اجتهاد و اصول فقه

رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با بیان اینکه طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است، اظهار کرد: کسانی که خود را متکفل اندیشه اداره جامعه با فقه می‌دانستند با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز هم تاکنون یک متن منسجم و بدون بهره‌گیری از تجارب بشری ارائه نکرده‌اند. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله میرزا مهدی غروی اصفهانی در ماه محرم سال ۱۳۰۳ هق در محله بیدآباد اصفهان در بیت علم و معنویت متولد شد. میرزا ابتدا تحصیل را در مکتب آغاز کرد و سپس به حوزه اصفهان راه یافت و زیر نظر حجت‌الاسلام والمسلمین ‌آقا اسماعیل غروی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. بعد از فوت پدر، حاج ‌آقا رحیم …

حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان طی مقاله‌ای به نقد کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح – مقاصدجویانه و هرمنوتیکی» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «بازاندیشی در آیین استنباط»» تألیف سیداحمد کاظمی موسوی، نگاهی به سیر تاریخی اصول فقه و رویکردهای نوین مصالح مقاصدجویانه و هرمنوتیکی است. در این کتاب بیان …

شبکه اجتهاد: بررسى سیره عملى حضرت امام خمینی در برخورد با مراجع و بزرگان معاصر خود چه در دوران تحصیل، چه در دوران تدریس، چه دوران مبارزه و چه دوران رهبرى مى‏‌تواند الگویى باشد براى همه که چگونه على رغم داشتن دیدگاهى کاملًا متضاد با بزرگان و مراجع تقلید که پرچمدار هدایت جامعه هستند، همواره بر حفظ احترام آنها و …

آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و امام جمعه مشهد با حضور در مکتب نرجس مشهد با طلاب خواهر این مدرسه دیدار نمود و به سوالات آنان پاسخ گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله علم‌الهدی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه جدا کردن حوزه از عرصه روشنگری، توطئه و نفوذ در حوزه است، اظهار کرد: …

در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، شش مقاله علمی پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی در ۱۸۴ صفحه به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و سومین شماره  فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» …

اختصاصی شبکه اجتهاد: درس خارج استاد حمید درایتی از دروس خارج فقه متفاوت و متمایز با دیگر دروس است که روشی ابداعی در ارایه محتوا، چینش مطالب و پردازش روایات را در پیش گرفته است. استاد درایتی لزومی در فراگیری تمام ابواب فقهی برای نیل به درجه اجتهاد نمی‌بیند و بر این باور است که چنانچه سبک و روش مناسبی …

دغدغه‌ یک حقوقدان از پرداختن به اصول فقه ـ که اخیرا از آن با عنوان اصول استنباط حقوقی یاد می‌شود این است که در مقام نبود نص و ادله‌ اولیه، چطور می‌تواند یک حکم حقوقی صادر نماید/ اعتبار منابعی مثل شهرت و اجماع اگر بخواهد حجیت داشته باشد، در اصول فقه نمی‌توان آنها را به ‌عنوان مصادر حقوقی قرار داد …

مهدی نصیری استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی می‌گوید: در عصر غیبت و سیطره مدرنیته نباید از حوزه و فقه انتظار شکل دادن به اتوپیای دینی (مدینه فاضله ) را داشته باشیم و این امر تنها با ظهور حضرت ولی عصر محقق خواهد شد. کسانی که غافل از تنگناهای موجود در عصر غیبت و زمانه سیطره مدرنیته، حوزه و فقه را …

شبکه اجتهاد: برخی از دوستان ما که خود را تئوریسین تمدن نوین اسلامی می‌دانند، از تحقق طلیعه‌های آن تمدن سخن می‌گویند. خواستم عرض کنم، تغییر و تحول در جامعه برای رسیدن به نقطه اوج عزت قوانین خاص خود را دارد که اگر رعایت نشود، به جای اوج عزت، در حضیض ذلت فرو خواهد رفت. صد البته، اگر شناخت درست از …

نتایج انتخابات ریاست اتحادیه جهانی علمای مسلمان از پیروزی شیخ حمد الریسونی عالم مراکشی حکایت دارد تا وی در این منصب، جانشین یوسف القرضاوی شود. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از بخش عربی خبرگزاری آناتولی ترکیه (AA)، انتخابات اتحادیه جهانی علمای مسلمان عصر چهارشنبه در شهر استانبول در غرب این کشور برگزار شد و بر اساس نتایجی که کمیته …

به نظرم پژوهش کلاً رکود دارد و مختص حدیث و حوزه نیست؛ در دانشگاه هم علاقه بیشتر اساتید به تدریس است تا تحقیق. شاید علتش این باشد که ادبیات ایران ادبیاتی شفاهی است و دست به قلم نبوده‌ایم. ما بیشتر حرف می‌زنیم تا بنویسیم. ما از استناد یک شیء به خودمان می‌پرهیزیم. شاید هم به دلیل سختی پژوهش باشد. اگر …

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی با اشاره به مباحثی که در مورد سکولاریزه شدن حوزه بیان می‌شود، گفت: بسیاری از اشکالات ناشی از آن است که میان فقه، علم و نظامات عینی کشور پیوند درستی برقرار نیست و شبکه اطلاعات و در رأس آن شبکه اطلاعات دینی ایجاد نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی جمالی، عضو …

استاد حوزه، درباره رابطه تولید علوم انسانی با فقه‌‌های اکبر، اصغر و هر دو فقه گفت: فقه اصغر با توجه به کارکردش به هیچ وجه برای تولید علوم انسانی کفایت‌ نمی‌کند و در نهایت این رویکرد به روش امضا ختم‌ می‌شود و به صورت منفعل به مسائل پاسخ‌ می‌دهد. فقه اکبر هم به تنهایی کفایت‌ نمی‌کند. بنابراین در تولید علوم …

خسروشاهی گفت: آیت‌الله سید رضا صدر عقاید خود را کاملا علمی و همراه با سال‌ها تحصیل و پژوهش به دست آورده بود، او با اطمینان کامل با این عقاید زندگی کرد و تالیفاتش نیز حاصل این عقاید است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدرضا صدر، فرزند آیت‌الله العظمی سیدصدرالدین صدر و برادر بزرگتر امام موسی صدر در ۱۲ آبان ۱۳۷۳ …

آموختن علم فقه به این دلیل لازم است که قدرت اجتهاد و فهم الحدیث آن‌ها بالا برود؛ لذا به طلاب عرض می‌کنم: در فقه به درس خارج بیع نروید؛ بلکه به درس خارجی بروید که کثیرالروایه است؛ مانند خارج خمس یا خارج دیات یا خارج صلاه که اولاً قدرت رجالی و علم الحدیث و فقه‌الحدیث شما بالا برود که وقتی …

دغدغه حضرت آقا افول سطح علمی حوزه علمیه است. به همین خاطر اقدام به تأسیس مدارس فقهی کردند. تمایل ندارند که طلبه‎ها وقت خودشان را به امور روزمره سیاسی تلف کنند. از نظر ایشان طلبه باید ممحض در درس فقه و اصول باشد. بعضی‎ها ایراد می‎گیرند که با دروس حوزه نمی‎توان جامعه را اداره کرد. حضرت آقا می‎گویند ما نمی‎توانیم …

نامه عتاب آلود آیت‌الله محمد یزدی، علاوه‌بر اینکه نخبگان و بخش زیادی از جامعه را مکدر ساخت، همزمان بهانه‌ای شد تا جامعه شناخت بهتری نسبت به یکی از برجسته‌ترین فقها و مراجع عصر کنونی پیدا کند. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از انتشار تصویر دیدار آیت‌الله العظمی شبیری با تعدادی از شاگردان سابق خود و سران اصلاحات، نامه‌ای از سوی …

محقق و استاد جامعه‌المصطفی(ص) اولین فرهنگ لغت اصول فقه را به دو زبان عربی و انگلیسی تألیف کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرتضی آقامحمدی، مدیر مطالعات جهان اسلام پژوهشکده عروه‌الوثقی، گفت: اولین فرهنگ لغت اصول فقه در انتشارات لمبرت آلمان چاپ شده و در سایت آمازون قابل فروش و دسترسی برای علاقه‌مندان است. مدیر گروه مطالعات اسلامی جامعه المصطفی(ص) گفت: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد تبادکانی که درس خارج او از دروس دیرپا و ممتاز حوزه علمیه مشهد است، درس خارج مطلوب را درسی می‌داند که روی نقاط کلیدی و چالش‌های عمیق علمی تمرکز داشته باشد و فهم مطالب ساده را به عهده شاگرد بگذارد.او تقریر را بیان فهم شاگرد می‌داند و نه صرف نگارش مطالب استاد. آنچه پیش روی شماست، …

عضو باسابقه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تصریح به اینکه روحانیت نباید علیه روحانیت صحبت کند، نامه آیت‌الله یزدی را سبب پائین آوردن شخصیت آیت‌الله یزدی دانست و ادامه داد: ما هر مقدار بخواهیم دیگران را بکوبیم، خودمان را کوبیده‌ایم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علی ‌اکبر مسعودی خمینی در مورد نامه اخیر آیت‌الله یزدی به حضرت آیت‌الله العظمی …

شبکه اجتهاد: یکی از مسائلی که اسلام پژوهان غربی در مسیر مطالعات خود همواره به آن توجه داشته‌اند همانا «مشابهت‌های میان فقه اسلامی با قوانین سایر ادیان و سرزمین‌ها» است. البته اینگونه به نظر می‌رسد که گرایش «خاستگاه یابی» برای تعالیم دینی و خصوصاً آموزه‌های اسلامی، جزئی جدایی ناپذیر از مطالعات اسلامی در مغرب زمین است و حتّی برخی همچون …

استاد و محقق حوزه علمیه قم با بیان اینکه اهل سنت از مقاصد الشریعه بهره می‌برند، اظهار کرد: فقه شیعه این مشکل را دارد که نمی‌تواند مقاصد الشریعه را مانند اهل سنت به کار بگیرد زیرا ممکن است دچار قیاس و استحسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدمیرتقی حسینی گرکانی، در نشست «چالش‌های فقه در دنیای معاصر» کارگاه دهم …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله قاضی طباطبایی در سال ۱۳۳۱ ق در تبریز زاده شد. تحصیلات مقدماتی در علوم دینی را از پدر و عمویش آموخته بود. پدرش مورد غضب حاکمیت پهلوی بود و رضا شاه، بارها او را تبعید کرد. گفته می‌شود که رضا شاه، حتی خانهٔ پدرش را تخریب کرده و به خیابان بدل کرده بود. محمدعلی قاضی طباطبایی نیز …

پژوهش پیش‌روی به قلم حجت‌الاسلام والمسلمین رمضان محمدی بر آن است تا با تکیه بر اصول معیارهای نقد، گزارش‌های مجعول و برساخته را از غیر مجعول در سیره رسول خدا(ص)، تمییز و معرفی نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بعثت رسول خدا(ص) مهم‌ترین و اثرگذارترین حادثه در طول تاریخ بشر است. درگذشته و حال هر ملت و قومی، براساس مستندات مورد …

بیست‌وپنجمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا با پرونده‌های ویژه‌ای چون «بانکداری اسلامی»، «روش استنباط احکام فقهی»، «درآمدی بر مناسبات سنت اسلامی و علوم اجتماعی اسلامی» و «فلسفه علم در ایران» همراه با آثار و گفتاری از شخصیت‌‌ها و فرهیختگان مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی …

آری! مرور زمان نشان خواهد داد که بسیاری از این دغدغه‌ها از سوی برخی نه جایگاه مرجعیت است و نه استقلال حوزه و نه مسأله حوزه انقلابی. مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قـم با اعتقاد راسخ به جایگاه رفیع مرجعیت شیعه و کمال احترام به مرجع آگاه و وارسته حضرت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی، نامه حضرت آیت‌الله یزدی را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از مرحوم آیت‌الله بهجت منقول است: «انسان تا می‌تواند نباید نسبت به فقهایی که فتوای شاذّ و خلاف مشهور دارند، متعرّض شود؛ زیرا آنها بر اساس موازین خود در آن فتوی معذورند، و در عین حال معصوم هم نیستند، لذا ممکن است از بعضی قرائن یا ادلّه غلفت نمایند. البته می‌گویند: اشتباه شخص بزرگ هم بزرگ است.»[۱] …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نباید تصور کنیم با پاک کردن صورت مسئله و اینکه کار فقیه، بررسی موضوع نیست، چالش‌های فقهی برطرف می‌شود، گفت: چالش‌های فقهی دینداری مردم را تضعیف می‌کند لذا شناخت و پاسخ به مسائل جدید، بزرگ‌ترین مسئولیت حوزه علمیه امروز است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در میزگرد …

کنفرانس جهانی فتوا در مصر در حالی به کار خود پایان داد که علما و نخبگان دینی بر ضرورت بازنگری در مکانیسم صدور فتوا و نیز ترویج سبک اجتهاد گروهی به عنوان راهکار مقابله با بحران فتوا تاکید داشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله فتوا و بحران‌های به وجود آمده در اثر ولنگاری در عرصه فتوا و آسیب‌ها و تبعات …