دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

یادداشت پیش رو نوشته حجت‌الاسلام حسین سوزنچی است که به تبیین «پیشنهادهایی برای تحول در فقه» از منظر شهید مطهری می‌پردازد. ایشان مشخصاً سه پیشنهاد مهم برای تحول جدی در عرصۀ اجتهاد و فهم دین ارائه می‌دهد که برخی از آن‌ها در واقع به اصلاح خود فرآیند اجتهاد مربوط می‌شود.

عضو گروه فقهی جهاد دانشگاهی بر لزوم تبیین مسایل فقهی درخصوص درمان ناباروری تاکید کرد و گفت: مسایل فقهی کلانی در این بحث ایجاد شده است که اگر به خوبی برای مردم بیان نشود می‏‌تواند مشکلات بسیاری برای جامعه ایجاد کند.

«فقه اجتماعی قرار است چه دردی را از جامعه درمان کند؟» لازم است بپرسیم «چه شده است که به فکر فقه اجتماعی افتاده‌ایم؟» بی‌تردید بخش قابل توجهی از راز این نیاز در پیروزی انقلاب اسلامی نهفته است، اما چرا سه‌ونیم دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز گفت‌وگو پیرامون فقه اجتماعی جدی نیست و گویا تازه باب آن در حال گشوده شدن است؟

عضو شورای فقهی بانک مرکزی و کارشناس بانکداری اسلامی با اشاره به فرآیند طولانی تدوین لایحه قانون بانکداری، گفت: اهتمامی که مسئولان مربوطه باید داشته باشند، دیده نمی‌شود و با دقت و سرعت به مساله نمی‌پردازند.

عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه فقه حکومتی مترادف با فقه سیاسی نیست، گفت: منظور از فقه حکومتی نگرشی محسوب می‌شود که فقیه بر اساس آن حاکمیت سیاسی شیعه را مدنظر قرار می‌دهد.

فتوای مقام معظم رهبری درباره مباحث هسته ای، مسأله کوچکی نبود؛ چراکه ایشان با تبحر و هوشیاری لازم به موقع اقدام کردند و به نظر می آید اگر آن فتوای ایشان نبود، ما امروز قطعا چیزی به نام برجام نداشتیم.

روحانی و مفتی اهل سنت شهرستان خاش در استان سیستان و بلوچستان گفت: خرید، فروش و استعمال مواد مخدر و شراب حرام شرعی است.

از حوزه‌ى علمیّه انتظار نیست که سینماگر یا شاعر یا نقّاش یا مجسّمه‌ساز یا معمار تربیت بکند امّا انتظار هست که مبانى اسلامى را در باب موضوع هنر بیان بکند؛ اوّل کشف کند و تحقیق کند و عمق‌یابى کند، بعد هم آن را تبیین کند.

عضو شورای نگهبان تشخیص اجتهاد را مربوط به فقهای شورای نگهبان دانست و تنها فقهای شورای نگهبان را صالح برای اعلام علمیت و اجتهاد افراد معرفی کرد. همچنین آیت الله یزدی سنت حوزه را مبنی بر صدور اجازه اجتهاد از سوی مراجع تقلید، متعلق به گذشته دانست.

داوود فیرحی در نشست «رابطه وحدت و خشونت: بررسی رادیکالیسم اسلامی نوین» گفت: استراتژی وحدت استراتژی درستی نیست و رویکردهای درستی ندارد و باید تعریف و سیاست گذاری مان نسبت به وحدت را عوض کنیم.

محققان اقتصاد اسلامی، با توجه به ابداعات بشر در زمینه ابزارهای مالی، همواره تلاش می‌کنند از این قافله عقب نمانند و تا جایی که ممکن است، ابزارهای جدید را در زمینه بانکداری، با شریعت اسلامی انطباق دهند.

در این مقاله پیش از بررسی حقوقی و قانونی، رضایت شوهر برای خروج همسر از خانه یا مسافرت و... ؛ در ابتدا مشروعیت فقهی و شرعی آن را بررسی می‌کنیم؛ سپس در بخش دوم به دیدگاه‌های حقوقی آن می‌پردازیم.

فقه حکومتی با توجه به قلمرویی که آن‌را در بر می‌گیرد و کارکردهای متنوع و مهمی که در خود دارد، از جهات مختلف می‌تواند تأثیرگذار باشد و در اقتضائات مختلف دنیای اسلام به ایفای نقش بپردازد.

بحث ما «شناخت ضوابط و معیارهای شناخت صحیح اندیشه‌های امام خمینی» است. که در این فرصت، به چند ضابطه و معیار همراه با مثالی برای هر یک اشاره می‌کنم.

حجت الاسلام والمسلمین علیدوست: تلاش کرده‌ام ثابت کنم فقه بدون اینکه از هنجارهای شناخته شده خود خارج بشود، به تعبیر امام(ره) بدون اینکه از فقه جواهری خارج بشود، بتواند پاسخگوی تمام حوادث واقعه در دنیای معاصر هم باشد، به شرط اینکه انرژی‌های نهفته در درون فقه را پیدا کنیم.

این مقاله با تهیه و تنظیم بخشی از شبهاتی که در کتب، مقالات و اینترنت، اصل ولایت فقیه را هدف گرفته، به این شبهات و پرسش ها پاسخ دهد و البته تلاش شده این پاسخ گویی با استناد به گفتار و اندیشه های متفکران انقلاب اسلامی و عالمان مذهب حقه تشیع صورت بگیرد.

قم فردا: ،«مرصد الازهر» از مراکز مطالعاتی وابسته به دانشگاه الازهر در گزارشی اعلام کرد: همزیستی بین سنی و شیعه ضرورتی حیاتی و مصلحتی شرعی است. این مرکز که یک مرکز مطالعاتی و استراتژیک است عنوان کرده که «این همزیستی مصلحتی فوری در عصر حاضر و در سایه حضور مسلمانان در عصر تغییرات بین‌المللی است و این در حالی است که سنی و شیعه در عصرهای گذشته در سایه جامعه‌ای واحد که بر آن دوستی و محبت و برادری سایه انداخته بود زندگی می‌کردند. این مرکز افزوده است: اگر امروز برخی حوادث نادر و اندک دیده می‌شود باید در واقعیت …

نگارنده‌ی این سطور درصدد اثبات جواز قمه‌زنی نیست؛ بلکه هدف صرفاً بحثی علمی است و رد مسأله‌ای که به نظر این‌جانب به‌صورت غیرصحیح به بزرگان نسبت داده شده است.

  به گزارش خبرنگار اجتهاد، در راستای گسترش و توسعه حوزه اطلاعات و ارتباطات علمی استادان و محققان فقه و علوم وابسته، نشست تخصصی «اقتضائات فقه‌پژوهی در جهان معاصر» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، چندی پیش در دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. گزارش این نشست تقدیم خوانندگان «شبکه اجتهاد» می‌گردد. مبلغی: در یک جلسه نمی‌توان به طور کامل در رابطه با فقه پژوهی معاصر و اینکه فقه پژوهی چه تحولی را باید از سر بگذراند صحبت کرد، من فقط زوایایی از …

دفتر مطالعات رسانه‌ای اقتصاد اسلامی: یک مسئله حل ناشده مهم در نوشته‌های مربوط به بانکداری بدون بهره، مسئله وام‌های بسیار کوتاه‌مدت است. می‌دانیم با وجود تغییرات ساختاری که در بانکداری رخ داده، بخش مهمی از فعالیت‌های بانکداری تهیه وام‌های کوتاه‌مدت یا اضافه برداشت‌ها است. گاهی ممکن است مدت این وام‌ها بسیار کمتر از سه ماه یا معاملات مرسوم نود روزه باشد. سؤال اساسی در اینجا این است که بانک‌ها در ازای این وام‌های کوتاه‌مدت که تعیین سود برای آنها غیر عملی و حتی نامناسب است، چگونه پاداش می‌گیرند؟ بعضی از نویسندگان گفته‌اند این کار باید خدمتی رایگان از سوی بانک‌ها …

این نوشته نقدی است بر یادداشت «تغییر معنای وهن تحت تأثیر عرف غربی». این نقد تنها به تعریف نگارنده از وهن نگاه دارد و در تشخیص این‌که آیا قمه زنی مصداق وهن است یا نه، ساکت است.

اجرای حکم سنگسار بخاطر لواط در استان رقه توسط داعش، تقریبا این فرض را تقویت کرد که این گروه گرچه از میان اهل سنت سلفی برخواسته، اما از فقه سلفی هم عبور کرده است.

معاون پژوهشی مدرسه اسلامی هنر از برگزاری همایش فقه و هنر در دی ماه توسط مدرسه اسلامی هنر خبر داد.

زمانی که از فقه به عنوان کاشف شریعت یاد می شود یعنی دغدغه آن کشف شریعت الهی است نه استفاده از اصول برائت یا احتیاط، بر همین اساس فقهی که کاشف شریعت باشد می تواند پاسخگوی مسایل امروز باشد.

در این نوشتار که از سوی مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم تهیه شده، به یکی از شبهاتی که با تکیه بر آموزه تعبد دینی، مسئله تقلید از عالمان دین را زیر‌سوال برده است، توجه کرده و به بررسی و نقد آن خواهیم پرداخت.

مباحثات: مقصود از عنوان وهن اسلام که در ایام محرم زیاد به‌گوش می‌رسد و بعضاً و به حمل شایع، شور حسینی را تحت‌الشعاع شعور حسینی تضعیف می‌کند چیست؟ مرحوم آیت‌الله خویی در صراط‌النجاه در پاسخ به همین سؤال می‌فرمایند: «مراد از وهن، وهن نزد عرف سائد است». ‏[۱]‎ عرف سائد در اصطلاح یعنی این‌که خود عرف فی نفسه و بدون تأثیرپذیری از جایی دیگر این را مصداق وهن بداند؛ مثلاً عرف هیچ‌گاه قبول نمی‌کند که عالم طراز اولی به سینما برود و سامع موسیقی و لو غیرلهوی باشد؛ این عمل را برای او وهن می‌شمرد؛ یا این‌که عرف به هیچ …

حجت الاسلام و المسلمین عالم زاده نوری بیان کردند که موضوع جلسه مقایسه ای است در روش شناسی فقه و اخلاق، و در واقع ما به دنبال این هستیم که نقاط افتراق و اشتراک تفقه در گزاره های اخلاقی و گزاره های فقهی را کشف کنیم.

حج امروز در اسارت آل سعود است، اگر حج اسیر نبود و به درستی اقامه می‌شد، عظمت و شکوه حقیقی آن به روشنی، چشم همه جهان را خیره می‌ساخت چرا که حج به تنهایی آن قدر جذابیت دارد که می‌تواند منادی اسلام در همه جهان باشد.

با توجه به اینکه مراسم رمی جمرات بارها جان حجاج را به خطر انداخته است لزوم این مساله حس می‌شود که فقهای عالم اسلام از شیعه تا سنی در یک هم‌اندیشی تلاش کنند زمان و مکان این بخش از مناسک حج را گسترش دهند تا...

در اعلامیه جهانی حقوق، هیچ نمودی از تأثیر معنویت و امور اخروی در زندگانی دنیای انسان مورد اعتراف و تأکید نیست و در این رابطه خود را کاملاً بی‌طرف نشان داده است؛ برای اعلامیه‌نویسان هیچ رسالتی برای حمایت از حق حیات ابدی انسان‌ها در دنیای پس از مرگ وجود نداشته است. شاید بتوان گفت هدف آنها این بوده که تنها سعادت «دنیای» انسان را تأمین کنند.