دیدگاه و گزارش

«مشق اجتهاد» در چهار شهر کشور تجربه می‌شود/ جهش پژوهشی حوزه‌های علمیه از تابستان امسال

«مشق اجتهاد» در چهار شهر کشور تجربه می‌شود/ جهش پژوهشی حوزه‌های علمیه از تابستان امسال

به نظر می‌رسد، این روش، از انگیزه‌های دیگری که در این سال‌ها برای ترویج پژوهش به کار می‌رفته است مثل تشویق‌های مالی یا اجبارهای مدیریتی، روش بهتری باشد؛ یعنی کسانی که تابه‌حال وارد عرصه پژوهش شدند کمتر به دلیل جهات مالی یا اجبارهای مدیریتی بوده است. بلکه خودشان، علاقه پیدا کردند. ما هم در این کارگاه‌ها به دنبال علاقه‌مند کردن …

Read More »

جایگاه امام در حوزه نجف، به خوبی ثبیت شد

جایگاه امام در حوزه نجف، به خوبی ثبیت شد

شبکه اجتهاد: عالم نامدار زنده‌یاد آیت‌الله حاج حسین راستی کاشانی، از شاگردان مبرز حضرت امام خمینی در نجف بود. ایشان در گفت‌وشنودی که پیش روی شماست، به شمه‌ای از خاطرات خویش از سالیان حضور امام خمینی درنجف اشاره کرده است. شایان ذکر است که این گفت وشنود در دهه ۷۰ انجام شده وهم اینک به شما تقدیم‌ می‌شود. ‌‌به عنوان …

Read More »

ظرفیت لازم برای الگوریتم اجتهاد، وجود ندارد!

ظرفیت لازم برای الگوریتم اجتهاد، وجود ندارد!

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به بررسی ایده «الگوریتم اجتهاد» پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در …

Read More »

«منطقه الفراغ» می‌تواند در محدوده واجبات و محرمات هم بیاید/ ریشه نظریه «منطقه الفراغ» را می‌توان در نظریات محقق نائینی یافت

سید-محسن-حسینی-فقیه

حجت‌الاسلام والمسلمین سید محسن حسینی فقیه در سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته به آیت‌الله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی)، در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد، به تبیین نظریه «منطقه الفراغ» در اندیشه شهید سید محمدباقر صدر پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه در این نشست علمی اظهار کرد: گاهی …

Read More »

جلوه‌هایی از روش تدریس یک استاد تمام عیار/ به خورشچف نمی‌شود گفت صلّ!

جلوه‌هایی از روش تدریس یک استاد تمام عیار/ به خورشچف نمی‌شود گفت صلّ!

اکثر علما در بحث اوامر و نواهی وقتی‌ می‌خواهند مثال بزنند‌ می‌گویند “به جدار نمی‌شود گفت نماز بخوان” چون دیوار قدرت تصمیم‌گیری ندارد؛ اما وقتی امام وارد این بحث شد، با مثالی‌ فرمود: “به خورشچف نمی‌شود گفت صلّ”. ما اصلاً نمی‌دانستیم این کلمه چیست. بالاخره رفتیم و پیدا کردیم و دیدیم. مثال‌هایی که امام برای تبیین بحث‌ می‌زدند، از یک …

Read More »

امام می‌فرمود دقت‌‌‌های اصولی و عقلی انسان را از حقیقت دور‌‌ می‌کند

امام می‌فرمود دقت‌‌‌های اصولی و عقلی انسان را از حقیقت دور‌‌ می‌کند

امام‌‌ می‌فرماید نه تفریط اخباری‌‌‌ها درست است و نه افراط اصولیین. ایشان حتی در سال‌‌‌های آخر‌‌ می‌فرمود گاهی این دقت‌‌‌های اصولی و عقلی مطرح در مباحث اصول، انسان را در فقه از حقیقت دور‌‌ می‌کند و ذهن عرفی و صاف انسان را به هم‌‌ می‌زند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) …

Read More »

برداشت جهاد ابتدایی از آیات قرآن دارای اشکالات متعدد است

برداشت جهاد ابتدایی از آیات قرآن دارای اشکالات متعدد است

حجت‌الاسلام قاضی‌زاده با اشاره به وجود چند دیدیگاه مختلف در مورد آیات جهاد گفت: برداشت جهاد ابتدایی از آیات جهاد، دارای اشکالات متعدد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، استاد و محقق حوزه علمیه در ادامه جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن در موسسه فهیم با اشاره به آیه ۱۹۳ سوره بقره گفت: روشن است که سیاق این …

Read More »

امام (ره) در مباحث فقهی بیشترین دقت و تتبع را انجام می‌داد/ می‌فرمود: بگذارید من بین آخوندهای بی‌سواد و مقدس‌‌نما پایگاهی نداشته باشم!

امام (ره) در مباحث فقهی بیشترین دقت و تتبع را انجام می‌داد/ امام فرمود: بگذارید من بین آخوندهای بی‌سواد و مقدس‌ نماها پایگاهی نداشته باشم!

امام راحل نسبت به طلاب و شاگردان برخورد لطیف و متواضعانه داشت. اگر سؤالی در بین درس مطرح می‌شد، توقف می‌کرد و گوش می‌داد و جواب می‌داد. خیلی درس‌ها بود که شاگرد نمی‌توانست صحبت کند و معمولاً هم در بین درس شاگردها مجاز نیستند که صحبت کنند؛ اما امام از اشکال طلاب خیلی استقبال می‌کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی …

Read More »

از «ویژگی‌های کرسی درس امام» تا «علاقه‌ امام به استادی که دیوار خانه‌اش را می‌بوسید»

از «ویژگی‌های کرسی درس امام» تا «علاقه‌ امام به استادی که دیوار خانه‌اش را می‌بوسید»

امام هر روز بعد از اتمام درس چند دقیقه‌ای‌ می‌نشست و یک حلقه کوچکی دور ایشان‌ شکل می‌گرفت و اگر سؤالی بود – غیر از سؤال و جوابی که در درس اصلی مطرح‌ می‌شد-‌ طلاب از نزدیک سؤال را مطرح‌ می‌کردند و ایشان در نهایت محبت سؤال را پاسخ‌ می‌داد، در واقع یک مقدار زمان را برای پاسخگویی به کسانی …

Read More »

امام(ره) در درس اصول به مباحث فلسفی نمی‌پرداخت/ با آمدن امام به نجف دیدم هنوز باید درس بخوانم!

امام(ره) در درس اصول به مباحث فلسفی نمی‌پرداخت/ با آمدن امام به نجف دیدم هنوز باید درس بخوانم!

امام خمینی (ره) در نجف به قدری مکاسب شیخ را عالی بحث کرد که هر کسی می‌آمد، پای‌بند می‌شد. آیت‌الله راستی می‌فرمود تا قبل از این‌که امام به نجف بیاید، احساس می‌کردم که نیازی به درس خارج ندارم چون درس همه علمای نجف را دیده بودم ولی همین که امام آمد، دیدم هنوز باید درس بخوانم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

Read More »

حوزه نجف دارای یک دیدگاه مداراتی و حوزه قم دارای یک نظام فکری بی پروا است/ در فقه، اصول و کلام، نهضت نوینی در حال شکل‌گیری است/ قانونگذار اسلامی باید راه‌های پیشگیری از «بیماری کفر» را معین کند

حوزه نجف دارای یک دیدگاه مداراتی و حوزه قم دارای یک نظام فکری بی پروا است/ در فقه، اصول و کلام، نهضت نوینی در حال شکل‌گیری است/ قانونگذار اسلامی باید راه‌های پیشگیری از «بیماری کفر» را معین کند

شبکه اجتهاد: شیخ محمد سند داری سه شخصیت علمی، انقلابی و متخلق است، او از اساتید برجسته درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف اشرف، مبارز انقلابی مؤثر در شیعیان و انقلاب بحرین و به عنوان یک استاد متخلق، سال‌های سال است که آموخته و می‌‌آموزد. او از اساتید صاحب سبک است که در سلوک اجتماعی نیز از تواضعی …

Read More »

فقه پیشرفت؛ ارائه‌کننده مدل تحول اجتماعی

برای حل مشکلات نظام، راهی جز رسیدن به تمدن اسلامی نداریم/ پنج چالش مهم نظام اقتصادی

شبکه اجتهاد: کتاب «ماهیت و الزامات فقه پیشرفت (درآمدی بر فلسفه فقه نظام اجتماعی پیشرفت‌گرا)» نوشته حجت‌الاسلام دکتر امین‌رضا عابدی‌نژاد، شنبه هفته جاری در نمایشگاه قرآن رونمایی شد. این کتاب را حجت‌الاسلام دکتر امین‌رضا عابدی‌نژاد تألیف کرده است. او همزمان با تحصیلات حوزوی، در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تا درجه دکترای فلسفه تطبیقی پیش رفته است. کتاب …

Read More »

برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان است

سه دیدگاه در مورد سلاح‌های هسته‌ای/ حرمت فقهی سلاح هسته‌ای از طریق نقل و عقل قابل اثبات است

رئیس موسسه فهیم با اشاره به حساسیت جهاد ابتدایی گفت: برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان در گذشته و دوره معاصر بوده و هست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی ـ فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه در سلسله جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم در این موسسه به آراء …

Read More »

برخی از اخباریون معاصر کلّا علم اصول را قبول ندارند و منکر آن هستند

ضرورت معرفی اصول فقه شیعی در قالب‌های آکادمیک/ حسن انصاری

حجت‌الاسلام علی رحمانی سبزواری، مقابله با افکار افراطی اخباری‌گری را هدف اصلی خود از نگارش این مقاله عنوان کرد و گفت: مع الاسف تفکّر اخباری‌گری از نوع افراطی آن امروز در حوزه علمیه قم وجود دارد و برخی از آن‌ها که از مشاهیر قم هستند به کلّی علم اصول را قبول ندارند و مجتهدین را تکفیر می‌کنند. به گزارش شبکه …

Read More »

بررسی نظریّۀ «اصالۀ الوثاقۀ» در احراز وثاقت راویان مهمل

علم اصول روش‌ نمی‌دهد قاعده‌ می‌دهد/ عدم اطلاع از تأثیر علم اصول در فقاهت، طلاب را بی‌انگیزه می‌کند/ با وجود تدریس حلقات، اعتقاد دارم کفایه ارزشمند است

نظریه «اصالۀالوثاقۀ» در پی اثبات این است که اصل بر راست‌گویی مؤمن است و دروغ‌گو‌بودن آن نیاز به اثبات دارد البته اعتماد بر گفتۀ انسان راست‌گو پس از این است که عدم خطای او در گفتار هم ثابت گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در هفته دوم «گفتمان معرفت» …

Read More »

فقه سنتی در مسائل مستحدثه، هیچ سوالی را بی‌پاسخ نگذاشته است/ نگاه موضوعی به فقه مجوز بی‌رویگی نیست

انتظاری که از علم داریم را نمی‌توان از دین داشت/ حوزه سکولار را قبول ندارم/ قوانین فعلی حاصل میدان‌دار نبودن فقه در تدوین آن‌هاست

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی در گفتگویی در ارتباط با قابلیت‌های پاسخگویی فقه موجود به مسائل و موضوعات نوپدید پرداخت. او معتقد است فقه سنتی پاسخ مسائل نوپدید را در عرصه‌های مختلف داده و مکلف را بلاتکلیف رها نکرده. اگرچه باید با تلاش بیشتر و البته در طول زمان لازم است منطق تفقه به سمت …

Read More »

کتاب‌شناسی: نقش «شُهرَت» در استنباط احکام شرعی

کتاب‌شناسی: نقش «شُهرَت» در استنباط احکام شرعی

شهرت خصوصاً «شهرت فتوایی» از بحث‌های چالش‌زا است، زیرا برخی توجه به آرای گذشتگان و ارج نهادن به نظریات پیشینیان را نوعی ایستایی و جمود می‌پندارند که فقه را از آن پویایی و انعطاف باز می‌دارد؛ درست از این منظر است که مسئله شهرت اهمیت خاصی می‌یابد. حال باید دید حد و اندازه اهمیت شهرت تا چقدر است؟ آیا موجب …

Read More »

قانون‌گذار نمی‌تواند حکم شرعی را تغییر دهد/ تشخیص عدالت را نمی‌شود به مردم سپرد

قانون‌گذار نمی‌تواند حکم شرعی را تغییر دهد/ تشخیص عدالت را نمی‌شود به مردم سپرد

عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق در نقد مقاله «نقش عدالت در قانون‌گذاری در حکومت اسلامی»، گفت: در جایی که بتوان حکم ثانویه پیاده کرد که دیگر قانون گذاری بر خلاف شرع نشد، و اگر این عنوان ثانوی نتوانسته حکم شرع را تغییر دهد، و حکم شرعی سر جایش هست، خوب قانون گذاری هم‌ نمی‌تواند بر خلاف آن باشد. …

Read More »

فقه مقارن، به مثابه یک روش

آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مردم، مراجع و حاکمیت است/ مبادلات علمی بین مکاتب قم و نجف رو به رشد است/ تمایزات مکتب نجف و قم در روش فقاهتی

امروز وقتی از فقه مقارن می‌گویند، درواقع به‌عنوان یک متد مطرح است. در دوران ما فقه مقارن را به‌عنوان یک دانش نگاه نمی‌کنند، به‌عنوان یک روش استفاده می‌شود. طرفدارانی مثل شاگردان آیت‌الله بروجردی دارد و در نجف، قم و مشهد هم مخالفینی دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه علمیه قم در نشست تخصصی «فلسفه فقه …

Read More »

کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است/مقایسه شیخ کلینی و شیخ صدوق

محدثی که کتابش «کافی» است/ امیرمحسن عرفان

یک محقق علوم قرآنی و حدیث گفت: شیخ کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است و معتقد است پیش‌شرط ورود به دین و آغاز دین داری، داشتن «عقل» است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ کلینی و شیخ صدوق (رحمت الله علیهما) هر دو از بزرگان اصحاب حدیث امامیه و از کبار علمای ما در میان متقدمان هستند. تمام دوست …

Read More »

بسیاری از این احتیاط‌های وجوبی در اصل مستحبی بوده است!

بسیاری از این احتیاط‌های وجوبی در اصل مستحبی بوده است!

‌شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج شیخ حسین حلی (متولد ۱۲۷۰ش. در نجف، درگذشته ۱۳۵۳ش. در نجف) از فقهای شیعه بود که علیرغم منزلت بالای فقهی و اصولی، از عهده‌داری مرجعیت و تشریفات آن دوری گزیده بود. او از شاگردان میرزا محمدحسین نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی است. او استاد آیات عظام سید علی سیستانی، سید تقی طباطبایی قمی، نصرالله شاه آبادی، …

Read More »

مبانی دینی کرامت ذاتی انسان و تسری آن به حوزه‌ی تشریع

مبانی دینی کرامت ذاتی انسان و تسری آن به حوزه‌ی تشریع

سیزدهمین کرسی ترویج عرضه و نقد دیدگاه علمی، با موضوع «مبانی دینی کرامت ذاتی انسان و تسری آن به حوزه‌ی تشریع» با حضور اساتید، دانشجویان و علاقه‌مندان در دانشگاه مفید برگزار شد. این موضوع را حجت‌الاسلام دکتر محمدحسن موحدی ساوجی، استادیار گروه الهیات دانشگاه مفید ارائه می‌داد و ناقدین موضوع، حجت‌الاسلام دکتر حسن‌علی علی‌اکبریان، دانشیار پژوهش‌گاه علوم و فرهنگ اسلامی …

Read More »

حسینی‌ گرگانی: استاد خارج باید روش فکر کردن را آموزش دهد/ ارسطا: رونویسی طلاب در حین درس، مطلوب نیست

حسینی گرگانی: استاد خارج باید روش فکر کردن را آموزش دهد/ ارسطا: رونویسی طلاب در حین درس، مطلوب نیست

درس خارج، یعنی درس کسانی که می‌خواهند به درجه اجتهاد برسند. در این خصوص، تعلیم و تربیت در صورتی مؤثر است که استاد علاوه بر تدریس، روش فکر کردن را نیز به شاگرد بیاموزد. در این کتاب، علاوه بر الگوهای تدریس حضرت آیت‌الله بروجردی، سبک‌های تدریس امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری نیز درج‌شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

Read More »

روایاتی که در اختیار فقهاست ناقص است/ شارع علاوه بر احکام، مقاصد را هم می‌خواهد

رهدار در رابطه با نقش عقل در نگاه به روایات گفت: اگر به عقل از حیث توجه به روایت، نگاه کنیم، مجموعه روایاتی که در اختیار فقهاست، روایات ناقصی است. این نقص نیز دلایلی دارد. از جمله اینکه همه روایات ثبت ‌نشده است. آن‌هایی که ثبت ‌شده کامل ثبت‌ نشده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین نشست از سلسله پیش …

Read More »

شرط ایمان در قبول شهادت، باعث بن‌بست در جامعه شده است

رنگ مشکی برای چادر بانوان مستحب نیست/ استفاده از رنگ‌های غیر از مشکی در حجاب، فی‌نفسه محذوری ندارد/ ساتریت حجاب هم به رنگ و هم به نوع پارچه بستگی دارد

ما اهل کتاب را بر اهل‌سنت ترجیح می‌دهیم؛ یعنی در مواردی شهادت اهل‌سنت را نمی‌پذیریم ولی در همان مورد شهادت اهل کتاب را می‌پذیریم، مثل شهادت در باب وصیت. علاوه بر اینکه شهادت اهل کتاب برای خودشان پذیرفته است؛ اما شهادت غیر مؤمن برای غیر مؤمن نیز پذیرفته نیست. لازمه دیگرش بن‌بست در دعاوی اهل‌سنت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

Read More »

قرن‌ها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است/ ساختار فقه باید بازسازی شود/ راهکارهای تحقق فقه الاجتماع

امکان تولید نظریه فقهی هنر و میزان حجیّت آن

مدت‌ها و قرن‌ها است که ساختار فقه دچار رکود و ایستایی شده است. ساختار چیزی نیست که از نصوص شریعت به‌دست‌آمده باشد. بلکه امری است که در یک شرایطی و در یک قرنی ایجادشده است؛ کاری که باید صورت بگیرد این است که ساختار فقه باید بازسازی شود. من اخیراً یک ساختاری را عرضه کردم که قابل‌توجه است. این ساختار …

Read More »

مروری اجمالی بر تطور فقه فتوایی/ پیشنهاداتی برای اصلاح روند نگارش رساله عملیه

میراث سیدمرتضی؛ گونه‌ها و نوآوری‌ها

رایج‌ترین شکل و سبک نگارش کتب فقهی را هم شاید بتوان همین شکلِ توضیح‌المسائل امروزی دانست که البته اشکالاتی نیز دارد. یکی از این اشکالات، به‌کار بردن برخی از تعابیر غیرقابل فهم برای مقلد است. اشکال دیگر، در نوع تبویب مسائل است. اشکال بعدی را می‌توان تأثیرپذیری از کتب فتوایی قبلی، بدون دقت در جهات لازم برشمرد. به گزارش شبکه …

Read More »

مشکانی: غیر از فقه، دانشی وجود ندارد!/ ناقد: به جای بحث فقهی، بحث تاریخی کرده‌اید

مشکانی: غیر از فقه، دانشی وجود ندارد!/ ناقد: به جای بحث فقهی، بحث تاریخی کرده‌اید

ارائه دهنده بحث: در مقاله‌ای یک طبقه‌بندی از علوم را پیشنهاد داده‌ام و در آنجا گفته‌ام که غیر از فقه، دانشی نیست. حتی معتقدم دانش‌های نظری در فرآیند تولید، بعد از الگوی رفتاری اتفاق می‌افتد. اخیراً در دانشگاه باقرالعلوم(ع) مطرح شد که اصل دانش‌ها و اینکه چه دانش‌هایی باید داشته باشیم و چه دانش‌هایی نباید داشته باشیم. مبتنی بر الگوهای …

Read More »

نظریه محوریت نص قرآنی، دیدگاه جدیدی از ماهیت روش تحقیق در مباحث فقهی

مساله ارتداد نیازمند حکم حاکم شرع است/ مبانی فقهی حکم ارتداد سلمان رشدی نویسنده آیات شیطانی

نظریه پرداز بر اساس محوریت نص قرآنی قائل است که خبر واحد‌ نمی‌تواند مخصص عمومات قرآن و کتاب قرار گیرد؛ در صورت اثبات این نظریه، تحولی در مبانی فقهی ایجاد خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین پیش نشست کرسی نظریه پردازی «محوریت نص قرآنی در مباحث فقهی» با ارائه ‌حجت‌الاسلام خالد غفوری الحسنی و با حضور جمعی از اساتید …

Read More »

معرفی هفت مقاله علمی در هشتمین شماره «مطالعات فهم حدیث»

از «روش کشف اسباب صدور حدیث» تا «تأثیر اندیشه‌های حدیثی بر معناشناسی اصطلاحات حدیثی»

هشتمین شماره دوفصلنامه علمی پژوهشی «مطالعات فهم حدیث» با هدف فهم عمیق‌ و دقیق‌تر از احادیث، به صاحب امتیازی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین، مدیر مسئولی دکتر مجید ملایوسفی و سردبیری دکتر فتحیه فتاحی زاده چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دوفصلنامه علمی پژوهشی «مطالعات فهم حدیث» ویژه بهار و تابستان ۹۷ به صاحب‌امتیازی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) …

Read More »
Real Time Web Analytics