قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 147)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

آزادی بیان، پایه‌ی فهم دین و حقانیت شریعت است/ ابراز عقیده راه سالم همزیستی مذاهب اسلامی

آزادی بیان، پایه‌ی فهم دین و حقانیت شریعت است/ ابراز عقیده راه سالم همزیستی مذاهب اسلامی

شبکه اجتهاد: شیخ احمد بدرالدین حسون مفتی اعظم سوریه در گفتگوی مکتوب با بخش عربی «اجتهاد» به سؤالاتی پیرامون «تحقق همزیستی در پیروان مذاهب اسلامی» پاسخ داده است که از منظر شما می‌گذرد. همزیستی میان مذاهب بر چه اصولی استوار است؟ چه زمانی می‌توان گفت مذاهب با یکدیگر همزیستی دارند؟ شیخ حسون: قرآن کریم از تفاوت‌های فردی بین آحاد بشر در استعداد، توانایی و قابلیت‌ها سخن به میان آورده و همچنین به تعدد زبان‌ها، رنگ‌ها و نژادها اشاره کرده و آن را از نشانه‌های آشکار یگانگی خداوند برشمرده است. قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مِنْ ءَایَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ …

توضیحات بیشتر »

«اصول فقه تکمیلی» نوشته عزیزالله فهیمی منتشر شد

«اصول فقه تکمیلی» نوشته عزیزالله فهیمی منتشر شد

کتاب «اصول فقه تکمیلی» نوشته عزیزالله فهیمی عضو هیات علمی دانشگاه قم، ویژه دوره تحصیلات تکمیلی در ۲۵۴ صفحه و با قیمت ۱۸ هزار تومان توسط انتشارات خرسندی، به بازار نشر عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همان گونه که علم منطق شیوه درست اندیشیدن را به ما یاد می‌دهد، در هر علمی باید از منطق علمی ویژه همان علم استفاده شود. علم اصول فقه در واقع منطق استفاده صحیح از علم فقه را آموزش می‌دهد که با اسلامی شدن حکومت در ایران و استقبال جوامع و کشورهای دیگر از این شیوه حکومت، لزوم یادگیری این ابزار مهم را دو …

توضیحات بیشتر »

شرح واقعه!/ علیرضا اسدی

مهمترین ادله موافقان و مخالفان نکاح معاطاتی/ مصطفی شاکری

شبکه اجتهاد: اینکه متن یک استفتاء و ادعای افتاء شورای نگهبان از سوی پرسش‌کننده، بتواند چنین چالشی را بین تعدادی از فقها و آن‌هم در این سطح ایجاد کند، خود بدون اینکه لازم باشد به دنبال مقصر باشیم، عبرت‌آموز است. هرچند طرفین این بحث به‌اصطلاح شأنشان أجلّ از دامن زدن به مناقشات است و از همین‌رو آیت‌الله مؤمن، از فقهای شورای نگهبان، در پاسخ به «تذکر خیرخواهانه آیت‌الله مکارم شیرازی، در عین ذکر ادله به‌راستی موجهشان و انکار هرگونه افتاء از جانب شورای نگهبان، جانب آیت‌الله مکارم را نیز با اعتراف به «کمال احترام و بزرگواری برای مراجع عظام» نگه …

توضیحات بیشتر »

شورا در فتوا نمی‌تواند نقشی داشته باشد/ قول اعلم حجیت دارد

آيت‌الله‌‌ هاشمی شاهرودی به قوه قضائیه اعتبار بخشید/ فقیهی زمان شناس و همیشه در صدد مطرح کردن اندیشه‌‌ها و افکار جدید بود

معتقدیم که اگر قول اعلم در یک طرف قرار گرفت، اما اکثر افراد شورا فتوای دیگری دادند، باز طبق این مبنا که اعلمیت را ملاک می‌دانیم. همچنین اگر در مقابل این اعلم اکثر معاصرین فتوایی دادند، این امر توانایی ضربه زدن به اعتبار قول اعلم را ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، می‌گوید: اگر قول اعلم در یک طرف قرار گرفت، اما اکثر افراد شورا فتوای دیگری دادند، باز طبق این مبنا که اعلمیت را ملاک می‌دانیم، قول اعلم برای ما حجیت دارد. اکثر یا …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی

بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی

مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان، کتاب «بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی» تقریرات درس خارج آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مؤسسه فرهنگی اشراق و عرفان، کتاب «بررسی فقهی فلسفه ورزی و فلسفه آموزی»، تقریرات درس خارج آیت‌الله علیرضا اعرافی را که به کوشش سید نقی موسوی آماده چاپ شده است، منتشر کرد. این کتاب در چهار فصل سامدندهی شده است: نویسنده در فصل اول به کلیات پژوهش می‌پردازد که زیر عنوان‌های «مفهوم‌شناسی»، «بیان مسأله و پیشینه پژوهش» را دربردارد. او در فصل دوم به «ادله ممنوعیت تأملات عقلانی، فسلفه‌ورزی و …

توضیحات بیشتر »

سَبّ در فقه مذاهب اسلامی و موارد جواز آن

سَبّ در فقه مذاهب اسلامی و موارد جواز آن

مفاد آیات الهی بر حرمت سَبّ مقدسات هر آئین و دین و مذهبی دلالت دارد، و سبّ به آن را سَبّ به مقدسات خود سبّ کننده می‌‌‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مهدی درگاهی پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی المصطفی، در نشست علمی «سب در فقه مذاهب اسلامی و موارد جواز آن» که در سالن اجتماعات پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد، تصریح کرد: منطق قرآن و سنت نبوی، بر پایه دلیل و برهان و ترک حربه بی‌‌ حاصل سبّ و دشنام نسبت به مخالفان و معتقدات آنان استوار است. وی در ادامه به آیه «وَ لا تَسُبُّوا الَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ …

توضیحات بیشتر »

جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه

جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه

به همت انجمن فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی؛ پنجمین شماره فصلنامه علمی تخصصی «امام اعظم» با مقالاتی چون «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه» و «شرط ضمان مستاجر در فقه مذاهب» منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین فصلنامه علمی – تخصصی «امام اعظم؛ پژوهش‌های دینی و مذهبی و علوم اسلامی» (پاییز و زمستان ۹۵) به صاحب امتیازی انجمن علمی فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب همراه با چکیده مقالات به زبان عربی به چاپ رسید. «بررسی تطبیقی خرید و فروش خون» به قلم پری شکوفه، «جایگاه نسل و نسب در مقاصد شرعیه به تحقیق محمد رجبعلی …

توضیحات بیشتر »

انتشار اولین دانشنامه «آثار فقهی شیعه»

انتشار اولین دانشنامه «آثار فقهی شیعه»

اولین دانشنامه علمی ـ تحلیلی در حوزه کتابشناسی «فقه شیعه» به سرپرستی مسعود امامی عضو هیئت علمی موسسه دائره المعارف فقه اسلامی و دبیر علمی شورای فقهی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «دانشنامه آثار فقهی شیعه» جدیدترین اثر موسسه دائره المعارف فقه اسلامی تحت اشراف آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی، چاپ و منتشر شد. این دانشنامه محصول کار جمعی از پژوهشگران این موسسه به سرپرستی مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی در مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی است که گزارشی علمی و تفصیلی از مهم‌ترین آثار فقهی شیعه از آغاز تا قرن هفتم …

توضیحات بیشتر »

انتشار کتاب «فقیه آزاده»؛ زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی

انتشار کتاب «فقیه آزاده»؛ زندگی‌نامه آيت‌الله سید‌هاشم میردامادی

زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی نجف آبادی، پدر بزرگ مادری حضرت ‌آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب به قلم سیدباقر آیت‌ میردامادی و با تلاش مرتضی خواجوند سریوی در ۷ فصل از سوی انتشارات حضور روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقیه آزاده» به زندگی‌نامه آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی نجف آبادی(ره) پدر بزرگ مادری مقام معظم رهبری پرداخته است. کتاب مذکور توسط آیت‌الله سید باقرآیت میردامادی، نماینده آیت‌الله نوری همدانی با همیاری مرتضی خواجوند سریوی طی دو سال تألیف شده است. کتاب «فقیه آزاده» ۷ فصل را به خود اختصاص داده است: فصل اول: زندگی‌نامه مرحوم آیت‌الله سید‌هاشم میردامادی. فصل دوم: …

توضیحات بیشتر »

چرا تحوّل در ساختار دانش اصول، ناکام مانده است؟

شبکه اجتهاد: ده سال پیش، مهدی علی‌پور و حمیدرضا حسنی، دو پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، با نگارش مجموعه دوجلدی «جایگاه‌شناسی علم اصول»، اولین گام‌های ایجاد تحوّل در این دانش را برداشتند. این کتاب، هم گفتگوهایی با دانشیان این علم دارد و هم مشتمل بر مقالاتی از این دو پژوهشگر است. در بخشی از کتاب، به آسیب‌شناسی ساختار فعلی دانش اصول‌فقه و نقد تحوّلاتی که در این رابطه انجام‌شده است پرداخته‌شده و پس‌ازآن نیز از بایسته‌های ساختار معیار اصول‌فقه سخن گفته‌شده است. خلاصه‌ای از این دو بخش، در زیر می‌آید. آنچه مسلم است، اصول امروز همان اصولی است که …

توضیحات بیشتر »

نوسازی «علم اصول» و سه نکته/ رضا اسلامی

از «الگوی فقهی شادی جامعه» تا «مظاهر فردی شادی در اشخاص» رضا اسلامی

شبکه اجتهاد: در مورد زوائد دانش اصول‌فقه و تحوّل ساختاری در این دانش، چند نکته به ذهن می‌رسد: یک: توسعه، تورّم یا نوسازی؟ در مورد علم اصول، سه پیشنهاد را مطرح می‌کنیم.  پیشنهاد اوّل، توسعه علم اصول است. پیشنهاد دوم، مختصر کردن علم اصول است که درست نقطه مقابل پیشنهاد اوّل می‌باشد. پیشنهاد سوم، نوسازی و متحول کردن علم اصول است، به این معنی که آن را منقّح و کاربردی کنیم. درجایی که لازم است توسعه داده و درجایی که لازم است مختصر کنیم، بلکه فراتر از افزایش یا کاهش کمّی، منهج اصولی و ترتیب مباحث و نحوه طرح هر …

توضیحات بیشتر »

زبان فقه رایج تکلیف مدار است، اما فقه با حق و حق مداری سر ستیز ندارد

یکی از دلایل روی آوردن سکولاریسم در جوامع دینی، رویکردهای فقهی ناکارآمد است!

استاد دانشگاه شهید بهشتی گفت: گفتمان مسلط و فکر غالب زمان ما ایده حق محوری و حق مداری است؛ شهروندان دوست دارند انبوهی از حق‌ها را داشته باشند، بحث مهم و بسیار درخور تامل است این است که اسلام و فقه چه موضع و موقفی در برابر این رویکرد غالب دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رحیم نوبهار در اولین جلسه از نشست علمی با موضوع «جلوه‌های حقوق مردم در حوزه عمومی» که در حسینیه مرحوم آیت‌الله‌ موسوی اردبیلی برگزار شد، به طرح بحث در این زمینه پرداخت و اظهار داشت: مفهوم حقوق مردم یا حق الناس در …

توضیحات بیشتر »

شورای عالی «افتاء کردستان» آغاز به کار کرد

شورای عالی «افتاء کردستان» آغاز به کار کرد

شورای عالی افتاء استان کردستان چهارشنبه گذشته با حضور دبیر شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور، نماینده ولی فقیه در استان، استاندار و جمعی از روحانیان آغاز به کار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، برای اولین بار شورای عالی افتاء استان کردستان متشکل از ۱۴ روحانی تشکیل شد و آغاز به کار کرد. هدف از تشکیل این شورا، مشاوره و حل مشکلات فقهی و شرعی مردم استان است. دبیر شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت کشور در نشست شوراهای روحانیت و افتا کردستان در سنندج اظهار کرد: شورای برنامه ریزی متشکل از ۹ نفر از …

توضیحات بیشتر »

بررسی روایی جایگاه خشونت و مدارا در رفتار

توجه به «فقه‌الوکاله» برای رفع پارادوکس در وکالت

رفق و مدارا در روابط اجتماعی در مقابل خُرق و تندی است. رفق و مدارا آیا واجب است یا مستحب؟ در فقه روابط اجتماعی تعبیرات رفق، لِین، مداراه و تعابیر دیگر که در روایات آمده، آیا وجوب را می‌‌رساند؟ به گزارش شبکه اجتهاد، گزیده‌ای از مباحث «اصول و روش‌‌های تربیتی» که توسط آیت الله علیرضا اعرافی در قالب کرسی خارج فقه، با عنوان «فقه تربیتی» اصل قدرت و استطاعت مربی و متربی (رفق و مدارا) برای طلاب حوزه علمیه قم تدریس می‌گردد را در ادامه می‌خوانید. اشاره به مباحث قبل: در جلسۀ قبل یک برگشت به ما سبق کردیم و …

توضیحات بیشتر »

«فقه»ی که هست و «تمدّن»ی که نیست!/ علیرضا اسدی

منزلت عقل فقهی در تمدن‌سازی نوین اسلامی

شبکه اجتهاد: علیرضا اسدی دانش پژوه خارج فقه و اصول حوزه علمیّه قم و دانشجوی ارشد فلسفه دین، دانشگاه تهران چندی پیش، در یادداشتی با همین عنوان، از رابطه بین فقه و تمدّن و کاستی های روشی دانش فعلی فقه برای رسیدن به «فقه تمدّنی» سخن گفته بود. او در این نوشتار، به بررسی دقیق‌تر مدّعای خود پرداخته و مثال‌های عینی از مشکلاتِ روش فعلی دانش فقه و اصول فقه برای طرح‌ریزی تمدّن اسلامی می‌گوید. اینکه از فقه نمی‌خواهیم به تنهایی قادر به پی­­ریزیِ یک تمدّن باشد، ظاهرا نباید خاطر کسی را به خود مشغول داشته باشد. آنچه به نظر …

توضیحات بیشتر »

شورای نگهبان، مرجعیت فتوایی و مرزهای قدرت/ علی الهی خراسانی

شورای نگهبان؛ پاسدار شرع و قانون

وظیفه شورای نگهبان تطبیق امور ثابت شریعت بر امور متغیر است؛ چرا که شورای نگهبان ابزار حاکمیتِ شریعت برای شرعی شدن قوانین عرفی است. به‌بیان دیگر شورای نگهبان حق جعل قانون ندارد. شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد اصطلاح «ثابت و متغیر» به‌عنوان یک مبنای مصرّح جهت حضور فقه شیعه در امور سیاسی و اجتماعی، به اندیشه محقق نائینی در کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» بازمی‌گردد.[۱] البته تفکیک دو حوزه امور ثابت/ متغیر در متن فقه از دیرباز وجود داشته است. در سنت فقه، امور ثابت و دائمی بیشتر در بخش عبادات و امور متغیر و سیال در بخش معاملات …

توضیحات بیشتر »

فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را مورد نظر قرار دهد

فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را مورد نظر قرار دهد

فقیه در مقام استنباط باید کل جامعه اسلامی را افزون به فرد مورد نظر قرار دهد، امروز جریمه دیرکرد بانک‌ها که مراجع نیز نسبت به آنها حساسیت نشان دادند شاید در فقه فردی مباح باشد اما به نوعی روح ربا را در جامعه زنده می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشست‌ها و میزگردهای علمی در دانشگاه عدالت، به همت معاونت علمی دانشگاه دوازدهمین نشست علمی با موضوع «اندیشه اسلامی» در پرتو نظریات آیت‌الله‌ هاشمی شاهرودی با حضور اساتید و دانشجویان و با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین بیاتی، ریاست دانشگاه و حجت‌الاسلام اکبر فلاح نژاد برگزار شد. رئیس …

توضیحات بیشتر »

عدم تمایز احکام اخلاقی و فقهی اسلام از حیث الزام

عدم تمایز احکام اخلاقی و فقهی اسلام از حیث الزام

الزام در گزاره‌های اخلاقی قرآن، مبتنی بر فطریاتی است که با کمک عقل کشف و با اراده الهی اعتبار می‌شوند و از این نظر هیچ تفاوتی با منشا الزام در گزاره‌های فقهی قرآن ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «عدم تمایز احکام اخلاقی و فقهی اسلام از حیث الزام» با ارائه صدیقه مهدوی کنی، با حضور محمود حکمت نیا و دبیری علمی کبری پورعبدالله در پردیس خواهران دانشگاه امام صادق (علیه السلام) برگزار شد. صدیقه مهدوی کنی با اشاره به گزاره‌های اخلاقی و فقهی در پی نمایاندن همسانی منشا آنها و نفی دوگانگی اخلاق و فقه برآمد. وی گفت: …

توضیحات بیشتر »

فقه مقارن؛ نیازی واقعی، نه تاکتیکی/ محمدرضا ملّایی

فقه مقارن، نیازی واقعی، نه تاکتیکی/ محمدرضا ملّایی

شبکه اجتهاد: رشته فقه مقارن با تمام مقدمات و مؤخرات آن چند سالی است به‌صورت جدی و رسمی در برخی نهادهای حوزوی و نیمه حوزوی تدریس می‌شود. این نوع مطالعه فقه، حتی مورد توصیه برخی مراجع نیز واقع شده است. ولی این‌گونه مطالعه فقه، نتوانست در حوزه‌های علمیه ایران، جای خود را باز کند و در همان نهادهای نیمه‌دولتی و نیمه حوزوی یا حتی دانشگاهی محصور ماند. چرا؟ فقه شیعه از ابتدای تکوین آن، همراه و هم‌قدم با فقه اهل‌سنت بود و رشد و نمو کرد. تا قبل از بروز اخباریان، اکثر کتاب‌های فقهی علمای شیعه، آکنده از آرای فقهی …

توضیحات بیشتر »

لزوم بازتعریف عدالت در نسبت‌سنجی آن با مصلحت/ آیا می‌توان به نام مصلحت، از اجرای عدالت کوتاه آمد؟

حمایت از مردم فلسطین، افق و امتداد فکری نظام اسلامی است

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تاکید بر لزوم بازتعریف عدالت به خصوص در نسبت‌سنجی آن با مصلحت تاکید کرد: عدالت اسلامی صرفا با تبعیت از معصوم، تحقق‌پذیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «عدالت و مصلحت» از سوی حلقه تخصصی عدالت پژوهی مرکز مطالعات بینارشته‌ای دوم اسفندماه در تالار فرهنگ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم برگزار شد.در این کرسی علمی  حجت‌الاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی، مدیر گروه سیاست و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارائه دهنده و حجج اسلام محسن مهاجرنیا و علی محمدی جورکویه از اعضای هیأت …

توضیحات بیشتر »

چهارده سر فصل مهم در فعالیت دینی فراگیر بین‌المللی

قوانین کافی مبتنی بر فقه نسبت به آب و خاک نداریم

باید میراث مشترک انبیاء را در فضای بین‌المللی به مثابه یک جریان، پیگیری و به آن جنبه‌ای عینی و فعال ببخشیم تا به سالم سازی روابط بشری و معنویت بخشی به انسان‌ها بیانجامد. به گزارش شبکه اجتهاد از دبیرخانه دین پژوهان کشور، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در جمع گروهی از روحانیون عرصه بین‌الملل به تشریح سرفصل‌های مهم در فعالیت دینی در عرصه بین‌الملل پرداخت. مبلغی در این نشست گفت: تحقق یک جریان دین مدار بین‌المللی بدون ایجاد یک هویت مشترک ادیانی امکان پذیر نیست. این هویت را قرآن برای فضای بین الادیانی در نظر گرفته است …

توضیحات بیشتر »

امکان تغییر دامنه خمس توسط ولی فقیه

امکان تغییر دامنه خمس توسط ولی فقیه

شبکه اجتهاد: در متون تاریخی قبل از اسلام، در غیر از عرب هم، بحث و کلمه ی خمس داریم ولی یک نحو صدقه بوده است که به فقرا داده می شده است. نوعاً بشر از هر پنج یا ده انگشت، یکی را برای یک مفهوم عالی قرار می داد؛ یا خدا یا کاهن یا… . در روایات ما هم داریم که عبدالمطلب یک کنز پیدا کرد و خمسش را داد. آن خمس یعنی صدقه دادن به فقرا. این نیست که اصل خمس از ایشان باشد کما اینکه برخی تصور کرده اند. گفتیم که در عرب قبل از اسلام مرباع داشتیم. …

توضیحات بیشتر »

الگوی اجتهاد سیستمی برای تولید علم دینی/ دنبال ساختارشکنی در حوزه نیستیم

الگوی اجتهاد سیستمی برای تولید علم دینی

یکی از لوازم حوزه تمدن‌ساز این است که تحصیل و تدریس و تحقیق در حوزه معطوف به تمدن‌سازی باشد و برنامه و متون درسی حوزه نیز باید ناظر به این وظیفه تدوین بشود، همچنین شاخص و حداقل اجتهاد بر اساس فقه جواهری باید به دست آید. ما به دنبال ساختارشکنی در حوزه نیستیم و نمی‌خواهیم کار جایگزین در حوزه انجام دهیم، بلکه وظیفه خود را کار تکمیلی می‌دانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، هفته پنجم از درس‌گفتارهای «طیف‌بندی حوزه علمیه در نسبت با علوم انسانی» با موضوع «الگوی اجتهاد سیستمی برای تولید علم دینی» به همت مؤسسه آفاق حکمت و با …

توضیحات بیشتر »

بررسی «روایات خلافت» در اندیشه اهل سنت

بررسی «روایات خلافت» در اندیشه اهل سنت

کتاب «بررسی روایات خلافت در اندیشه اهل سنت با تأکید بر روایت «اثناعشریه»» نوشته رحیم امرایی توسط پژوهشکده حج و زیارت در بهمن ماه ۱۳۹۵ منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، روایت‌های فراوانی از پیامبر اکرم (ص) درباره جانشینی پس از خویش نقل شده است که اهل سنت، با آنکه مدعی توجه به روایات هستند، به سادگی از کنار آنها می‌گذرند. یکی از روایات مهم در این زمینه احادیث «اثناعشر خلیفه» یا «جانشینان دوازده گانه» است. نویسنده در این کتاب به نقد و بررسی توجیه و تفسیرهایی پرداخته است که اهل سنت برای این روایات بیان کرده‌اند. و در پایان …

توضیحات بیشتر »

مصادیق نه‌گانه نیاز فقیه به علم کلام

فعالیت‌های روشنگرانه امام حسن عسکری(ع) در عصر خفقان عباسی

عقل حکم می‌کند تکلیف بلابیان، قبیح است. این برائت عقلی است. اما این‌ که این حکم عقل در کجا امضا شده است، بحثی کلامی است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در بررسی دلایل نیازمندی علم فقه به علم کلام تصریح نمودند: فتوا دادن فقیه بدون استمداد از کلام و به عبارت دیگر استنباط احکام بدون استفاده از علم کلام امکان پذیر نیست. مبانی و پایه‌های فقه متعدد بوده و یکی از آن‌ها علم کلام است. [۱] قبل از بیان موارد نیاز فقه به علم کلام، باید برای روشن شدن مطلب به سؤالی پاسخ داده شود. سؤال این است …

توضیحات بیشتر »

آیا اهل سنت هم به «تقیه» اعتقاد دارند؟/ تفاوت‌های میان تقیّه و نفاق

آیا اهل سنت هم به «تقیه» اعتقاد دارند؟/ تفاوت‌های میان تقیّه و نفاق

«تقیّه» ایمان قلبی به حق و اظهار نمودن خلاف آن به زبان است به خلاف «نفاق» که ایمان به باطل و اظهار حق کردن به زبان است. تقیّه در مواردی است که ضرورتی عقلی و یا مصلحت شرعی ایجاب بکند و گرنه جایز نیست. به گزارش شبکه اجتهاد،‌ بخش عظیمی از دین مبین اسلام را فروع و درس‌های زندگی‌ساز آن تشکیل داده است و شکی نیست که بیشتر افراد جامعه، مجتهد و فقیه نیستند تا خود بتوانند احکام الهی را از منابع غنی آن به دست آورده،‌ دیگران را نیز از باران رحمت احکام خداوندی بهره‌مند سازد و وظیفه تقلید …

توضیحات بیشتر »

در زمینه متون آموزشی و استاد فقه مقارن، فقیریم!

مقابله با شایعه‌سازان و بازیگران سیاسی، ضرورت بیشتری دارد تا تعطیلی اماکن/ کتمان تابع مصالح است اما نباید به افکار عمومی دروغ گفت/ فیلترینگ، مسئله را حل نمی‌کند

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی، مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی است. مرکزی که سال‌ها پیش اولین رشته اصول و فقه مقارن را در کشور راه‌اندازی کرده است، رشته‌ای که اکنون، سومین دوره خود را پشت سر می‌گذارد. با ایشان، از توفیقات و چالش‌های این رشته گفتیم. اجتهاد: ایده راه‌اندازی رشته فقه مقارن در دفتر تبلیغات مشهد چگونه شکل گرفت؟ رحمانی: شاید این بحث حدوداً به پنج سال قبل برگردد که دوستان درمجموعه دفتر مشهد مطالعاتی انجام داده بودند، نشان می‌داد که ما در سال‌های پیش رو با گفتگوی بین مذاهب بیشتر روبرو خواهیم بود. …

توضیحات بیشتر »

لزوم تأسیس فنّ «لحن شناسی حدیث» در حوزه علمیه

آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه یکی از شان‌های حدیث، جایگاه آن در منظومه احادیث از حیث مضمونی و همخوانی با آن مجموعه از حیث فکری است، گفت: ضرورت دارد که حوزه علمیه به تاسیس چنین فنّی یعنی “فنّ لحن شناسی حدیث” اقدام ورزد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در درس خارج فقه و اصول افزود: علیرغم اهمیت و اصالت علم به این جایگاه، ولی جای آن در حوزه‌های علمیه خالی است و مطالعه‌ای نسبت به آن صورت نمی‌گیرد و نتایج آن در اجتهاد ملحوظ و منظور نمی‌گردد. وی ادامه داد: این جایگاه …

توضیحات بیشتر »

آشنایی اجتهادی با منابع فقه و علوم انسانی لازمه «فقه نظام‌ساز» است

فقه؛ از فردمحوری تا جامعه‌محوری/ محمدجواد ارسطا

لازمه‌ فقه نظام ساز این است که صاحب نظرانی وارد این عرصه شوند؛ تا علاوه بر آشنایی اجتهادی با منابع فقه، اطلاعات دقیق و تخصصی از علوم انسانی در رشته مورد نظر خود همچون حقوق، اقتصاد، جامعه شناسی و… داشته باشند و بتوانند از زاویه علم مزبور به بازخوانی کتاب و سنت بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‎الاسلام والمسلمین محمد جواد ارسطا، عضو هیأت علمی گروه حقوق عمومی دانشگاه تهران، چندی پیش در دیدار با مدیران و اعضای تحریریه پایگاه وسائل از لوازم فقه نظام‌ساز یا جنبه نظام سازی فقه سخن گفت که مشروح آن در ذیل می‌آید. بسم‌الله الرحمن …

توضیحات بیشتر »

طبق اجتهاد شیعه هیچ مسئله‌ای بدون پاسخ نمی‌ماند

پیام «گام دوم انقلاب» محصولی از گفتمان ولایت‌فقیه/ محمدجواد فاضل لنکرانی

تکامل فقه و پویایی اجتهاد شیعه در همین است که به مسائل مستحدثه در ابواب مختلف پزشکی، اقتصادی، قضائی و سیاسی پاسخ می‌دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله‌ محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با «عمر اواز» استاد دانشگاه آمریکا، به سوالات او پیرامون فقه شیعه و پاسخگویی فقهای شیعه به مسائل عصر حاضر پاسخ گفت که در ادامه می‌خوانید. نحوه پاسخ‌گویی فقهاء شیعه به مسائلی که در عصر حاضر مطرح می‌شود چگونه است؟ فاضل لنکرانی: بخشی در فقه ‌ما به نام مسائل جدید یا مستحدث وجود دارد که تکامل فقه و پویایی اجتهاد شیعه در همین است که به این …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky