استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: زعمای حوزه نباید کاری کنند و سخنانی بر زبان جاری کنند که فضلاء و اساتید انقلابی را حسّاس کرده و در مقابل خود قرار دهند، نباید به گونهای سخن بگویند که تضعیف این نظام علوی را به همراه داشته باشد تا در نتیجه واکنش دلسوزان این نظام را در پی داشته …
Read More »دیدگاه و گزارش
حقوق مخالفان در سیره امام علی(ع)
هر شهروندی حق دارد با سیاستهای دولت خود مخالفت کند و مخالف، حقوقی دارد که باید رعایت بشود، این مسائل کلیدیترین واژههایی است که علی(ع) دارد و به همین علت امام همچنان زنده است. تحمل مخالف یکی از ویژگیهای شاخص امام علی(ع) به شمار میآمد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین داود فیرحی نویسنده، پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه، …
Read More »شهید محمدباقرصدر؛ پدرخوانده قانون اساسی جمهوری اسلامی
شبکه اجتهاد: شهیدمحمدباقرصدر را بیشتر با دیدگاههای اقتصادیاش در «اقتصادنا» میشناسیم و اندیشههای فلسفیاش در زمانهای که فلسفه در حوزه، میوه ممنوعه بود. او مانند امام موسی صدر و امام خمینی(ره) با نگرشی نو نسبت به علوم اسلامی، حوزه علمیه و رابطه بین مردم و روحانیت برای نظام سازی در عرصه اجتماع و سیاست شناخته میشود، اما شناخت کامل و …
Read More »شهید محمدباقر صدر و مسئله حکومت اسلامی
سالروز شهادت فقیه عالی قدر حضرت آیتالله محمدباقر صدر فرصت مناسبی برای بررسی و مروری هر چند کوتاه بر اندیشههای برجسته این فقیه بزرگ است. شبکه اجتهاد: آیتالله محمدباقر صدر شخصیتی است که امام خمینی (ره) در اقدامی کم نظیر برای شهادت وی و خواهر مظلومهاش سه روز عزای عمومی و یک روز تعطیل سراسری اعلام و پیامی منتشر کردند …
Read More »ما روز اول قرار بود کشور را فقهی اداره کنیم/ تحقق عدالت شلاق بُرنده میخواهد
شبکه اجتهاد: دکتر عماد افروغ نه صرفاً بهعنوان کسی که تجربه مدیریتی و تصمیمگیری در کسوت نماینده سابق مجلس، بلکه بهعنوان یک جامعهشناس و چهرهای که سالهاست در زمینه نقد درونگفتمانی فعال بوده و با زبان صریح نقاط ضعف و قوت کشور را در قالب پژوهشهای متعدد و آثار مختلفی که منتشر کرده، بیان کرده است. از این رو به …
Read More »فخرالدین شادمان کیست و درباره تمدن چه میگوید؟
اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست علمی با عنوان «بررسی و نقد دیدگاه شادمان درزمینهی تسخیر تمدن فرنگی»، چندی پیش در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی واقع در شهر مقدس قم برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام والمسلمین دکتر علی الهی تبار، دانش آموخته دوره دکترا از دانشگاه معارف اسلامی و دکتر سید علیرضا واسعی، رئیس سابق پژوهشکده اسلام تمدنی به سخنرانی …
Read More »فقیهی نداریم که مماشات با والیان جور را جایز بداند/ برای حکومت شاه شرعیتی قایل نبودیم/ اگر حاکمان نظام، کژی دارند، علما باید آنها را نصیحت کنند
مشاور عالی دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در امور فرهنگی، رسالت اصلی حوزهی علمیهی قم را ترویج نظریهی فقهی اهل بیت(ع) به ویژه در نفی مماشات با باطل دانست و گفت: اگر حاکمان نظام، کژی دارند، علما باید آنها را نصیحت کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی اصغر اوحدی با بیان اینکه جهان تشیع و به طور …
Read More »شمس: عدم استفاده از ظرفیت فقه حکومتی ما را با چالشهای جدی روبرو خواهد کرد/ فقها به مسائل مستحدثه بر زمین مانده بپردازند
حجتالاسلام شمس با تأکید بر اهمیت توسعه دادن فقه حکومتی و فاصله گرفتن از دیدگاه سنتی صرف، گفت: باید به صورت قابل توجهی روی گزارههای خاص حقوقی که در آنها دچار مشکلات جدی هستیم، مبتنی بر فقه حکومتی کار شود؛ در این صورت فقه حکومتی میتواند کارکرد خوبی داشته باشد. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمد ابراهیم شمس عضو هیأت علمی پردیس …
Read More »نقاط ضعف انتصابی بودن دیدگاه ولایت فقیه
مهمترین ضعف دیدگاه انتصابی این است که نمیتواند دلیل معتبری برای خودش بیاورد، یعنی دیدگاه انتصابی اگر بخواهد به مبانی خودش وفادار باشد به نوعی با یکسری از مبانی خودش ناسازگار است؛ اگر شما بپذیرید که امکان نصب یک غیر معصوم وجود دارد، سؤال میشود که آیا اگر امکان نصب غیر معصوم ۳۰۰ سال بعد از پیامبر(ص) وجود دارد، امکان …
Read More »توفیق ناتمام حجاب قانونی
شبکه اجتهاد: ارزشهاو هنجارها میتوانند در قالب نمادهایی تجسم عینی بیابند. این نمادها در دلالت نخست خود تنها به همان ارزش یا هنجاری که از آن برآمدهاند دلالت دارند؛ اما در مناسبات ساختاری با دیگر مؤلفههای اجتماعی میتوانند دلالتهای ثانویهای بیابند و در شرایطی مدلول دوم جایگزین مدلول نخست میشود. روسریهایی که زنان ایرانی برای رعایت حجاب قانونی بر سر …
Read More »نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام
این اثر پژوهشی نگاهی نو به جایگاه مقاصد شریعت دارد و پس از تمهید مقدمات لازم، با استدلالاتی آن را به عنوان بخشی اساسی از ادله اجتهادی به شمار میآورد. کتاب «نقش مقاصد شریعت در تأثیر مقتضیات زمان بر سیاست کیفری اسلام» میتواند نقطه آغازی برای بحث درباره جایگاه و نقش مقاصد شریعت در اجتهاد و قانونگذاری باشد. به گزارش …
Read More »هسته عدالت، احقاق حقوق شهروندی است/ باید سیاست به دنبال اخلاق و عدالت حرکت کند
غالباً اندیشه ورزی در عرصه تعاملات بیرونی بر عهدهی سیاست است. تنظیمگر روابط درونی انسان که از درون سامان میگیرد و بعد وارد روابط سیاسی میشود، اخلاق است. هردوی اینها هم یک هدفدارند؛ یعنی هدف اخلاق و سیاست از منظر اسلام، سعادت است. لذا در این مرحله اخلاق و سیاست در کنار هم قرار میگیرند. پس ما میتوانیم بگوییم که …
Read More »کسانی را که در مقابل نظر حکومتی ولی امر جریان سازی میکنند٬ رسوا کنید
امروز آن شخصی که بخواهد در مقابل فکر ولی امر شرعی، جریان سازی فکری کند و بخواهد فکر مقابلش را ترویج کند و مضاده فکری کند، آن هم در تریبون عمومی و تلویزیون که در سراسر کشور و حتی جهان پخش میشود، مصداق محاده رسول خدا صلی الله علیه و اله نیست؟ مگر اینکه ولایت فقیه را همان ولایت رسول …
Read More »فضیلت، تکلیفآور است/ انسانها در حقوق با یکدیگر مساویاند/ حکم لزوم تکریم، اختصاصی به مسلمانها ندارد
حجتالاسلام فیرحی در همایش «تدوین حقوق شهروندی» در مشهد گفت: علامه طباطبایی تصریح میکند، درست است که انسانها باهم فرق دارند، برخی فقیر و برخی غنی هستند. اما فضیلت باکرامت فرق میکند. فضیلت تکلیف آور است، حقوق به اعتبار خلقت برای شهروندان مساوی است. چون همه میهمان شهر هستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، همایش تدوین حقوق شهروندی، روز گذشته در …
Read More »نمایش بی حجابی به روایت کتاب قانون
شبکه اجتهاد: تردد و حاضر شدن در معابر و انظار عمومی بدون حجاب شرعی تا دو ماه حبس دارد لکن تشویق مردم به نداشتن حجاب از طریق اعتراض به آن مشمول بند دوم ماده ۶۳۹ خواهد بود که یک تا ۱۰ سال حبس است. همچنین امر پلیس اصولاً تقابل فیزیکی و توقیف فرد است و شخصی که خود را با …
Read More »اگر فقه به قانون کمک نکند، قدرت هر دو تضعیف میشود/ نباید نص را در تنگنا قرار دهیم و نطقی محدود از آن بطلبیم
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: اگر فقه به قانون کمک نکند، قدرت هر دو تضعیف میشود؛ البته فقه برای حضور در جامعه نیازمند هماهنگی با واقعیت است و قانون گذار باید واقعیتها را با همه ابعاد بشناسد در غیر این صورت هماهنگی فقه با واقعیت صورت نخواهند گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کنفرانس بینالمللی فقه، قانون …
Read More »نقد حکومت و حاکمان، به معنای نقد دین نیست/ اعتراض، حقی دینی برای مردم در برابر حکومت است
شبکه اجتهاد: سید جواد ورعی، مدرس حوزه و دانشگاه و پژوهشگر در حوزه فقه سیاسی است. او در کتاب «بررسی فقهی فرمانبرداری و نافرمانی مدنی»، به حق دینی اعتراض شهروندان نسبت به حکومت، پرداخته است. به اعتقاد او، دیدگاههای فقها و علمای دین در خصوص اعتراض به حکومت، دارای تنوعی است: از متهم کردن معترضان به عنوان محارب و باغی …
Read More »مشکل اصلی در فقه تمدنی، نبودِ نگاه همهجانبه است
در فقه تمدنی، لازم است به همه مسائل توجه داشت، نه صرف یک مسئله خاص. مشکل اصلی ما، نداشتن یک نگاه جامع در عرصه فقه تمدنی میباشد.بهعلاوه،بسیاری از سندها،سیاسی بوده و به مسائل دیگر توجه نشده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشستی با عنوان «پیشرفت و عدالت در حرکت تمدنی جمهوری اسلامی ایران» در سالن همایشهای غدیر قم برگزار شد. …
Read More »تعیین قلمرو مشورت از سوی منابع فقهی
چنانچه هیچ نقلی مبنی بر تأیید مشورت به دست ما نمیرسید نیز عقل میتوانست چنین امری را اثبات کند و به مدح مشورت بپردازد؛ اما با وجود این، دلایل پرشماری در منابع فقهی یعنی قرآن و سنت معصومین در تأیید و تاکید به مشورت وجود دارد. منابع فقهی از یک سو، ممدوح بودن مشورت و از سوی دیگر قلمرو آن …
Read More »اعتراض به ستم، حق شهروندی و تکلیف دینی
حجتالاسلام ورعی با تاکید بر اینکه اگر حکومت وظایف خود را در قبال مردم انجام ندهد، نباید از مردم انتظار پیروی داشته باشد، افزود: اگر کسی در مقابل ظلمی که به او روا داشته میشود، سکوت کند و این سکوت باعث شود ظالم در ظلم خود جری تر و گستاخ تر شود، شخص مظلوم مجاز نیست از ظلمی که به …
Read More »نسبت بین ایمان و دموکراسی در اندیشه شهید مطهری
شهید مطهری مبنای حق آزادی را از جانب خدای متعال میداند که به خاطر استعدادهای انسان به وی عطا شده است؛ بنابراین هیچ کسی این حق را به وی نداده و نمیتواند از وی بگیرد، حتی انسانهایی که متولد نشدهاند در این دیدگاه دارای حق هستند و حکومت باید به گونهای برنامهریزی داشته باشد که حقوق نسلهای بعد نیز از …
Read More »گزارشی تفصیلی از کنفرانس «حکمرانی و سیاستگذاری عمومی»
شبکه اجتهاد: اولین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی، در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۳۹۶، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. دبیر این کنفرانس آقای محمد حاجیلویی با بیان اینکه روند این همایش از بهمن ماه ۱۳۹۵ شروع شده و هجده حیطهی کاری را برای خود، تعریف کرده است و دو پنل هم قم برگزار میشود افزود: شانزده کمیته را …
Read More »هزینه همراهی حضرت زهرا(س) را بالا بردند تا کسی جرأت نکند از مظلوم حمایت کند
شبکه اجتهاد: امیرالمؤمنین (ع) هنگام دفن حضرت زهرا (س) رو به قبر پیامبر اکرم (ص) کرد و گفت که به زودی فاطمه زهرا (س) به تو گزارش میکند و شرح حال خودش را میدهد. اما امیرالمؤمنین در یک جمله میفرماید که «ای پیامبر (ص) امت تو با هم همدست شدند و فاطمه را خرد کردند». یک سؤال جدی وجود دارد …
Read More »امام خمینی معتقد به اعمال ولایت توسط فقها در هر سطحی هستند
امام خمینی معتقد بودند اگر یک فقیه نمیتواند حکومت تشکیل دهد باید همه فقها باهم اقدام کنند، اگر همه هم اقدام کردند و نتوانستند منصب آنها ساقط نمیشود و از ولایت سقوط نمیکنند هرچند معذور از تشکیل حکومت هستند و باید به هر مقدار که میتوانند اعمال ولایت کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر نجف لک زایی، رییس …
Read More »پاسخگویی در نظامهای پارلمانی قویتر است
شبکه اجتهاد: «نشست نقد و بررسی نظام ریاستی و پارلمانی در ایران» به همت کانون اندیشه جوان و همکاری بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی، چندی پیش برگزار و بایدها و نبایدهای سیاسی و حقوقی نظامهای ریاستی و پارلمانی در ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نظام پارلمانی اختلاف میان قوا را از بین میبرد در پنل اول این نشست، …
Read More »مجمع تشخیص مصلحت ارتباط بیشتری با مردم داشته باشد/ بسیاری از وظایف مجمع میتوانست به عهده مجلس باشد
رییس اسبق مرکز تحقیقات مجلس خبرگان رهبری معتقد است اشکالی ندارد بسیاری از وظایف مجمع تشخیص مصلحت به عهده مجلس شورای اسلامی گذاشته شود. مثلا وظیفهای مانند مشارکت در بازنگری قانون اساسی یا مشاوره با رهبری در برخی از امور ذکر شده و شاید بهتر بود این وظایف به عهده مجلس گذاشته شود. در هر صورت به نظر میرسد هر …
Read More »فقه پسا انقلاب و حق بزرگ امام بر گردن فقه/ امام متهم شده بود که دارد از فقه جدا میشود!
شبکه اجتهاد: مؤسسه مفتاح کرامت قم، به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی جلسهای با عنوان «امام خمینی و گذار به فقه پسا انقلاب» و با حضور طلاب و علاقهمندان برگزار کرد که سخنران آن حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم بود. گزارش تفصیلی این جلسه را در ادامه بخوانید. موضوع امام خمینی و گذار به …
Read More »استنباط حکم شرعی در پارادایم فقه حکومتی، ابزاری برای بسط عدالت است/ نتوانستهایم در تدوین نظام حقوقی از ظرفیت فقه استفاده کنیم
حجتالاسلام دکتر واعظی با اشاره به تغییر پارادایم نگاه فقهی از فقه فردی به فقه حکومتی پس از انقلاب اسلامی گفت: در پارادایم فقه فردی، استنباط حکم شرعی برای فقیه اهمیت دارد اما در پارادایم فقه حکومتی، احکام ابزار و وسیلهای برای بسط عدالت است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیتهای فلسفه حقوق جهت اصلاحات بنیادین در نظام حقوقی» …
Read More »مجال چندانی برای حوزهی علمیه وجود ندارد که در فقه سیاسی اظهارنظر کند/ در باب ولایت فقیه قوانین اجرایی و مدونی تاکنون تدوین نشده است
مسایل و مشکلات موجود خصوصا در بعد اقتصادی این سوال را به میان میآورد که کشور ما چقدر در زمینه فقه و به روز رسانی آن موفق بوده است و اصولا آیا حوزه فرصت و آزادی لازم برای بیان دیدگاههای فقهی مختلف داشته است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلین مرتضی جوادی آملی، حل بخشی از این مشکلات و …
Read More »وجهه غالب انقلاب اسلامی در مبانی فقهی کاملا مشهود است/ تفاوت انقلاب ایران با سایر انقلابها
مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: وجهه غالب انقلاب اسلامی، ریشه در مبانیای دارد که عمدتا رویکرد دینی و فکری سیاسی دارند و در مبانی فقهی ما کاملا مشهود است که به صورت خاص میتوان به بحث ولایت فقیه اشاره کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، انقلاب اسلامی دستاوردهای مهمی را برای جامعه اسلامی ما و همچنین مستضعفان …
Read More »