اجتهاد و اصول فقه

ظرفیت منطق‌های جدید و هوش مصنوعی در فرآیند استنباط

ظرفیت منطق‌های جدید و هوش مصنوعی در فرآیند استنباط

اگر بخواهیم دانش را مدل کنیم، چاره‌‌ای جز این نیست که ما منطق‌های خیلی قوی داشته باشیم. اگر منطق ما ضعیف باشد نمی‌توانیم خروجی‌های خوبی داشته باشیم که ماشین بتواند بر اساس آن استنتاج کند. اصلاً با منطق‌های ساده، خیلی نمی‌توان تمامی حقائق یک دامنه را مدل کرد و در ادامه آن استدلال ورزی انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، …

Read More »

طرحی تحولی و ریشه‌دار در سنت‌های حوزه/ اجتهاد مطلق همراه با تخصص در علوم مختلف

طرحی تحولی و ریشه‌دار در سنت‌های حوزه/ اجتهاد مطلق همراه با تخصص در علوم مختلف

مدیر حوزه‌های علمیه در سخنان در جمع معاونان و مدیران حوزه‌های علمیه از ضرورت طرح مهم آموزشی در حوزه‌های علمیه خبرداد، طرحی که در آن فقهایی با اجتهاد مطلق همراه با تخصص در علوم مختلف تربیت خواهند شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی بیان کرد: این برنامه جدید با تلاش همه عزیزان و استقبال خوب اساتید و طلاب …

Read More »

جامعه اسلامی در اندیشه و آثار شهید صدر

جامعه اسلامی در اندیشه و آثار شهید صدر

کتاب «جامعه اسلامی در اندیشه و آثار شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر (ره)» تألیف استاد سید منذر حکیم و با ترجمه حجت‌الاسلام محمد مروارید از سوی انتشارات نسیم رضوان مشهد منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب ترجمه‌ای از کتاب «مجتمعنا فی فکر و تراث الشهید السید محمد باقر الصدر» است که در سال ۱۳۸۸ از سوی مجمع جهانی …

Read More »

انتشار جلد پنجم کتاب «درس‌های مکاسب» آیت‌الله مرتضوی

انتشار جلد پنجم کتاب «درس‌های مکاسب» آیت‌الله مرتضوی

جلد پنجم «درس‌های مکاسب(کتاب الخیارات)» برگرفته از درس‌های ‌آیت‌الله سیدحسن مرتضوی و به قلم سید محسن مرتضوی به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب پیش رو که با عنوان «درس‌های مکاسب(کتاب الاخیارات)» به رشته تحریر درآمده، برگرفته از درس‌های پربار و شاگردپرور فقیه عالی مقام آیت‌الله سید حسن مرتضوی است که دوره‌های متعدد در حوزه …

Read More »

«فقه و ایدئولوژی»، نگاهی به «الامام الشافعی و تأسیس الایدئولوجیه الوسطیه» نوشته نصر حامد ابو زید

«فقه و ایدئولوژی»، نگاهی به «الامام الشافعی و تأسیس الایدئولوجیة الوسطیة» نوشته نصر حامد ابو زید

شبکه اجتهاد: بازخوانی انتقادی اندیشه و آثار محمد بن ادریس شافعی (وفات ۲۰۴ قمری)، به نوعی بازخوانی انتقادی ساختار حقوقی – فقهی اسلامی رایج است، ساختاری که شافعی را گاه موسس آن (بخصوص از رهگذر تدوین نخستین کتاب در علم اصول فقه) و یا دست کم تثبیت کننده و مهمترین نماینده آن می‌دانند. پس تعجبی ندارد که بحث از میراث …

Read More »

پاسخی به نقدهای جریان‌شناسی کلینی/ سیدمحمدهادی‌ گرامی

پاسخی به نقدهای جریان‌شناسی کلینی/ سیدمحمدهادی‌ گرامی

شبکه اجتهاد: اخیراً پژوهشگر محترم و جوان جناب آقای شیخ عباس مفید طی یادداشتی تلاش کرده است تا با بیان نکاتی نشان دهد که بنده در انتساب کلینی به طیف مفضل به خطا رفته‌ام (بخوانید). ضمن تشکر از حسن توجه ایشان به خاطر دنبال کردن و تعلیقه زدن بر مطالب، یادآوری نکات ذیل در خصوص مطلب ایشان ضروری است: ۱. …

Read More »

اهداف حوزه‌های قم و نجف یکی است، گرچه منهج علمی‌شان متفاوت باشد

اهداف حوزه‌های قم و نجف یکی است، گرچه منهج علمی‌شان متفاوت باشد

استاد برجسته خارج فقه و اصول حوزه علمیه خراسان گفت: هدف حوزه های علمیه قم و نجف و علمای آن یکی است گرچه منهج علمی شان متفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی از علمای حوزه‌ علمیه خراسان در دیدار میهمانان شرکت کننده در کنگره امناء الرسل گفت‌: معرفی سبک و سیره علمای بزرگ حوزه‌های علمیه آثار …

Read More »

معرفت روات با نظر به قدر مرویات/ حمیدرضا میررکنی‌

معرفت روات با نظر به قدر مرویات/ حمیدرضا میررکنی‌بنادکی

اختصاصی شبکه اجتهاد: مدت‌ها پیش درباره داوری جالب‌توجه امام خمینی(ره) در خصوص جناب محمد بن اسماعیل (از روات کثیرالروایه در کتاب شریف کافی) نوشته بودم. محمد بن اسماعیل(ره) کسی است که هیچ مدح و ذمی درباره‌اش از سوی رجالیون و محدثین به‌دست ما نرسیده است. در واقع در سنجش و داوری او – به اعتباری- دستمان خالی است؛ اما مرحوم …

Read More »

«کلیات علوم حدیث» پنجاه و پنجمین اثر استاد نصیری منتشر شد

«کلیات علوم حدیث» پنجاه و پنجمین اثر استاد نصیری منتشر شد

کتاب «کلیات علوم حدیث» پنجاه و پنجمین اثر استاد ‌علی نصیری در قطع وزیری در ۲۵۵ صفحه از سوی انتشارات وحی و خرد وابسته به موسسه معارف وحی و خرد انتشار یافت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در سال ۱۳۸۲ دو جلد کتاب حدیث‌شناسی را سامان داد و پس …

Read More »

ملاحظاتی پیرامون سخنان اخیر جناب استاد علیدوست/ علی محمدی

امروز باید در باب مسائل عینی جامعه اجتهاد شود/ چرا از حوزه توقع کلاه‌شرعی ساختن و فقه‌مالی کردن مسائل را دارند؟

شبکه اجتهاد: ‌استاد ابوالقاسم علیدوست در همایش «فلسفه فقه نظام ساز» سخنانی ایراد داشتند که خلاصه آن در «شبکه اجتهاد» منتشر شده است (بخوانید). دغدغه جناب استاد در تدقیق اصطلاحات و عناوین بسیار ستودنی است و استواری بخش زیادی از مباحث نوین ایشان نیز مرهون همین تدقیق‌های مفهومی است. شاید انتخاب عنوان «همه‌دانها بار سنگین بر دوش فقه نگذارند!»، این …

Read More »

پنجمین جلد «اصول فقه نوین» به‌ زیور طبع آراسته شد

پنجمین جلد «اصول فقه نوین» به‌ زیور طبع آراسته شد

اثر حاضر جلد پنجم از مجموعه کتاب «اصول فقه نوین» تالیف استاد محسن اراکی می‌‌باشد. پژوهشی است در بازپردازی مسائل علم اصول که در واقع، متن درس خارج اصول معظم‌له بوده که پس از تحقیق و تدریس و تنقیح مباحث آن، در قالب پژوهشی مکتوب، عرضه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «کتاب اصول فقه نوین (مجلد پنجم)» به قلم …

Read More »

آیا می‌‌توان کلینی را از جریان مفضل بن عمر دانست؟/ عباس مفید

کتابت حدیث؛ نقطۀ ثقل ارزیابی حدیث در شیعه/ مصطفی بارگاهی

شبکه اجتهاد: اخیراً جناب دکتر محمدهادی گرامی در گفتگویی با شبکه اجتهاد (بخوانید) سعی دارد مرحوم کلینی را در جریان احمد برقی و برقی را نیز متأثر از جریان مفضل بن عمر به واسطه محمدبن سنان معرفی کند.  وجود جریان‌های فکری مختلف در میان شیعیان متقدم قابل انکار نیست اما انتساب هر یک از محدثان قم به هر یک از …

Read More »

چرا امروز نفوذ کلمه‌ «مرجعیت» در کشور کم شده است؟

موضوع علم فقه باید در آثار فقها تصحیح شود/ کسی که باور به فقه اجتماعی ندارد، ارزش فقه برایش روشن نیست/ ضرورت گذار از فقه فردی به فقه اجتماعی

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، خطاب به طلاب تاکید دارد: اگر به یک مرجع یا بزرگی نقد و اشکال سیاسی دارید، با احترام بگوئیم و از تعابیر خفیف و موهون استفاده نکنید. یکی از علل ضعف روحانیت این است که ما احترام بزرگان خود را حفظ نکردیم، چرا امروز نفوذ کلمه‌ی مرجعیت و مراجع در کشور کم …

Read More »

«تغییر متون درسی در صدسالگی حوزه»، در بوته نقد و بررسی

«تغییر متون درسی در صدسالگی حوزه»، در بوته نقد و بررسی

حجت‌الاسلام مهدی رستم‌نژاد، طرح تغییر متون درسی حوزه را «آزمایشی» دانست و گفت: از تعدادی اساتید به صورت مستقیم یا با نامه دعوت شد ولی برخی پاسخ ندادند، عده‌ای گفتند ما را معاف کنید، برخی هم حاضر به کمک شدند ولی گفتند نام ما در هیچ سندی نیاید و برخی هم بین راه رها کردند. حجت‌الاسلام ملک‌زاده نیز با بیان …

Read More »

ماهیت‌شناسی الگوریتم اجتهاد/ عبدالحمید واسطی

ماهیت‌شناسی الگوریتم اجتهاد/ عبدالحمید واسطی

شبکه اجتهاد: اگر استنباط (اجتهاد در اصطلاح فقهی)، تلاش معرفتی روشمند برای کشف موجّه «حُکم» در مورد «فعل مکلف» باشد و اگر عملیات استنباط و اجتهاد (فرآیند استنباط)، فعل و انفعالاتی باشد که فقیه برای کشفِ نظر شارع، به صورت مرحله به مرحله انجام می‌دهد تا از نقطه شروع (مواجه با مسئله)، به نقطه پایان (صدور فتوا) برسد؛ و اگر …

Read More »

گفتگوی اساتید با مدیر حوزه‌های علمیه در باب طرح تحول متون آموزشی

گفتگوی اساتید با مدیر حوزه‌های علمیه در باب طرح تحول متون آموزشی

برخی از اساتید حاضر در دیدار با مدیر حوزه‌‌های علمیه، ضمن این مطلب که ما قصد ملتهب کردن حوزه را نداریم و نیت همه رشد و بالندگی حوزه است، پیشنهاد دادند: از آنجایی که این طرح را «آزمایشی» قلمداد کرده‌اید و به‌واسطه مشکلاتی که در محتوا و اجرای طرح تحول متون آموزشی هست، فعلاً طرح را تعطیل نمایید و آن …

Read More »

جریان‌شناسیِ علمیِ کلینی؛ کلینی از بزرگان جریان مفضّل بن عمر است

جریان‌شناسیِ علمیِ کلینی؛ کلینی از بزرگان جریان مفضّل بن عمر است

اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان‌شناسیِ محدثان و راویان کُهَن، امری با ثمرات علمی فراوان است؛ بخصوص اگر آن محدث «کلینی» باشد و آن راویان، روات مورد علاقه‌ی کلینی. تحقق این امر را با دکتر سید محمدهادی گرامی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و مدیرگروه پژوهشی «مطالعات حدیثی شیعه» به گفتگو نشستیم. او که متخصص قرآن و حدیث …

Read More »

رشاد: جوهره فقه نظام‌ساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همه‌دان‌ها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد

رشاد: جوهره فقه نظام‌ساز، ارتباطات و روابط و مناسبات است/ علیدوست: «همه‌دان‌ها» بار سنگین بر دوش فقه نگذارند/ میرباقری: فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد

همایش ملی فلسفه فقه نظام‌ساز «با تاکید بر افکار و آرای شهید آیت‌الله محمدباقر صدر(ره)» از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری برخی نهادهای علمی و فرهنگی کشور و با حضور فرهیختگان، دانش پژوهان، طلاب و سخرانی اساتید رشاد، میرباقری، علیدوست، میرمعزی و ایزدهی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، دبیر علمی همایش ملی …

Read More »

از فعالیت‌های شش ساله مدیر سابق حوزه خراسان تا راهبردهای فعالیت مدیر جدید + تصاویر

از فعالیت‌های شش ساله مدیر سابق حوزه خراسان تا راهبردهای فعالیت مدیر جدید + تصاویر

مراسم تکریم و معارفه مدیر حوزه علمیه خراسان با حضور علما، اعضای شورای عالی، اساتید، فضلا، مدیران مدارس علمیه مشهد و مسئولان استانی در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین صفرعلی فتح الهی، مسئول دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان به قرائت حکم مقام معظم رهبری(حفظه الله تعالی) در انتصاب …

Read More »

اگر فتوای یک فقیه جواب نداد او باید در روش استنباطش تجدید نظر کند

اگر فتوای یک فقیه جواب نداد او باید در روش استنباطش تجدید نظر کند

استاد علیدوست بیان داشت: شهیدصدر وقتی نمی‌تواند خودش از ادله حکمت حرمت احتکار را درآورد و کراهت را بیرون می‌آورد سراغ فتاوای صاحب جواهر رفته و حکم حرمت را از او می‌گیرد. این در حالی است که اگر فتوای یک فقیه جواب نداده او باید در روش استنباط خودش تجدید نظر کند نه اینکه سراغ مجتهد دیگر برود لذا بنده …

Read More »

انتشار دو کتاب جدید از شهید مرتضی مطهری

انتشار دو کتاب جدید از شهید مرتضی مطهری

دو کتاب «حق عقل در اجتهاد» و «روابط زن و مرد در اسلام» از استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری توسط انتشارات صدرا چاپ و راهی بازار کتاب شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «حق عقل در اجتهاد» شامل سه مقاله و دو سخنرانى از استاد شهید است. در دو مقاله اول، حق عقل در اجتهاد (به معناى مصطلح در فقه …

Read More »

دیدگاه خاورشناسان، شیعیان و اهل سنت درباره کتابت حدیث در صدر اسلام

دیدگاه خاورشناسان، شیعیان و اهل سنت درباره کتابت حدیث در صدر اسلام

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در نشست «نقل و نگارش حدیث در صدر اسلام؛ منع یا جواز» دیدگاه خاورشناسان، شیعیان و اهل سنت درباره کتابت حدیث در صدر اسلام را تشریح و نظرات گروه‌های مختلف را بیان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «نقل و نگارش حدیث در صدر اسلام؛ منع یا جواز»، توسط دانشکده علوم انسانی حضرت نرجس(س) دانشگاه …

Read More »

بایسته‌های نظام‌سازی در فقه سیاسی

مواجهه با اعتراض و اغتشاش از نگاه فقه

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر حقوق را وارد قلمروی فقه کنیم یعنی صرفا نگاه تکلیف مداری به فقه نداشته باشیم، در عرصه نظام سازی به نتایج بهتر و موثرتری خواهیم رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی- ترویجی با موضوع «بایسته‌های نظام سازی در فقه سیاسی شیعه» توسط گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …

Read More »

نقدی گذرا بر وداد قاضی و مقالۀ او دربارۀ عهدنامه مالک اشتر/محمد عافی خراسانی

نقدی گذرا بر وداد قاضی و مقالۀ او دربارۀ عهدنامه مالک اشتر/محمد عافی خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: خانم وَداد القاضی (زادۀ ۱۹۴۳م) از پژوهشگران معاصر لبنانی-آمریکایی است که به طور تخصصی در رشتۀ ادبیات عربی تحصیل نموده و نگاشته‌های مطرحی را به رشتۀ تحریر درآورده است؛ از جمله: تصحیح‌ انتقادی برخی از آثار ابوحیان توحیدی و قاضی نعمان، و نیز پژوهش‌هایی دربارۀ تاریخ و ادبیات کیسانیه و… . در میان مقاله‌‌های وی باید از …

Read More »

«جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه صدسالگی حوزه و بزرگداشت شیخ مؤسس

«جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه صدسالگی حوزه و بزرگداشت شیخ مؤسس

جدیدترین شماره‌های فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» «ویژه گرامیداشت یکصدمین سال تأسیس حوزه علمیه قم و آیت‌الله عبدالکریم حائری یزدی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیست‌و‌هشتمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» «ویژه گرامیداشت یکصدمین سال …

Read More »

اعتبارسنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت

اعتبارسنجی منابع روایی و حدیثی اهل سنت

از احادیثی که مالک در موطا در باب «الصلاه خیر من النوم» نقل کرده این حدیث است: روزی موذن برای نماز صبح به سراغ عمر آمد دید هنوز خواب است. او را صدا زد و گفت: الصلاه خیر من النوم. عمر از این جمله خوشش آمد و دستور داد آن را در اذان صبح بجای «حی علی خیر العمل» قرار …

Read More »

ما هو الاجتهاد؛ مباحثی درباره اجتهاد، ابعاد و آفاق آن

ما هو الاجتهاد؛ مباحثی درباره اجتهاد، ابعاد و آفاق آن

کتاب «ما هو الاجتهاد» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدحسین ملک‌‌زاده، در اثر جدید خود با عنوان «ما هو الاجتهاد» به تبیین مباحثی درباره اجتهاد، ابعاد و آفاق آن پرداخته است. «ماهیت ملکۀ اجتهاد و چگونگی تحصیل آن»، «قوّۀ قدسیه در اجتهاد»، «اطلاق و …

Read More »

الزامات و اقتضائات دانشی و روشی فقه‌های تخصصی/ احمد مبلغی

فقه اولویت‌ها؛ پژواک ندای رهبری در سده و گام دوم حوزه علمیه

شبکه اجتهاد: روش‌شناسیِ معطوف به مسائل مستحدثه اساساً نمی‌تواند چیزی جدای از روش فقه جواهری باشد؛ یعنی روش جواهری به دلیل انعطاف، جامعیت، گستردگی و هوشمندی خاص خود توانسته در میان روش‌های دیگر، حتی در نسبت با روش شیخ انصاری، خود را نشان دهد و به همین دلیل مرکز توجه حضرت امام (ره) قرار گرفته است. روش صاحب جواهر بهترین …

Read More »

مراسم رونمایی از مجله «الفقه المقارن» با حضور اساتید در قم

شبکه اجتهاد: مراسم رونمایی از مجله «الفقه المقارن» از سوی مرکز مطالعات فقهی تطبیقی با حضور اساتید و سخنرانی استاد ابوالقاسم علیدوست و استاد احمد مبلغی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. بخوانید: رویکردهای چهارگانه فقه مقارَن

Read More »

رویکردهای چهارگانه فقه مقارَن

رویکردهای چهارگانه فقه مقارَن

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم رویکردهای ترجیحی، تقریبی، روشی و توسعه‌ای را از رویکردهای قابل توجه در فقه مقارَن ذکر کرد و گفت: در توجه به این رویکردها، باید به این نکته بپردازیم که کدام یک از آنها برای شرایط کنونی دنیای اسلام سودمند است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمدمبلغی در مراسم رونمایی از مجله «الفقه المقارن» …

Read More »
Real Time Web Analytics