چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی» با ارائه حجتالاسلام احمد مبلغی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راههای تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغههای نوپیدا، بهرهگیری از آراء و نظریههای متخصصان است. برگزاری نشستهای علمی میتواند مسیر …
Read More »همه مطالب
نگاهی به مقالات فقهی اولین شماره «پژوهشنامه حج و زیارت»
نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با شش مقاله فقهی- حقوقی به مدیرمسئولی سیدعلی قاضی عسکر و سردبیری سید مهدی علیزاده موسوی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین شماره دوفصلنامه علمی- تخصصی «پژوهشنامه حج و زیارت» با رویکرد علمی ـ پژوهشی و با هدف گسترش دانش و نشر اندیشههای نو در حوزه مطالعات حج و زیارت …
Read More »از اثبات قتل عمد بودن جنایت آلسعود در منا تا ضعف دستگاه دیپلماسی در پیگیری مسئله
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با اثبات قتل عمد بودن جنایت آل سعود در منا، به ضعف دستگاه دیپلماسی کشور در مواجهه با این مسئله اشاره کرد و گفت: تنها نباید مسائلی از جمله دیه و جبران خسارت را مطرح کنند بلکه باید مجرم بودن این رژیم سفاک را به طور علنی به گوش مجامع بینالمللی برسانند. …
Read More »نقد کتاب بررسی راههای محرمیت از دیدگاه فقه امامیه
یکی از عمومیترین وظایف دینی و شرعی در پایبندی به احکام روابط زن و مرد در هر دو حوزه تحقق ازدواج شرعی و آثار آن و نیز مرز حلال و حرام نگاه و تماس زن و مرد، به صورت عام و حکم فرزندخوانده به صورت خاص، به شمار میرود. این کتاب تلاش کرده در سه بخش کلی، چنین شناختی را …
Read More »تعطیلی حج با ۱۶ عنوان فرعی/ تفاوت فقه فردی و فقه حکومتی در مسأله حج
آیتالله فاضل لنکرانی با بیان تفاوت فقه فردی و فقه حکومتی در مسأله حج، گفت: اگر رهبر جامعه اسلامی حج را تضعیف دین بدانند و شخصی به حج برود حج او باطل است و دیگر در اینجا اختلافی مطرح نمیشود و همه فقها همنظر هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «تعطیلی حج در بستر تاریخ و فقه» به همت …
Read More »حمایت «ماهر حمود» از پیام حج رهبری
رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت در لبنان، پیام حج مقام معظم رهبری را انتقادی بجا و درست از عملکرد نادرست عربستان در خصوص «فاجعه منا» توصیف کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ «ماهر حمود» عالم برجسته اهل سنت لبنان با اعلام حمایت از پیام حج حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، در واکنشی شدید به مفتی سعودی تاکید کرد …
Read More »اسراف همیشه «قبیح» نیست!/مهدی مهریزی
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۳) اسراف؛ مفهومی عقلی است یا شرعی؟ نکتهی اول اینکه بحث اسراف یا چیزهایی از این قبیل، مفاهیم عقلایی است، یعنی مفهومی نیست که دین آورده باشد و ما بخواهیم آن را بکاویم . مثلاً ما مفهوم اسراف را از طریق روایت دریافت نکردهایم. یعنی وقتی که قرآن میفرماید: ان الله لایحب المسرفین؛ …
Read More »کنسرتها در شهر مشهد متناسب با هویت زیارتی آن باشد
علی الهیخراسانی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم، تأکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تأمین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، …
Read More »صد سبیل حج؛ نقش حاکم اسلامی در تعطیلی یا تعلیق حج
نشست صد سبیل حج با عنوان «نقش حاکم اسلامی در تعطیلی یا تعلیق حج»، با سخنرانی رضا عندلیبی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت و مهدی درگاهی، عضو شورای پژوهشی پژوهشکده حج و زیارت در مجمع جهانی صادقین برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی درگاهی، عضو شورای پژوهشی پژوهشکده حج و زیارت در این …
Read More »دوره معاصر مهمترین عصر شکوفایی فقه و فقاهت است/ استهزاء فقه مصداق استخفاف حکم خداست
عضو جامعه مدرسین با تأکید بر اینکه دوران ما بهترین زمان برای شکوفایی اجتهاد و توسعه فقه و فقاهت است، گفت: در این دوران، ارزش فقه مشهود و ملموس بوده است و شاهد کارایی و اثر آن در جامعه هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی شامگاه پنجشنبه در مراسم افتتاحیه آغاز سال تحصیلی مرکز فقهی امام علی(ع) …
Read More »نرم افزار کتابخانه «دروس حوزوی»
نرم افزار کتابخانه دروس حوزوی با ارائه ۲۳۰ عنوان در ۷۸۵ جلد کتاب از منابع دروس حوزه و به روزترین امکانات و قابلیتهای فنی و پژوهشی، دسترسی راحت تر طلاب علوم دینی و پژوهشگران به منابع علمی را فراهم نموده است. به گزارش شبکه اجتهاد، این نرم افزار حجم وسیعی از منابع و متونی که یک طلبه از آغاز دوران …
Read More »سخنان صریح پیرامون فقه و موسیقی/ تعامل موسیقی و فقه تا چه حد ممکن است؟
مخالفت بیشتر فقها با موسیقی ریشه در روایات امامان شیعه دارد، بنابراین باید پاسخ دهیم که چرا امامان با موسیقی مخالفت کردند./ در اصلیترین منبع فقه یعنی قرآن، نه تنها هیچ نکوهشی از موسیقی نیست بلکه دست کم در سه جا موسیقی مورد ستایش قرار گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین نشست از سلسله نشستهای «فقه و موسیقی؛ تقابل …
Read More »فقها در کشف و بالندگی ظرفیتهای عظیم هنر ایفای نقش کنند
اگر فقیه یا عالم دین معتقد باشد که هنر نقش تمدنساز دارد آن وقت همچنان که درباره عبادت انسانهای مکلف و مؤمنین حکم میدهد و تلاش میکند، برای یافتن حکم شرعی درباره هنر و فعالیتهای هنری هم به همان اندازه تلاش میکند. شبکه اجتهاد: با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر پیگیری موضوع فقه هنر در دیدار با دستاندرکاران …
Read More »تکلیف قانونی و شرعی مردم در پرداخت جریمههای بانکی؟!
مهمترین اشکالی که متفکران اقتصاد اسلامی به صنعت بانکداری غربی وارد کردهاند قرارداد پایه آنها در بخش سپردهها و اعتبارات است که از قرض با بهره استفاده کرده است و از نظر شریعت اسلام حرام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان چهره نام آشنای حوزه در موضوع اقتصاد اسلامی و عضو شورای فقهی بانک مرکزی در گفتوگو …
Read More »خوشحالم سنت آیتالله بروجردی تحقق یافته است
مرحوم آیتالله بروجردی میفرمود، فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنت است، چون ائمه (ع) ما چشم به مسائل اجتماعی آنها داشتند که ببینند آنها چه نظری میدهند و روی نظر آنها نظر میدادند تا حق را بیان کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علوی گرگانی در دیدار رئیس پژوهشگاه مطالعات تقریبی ضمن تقدیر از چاپ موسوعه ۲۰ جلدی «السنه …
Read More »برگزاری درس خارج «فقه زنان» در مشهد
مدرسه علمیه اسلام شناسی حضرت زهرا(س) مشهد، درس خارج «فقه زنان» را با حضور حجتالاسلام والمسلمین حق پناه برگزار میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، صدیقه رضایی، مدیر سطح چهار مدرسه علمیه اسلام شناسی حضرت زهرا(س) مشهد، از برگزاری درس خارج «فقه زنان» خبر داد و گفت: در راستای مطالبات رهبر معظم انقلاب، گروه فقه زنان مرکز تخصصی زن و خانواده …
Read More »زهد: «سرکوب غرایز» یا «مصرف کم»؟
اختصاصی اجتهاد «مجله الکترونیکی فقه و مصرف» (۱۲) آیا مراد از زهد و قناعت، کم مصرف کردن است یا دل نبستن به دنیا؟ مراد اصلی از زهد، بیرغبتی به دنیاست. در تاریخ قدیم داریم که عالمی از زهد صحبت میکرد، به او گفتند شما خودتان یک اسب به این گرانقیمتی دارید، چهطور از زهد صحبت میکنید؟ گفت اجازه بدهید تا …
Read More »سکوت علما و نخبگان جهان اسلام «بلای بزرگ امت اسلامی» است
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سکوت دولتها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بیگناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام نخستین سالگرد شهادت …
Read More »بررسی فقهی و حقوقی تأثیر شبهه در رفع مجازات
اصولاً شبهه، یک واقعیت روانی است که ممکن است برای هر انسانی به وجود آید و تابع اصول و قوانین و موقعیتهای جغرافیایی نیست و عروض آن نیز، زمان خاصی را طلب نمیکند هر چند ممکن است تابع شرایط روحی و روانی متأثر از عوامل درونی و بیرونی باشد. آنچه که موجب تحقق قاعدهی «درأ» و سبب اجرای آن توسط قاضی و دادگاه میشود، حدوث و وجود شبههی معتبره است؛ زیرا شبهه، تمام الموضوع و به تعبیر ادبیات، مسندالیه قاعدهی«درأ» است. لیکن باید توجه داشت که هر شبههای نمیتواند رافع مسؤولیت جزایی باشد؛ بلکه شبههای رافع مسؤولیت جزایی استکه ضمن تحقق تمام ارکان و شرایط، باید وجود آن از هر حیث برای قاضی و دادگاه احراز شده و موقعیت اجتماعی، محیط فکری، فرهنگی و جغرافیایی و زندگی شخص مدعی جهل و شبهه را در نظر گرفت. نکتهی قابل توجه در این مقاله این است که در صورتی که شبهه از نوع موضوعیئه باشد، در صورتی دارئه است که قلمرو اشتباه محدود به جرایم عمدی باشد. اما جرایم شبه عمدی و یا غیرعمدی که اصولاً عنصر روانی آن ناشی از تقصیر و خطاست، باعث تغییر ماهیت جرم و زوال مسؤولیت جزایی نخواهد شد و با انتفای عنصر روانی جرم طبیعتاً مجازات نیز یا ساقط میشود و یا از کیفیات مخففه برخوردار خواهد شد.
Read More »رابطه حوزه علمیه نجف و قم تقویت شود/ حوزه نجف نیازمند تشکیلاتی چون جامعه مدرسین است
شاگرد شهید صدر گفت: باید کسانی باشند که حوزه علمیه نجف را به نحو صحیح جهت بدهند و علاوه بر تحکیم رابطه حوزه علمیه نجف با حوزه علمیه قم موضع جمهوری اسلامی را در نجف تقویت کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید علیاکبر حائری از مدرسان سطح خارج حوزه علمیه نجف، در گفتگویی اظهار داشت: حوزه علمیه نجف خیلی …
Read More »پاسخهای صریح به منتقدان اجرای طرح ساماندهی دروس سطح حوزه
مدیر حوزه علمیه استان قم در تبیین قانون جدید آموزشی حوزه برای سال تحصیلی جدید، حفظ هیمنه علمی حوزه علمیه قم، ایجاد تحرک و پویایی دروس آزاد، ترویج فرهنگ نظم پذیری جهت استفاده بهینه از دوران طلبگی و ترغیب طلاب تحصیل کرده به مهاجرت را از اهداف و آثار این طرح جامع برشمرد. شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز سال تحصیلی …
Read More »بسیاری از استفتائات را به فقیه حاکم ارجاع میدهیم
آیتالله علوی گرگانی با اشاره به اینکه بسیاری از استفتائات را ما به فقیه حاکم ارجاع میدهیم، اظهار داشت: علمایی که حکومت فقیه را قبول کنند، باید قهرا احکام را طبق نظر حکومت بیان و اجرا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی با بیان اینکه هیچ نقصی به فقه شیعه وارد نیست گفت: خداوند هر آنچه …
Read More »ایجاد ۵ رشته کاربردی برای اداره نظام بر مبنای فقه اسلام
رئیس پژوهشگاه فقه نظام به تشریح فعالیتهای این موسسه در زمینه تولید علم و گفتمان سازی در عرصههای مختلف فقه اجتماعی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم در تشریح فعالیتهای پژوهشگاه فقه نظام گفت: یکی از رسالتهای حوزههای علمیه پاسخگویی به نیارها و سؤالات مردم در ابعاد مختلف است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی عرصههای جدیدی …
Read More »پژوهشگاه «فقه نظام» در قم افتتاح شد
آیین افتتاحیه پژوهشگاه «فقه نظام» یک شنبه شب با حضور جمعی از فضلای حوزه علمیه قم در مؤسسه نورالثقلین برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله محسن اراکی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حجتالاسلام والمسلمین حاج ابوالقاسم نماینده مردم زنجان در خبرگان، حجتالاسلام والمسلمین تلخابی نماینده مردم قزوین در مجلس خبرگان و جمعی از اساتید حوزه در این مراسم …
Read More »رسیدن به مقام اجتهاد مرهون نظم و فهم دروس است
آیتالله سبحانی رسیدن به مقام اجتهاد را مرهون دو عامل نظم در درس و فهم مطالب دانست و گفت: مرجعیت و اجتهاد قله درس در حوزه علمیه است، اما هرکسی نمیتواند به راحتی به این درجه برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ جعفر سبحانی در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم با اشاره به آغاز سال تحصیلی …
Read More »پژوهشی فقهی و حقوقی در سوگند نفی علم
از جمله موضوعات مورد بحث در کتب فقهی، موضوع سوگند نفی علم است که از فروع تقسیمات سوگند بر مبنای موضوع است. قطع نظر از اصالت سوگند نفی علم، در تبیین احکام این نوع سوگند اختلاف نظر شدیدی در فقه به چشم می خورد که معدود نظرات حقوقدانان را نیز در این زمینه تحت تاثیر قرار داده است. در مواردی که موضوع دعوا، امری منتسب به دیگران و یا از جمله اوصاف خارجی باشد که اطلاع از آن برای نوع مردم دشوار است، مدعی در صورت عدم دسترسی به بینه، هنگامی می تواند مدعی علیه را در معرض سوگند قرار دهد که نسبت به او ادعای علم نموده باشد. مدعی علیه نیز با ادای سوگند بر نفی علم از ادای سوگند بتی بر نفی حق مدعی معاف خواهد گردید؛ بنابراین، می توان گفت که سوگند نفی علم اصولاً ماهیتی پاسخ گونه دارد که از جانب مدعی علیه در جواب ادعای علم ادا می گردد.
Read More »نقدی بر دیدگاه «لزوم حبس مدعی اعسار در پرداخت مهریه»
مهریه، نخستین دین مالی است که به صرف تحقق نکاح، بر عهده زوج استقرار می یابد. زوجه حق دارد که این دین را از زوج طلب نموده در آن تصرف نماید. حال اگر پس از درخواست زوجه، زوج چنین ادعا کند که معسر و ناتوان از پرداخت آن است، رویه قضایی در دادگاه های ما چنین است که به حبس زوج حکم می کنند تا اعسار خودش را ثابت کند. این نوشته تلاش می کند پس از بررسی و تحلیل موضوع اعسار مدیون به طور عام، ثابت کند که حبس مدیون مجهول الحال بدواً، به ویژه در مورد زوج مدعی اعسار، مستند فقهی قابل قبولی ندارد؛ بنابراین، قول به نارواییِ حبس زوج، به حقیقت نزدیک تر و بااحتیاط سازگارتر است.
Read More »حکّام سعودی امسال «صدّ عن سبیلاللّه» کردهاند/ جهان اسلام فکری اساسی برای مسئله حج کند
حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی به مناسبت فرارسیدن موسم حج ابراهیمی، پیام مهمی خطاب به برادران و خواهران مسلمان در سراسر جهان صادر نمودند. این پیام، امسال در حالی منتشر میشود که با کارشکنیهای حکّام سعودی، هیچ زائر ایرانی در مراسم حج بیتالله الحرام حضور ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای در پیام امسال خود تأکید نمودند: …
Read More »در فقه اجتماعی نهادینه سازی نکردیم/ نظام بانکی باید بر اساس ایجاد عدل حرکت کند
آیتالله اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر لزوم توجه و نهادینه سازی فقه اجتماع در حوزه و تسری آن در لایههای مختلف جامعه تاکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محسن اراکی یکشنبه شب در مراسم آغاز به کار پژوهشگاه فقه نظام در قم گفت: مساله فقه نظام، مهمترین مسالهای است که باید مورد بحث و …
Read More »نیازمند فهم پرسشها نو برای ورود به ابواب جدید فقه هستیم
مدیر حوزههای علمیه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم در ابواب جدید فقه ورود کنیم، نیازمند فهم پرسشهای نو هستیم، اظهار داشت: امروز پرسشهایی نو در علوم و مکاتب گوناگون جهان وجود دارد که پرداختن به آن هیچ اشکالی نداشته و مهم آن است که تحت تأثیر داوریهای آنان قرار نگیریم؛ اگر سؤالات و موضوعات علوم و مکاتب گوناگون را …
Read More »