکی ۱۸ سال تعریف شده است، طرح تلاش می‌کند با غیر قانونی اعلام کردن ازدواج‌های دوره کودکی، با این پدیده مقابله کند. آیا قانون می‌تواند رفتار مردم و فرهنگ‌ها و سنت‌ها را تغییر دهد؟ به خصوص در مناطقی که نه خود قانون حضور …

توضیحات بیشتر »

حاکمیت نگاه‌های مردانه در برنامه‌ریزی‌ برای حوزه‌های علمیه خواهران/ کوتاهی در ثبت تاریخ زنان، حتی در مبحث اجتهاد/ هیچ یک از آقایان در مشهد موافقت نکردند خانم‌ها در درس خارج شرکت کنند

برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامه‌ریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است

اختصاصی شبکه اجتهاد: منور شایسته‌خو، به‌حق چهره‌ای شاخص در امر تعلیم و تربیت، فعالیت‌های فرهنگی به‌ویژه تبلیغ دین مبین اسلام می‌باشد، کارنامه تبلیغی او از جمله ۱۵ سال فعالیت تبلیغی در بخش مبلیغین زبان‌دان بعثه مقام معظم رهبری معرّف این ویژگی بانوی عالمه و خوش‌سابقه می‌باشد. وی از سال ۱۳۶۴ و بعد از گذران دوره دبیرستان، با هدف فهم دین و پیاده‌کردن دین در زندگی خانوادگی و تأثیر آن در جامعه، خصوصا جامعه زنان وارد حوزه علمیه می‌شود و تا اتمام کفایتین به ادامه تحصیل پرداخته و خروجی تحصیل خود را رویکرد تبلیغی پیرامون تفسیر قرآن و سیره عصمت و …

توضیحات بیشتر »

رنگ مشکی برای چادر بانوان مستحب نیست/ استفاده از رنگ‌های غیر از مشکی در حجاب، فی‌نفسه محذوری ندارد/ ساتریت حجاب هم به رنگ و هم به نوع پارچه بستگی دارد

رنگ مشکی برای چادر بانوان مستحب نیست/ استفاده از رنگ‌های غیر از مشکی در حجاب، فی‌نفسه محذوری ندارد/ ساتریت حجاب هم به رنگ و هم به نوع پارچه بستگی دارد

به طور خاص به لحاظ شرعی نمی‌توان حکم وجوبی یا حکم تحریمی نسبت به چادر مشکی داشته باشیم. با توجه به عناوینی که ذکر شد، در برخی موارد، در مواقعی که یکی از عناوین ذکر شده صادق باشد، چادر مشکی ترجیح دارد؛ و در برخی موارد محدود چادر مشکی شاید مورد توصیه نبوده و اگر در حد لباس شهرت نیز باشد، شاید استفاده از آن حرام باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: پوشش از ابتدای خلقت همواره از مسائل روزمره و مهم جامعه به شمار آمده است. پوشش و حجاب در هر اجتماع عقلایی انسانی، دارای اهمیت بوده ولی حد و مرز …

توضیحات بیشتر »

فقه‌الحدیثِ تاریخی؛ فعلاً ناامیدیم!/ مصطفی قناعتگر

فقه‌الحدیثِ تاریخی؛ فعلاً ناامیدیم!/ مصطفی قناعتگر

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از ابزارهای فهم حدیث و سنجش اعتبار آن، «مطالعه تاریخ» عنوان شده است. شأن نزول حدیث، موضوع شناسی حدیث، فضای صدور حدیث و مواردی از این دست، در پرتوی تاریخ‌خوانی آشکار می‌شود و به فهم بهتر حدیث کمک می‌کند. به یقین، باورمندان به این نگاه، نمی‌گویند همه چیزِ فهم و سنجش حدیث، در تاریخ است؛ بلکه هدف ایشان این است که بگویند این ابزار نیز کارآمد است و نباید مورد غفلت واقع شود. ظاهر این فرمایش، متین و معقول و غیرقابل مکابره می‌نماید و انگیزه مطالعات تاریخی را برای دانشیانِ احادیثِ فقهی و کلامی و اخلاقی …

توضیحات بیشتر »

آغاز حیات حوزه حدیثی قم با رویکرد قمیان اشعری/ سید علیرضا حسینی شیرازی

 دلالت مشیخه شیخ صدوق بر وثاقت علی بن ابراهیم بن ‌هاشم قمی

اختصاصی شبکه اجتهاد: در جلسه گذشته پیرامون چرایی گفتگو از حوزه‌های حدیثی، هدف از شناخت گذرگاه‌های حدیث، شیوه بحث و سرفصل‌های بحث سخن گفتیم. تتمه: یونس بن عبدالرحمن پیرامون یونس نکاتی بیان شد و نکاتی اینک بیان می‌کنیم. او در طبقه سوم اصحاب اجماع است و یکی از چهار نفر از اعضاء اصلی این طبقه نیز هست. یونس متعلق به کدام اقلیم جغرافیایی است؟ در منابع رجالی شیعه به قمی بودن او یا حتی به ارتباطش با قمی‌ها مطلقا اشاره نشده است. حتی از گزارش ۱۲۰۸ نجاشی و برخی گزارشات با توجه به مشایخ و مرتبطین با او می‌توان دریافت …

توضیحات بیشتر »

قیاس مع‌الفارق بی‌حجابی اجباری و حجاب اجباری/ محمدعلی میرزایی

از حجاب واجب تا حجاب معروف؛ چرا امربه‌معروف در حوزه حجاب کم‌اثر است؟/ محمدعلی میرزایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: هیچ وحدت و اشتراک و ملازمه‌ای بین حکم بی‌حجابی و حجاب اجباری نیست. اگر بی‌حجابی اجباری در دوره رضاخان یا در اروپای قرن بیست‌ویکم خلاف آزادی و کرامت و اراده آزاد انسان در پوشش بوده به معنای جریان این تقبیح در حجاب اجباری نیست. از حکم بی‌حجابی اجباری برای حجاب اجباری قیاس نمی‌توان کرد. شرایط قیاس صحیح در آن‌ها نیست. مسلمانانی با اعتقادات اسلامی آنان و اوامر شرع و فقهی که پیروی می‌کنند نوعی پوشش را واجب و لازم‌الاطاعت می‌دانند. از سویی، التزام و تقید به این حکم آنان هیچ‌گونه تجاوز به‌حق دیگران و باعث تضییع حقوق …

توضیحات بیشتر »

خصوصیات کرسی درس آیت‌الله میرزاجواد تبریزی/ نکات ایشان در قواعد فقهی، مغفول مانده است/ می‌گفت: چهل سال است تعطیلی را درک نکردم!

خصوصیات کرسی درس آیت‌الله میرزاجواد تبریزی/ نکات ایشان در قواعد فقهی، مغفول مانده است/ می‌گفت: چهل سال است تعطیلی را درک نکردم!

شیخنا الاستاذ، آیت‌الله‌ تبریزی در کتاب اصولی دروس فی مسائل علم الاصول در ذیل مباحث، قواعد فقهی المیسور، نفی ضرر، الصحه، ید، فراغ و تجاوز، قرعه و… را مطرح می‌کنند. حتی در برخی از این قواعد، نظرات خاصی نیز مطرح می‌کنند که تا بحال مطرح نبوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله میرزا جواد تبریزی (ره)، اگرچه به ظاهر، فردی ساده و مرجعی معمولی و دارای مقلدین نه‌چندان زیاد به نظر می‌رسید، اما محبوبیت و مقبولیت علمی وی در حوزه‌های علمیه، هیچ‌گاه با میزان آشنایی مردم با وی همسان نبود. این مقبولیت تا آنجاست که شاید بتوان گفت اکثر اساتید فعلی …

توضیحات بیشتر »

چرا خمس چاه‌های نفت، توسط دولت پرداخته نمی‌شود؟

جعفر نجفی بستان

با توجه به سه قسمی که در پرداخت خمس معادن مطرح شد، واضح است که چون خمس را ملک منصب می‌دانند، خمس هیچ معدنی ازجمله چاه‌های نفت لازم نیست توسط دولت پرداخت شود. معادن و چاه‌های نفت در دست دولت است و دولت هم آن‌ها را در امور عامه صرف می‌کند؛ لذا فقیه که مالک تمام خمس است، همه این موارد را مصلحت دانسته و به دولت این اختیار را می‌دهد که خمس معادن را در امور عامه مصرف کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه منابع و معادن، از مهم‌ترین مؤلفه‌های ثروت هر اجتماعی به شمار می‌آیند. در فقه اما سخن …

توضیحات بیشتر »

معمای «اجتهاد النبی»، انکار «خطاپذیری»، اثبات «عصمت»/ مصطفی قناعتگر

معمای «اجتهاد النبی»، انکار «خطاپذیری»، اثبات «عصمت»/ مصطفی قناعتگر

اختصاصی شبکه اجتهاد: هنوز مدت زیادی از تنش میان «حیدر حب الله» و آیت‌الله محسنی به واسطه چاپ کتاب «المعتبر من بحار الانوار» نگذشته بود که او به دعوت مدرسه بهاره تخصصی حدیث دفتر تبلیغات به مشهد آمد. نزدیکان وی خبر داده بودند که موضوع سخن وی، موضوع چالشی و جنجال‌برانگیز «اجتهاد النبی» است. البته در بنرهای دفتر تبلیغات عنوان عام تری مکتوب شده بود که شاید دلیل آن، همان جنجالی بودن تیتر «اجتهاد النبی» بود. این عنوان که از عالَم اهل تسنن سربرآورده است و مخالفت با عصمت رسول را با خود به همراه دارد و توجیه اجتهادات به …

توضیحات بیشتر »

آیا بیّنه هنوز در فصل دعاوی، کارآمد است؟

مجتهدین فعلی، مقلدین خوش فهم علمای سلف هستند!/ اصرار فرد بر استفاده از لقب «آیت‌الله»، نشانه جدی خلأ شخصیت درون او است

اگر بینه را حجت شرعی تعبدی به ملاک ظن نوعی دانستیم، قاضی موظّف است همه‌جا مطابق آن حکم کند ولو اینکه در برخی موارد به جهت وجود قرائن مخالف، نسبت به صحت مفاد بینه مردد شود؛ اما اگر بینه را به‌عنوان طریق حصول وثوق فرض کنیم، قاضی زمانی باید به بینه حکم کند که نسبت به صحت مؤدای آن اطمینان شخصی یابد؛ ازاین‌رو چه‌بسا نتواند به بینه اکتفا کند، بلکه ناچار شود از مراکز ثبتی استعلام کرده و شواهد دیگر را بررسی نماید تا با کمک آن‌ها، به اطمینان نائل آید. اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر حکومتی همواره قضاوت در …

توضیحات بیشتر »

امام صادق(ع) ‌‌‌‌‌‌و الگوی رفتاری یک مسلمان/ محسن الویری

گونه‌شناسی شبهات عاشورایی و رهیافتی برای پاسخ به آنها/ محسن الویری

این نوشتار در پی آن است که الگوی پیشنهادی برای روابط گوناگون مسلمانان در این نامه را بکاود و ضمن استخراج و معرفی آن، کارآمدی آن را برای الگو قرار گرفتن از سوی همه مسلمانان در جهان معاصر بنمایاند. شبکه اجتهاد: در نگاهی کلی می‌‌‌‌‌‌توان آموزه‌‌‌‌‌‌های دینی را به دو دسته آموزه‌‌‌‌‌‌های مرتبط با ساحت اندیشه و آموزه‌‌‌‌‌‌های مرتبط با ساحت رفتار تقسیم کرد. آموزه‌‌‌‌‌‌های دسته نخست آموزه‌‌‌‌‌‌هایی هستند که در بردارنده گزاره‌‌‌‌‌‌هایی در باره عالم هستی و مراتب آن مانند عالم ماده و عالم مجردات و ویژگیهای این جهان و آن جهان و در یک کلام مجموعه هست و …

توضیحات بیشتر »

امام صادق(ع)، بنیانگذار تشکیلات نیابت و مرجعیت/ عبدالرحیم اباذری

امام صادق(ع)، بنیانگذار تشکیلات نیابت و مرجعیت/ عبدالرحیم اباذری

شبکه اجتهاد: عصر امام صادق علیهم السلام را از جهاتی می‌توان عصر تعلیم و تربیت شاگردان فاضل و ساماندهی تشکیلات مرجعیت شیعه و فقاهت فقهاء نامید. دوران امامت حضرت باقر و امام صادق علیهما السلام مصادف با شکسته شدن فضای تحریم چندین ساله نقل و ضبط احادیث، سقوط سلسله بنی‌امیه و آغاز حکومت عباسیان شد و تا حدودی فضای باز علمی و سیاسی در جامعه حاکم گردید. این دو امام همام از این فرصت تاریخی، بهره مناسب بردند و در پی نیم قرن (۱۴۸ ـ ۹۴ه‍‌) تلاش و اهتمام کم‌نظیر، عالمان، فقیهان و دانشمندان بسیاری در مکتب اهل‌بیت (ع) پرورش …

توضیحات بیشتر »

امام صادق(ع)؛ پیشوایی در چندین آوردگاه/ حمیدرضا شریعتمداری

تکفیر در اهل سنت/ حمیدرضا شریعتمداری

شبکه اجتهاد: بیست و پنجم شوال یادآور سوگمندیِ سترگِ جامعه دیرپای شیعی در نیمه قرن دوم هجری است که به تازگی در عهد پنجمین و ششمین امامش با عمق معارف دینی و مذهبی‌اش آشنا شده بود. پیش از آن، آنچه در دید و فرادید بود بیشتر، شور انقلابی بود و عواطف پاک انسانی؛ تفضیل این صحابی بر آن صحابی بود یا صرفا به قدرت رساندن شایستگان. کسانی هم البته در کار چهره پردازیِ ماورائی از اولیای برگزیده خدا بودند. راه ناهمواری که صادقین علیهماالسلام پیمودند، به مراتب، سخت تر از تاسیس یک جامعه یا دولت یا حتی یک دین و …

توضیحات بیشتر »

از گرسنگی در شیراز تا شیخ‌الاسلامی ایران!/ علی شمشیری

از گرسنگی در شیراز تا شیخ‌الاسلامی ایران!/ علی شمشیری

در بازگشت از عتبات، توقفی اجباری در هویزه به الزام حاکم آن دیار داشته و بعدازآن توفیقی اجباری در شوشتر به الزام مردمان آن برای تبلیغ دین داشت. بعد از رجوع به اصفهان و ادامه کرسی درس، نامه‌های فراوانی از اهالی شوشتر و هویزه دریافت کرد که وی را به شهر خود فرامی‌خواندند. درنهایت در سال ۱۰۷۹ قمری، به دعوت حاکم خوزستان، فتحعلی خان رهسپار شوشتر گردید. اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز درگذشت، مرحوم سید نعمت‌الله جزایری، گذری اجمالی بر زندگی وی کردیم. تلاش بر آن بود تا نکات و بزنگاه‌های زندگی فقیه جزایری مطرح گردد تا از آشنایی …

توضیحات بیشتر »

سید نعمت الله جزائری، نه اخباری بود و نه اصولی!/ نسبت‌های شیخ انصاری به سید، موجب اخباری دانستن وی شده است

سید نعمت الله جزائری، نه اخباری بود و نه اصولی!/ نسبت‌های شیخ انصاری به سید، موجب اخباری دانستن وی شده است

ارتباط با حاکمان بعد از تفوق علمی بوده است؛ همه مناصب، آنچه را که از ارتباط با حکام بوده یا پذیرش احکام و پذیرش منصب از حاکمان را قبول کرده است. در اصفهان در کنار علامه مجلسی، علامه مجلسی را به‌عنوان مرجع مردم اصفهان پذیرفته و خودش را نه مطرح ‌کرده و نه عهده‌دار مسئولیتی، تنها عهده‌دار تدریس بوده است. ولی بعد از آن‌که وارد خوزستان شد، این خلأ را احساس کرده و به خاطر پوشش خلأ، مناصب را به‌عهده می‌گیرد. به تمام معنا می‌توانیم بگوییم، سید از مصادیق «ان الذین آمنوا ثم استقاموا فلا خوفٌ علیهم و لا هم …

توضیحات بیشتر »

روش اجتهاد «روایت محور و فقاهت مدار» و اهتمام به مسائل مستحدثه/ علی نصیری

متون آموزشی حوزه؛ کاستی‌ها و بایستگی‌ها/ علی نصیری

شبکه اجتهاد: روش اجتهاد «روایت محور و فقاهت مدار» روشی است که ما طی هفت سال گذشته آن را مبنای کار فقهی خود قرار داده و تدریس خارج فقه را با بازخوانی روایات وسائل الشیعه بر مبنای آن دنبال کرده‌ایم. از جمله برکات این روش توجه به مسائل مستحدثه است. یکی از نمونه‌‌‌های آن حقوق زندانیان است. گرچه زندان پدیده جدیدی نیست و سالیان متمادی قدمت دارد، اما مباحثی همچون حقوق مادی و معنوی زندانیان و چگونگی تعامل حکومت اسلامی با آنان را‌‌ می‌توان از جمله مسائل مستحدثه در این زمینه دانست. رعایت حرمت زندانی، احسان و نیکی نسبت به …

توضیحات بیشتر »

فقه مخدّرات!/ مسعود بندار

فقه مخدّرات!/ مسعود نیشابوری

اختصاصی شبکه اجتهاد: مفاسد مواد مخدر بر کسی پوشیده نیست. این مفسده امروزه بسیاری از انسان‌های کره زمین را درگیر خود کرده است. فقه به‌عنوان ارائه‌دهنده برنامه بشر، باید به این مسئله بپردازد. بحث از مواد مخدر سابقه‌ای در فقه ندارد، گرچه مواد اعتیادآور بحث شده است که بدان اشاره می‌شود. تقسیم مواد مخدر مواد اعتیادآور به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند: دسته اول: موادی که اعتیاد به آن‌ها تنها برای خود فرد مضر است. از این گروه می‌توان اعتیاد به شکر یا قهوه یا سیگار (اگر دودش به کسی نرسد) را نام برد. دسته اول: موادی که اعتیاد به …

توضیحات بیشتر »

مشخص نبودنِ ماهیت مخدرات، موجب شده فقها حکم آن را از باب تعزیر بدانند نه حد/ تعریف ماده مخدر روشن نیست!

مبانی صنعت گردشگری از منظر فقه/ گردشگری نباید ذیل سیر، سفر و سیاحت بحث بشود

مشکل اساسی ما در فقه مخدرات همین است که نمی‌توانیم به نقطه عطفی برسیم که موضوع‌شناسی و مفهوم شناسی را عمیقاً درک کنیم و بر اساس همان حکم کنیم. به همین جهت هم است که این مسئله را در حوزه تعزیرات می‌برند نه حدود. خیلی از فقها تلاش می‌کنند که این را در بحث حدود نیاورند و جدا بکنند. فکر می‌کنم بی‌وجه نبود که ما ابهام‌هایی در مفهوم مخدرات داشتیم. البته دغدغه‌های استنادی‌ اهل‌سنت کمتر از شیعه است. اختصاصی شبکه اجتهاد: علیرغم فراگیر شدن پدیده مواد مخدر و انواع جدید آن که دسترسی آسان و آثار مخرب فراوان، از ویژگی‌های …

توضیحات بیشتر »

بحث اهدای عضو، احساسی و عاطفی نیست/ انسان مالک اعضای بدنش نیست، ولی علقه‌ای با آن‌ها دارد/ برای پیوند عضو، نیازی به اذن از اولیا نیست!

آیا مراجعه به اعلم در فتوای معیار در قانونگذاری شرط است؟

وقتی شخصی به سلمانی می‌رود می‌تواند موهای خود را پس بگیرد. الآن موهای انسان را می‌فروشند. پس گرفتن مو از سلمانی معنایش مالکیت نیست. یا دست و عضوی که قطع شده است را فرد می‌تواند بگیرد و نمی‌تواند بگوید این میته است و تو مالک میته نمی‌شوی. هر عضوی از انسان که جدا می‌شود تعلق آن یا به اولویت یا اختصاص است. به‌هرحال، عرفا بین اعضا و شخص علقه‌ای وجود دارد؛ اسم آن را هرچه می‌خواهید بگذارید. اختصاصی شبکه اجتهاد: اهدای عضو، چند دهه‌ای است که در کشورهای مختلف انجام می‌شود و از همان ایام نیز در فقه شیعی مطرح …

توضیحات بیشتر »

اگر میراث فرهنگی حفظ نشود، اختلال نظام پدید می‌آید/ میراث فرهنگی، انفال و ملک عمومی است/ حکم به لزوم حفظ میراث فرهنگی، نیازمند نص خاص نیست!

اگر میراث فرهنگی حفظ نشود، اختلال نظام پدید می‌آید/ میراث فرهنگی، انفال و ملک عمومی است/ حکم به لزوم حفظ میراث فرهنگی، نیازمند نص خاص نیست!

ما اساساً نیازی به حکم شرعی نداریم بلکه ضرورت عقلائی ما را بس است. حال اگر اصرار بکنیم بر اثبات حکم شرعی می‌توان به قاعده ملازمه و یا اختلال نظام تمسک جست. در مثل رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، دلیل شرعی خاصی وجود ندارد. اینکه مرحوم امام می‌فرمایند «تخلف حرام است» دلیلش چیست؟ همان اختلال نظام و حرج و مرج است. در میراث فرهنگی نیز چنین است و نبود آن اختلال نظام اقتصادی را به دنبال می‌آورد. اختصاصی شبکه اجتهاد: میراث فرهنگی، یکی از بخش‌های مغفول فقه اسلامی است که مباحث جالب و منحصربه فردی در خود دارد؛ مباحثی از …

توضیحات بیشتر »

مراقب هستیم حوزه به وادی خطوط سیاسی نیفتد/ حوزه باید حامی و ناصح نظام باشد/ به‌ بهانه استقلال حوزه، شواری عالی را می‌کوبند

مراقب هستیم حوزه به وادی خطوط سیاسی نیفتد/ حوزه باید حامی و ناصح نظام باشد/ به‌ بهانه استقلال حوزه، شواری عالی را می‌کوبند

آیت‌الله سید احمد خاتمی با تاکید بر اینکه «حوزه باید حامی ناصح و نظام باشد»، گفت: حوزه علمیه باید خوبی‌ها را ببینید و تجلیل کند و نسبت به نارسایی‌ها تذکر دهد. ما در شورای عالی حوزه به شدت مراقب این مطلب هستیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: در طول تاریخ حیات حوزه‌های علمیه شیعی «استقلال» و عدم وابستگی به دولت‌ها، موضوعی حیاتی برای حوزویان بوده است. امتیاز استقلال حوزه‌های علمیه شیعه برگ درخشانی است که حوزه به خود می‌بالد. امروز این موضوع با نظرات مختلفی مواجه شده و بعضاً با هجمه و اتهاماتی روبرو شده است و به بهانه‌های مختلف به این …

توضیحات بیشتر »

صور پنج‌گانه حضور و غیاب فقه و فقیه در صحنه/ محمدعلی میرزایی

امت، به‌مثابه نهاد امر به معروف و نهی از منکر/ محمدعلی میرزایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: بی‌وقفه بر اعتقادم به امکان و ضرورت تولید فقه حکومتی تأکید می‌کنم. این تکرار و تأکید برای این است که ذهنیت‌‌های قبلی و معمولاً منفی مانعی در فهم درست نوشته‌‌ها نباشد. سخن اصلی این نوشته در اصل فقه حکومتی یا حکومت و حاکمیت فقهی و فقاهتی و فقیه محور نیست. کسی که به رسالت‌‌های حداکثری اندیشه دینی در دنیا باور دارد به‌طور یقین به فقه سیاسی و فقه سیاست هم لاجرم معتقد است؛ اما سخن در منطق و مسیر درست حرکت به این سمت است. امروزه به روال دهه‌‌های سابق عده‌ای از ما مدام از فقه و …

توضیحات بیشتر »

پاسخ به یک اشکال فقهی در نزاع اعتقادی این روزهای مشهد/ علی خسروی

راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: همانطور که در نوشتار قبلی به اختصار تفاوت میان تبعیت از مرجع تقلید با اولیاء الهی که این نحله عرفانی از آن سخن می گوید، روشن شد؛ احکام و موضوعات شرعیه از سوی مرجع تقلید بیان می گردد، لکن تعیین مصداق و تشخیص خارجی موضوعات احکام شرعیه به مکلف واگذار شده است. لذا برای وجاهت تبعیت مطلقه از اولیاء الهی، حتی در مصادیق، حصول قطع یا اطمینان به مؤدی اوامر اولیاء الهی برای خود مکلف، قابل طرح است. این پاسخ در فایل صوتی جدیدی که منتسبین به این نحله عرفانی منتشر کردند، تصریح شده است: «…. در …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله بروجردی و حوزه علمیه مشهد/ حسن طالبیان شریف

آیت‌الله بروجردی و حوزه علمیه مشهد/ حسن طالبیان شریف

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقیه بزرگوار آیت‌الله حاج‌آقا حسین بروجردی از مراجع عالیقدر و فقهای برجسته شیعه مقیم قم بود. ایشان در حدود ۱۵ سال آخر عمر خود مرجعیت عامه شیعیان جهان را بر عهده داشت. این عالم بزرگوار جامع معقول و منقول بود آیت‌الله بروجردی در ماه صفر سال ۱۲۹۲ هق در بروجرد متولد شد. پس از تحصیلات مقدماتی در بروجرد برای ادامه تحصیل در حدود سال ۱۳۰۹ هق به اصفهان رفت و در آنجا اقامت نمود. ایشان مدت حدود ۱۰ سال در حوزه علمیه اصفهان به تحصیل فقه و اصول و فلسفه پرداخت. آیت‌الله بروجردی در فقه و اصول …

توضیحات بیشتر »

مشکل «احادیث طوال»/ حسن انصاری

سلفی‌گری و وهابیت آل سعود آینده‌ای در یمن ندارد/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: در منابع حدیثی ما احادیثی با متونی بلند و یا در واقع آنچه به عنوان «احادیث طوال» خوانده می‌شود کم نیست. گاهی این احادیث در برگیرنده خطبه‌ای بلندند و گاهی مکتوبی مطول و در بسیاری مواقع هم متن گفتگو و یا مناظره‌ای بلند را شامل می‌شوند. طبعا با توجه به محدودیت توانایی حفظ راویان از یک سو و محدودیت نوشت افزارها و کاغذ و از این قبیل در عصر پیامبر (ص) (در این مورد خاص، علاوه بر این‌‌ها معدود بودن راویانی که توانایی خواندن و نوشتن داشتند هم مطرح است) و بخشی از تاریخ حیات امامان شیعه همواره …

توضیحات بیشتر »

اقتصاد سیاسی، مهم‌ترین عامل رونق تولید است/ فقه حداقلی، نافی ولایت‌فقیه و پایمال‌کننده خون شهدا است!

در حوزه‌های علمیه، چیزی تحت عنوان شخصیت‌گرایی نداریم!

فقه نظام اقتصادی در سه حوزه اهداف و غایات، قواعد و سیاست‌ها، ساختارها و سامانه‌های اقتصادی در رونق تولید نقش منحصر به فردی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: از سال ۱۳۷۳ که با ابتکار رهبر معظم انقلاب اسلامی اولین شعار سال اعلام شد تا امسال که شعار «رونق تولید» توسط ایشان به‌عنوان شعار سال برگزیده شد، با توجه به شرایطی که کشور در آن قرار داشته، بخش عمده این شعارها به مباحث اقتصادی کشور و بهبود شرایط معیشتی مردم اختصاص یافته است. رونق تولید تنها با تعیین شعار سالانه محقق نخواهد شد، بلکه این‌کار مستلزم تعیین راهبردها و راه‌کارهایی است که …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky