آخرین اخبار

آیت‌الله نوری همدانی ضعف مدیریتی را بزرگترین مشکل کشور دانسته و با تأکید بر این که بارها به مسؤولان تذکر داده ایم اما اقدام اثرگذاری نکردند، خواستار برخورد سریع و قاطع با مفسدان و محتکران شدند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار با عده‌‌ای از جوانان گروهای خود جوش جهادی تهران کمک به مردم و خصوصا مناطق محروم را ضروری دانست و با بیان روایتی از امام سجاد علیه‌السلام اشرف عبادات را خدمت به مردم دانسته و افزود: در تعالیم دینی ما مردم بعنوان یک محور معرفی شده‌اند و حضرت امام در جای جای فرمایشات شان …

شبکه اجتهاد: به نظر‌‌ می‌رسد بهترین و پر ثمر ترین راه برای قرار گرفتن روی ریل اجتهاد آن باشد که دانش پژوه، سال‌‌های ابتدائی درس خارج را در درس خارج عبادات، به خصوص طهارت و صلاه شرکت کند، زیرا درس خارج، تمرین اجتهاد است و برای این تمرین، کاری مهم‌تر از سر و کله زدن با نصوص نیست و ابواب عبادات پر نصوص‌ترین ابواب فقهی هستند. نکته‌ی مهم دیگر آن است که شما در ابوابی مثل طهارت و صلاه با انبوهی از نوشته‌‌های فقهی اکابر فقیهان روبرو هستید که مطالعه‌ی آن‌‌ها به رشد علمیتان کمک شایانی خواهد کرد.  هرگز به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اقل و اکثر عناوین گویایی برای بیان نوع حضور و تواجد دین در دنیا و اندیشه و عمل نیست زیرا این دو واژه دست کم در ادبیات روشنفکرمآبان به ظاهر دینی بیانگر کیفیت‌ها نیستند بلکه حکایت‌گر کمیت‌اند. برای مثال اگر هر کدام از موارد و مصادیق زیر از احکام شرع باشد: ۱- لزوم و ضرورت و البته بالتبع حجیت و اعتبار اعمال عقل در زندگی. ۲- وجوب و ضرورت التزام به اخلاق مانند تعهد عملی به عدل ‌و عدالت وح سن خلق در تمام رفتارها. ۳- محکم کاری و اِتقان و درست کار کردن در تمام رفتارها‌ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: عنوان «لهو» از عناوین سهل و ممتنع فقه شیعی است. در ابتدا به نظر می‌رسد مفهوم آن روشن است، لکن تاکنون تحقیقات زیادی در رابطه با آن صورت نگرفته است. این در حالی است که در ابواب فقهی، بسیاری از مصادیق آن ذکر می‌شود. بررسی فقهی این عنوان را با حجت‌الاسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه دانش‌های وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در میان گذاشتیم. به عقیده وی، این عقیده که هر چیز نامطلوبی لهو است، نادرست است. تفسیر وی از لهو، تفسیر خاص و جدیدی است که تاکنون کمتر …

شبکه اجتهاد: به مناسبت روز بانکداری بدون ربا در تقویم کشور، بسته پیشنهادی مطالعاتی از سوی مرکز پژوهش‌های جوان پژوهشگاه معرفی شد. کتاب «تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» اثر حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان و حسین میثمی بانکداری و مالی اسلامی دانش نوپایی است که متفکران بانکداری اسلامی درباره ابعاد گوناگون آن به کاوش پرداخته‌اند. امروزه توسعه این موضوع، افزون بر ابعاد نظری، در مقام عمل و تجربه نیز رشد فراوانی داشته است که خود ضرورت توجه بیشتر به ابعاد و مسائل آن در فضای علمی کشور را آشکار می‌کند. «تجربه بانکداری بدون ربا در ایران» به دنبال تبیین بانکداری اسلامی …

امروزه مداحی نسبت به سابق گسترده تر شده است؛ به همین دلیل باید مراقبت‌های ویژه‌‌ای در این خصوص صورت گیرد؛ نباید به نام مداحی کارهای سیاسی و جناحی کرد؛ خطبای محترم نیز باید مراقبت‌های لازم را داشته باشند به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مکارم شیرازی امروز در دیدار مدیران رادیو معارف و رادیو محرم، محرم و عاشورا را از سرمایه‌های مهم شیعه دانسته و تاکید کرد: دشمنان به دنبال ضربه زدن به مرجعیت و عاشورا هستند و به این مساله اذعان‌‌ می‌کنند و برای تحقق آن سرمایه گذاری عظیمی را صورت داده اند. ایشان انقلاب اسلامی ایران را نشات گرفته …

حجت‌الاسلام سید باقری با بیان این که دولت اسلامی را باید از دولت‌‌های ایدئولوژیک و سکولار جدا کرد، خاطرنشان ساخت: در حکومت سکولار آن چه در محوریت قرار‌‌ می‌گیرد مردم و رضایت آن‌‌ها است، ولی در هسته مرکزی حکومت اسلامی قانون و احکام اسلام قرار داشته و خواست و رضایت مردم باید بر اساس رضایت الهی تنظیم شود. به گزارش شبکه اجتهاد، قانون هر قدر کامل و غنی باشد به تنهایی نمی‏تواند سعادت بشر را تامین کند و در جامعه به حاکمیت‏ برسد. مجموعه قوانین حتی اگر متکی به وحی باشد برای اصلاح جامعه کافی نیست. برای این که قانون …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: حریم گسترده احتیاطی که برخی از فقها به دور فقه کشیده‌اند سبب شده تا در رساله‌های عملیه شاهد احتیاطات بیش از حد باشیم و فقه دفاعی شود و وقتی فقه این همه حالت دفاعی بگیرد ناکارآمد می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی علی‌اکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و نویسنده آثار مختلف فقهی، درباره چالش‌های فقه در دنیای معاصر گفت: از جمله چالش‌های موجود فقه در برخورد با دنیای معاصر، موضوعاتی مانند دیه مسلمان و کافر، دیه زن و مرد، و نجاست کافر و … است …

برنامه تلویزیونی زاویه، هفته گذشته از شبکه چهار و با حضور حجت‌الاسلام محسن مهاجرنیا، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و حجت‌الاسلام احمد رهدار، رییس مؤسسه فتوح اندیشه، پخش شد. موضوع این برنامه «حوزه علمیه، نظاره‌گر یا تصمیم‌ساز» بود. به گزارش شبکه اجتهاد، مهاجرنیا در ابتدا فهرستی از وظایف حوزه علمیه را برشمرد و آنها را توضیح داد. او به وظیفه تبیین و تفسیر دین اشاره کرد و دفاع در مقابل شبهات، تبلیغ و ترویج دین و حراست از آموزه‌های دینی در بین توده مردم را جزو وظایف ذاتی حوزه برشمرد. در دهه اول انقلاب خوب عمل کردیم …

طبق تحقیق مفصلی که مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) راجع به احکام کودکان شده است، هشت جلد ۶۰۰ صفحهی از احکام مربوط به کودکان جمع آوری شده که به نوعی بزرگ‌ترین دایره المعارف کودک است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار مدیر کل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مدیرکانون‌‌های زبان استان قم گفت: اسلام اساس تربیت را از کودکی و حتی از قبل از ولادت آغاز می‌کند. وی افزود: اگر در جهات علمی، در جهات معنوی، اخلاقی، ادب، یک برنامه‌ریزی دقیق روی کودکان داشته باشیم، آینده خیلی محکم و مطمئنی خواهیم داشت. عضو جامعه …

شبکه اجتهاد: اینکه هر سال در روزهایی از شهریور از یک روحانی شیعه به نام سیدموسی صدر صحبت کنیم که توسط رژیم قذافی ربوده شد، چه دردی را از ما دوا می‌کند؟ همه می‌دانند که او در حوزه‌های علمیه قم و نجف و همچنین دانشگاه تهران درس خواند و بعد به لبنان رفت و در سال ۵۷ ربوده شد. متاسفانه ما با شخصیت‌های‌مان برخورد موزه‌ای می‌کنیم و نظام فکری و پروژه آنها را مورد مطالعه قرار نمی‌دهیم. ما نمی‌دانیم چرا سیدموسی صدر ملقب به امام موسی صدر شد؟ ما نمی‌دانیم که منظور از «انسان‌گرایی» و «گفت‌وگو» به عنوان دو مولفه …

در مباحث فقه مضاف چنین نیست که با قواعدی مانند حفظ نظام و یا ضرورت و یا ولایت‌فقیه مباحث اجتماعی و حکومتی و اقتصادی را حل کرد، بلکه فقه پیچیده شده است. چنین نیست که با صرف قواعد کلی حکم به جواز و عدم جواز داد؛ مثلاً کاشت جنین به‌صرف اینکه زنا نیست سبب حلیت نمی‌شود؛ بلکه پیامدهای اجتماعی، تربیتی و… را نیز باید مورد لحاظ قرارداد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین خالد غفوری سردبیر مجله «فقه اهل بیت علیهم‌السلام» و عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در هشتمین مدرسه «مشق اجتهاد» که با حضور طلاب در مدرسه تخصصی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یوزف شاخت معتقد است که در زمان سرنگونی امویان، ویژگی‌های بنیادی فقه اسلامی پایه‌ریزی شده بود و نیاز جامعه به یک نظم حقوقی تأمین گردیده بود. عباسیان برای اینکه خود و انقلابشان را از امویان ممتاز کرده حکومتشان را استقرار حکومت خداوند در جامعه نشان دهند، فقه اسلامی را به گونه‌‌‌‌ای که از سوی خبرگان پرهیزگار تدریس‌‌‌‌ می‌شد، هنجار مشروع در اسلام دانسته و پیاده ساختنش را در عمل آغاز کردند. آنان با جذب متخصصین فقه به دربار، در خصوص نحوه حل مشکلات حقوقی با آنان مشورت‌‌‌‌ می‌کردند. رساله مفصل ابویوسف که به درخواست ‌‌‌‌‌هارون‌الرشید، درباره امور …

مرجعیت در حوزه رکن رکین و قله عظیم معرفتی است؛ مرجعیت و ولایت اصول اساسی حوزه‌‌های علمیه هستند و مدیریت در پرتو مرجعیت و لایت و با هدایت‌‌های شورای عالی حوزه در مسیر تعالی و پیشرفت قدم‌‌های اساسی برمی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی در آیین آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه که در سالن همایش‌‌های مدرسه عالی دارالشفای قم برگزار شد، اظهار داشت: همه ما در آغاز سال تحصیلی با مولا و آقایمان حضرت ولی عصر(عج) که صاحب ما و حوزه‌‌های علمیه است، میثاق بسته و دست بیعت‌‌ می‌دهیم که برای تعالی و پیشرفت حوزه‌‌های علمیه تلاش …

معاون آموزش حوزه‌‌های علمیه کشور گفت: در برنامه جدید آموزشی حوزه بیش از ۶۵ متن، تولید یا اصلاح گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام رستم نژاد صبح شنبه در مراسم آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه که در سالن اجتماعات مدرسه دارالشفا برگزار شد، اظهار داشت: گام‌‌های تحولی حوزه یکی پس ازدیگری در حال پیمودن است. او گفت: برای اینکه گام‌‌های تحول حوزه سریع تر طی شود بحث برنامه ریزی تنها کافی نیست بلکه اصل کار در مرحله اجرا و توسط عناصری که دخیل در اجرا هستند رقم‌‌ می‌خورد. معاون آموزش حوزه‌‌های علمیه کشور با بیان اینکه همه ما تلاشمان …

شبکه اجتهاد: امروز چهلمین سالگرد ربایش و ناپدید شدن امام موسی صدر، روحانی نامدار ایرانی و رهبر معنوی و سیاسی و فرهنگی شیعیان در لبنان. است در این چهل سال آنچه درباره علل ناپدید شدن وی گفته شده قانع کننده نبوده و نیست و گویا برخی از متنفّذان و صاحبان قدرت خوش ندارند این پرونده به روشنی بیان شود و‌ای بسا کسانی را گرفتار و افکار عمومی را غافلگیر کند!‏ آنچه اطرافیان قذافی، رئیس معدوم جماهیر لیبی، اینجا و آنجا گفته‌اند، بیان شتابناکی برای بستن پرونده است که می‌تواند حقایقی را مکتوم نگاه دارد تا تکانه حقایق موجب بررسی مجدد …

قطعاً اگر غدیر پاسخگوی مسائل مشترک میان فریقین باشد، از سویی، حقیقت وحدت بخش آن آشکار می‌شود و از سوی دیگر، باور غلط جدایی دین از سیاست را باطل می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، همواره در عالم تسنن و عالم تشیع دو گروه وجود داشته که یکی بر وجوه باطنی و معنوی دین و دیگری فقط بر وجوه اجتماعی و سیاسی دین تاکید و توجه داشته‌اند. این دو گروه تفاسیر خاص خود را از ماجرای غدیر و حدیث پیامبر(ص) ارائه داده‌اند. امام خمینی(ره) اما در این میان تفسیر ویژه و متمایزی از غدیر دارد که صبح‌نو در گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام …

تعمم طلاب از دیگر ضروریات طلاب است؛ نباید طلاب درس خارج خوان ما بدون لباس در کلاس حضور داشته باشند؛ معمم شدن، سربازی رسمی حضرت بقیه الله الاعظم است که طلاب باید نسبت به آن اهتمام داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی در آیین آغاز سال تحصیلی حوزه‌‌های علمیه که در سالن همایش‌‌های مدرسه عالی دارالشفاء قم برگزار شد، با تبریک اعیاد این ماه با اشاره به قرار گرفتن در آستانه صدمین سال تاسیس حوزه علمیه قم توسط آیت‌الله حائری یزدی،‌اظهار داشت: اگر بنا باشد برای حوزه‌‌های علمیه نکوداشتی انجام دهیم، در آستانه صدمین سال تأسیس …

شبکه اجتهاد: پیش از ورود امام موسی صدر در سال ۱۳۳۸ شمسی به لبنان، شیعیان این کشور از حیث مذهبی، فرهنگی و به‌خصوص از نظر اقتصادی در وضعیت بسیار وخیمی قرار داشتند، آنها با این که همیشه در اکثریت مطلق بودند و هستند، اما شهروند درجه سه به شمار می‌آمدند. وقتی امام صدر وارد لبنان شد پس از مطالعه دقیق و مشورت با صاحبان فکر و اندیشه، بدون این که برای جوانان لبنانی جلسه وعظ، خطابه، موعظه و نصیحت برگزار کند و یا برای آنها کلاس درس کلام و معارف و اخلاق و عرفان و فلسفه تدریس کند و مراسم …

شبکه اجتهاد: چرایی افول تمدن اسلامی ازجمله پرسش‌های بسیار مهمی است که همواره طرح شده است. به‌ویژه اینکه متفکران مسلمان برای پی‌ریزی تمدن نوین اسلامی درصدد بودند با جست‌وجو درباره علل و عوامل افول تمدن اسلامی، به تجدید تمدن اسلامی بپردازند. امام‌موسی صدر در میان متفکران مسلمان معاصر از کسانی است که در این زمینه به تامل پرداخته و برای پرسش از عقب‌ماندگی، پاسخ‌هایی مطرح می‌کند. این فراز و فرودها دلایلی دارد. در نوشته حاضر به یکی از علل ضعف و عقب‌ماندگی تمدن و جامعه اسلامی از منظر امام‌موسی صدر می‌پردازیم. امام‌موسی صدر – به‌عنوان متفکری که دغدغه تمدنی دارد …

پژوهش حاضر تلاش می‌کند تا با رویکردی آموزشی، مهم‌ترین مسائل قابل طرح در حوزه پول و بانکداری در چهارچوب اسلامی را به زبانی ساده و مختصر به مخاطب دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «پول و بانکداری با رویکرد اسلامی» به قلم دکتر سید هادی عربی (دانشیار دانشگاه قم) و دکتر حسین میثمی (استادیار پژوهشکده پولی و بانکی) و با ارزیابی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید عباس موسویان در تابستان ۱۳۹۷ توسط نشر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در ۲۶۴ صفحه و به قیمت ۱۴۵۰۰۰ ریال برای دومین بار چاپ و روانه بازار کتاب شده است. …

سرپرست اسبق وزارت اقتصاد عنوان کرد: یکی از انحرافاتی که توسط برخی به اصطلاح فقها که هم در مجلس، هم در بانک مرکزی و نهادهای دیگر حضور دارند، در سیستم بانکی رخ داده، این است که در حال توجیه اقدامات غیرشرعی نظام بانکی هستند. این افراد به ربا، شکل فقهی داده‌اند و می‎گویند بیع است و اشکالی ندارد و با جابه جایی برخی کلمات آن را شرعی می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه فرا رسیدن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدی‎تر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر وظیفه همه افراد دغدغه‌مند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. در همین …

استاد حوزه علمیه خراسان با اشاره به ویژگی‌های فقه شیعه، روزآمدی و کارآمدی فقه در پاسخگویی به مسائل روز جامعه را مورد تأکید قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حق پناه در جمع اساتید اعزامی فقه و اصول حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه سلیمانیه عنوان کرد: فقه شیعه و اهل سنت علاوه بر ۲۳ اختلاف کلی، تفاوت‌های نسبی فراوانی دارند که یکی از آن‌ها این است که نظر و استنباط مجتهد شیعی وضع قانون نیست. وی با بیان این که فقه به معنای کشف و استنباط احکامی است که خداوند وضع کرده و نه طراحی قوانین جدید، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تفریح در جوامع مذهبی، معمولاً به‌عنوان امری مذموم شمرده می‌شود. بسیاری از متدینان، تفریح را مصداق لهو، لعب و یا لغو می‌دانند. این مطلب را با حجت‌الاسلام محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در میان گذاشتیم. او معتقد است لغو به‌کلی حرام نیست و لهو و لعب نیز تنها در بعضی مصادیق، مشمول ادله حرمت می‌باشند؛ بنابراین نمی‌توان تفریح را همواره مصداق این عناوین دانسته و به این بهانه، حکم به مذموم بودن آن داد.  قائینی همچنین معتقد است  رواج شادی در میان مردم وظیفه فقه نیست و متخصصان امر و افراد کارشناس‌، …

آیت‌الله رشاد برطرف سازی تعارض بین علوم انسانی موجود و شریعت، پیوند مهندسی فرهنگ با علوم انسانی، همراهی نخبگان با اسلامی سازی علوم انسانی و منوط شدن تحول حوزه در گرو تحول فقه و تحول فقه در گرو تولید علوم انسانی اسلامی را از مهمترین دلایل نیاز به تولید علوم انسانی اسلامی عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در سلسله جلسات اندیشه‎ای با عنوان «علوم انسانی اسلامی، بایستگی و بایسته‌ها» که به همت کانون غرب شناسی و اندیشه اسلامی که در دانشگاه رضوی برگزار شد، به تبیین دلایل چرایی تولید …

آیت‌الله سبحانی ضمن بیان نکاتی خطاب به طلاب و روحانیون، گفت: روحانیون و طلاب در مسایل سیاسی حتماً رعایت‌‌های لازم را داشته باشند البته منظور این نیست که چشم خود را ببندید و نبینید که در کشور چه اتفاقاتی‌‌ می‌افتد، اما طلبه نباید جزو دسته بندی‌‌های سیاسی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی، در آیین افتتاح سال تحصیلی جدید حوزه‌‌های علمیه استان تهران که در مصلای حرم حضرت عبدالعظیم الحسنی (ع) برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به فرا رسیدن عید سعید غدیر، ابتدا نکاتی را با استناد به آیه «الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ» (سوره مائده) در …

عضو هیئت‎علمی دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: الان واقعا سیستم بانکی به شدت از قانون عملیات بانکی بدون ربا منحرف شده است. البته از اول هم اراده‎ای در اجرای آن نبود و به صورت ناقص اجراء شد و هرچه جلوتر آمدیم شرایط بدتر شد. اگر الان از اجرای بانکداری بدون ربا سخن بگوئید، مردم نیشخند خواهند زد که این چه بانکداری بدون ربایی است. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به در پیش بودن هفته بانکداری اسلامی، توجه جدی‎تر به این موضوع ضرورتی انکارناپذیر وظیفه همه افراد دغدغه‌مند در زمینه تحقق بانکداری اسلامی در کشور است. بیش از سه دهه …

شبکه اجتهاد: خبر کوتاه بود اما نشان از عقلانیت و حریت از یک سو و انسانیت و تلاش برای نهادینه کردن حقوق انسانی دختران و زنان از سوی دیگر داشت. سرکار خانم عابدین‌زاده، معاون محترم دادستان [مرکز] خراسان رضوی، در یک اقدام انسانی و قانونی پس از اطلاع از این که قرار است دختر ۹ ساله‌ای که به گمانم نه درکی از ازدواج دارد و نه اختیاری در انتخاب شریک زندگی‌اش؛ با اقدام قضایی مانع نهایی شدن مراسم عقد شدند و این دختر مظلوم و معصوم را که نمادی از همه دختران معصوم پیرامونی ماست را تحت مراقبت‌‌های قانونی قرار …

شبکه اجتهاد: گزیده دانشوران و رجال اصفهان، به همراه زندگی‌نامه خودنوشت مؤلف، از آثاری است که با تحقیق و تصحیح رحیم قاسمی، توسط مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه چاپ شده و حاوی نکات ارزشمندی درباره نویسنده کتاب، سید محمدعلی مبارکه‌ای، و نیز نظرات و آرای او و همچنین شرح سفرهای وی به هندوستان است. کتاب، با مقدمه مصحح و شرح حال مؤلف آغاز می‌شود و گرچه در این فصل، به تفصیل در بیش از ۵۰ صفحه به شرح زندگی سید محمدعلی مبارکه‌ای پرداخته، اما تنها یک صفحه درباره انتخاب اثر و شیوه تحقیق و تصحیح سخن گفته شده است. در شرح حال …

محسن اسماعیلی، عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: یکی از کارکردهای اصلی حکومت و رهبری، همراه و همدل کردن مردم و جلوگیری از پیدایش تنازع است. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محسن اسماعیلی، در یکصد و سی امین جلسه شرح و تفسیر نهج‌البلاغه در مجموعه فرهنگی سرچشمه، اظهار کرد: هرگاه تفاوت‌ها با گفت‌وگو و مدارا قابل تحمل نبود و عملاً زمینه تنازع و درگیری را پدید آورد، چاره‌ای جز ارجاع آن به یک مرجع مرضی‌الطرفین و پذیرش داوری او نیست؛ یعنی خدا و رسول و اولوالامر. اسماعیلی افزود: معمولاً هر یک از طرفین اختلاف فکر می‌کنند یا حداقل مدعی هستند که …