همه مطالب

شخصیت و اندیشه سیاسی مرحوم آخوند خراسانی (ره) در هفتاد و دومین شماره دوهفته نامه «عهد» از سوی خانه طلاب جوان قم واکاوی و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتاد و دومین شماره از این دوهفته نامه با موضوع معرفی چهره سیاسی مرحوم آخوند خراسانی (ره) مشتمل بر آثاری با عناوین: «خدشه آخوند بر ولایت‌ فقیه»، «الگوی ناقص از …

شبکه اجتهاد: دانش فقه همیشه پویایی خود را داشته و بر اساس آن توانسته است نسبت به مسائل مستحدثه پاسخگو باشد.هر چند یکی از جنبه‌های پویایی فقه توجه به احکام حکومتی است، اما باید توجه داشت احکام حکومتی به عنوان مسکن موقت بوده و در بزنگاه‌های خاص برای حل مشکلات اجتماعی به صورت موقت به کارگیری می‌شود. بنابراین اصل اولی …

مدیر پژوهش حوزه‌های علمیه اظهار کرد: در چند لایه مشکلات وجود دارد که باعث شده هنوز اهداف ما در زمینه نهادسازی به طور کامل محقق نشود بنابراین باید حوزه، دانشگاه و حاکمیت به یک توافق برسند که نظامات لازم را استخراج و طراحی کنند و دولت مکلف به اجرای آنها شود. همچنین در فقه نظام باید به کلان‌نظریات اجتماعی برسیم …

پنجاه و چهارمین اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حسن ربانی بیرجندی، عضو هیئت علمی و مدیر گروه فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی با عنوان «نگاهی به مکاتب فقهی شیعه» منتشر شد. این کتاب شامل ۱۲ فصل «فقه در آغاز عصر غیبت»، «مکتب شیخ مفید»، «مکتب حله»، «مکتب جبل عامل»، «مکتب محقق اردبیلی»، «مکتب علامه وحید بهبهانی»، «مکتب فیض …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در پاسخ به سوالی مبنی بر «چیستی حکم پدیده جدید متاورس که فروش زمین‌های مجازی است» گفت: حکم این مسئله عدم جواز است چون شَیءْ را با لاشَیءْ و مال را با لا مال نمی‌توان مبادله کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، اختتامیه نشست‌های علمی پژوهشی دین و فضای مجازی هفته پژوهش پنج‌شنبه …

نشست «صدسالگی حوزه قم و مسائل جامعه ایران» با حضور و سخنرانی استاد سیدمصطفی محقق داماد، استاد اکبر ثبوت، حجت‌الاسلام رضا مختاری و حجت‌الاسلام رسول جعفریان با همکاری انجمن اندیشه و قلم و خانه اندیشمندان علوم انسانی به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فروردین پیش رو، یک قرن از تأسیس حوزه علمیه قم می‌گذرد. در این …

رئیس قوه قضائیه گفت: در حال سنجش راهکارهایی هستیم که به موجب آن برخی از محکومین به جای رفتن به زندان و انتظار برای عفو و آزادی مشروط، از ابتدا یا در اثنای تحمل محکومیت، مشمول مجازات جایگزین حبس شوند و از هنر، مهارت و توان مالی آن‌ها در راستای نفع اجتماعی بهره گرفته شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …

استاد عندلیب همدانی با بیان اینکه با یک نگاه فقهی باید به آنچه در نظام سلامت جسم و روح که در قرآن و روایات آمده وارد شد، اظهار کرد: من به جد معتقدم که در فقه ما طب اسلامی معنا ندارد، گزاره‌هایی داریم اما نظام طب اسلامی نداریم اما هم در قرآن و هم در روایات که فقیه باید به …

تعریف جامع و مانع فضای مجازی از نگاه ما عبارت است از؛ فضایی که دارای وجود ثانوی می‌باشد و به وسیله تجهیزات الکترونیکی پدید آمده است. جنس در تعریف، وجود ثانوی است. وجود اولی، وجودی است که در عالم خارج آثاری برای آن مترتب است. وجود ثانوی غیر از وجود خارجی می‌باشد؛ مانند وجود ذهنی و لفظی. فصل در تعریف …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است: بدون توجه به عنصر زمان و مکان نمی‌توان در هیچ مساله‌‌ای  اظهار نظر کرد اما در عین حال، این بدان معنا نیست که احکام شریعت به لحاظ گذر زمان، تبدّل پیدا کند بلکه احکام شریعت در طول زمان ثابت هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد قائنی استاد خارج فقه و …

شبکه اجتهاد: شرایط فعلی حوزه علمیه قم در نسبت با موضوعاتی همچون فقه نظام، علوم انسانی اسلامی و گونه‌های مختلف فقه نظام همچون فقه اقتصادی، فقه سیاسی و … شرایط خاصی است. از سویی تلاش‌هایی از سوی برخی پژوهشگران و مراکز حوزوی صورت گرفته که در تحلیل‌ها و بررسی‌ها نباید نادیده انگاشته شود و از سوی دیگر جریانات رسمی‌تر حوزه …

حجت‌الاسلام هاشمی گفت: بررسی آیات و روایات نشان می‌دهد که کفر ترک برخی واجبات مثل نماز و روزه یا انجام برخی محرمات مثل شراب‌خواری، کفر از روی انکار عالمانه و عمدی است، نه ترک واجبات از روی ضعف در مقابله با هوای نفس با اعتراف به وجوب آن عمل؛ چنان که اگر کسی کار حرامی مانند شراب‌خواری را انجام می‌دهد، …

استاد طالقانی با بیان اینکه قاعده لطف از نگاه شیخ طوسی در چهار مسأله اصولی شروط حسن امر، واجب تخییری، قیاس و اجماع لطف اثرگذار است، بیان داشت: مهمترین جایی که شیخ طوسی از قاعدۀ لطف استفاده کرده است در بحث اجماع می‌باشد که ایشان از قاعدۀ لطف برای اثبات حجت اجماع استفاده می‌کند که ظاهراً بعدا نیز همه با …

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی، با بیان اینکه علوم انسانی اسلامی بدون فقه نظام ساز ممکن نیست، گفت: تا زمانی که نسبت علوم انسانی و فقه را تعریف نکنیم، نمی‌توان بین فقه و علوم انسانی سطح مثبتی تعریف کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …

شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه و سوگواری صدیقه طاهره سلام الله علیها دو جریان مقابل، هم قرار می‌گیرد: ۱. جریانی که عصبانی از تحلیل تاریخ است، آن را حرام می‌داند(۱)و دوست دارد از آن چه بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله تا زمان شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها گذشت، چیزی گفته نشود. برخی …

استاد مبلغی دسترسی به اطلاعات جامع برای فقیه را یک نیاز ضروری برشمرد و گفت: اجتهاد نیاز به حجم عظیمی از اطلاعات دارد، هوش مصنوعی کارکردش تجمیع و پیدا کردن اطلاعات است. اگر هوش مصنوعی هیچ فایده‌ای جزء همین فایده را داشته باشند کفایت می‌کند. هوش مصنوعی هم می‌تواند اطلاعات خام را مهیا و تنظیم کند و هم می‌تواند اطلاعات …

عطاءالله رفیعی آتانی، رئیس جدید مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه باید یک گفتمان فقهی قوی برای پاسخ به نیازهای جامعه و مسائل مستحدث و جدی پیش روی نظام در دل حوزه‌های علمیه شکل بگیرد، گفت: لازم است یک گفتمان فقهی قوی در تعامل حوزه‌های علمیه و نظام حکمرانی کشور در فضای حل مسائل کشور شکل بگیرد و مرکز …

مسئول شورای عالی سیاستگذاری موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، معتقد است که فقه بالنده به سوالات اصلی بشر امروز در حوزه‌های مختلف از جمله سیاست، فرهنگ، خانواده و حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی می‌پردازد و در حقیقت فقه زندگی است. حجت‌الاسلام مقدم اصلی ترین مساله امروز را «حقوق اساسی» و در مرحله بعد مسایل مربوط به «حقوق …

حجت‌الاسلام سیدمحمود طیب‌حسینی، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، گفت: روایاتی داریم که از نظر سندی ضعیف و از نظر  معنا هم معنای تعجب‌برانگیزی دارد و اینها را باید بازتحلیل کنیم؛ مثلاً در تفسیر عیاشی روایتی نقل است: «لو قری القرآن کما انزل …؛ اگر قرآن را همانطور که نازل شده بود قرائت می‌کردید، ما اهل بیت(ع) را با اسممان در …

شبکه اجتهاد: از عجایب معارف شیعی این است که با وجود تصاحب بخش اعظم ساحت مناسک ما توسط زیارات و توسلات و مراثی، این حوزه‌ها کماکان ظهور و بروزی در فقه متعارف پیدا نکرده‌اند. این نمی‌تواند تنها ناشی از قرار گرفتن این سه دسته در دائرۀ مندوبات باشد چرا که سنن دیگری همچون نوافل و عمره و اعتکاف و … …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) معتقد است هوش مصنوعی می‌تواند تحول در اجتهاد ایجاد کند. این استاد حوزه می‌گوید: اجتهاد مسئله بسیار بسیار سخت و مشکلی است، گاهی بعضی می‌گویند حاصل عمر یک مرجع تقلید همین یک جلد رساله عملیه است؟ آنها نمی‌دانند برای رسیدن به حکم یک موضوع چه بسا یک سال تحقیق و مطالعه لازم باشد. به گزارش …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بنیادی استاد حوزه علمیه قم و عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین در سه جلسه مصاحبه تفصیلی کارگروه «مناط»، با طرح مقدماتی معنا و تعریف موضوع و همچینین ویژگی‌های موضوع‌شناسی در مسائل جدید را مورد بحث قرار می‌دهد و در ادامه به موضوع بیماری کرونا از منظری کلی می‌پردازد تا زمینه بررسی‌های جزئی‌تر مسئله تداوی و …

آیت‌الله موسوی اردبیلی(ره) با وجود نوآوری‌هایی که در فقه داشت، هیچ‌گاه در مجامع حوزوی متهم به ابداع روش جدید و سخنان شاذ نشد چون نحوه نوآوری ایشان به گونه‌‌ای بود که همواره نوآوری را با حفظ ساختار فقه دنبال می‌کرد و هیچ وقت به دنبال ساختارشکنی در فقه نبود بلکه معتقد بود در عین حفظ ساختار باید نوآوری کرد. به …

رساله علمی سطح ۴ حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی تطبیقی امداد و نجات بیماران و مصدومین از منظر فقه اسلامی» دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح۴ حجت‌الاسلام محمدرضا علی‌زاده مقدم با عنوان «بررسی تطبیقی امداد و نجات بیماران و مصدومین از منظر فقه اسلامی» با حضور اساتید داور، حجج‌اسلام والمسلمین رضا حق‌پناه و علی‌اکبر نوایی …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی علاوه بر اینکه تأکید دارد حوزه علمیه در دهه اخیر سیر صعودی و تکاملی داشته است، به دو آسیب فعلی دروس خارج فقه اشاره دارد: یک آسیب اینکه دروس خارج «نگاه نظام وار و شبکه‌ای» به مسایل ندارند و دومین آسیب اینکه دروس خارج فقه تخصصی نیاز به یک «مدیریت سیستمی» دارد …

آیین رونمایی از کتاب «رجال تفسیری» که تحت اشراف آیت‌الله عبدالله جوادی آملی به رشته تحریر درآمده است، همزمان با روز پژوهش، در سالن آمفی‌تئاتر بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء با حضور علما و اساتید برگزار شد. در این مراسم آیت‌الله حسینی بوشهری و حجج‌اسلام جوادی آملی، علی‌نژاد و رحمان ستایش به ایراد سخنرانی پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …

دکتر حکمت‌نیا معتقد است در مسئلۀ حقوق عامه باید توجه داشت که جامعۀ علمی کنونی کشور از اساس دچار خلأ نظریه‌پردازی و مفهومی در این زمینه است. ما در حال حاضر نتوانسته‌ایم پیشینۀ ذهنی و مفهومی از حقوق عامه را بیابیم و لذا نیاز به نظریه‌پردازی داریم. او می‌گوید وقتی که ما از حقوق عامه صحبت می‌کنیم، نباید خودمان را …

شبکه اجتهاد: مهم ترین منبع شناخت دین اسلام پس از قرآن، روایات معصومین علیهم السلام است. با مراجعه به کتب حدیثى و بررسى روایات در ابواب گوناگون احکام و سایر معارف اسلامى، با روایات متعارضى روبه‌رو مى‌شویم تا آنجا که شیخ طوسى کمتر بابى از ابواب فقه را خالى از اخبار متعارض مى‌داند. مسألۀ تعارض و اختلاف اخبار در قرن …

شبکه اجتهاد: همزمان با روز پژوهش، آیین رونمایی از کتاب گرانسنگ «رجال تفسیری» که تحت اشراف آیت‌الله عبدالله جوادی آملی به رشته تحریر درآمده است، در سالن آمفی تئاتر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء برگزار گردید. در این مراسم آیت‌الله حسینی بوشهری و حجج‌اسلام مرتضی جوادی آملی، علی‌نژاد و رحمان ستایش به ایراد سخنرانی پرداختند. کتاب رجال تفسیری اختصاص …

شبکه اجتهاد: توجه به تلاش‌ها و یافته‌های پژوهش‌گران مغرب‌زمین در حوزه علوم متناظر با علم فقه مانند حقوق و اخلاق، اگر با زمینه ابتنا بر سنت فقاهی شیعی باشد می‌تواند نطاق حضور فقه را به عرصه جهانی توسعه دهد. این امر همچنین بخشی از امکانات و استعدادهای نهفته منابع اصلی و نیز آثار فقهای عظام را که به جهت عدم …