محمدهادی همایون گفت: اگر به قرآن مراجعه کنیم، میبینیم در آیات ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره انعام، ۱۰ دستور صادر میشود که به نظر میرسد مبانی و اصول فقه تمدنی است و اگر براساس مبانی دینی جامعه را بچینیم، جامعه هم همراه با آن پیش میرود و میتوان فقه تمدنی را بر این بنیانها، بنا کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر …
Read More »اندیشوران فقهی
اصول و بایستههای خوانش تمدنی از سیره فاطمه (س)
شبکه اجتهاد: اسوه واژهای اصیل عربی است و و برابر نهاد فارسی آن سرمشق و پیشوا است. معنای کانونی آن پیروی نمودن از الگو است در آیه «و لقد کان لکم فی رسول الله حسنه» و حدیث «فتاسّ بنبیّک الاطیب الاطهر (صلّیاللّهعلیهوآله) فان فیه اسوه لمن تاسّی» این معنا به کار رفته است. برای ریشه واژه اسوه دو معنای پیروی …
Read More »خوانش تمدنی تاریخ و سیره حضرت زهرا (س)
شبکه اجتهاد: منظر تمدنی برای سیرهپژوهی و تاریخپژوهی اهل بیت علیهمالسلام به مفهوم قرار دادن تاریخ و سیره در تراز گستردهترین و پیچیدهترین و بالاترین سطح مناسبات انسانی و فهم و استخراج دلالتهای آن برای پاسخ به پرسشهای بشر امروز در چنین افقی است. نگاه تمدنی به تاریخ و سیره حضرت زهرا سلام الله علیها میتواند به بازخوانی متون و …
Read More »حجاب از ضروریات دین و از اولیاتی است که در آن اجتهاد راه ندارد/ حجاب را در افق قانون کیفری فهمیدیم در حالی که باید در قالب قانون مدنی فهم میشد/ عفاف و حجاب را نباید به دولت و سیاست گره زد
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: باید امروز حوزههای علمیه با صدای بلند به مسئولین بگویند ما در مسئله حجاب از جهت علمی هیچ نقطه کور و مشکلی نداریم، حجاب مثل مسئله موسیقی و غنا نیست که هنوز هم در مورد آن بین بزرگان و مراجع اختلاف است، یک کسی میگوید مطلقا حرام است و دیگری قائل به تفصیل …
Read More »رویکرد محتاطانه فقه در هوش مصنوعی/ رساله توضیحالمسائل هوش مصنوعی تدوین شود
استاد حوزه علمیه قم درباره هوش مصنوعی و دینداری گفت: باید رساله توضیحالمسائل هوش مصنوعی تدوین شود و فهرستی از واجبات و محرمات استفاده از هوش مصنوعی را در اختیار مخاطبان و جامعه متدین بگذارند؛ چراکه فقه و فقاهت نمیتواند نسبت به مسائل اجتماعی کلان بیتفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدمهدی رفیعپور تهرانی، درباره هوش مصنوعی و …
Read More »فقهای بزرگ شیعه در مسئله دفاع از مظلوم مسئله مذهب را لحاظ نکردند/ ناصبیگری تعریف بسیار ضیق و تنگی دارد/ حمایت معنوی و حرف زدن که خرجی ندارد!
درمورد کمک به اهلسنت، فقهای بزرگ شیعه مانند مرحوم آقا سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب عروه در مورد اشغال کشور مسلمان لیبی، مرحوم آیتالله العظمی بروجردی درباره اشغال فلسطین، امام شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، مرحوم آیتالله العظمی حکیم و آیتالله العظمی خوئی و خیلی دیگر از مراجع معاصر مانند امام خمینی و مقام معظم رهبری، در مسئله دفاع …
Read More »برخی علوم انسانی را با فقه اشتباه گرفتهاند/ چالش تلقی سیاسی از علوم انسانی اسلامی
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی گفت: اینکه گفته شود ما میخواهیم این علوم مدرن را اسلامی کنیم نتیجه بدفهمی و کژتابی در فهم است زیرا مبنا و بنیاد آن فرق دارد. کژتابی دیگری که در مورد علوم مدرن داریم ناظر به روش است یعنی برخی از مدافعان علوم انسانی اسلامی، علوم انسانی را با فقه و استنباطات فقهی اشتباه گرفتهاند و پسوند …
Read More »سرانجام پروژه فیرحی؛ کدام فقه؟ کدام دموکراسی؟
دموکراسی بهعنوان یکی از مفاهیم دوران جدید که با عقل عقلایی تبیین شده است، چطور میتواند با فقه آمیخته با سنت و طریقت رابطهای برقرار کند. از طرفی هم در عصر توسعه دموکراسی، اقتدارگرایی از طریق فقه درحال بازتولید مولفههای خود بهعنوان ایده حکمرانی است. به گزارش شبکه اجتهاد، اینکه برخی گمان میکنند حکمرانی در برخی موضوعات به چالش رسیده …
Read More »سه پرسش از علامه محمدتقی جعفری درباره کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله/ روایت علیرضا صدرا از پروژه فکری داود فیرحی
مرحوم علیرضا صدرا میگوید: کاشف الغطا شاگرد برجسته و دستیار علامه نایینی بود. همان رابطهای که علامه نایینی نسبت به آیتالله مجاهد یا آخوندخراسانی داشت. من از علامه جعفری پرسیدم که این کتابش را که گفته شد جمع بشود، شما چه اطلاع دارید؟ پرسیدید یا نپرسیدید؟ گفت که چرا، من موقعی که به شریف رفته بودم از کاشفالغطا پرسیدم که …
Read More »استنباط روح شریعت و اجرای آن در قانونگذاری نادیده گرفته شده است
استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه با بیان اینکه الان در حوزه، به هیچ وجه استنباط روح الشریعه نداریم، گفت: باید به این مسئله توجه داشته باشیم زیرا قانون، روح دارد و روح ضامن پیوستگی اجزای کمی برای میل به اهداف است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان و استاد درس خارج فقه و …
Read More »کنشگری سیاسی روحانیت شیعه از ابتدا تاکنون
نشست علمی نگاهی به دستاوردها و گونه شناسی تمایز کنشگری سیاسی حوزههای علمیه و عالمان دین، پیش و پس از انقلاب اسلامی با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در محل انجمنهای علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این میزگرد علمی دکتر رضا عیسی نیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین احمد رهدار عضو …
Read More »علامه طباطبایی به روایت مراجع و اساتید
آیتالله سبحانی گفت: گاهی در گوشه و کنار حوزه و خارج حوزه، نسبت به بعضی از روایات اظهارنظرهای صحیحی نبود.یکی از خدمات علمی علامه طباطبایی در حوزه علمیه این است که توانست مسائل روایی را با قرآن تطبیق کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کنگره بینالمللی علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) در محورهای قرآن و حدیث، حکمت عملی، اخلاق و عرفان، حکمت …
Read More »آیتالله خویی دوره چهارم خارج اصول را براساس تقریرات مرحوم خلخالی تدریس میکرد/ آیتالله خویی میفرمود: این کتاب من نیست بلکه کتاب شماست!
استاد ربانی بیرجندی خاطرنشان کرد: مرحوم خلخالی به من فرمود: آیتالله خویی دوره چهارم خارج اصول را که شروع کرد و در این درس به کتاب و منابع مراجعه نمیکرد، بلکه فقط دفتر تقریرات من را مطالعه میکرد و درس میداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ایام چهارمین سالگرد ارتحال فقیه وارسته آیتالله سید محمدمهدی خلخالی، نشست علمی «تقریرات فقیهان …
Read More »عدالت به عنوان یک قاعده فقهی فراگیر، میتواند چالشهای امروزین اجرای احکام را برطرف سازد
در دهمین پیش نشست پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع)، با شعار «اندیشه تمدنی امام رضا(ع) عدالت برای همه ظلم به هیچ کس»، مناسبات فقه و عدالت با تأکید بر آموزههای امام رضا(ع) تحلیل و بررسی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نویسنده و پژوهشگر فقه اجتماعی در این نشست که در تالار اجتماعات مدرسه عالی فقاهت حرم مطهر رضوی برگزار شد، …
Read More »امام خمینی در اعطاء وکالت یا اجازه اخذ وجوه، کمال احتیاط را داشت/ وکالت شرعی نسبت به گذشته ضعیفتر شده است/ امام (ره) تعریف و تمجید بیجایی از کسی ندارد/ تنها برای دو نفر از «حجتالاسلام والمسلمین» استفاده کرد
آیتالله سبحانی با بیان اینکه احیاء آثار امام به صورت گسترده، احیاء فکر و اندیشه راه و رسم اوست، گفت: وکلاى حضرت امام خمینى (قدس سره) بر دو نوعند: گروهى وکیلاند و گروهى مجاز. ایشان در مورد اعطاء وکالت یا اجازه اخذ وجوه کمال احتیاط را داشت تا دو نفر کسى را توثیق نکنند اقدام نمىکرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …
Read More »بررسی «راهکارهای تقویت و احیاء دروس آزاد حوزه علمیه» در جلسه مشورتی نشست دورهای اساتید
استاد هادوی تهرانی با بیان اینکه به نظام سنتی حوزه صدمه وارد شده، گفت: هر کدام از اساتید بزرگوار که به نحوی میتوانند نفوذی در تصمیمات مدیران حوزه داشته باشند، به آن بزرگواران بگویند که بعضی اتفاقات، اشتباه بوده است؛ بزرگترین اشتباه، از بین بردن حوزه آزاد به بهانه بینظمی بوده است. حضور و غیابها نرم افزاری و کامپیوتری شده …
Read More »بازخوانی انتقادی غنیمتانگاری زنان در فقه اسلام در جهان معاصر
مقاله بازخوانی انتقادی غنیمتانگاری زنان در فقه اسلامی در جهان معاصر طی یک نشست پژوهشی مورد نقد قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی الهی خراسانی، نویسنده و دینپژوه امروز در نشست پژوهشی نقد مقاله بازخوانی انتقادی غنیمتانگاری زنان در فقه اسلامی در جهان معاصر که به همت مرکز فعالیتهای قرآنی جهاد دانشگاهی و با همکاری مدرسه اسلامشناسی حضرت …
Read More »نظام جمهوری اسلامی نیازمند استنباطاتی است که در مقام اجرا کارایی داشته باشد/ نباید از توسعه علم اصول بهراسیم/ بسیاری از اشکالات به علم اصول وارد نیست بلکه نتیجه نحوه کار در حوزههای علمیه است!
استاد آملی لاریجانی با تاکید بر اینکه نظام جمهوری اسلامی ما نیازمند استنباطاتی است که در مقام اجرا کارایی داشته باشد، اظهار داشت: امروز ادعا میکنیم که باید علوم انسانی اسلامی تولید کنیم اما ابزار اصولی فعلی ما کفایت میکند! باید مقدمات دیگری ضمیمه کنیم و در این راستا نباید از توسعه علم اصول بهراسیم. علمای ما در طول زمان …
Read More »حوزه باید پای کار تقریب بیاید؛ نمیشود انقلاب بخواهد، حوزه نخواهد!
عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: گاهی اقتضائات تقریب رعایت نمیشود. ما یا نباید در یک عرصۀ جهان اسلامی با این عظمت و با این ابعاد گسترده ورود داشته باشیم یا اگر وارد شدیم، باید اقتضائاتش را بشناسیم. مثلا یکی از اقتضائاتش این است که حوزه باید پای کار تقریب بیاید. نمیشود که انقلاب بخواهد، حوزه نخواهد یا حوزه بخواهد، …
Read More »فقیهی: تفقه انقلابی نیازمند فقیه انقلابی است/ کعبی: ما چیزی به نام فقاهت انقلابی و فقاهت غیرانقلابی نداریم
استاد محسن فقیهی گفت: تفقه انقلابی نیازمند فقیه انقلابی است یعنی ابتدا باید فقیه انقلابی باشد تا تفقه او هم در این راستا باشد وگرنه فقاهت او ابتر خواهد بود و کسی که باطنا انقلابی نباشد ممکن است مدتی دوام بیاورد ولی در نهایت از خط خارج خواهد شد. از سوی دیگر استاد عباس کعبی بیان داشت: ما چیزی به …
Read More »با کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت فقه نیست/ فقه سنتی رشد کمّی داشته ولی رشد کیفی نداشته است/ چون در فقه معاصر نقشه راه نداریم، کجدار و مریز رفتار میکنیم
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: فقه باید حریم خود را بشناسد یعنی نه حق خود را به دیگران بدهد و نه حقی از دیگران بگیرد؛ ما قبل از انقلاب به خاطر برخی تصورات مانند اینکه سیاست ما عین دیانت است و کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت و رسالت فقه نیست لذا تصورات سادهای از …
Read More »بهترین کتاب دربارهٔ دورهٔ تحصیل حوزوی امام موسی صدر
استاد رضا مختاری گفت: خوانندهٔ کتاب «ایام تحصیل» پی میبرد که صدر سالیان دراز با علمای ردهاول نجف و قم هممباحثه و همردیف بوده است. آیتالله شبیری زنجانی بارها در مصاحبههای منتشرشده گفتهاند که مباحثه با آقاموسی مشوق من برای طلبگی بود. همچنین من خودم از ایشان شنیدم که اگر آقای صدر در قم مانده بودند من نویسندهٔ ماهری شده …
Read More »فقیه فقه اجتماعی نمیتواند به پیامد فتوا بیتوجه باشد/ خطابات قانونیه ظرفیت مناسبی برای فقه اجتماعی است
مدیر گروه جامعه و فرهنگ مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با تأکید بر توجه فقیه فقه اجتماعی به پیامدهای یک فتوا، گفت: ممکن است آثار منفی در عرصه بینالمللی و جامعه داشته باشد؛ گاهی اوقات یک فتوا انسجام امت اسلامی را به خاطر تحریک قومیتها و مذاهب مورد خدشه قرار میدهد و نباید بیان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »در اجلاسیه «نشست دورهای اساتید» چه گذشت؟ + بیانیه و تصاویر
در بیانیه پایانی اجلاسیه ضمن تقدیر و تشکر از اقدامات اخیر مدیر محترم حوزههای علمیه آورده شد: حوزه آزاد به علت مشکلاتی از جمله برنامهریزی غلط و غیر متناسب، با ماهیت حوزه آزاد رو به اضمحلال است. از جمله مواردی که در وضعیت فعلی حوزه آزاد تأثیرگذار بوده، میتوان موارد ذیل را برشمرد: رشد بیرویه و غیر منطقی مؤسسات حوزوی …
Read More »آقایی که مقدمات را درست بلد نیست، چرا درس خارج میرود؟/ هر طلبهای به فلسفه نیاز ندارد/ بعضی دکان و بافندگی عرفان دارند!
بعضی از آقایان قمیها مسخره میکنند نجفیها را که آنها فلسفه بلد نیستند و نمیخوانند، این اشتباه است. ما فلاسفهای داریم در نجف که هنوز در قم نداریم، اما فلسفه چون گفتم که ظرفیت میخواهد و مقدمات عقلی خوب میخواهد، به هر کسی بروز نمیکند. الآن بعضی از این آقایانی که در قم درس میدهند، من معذرت میخواهم و صریحا …
Read More »چیستی و ضرورت فقه مقارن بین الادیان
«فقه مقارن بین الادیانی» با ماهیتی فقهی و گرایشی ادیانی میتواند شاخهای مهم از دانش فقه برای موازنه استدلالی احکام ادیان مختلف بر اساس مطالعه مقایسهای در نظر گرفته شود و در عرصههایی همچون تقریب ادیان، حقوق بین الملل و فعالیتهای جهانی مسلمانان نتایج و فواید قابل توجهی در پی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «چیستی و …
Read More »فقیه متخلق، آیتالله غلامرضا صلواتی
شبکه اجتهاد: با درگذشت آیتﷲ غلامرضا صلواتی در سن ۹۵ سالگی، یکی از آخرین شاگردان و بقیهالسلف مراجع عظامی همچون آیتﷲ العظمی بروجردی از حوزههای علمیه رخت بربست. آیتﷲ آقای حاج شیخ غلامرضا صلواتی در تاریخ یکم فرودین ۱۳۰۷ هجری شمسی مطابق با ۲۹ رمضان ۱۳۴۶ هجری قمری در شهر اراک بدنیا آمد. پدرش مرحوم آقای اصغر صلواتی (معروف به …
Read More »آیتالله خِرسان، پیشوای تحقیق و تألیف و مدافع منصفِ اهلبیت (ه)
منبع کتب رجالی ما کتب اربعه است که یکی از آنها «رجال کشی» است. وقتی روایات عبدالله بن عباس را میخوانیم میبینیم که ۵ روایت اول آن خیلی تند است. اینجا وظیفه ما چیست؟ باید افرادی مانند آیتالله خِرسان باشند تا اینها را برای ما تبیین کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم آیتالله سید محمدمهدی موسوی خِرسان، ستارهای پر فروغ …
Read More »گذری بر شخصیت علمی و اخلاقی آیتالله خِرسان
از جمله دیدگاههایی که آیتالله خِرسان خیلی تأکید داشت این بود که میفرمود: ما الان به تقریب درون شیعی بیشتر نیاز داریم تا تقریب بین المذاهب، یعنی بین شیعه و سنّی. و ما الان نباید بگذاریم که خود شیعه چند پاره و تکه تکه شود. به نحوی از تراث ما دفاع میکردند که همه جا قابل انعکاس باشد و بهانه …
Read More »فقیه و تاریخنگار بزرگ نجف، آیتالله خرسان دعوت حق را لبیک گفت + شرحی بر حیات علمی
آیتالله سید محمدمهدی الخرسان از علما و نویسندگان مطرح عراق و مؤلف «موسوعه ابن عباس» و «موسوعه ابن ادریس الحلی»، پس از عمری تلاش علمی، صبح امروز در سن ۹۸ سالگی، در نجف اشرف دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بقیه السلف صالح، آیتالله سید محمدمهدی الخرسان، از علمای نجف اشرف و از شاگردان حضرات آیات سید …
Read More »