آخرین اخبار

استاد اراکی پول کاغذی را کالای اعتباری محضی معرفی کرد که هیچ ارزش حقیقی نداشته و طبق فقه اسلامی نمی‌تواند طرف مبادله قرار گیرد، از این رو باید طلا جایگزین آن شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در نشست «حکمرانی اقتصادی و کنترل تورم» که در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم برگزار شد گفت: در فقه اسلامی کالایی که ارزش حقیقی دارد باید پایه مبادله قرار بگیرد اما ارزش پول کاغذی اعتبار محض است. وی با تصریح بر اینکه کالای مورد مبادله باید منفعت محلل مقصوده داشته باشد، اظهار داشت: کالا …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شده‌اند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیش‌فرض‌های استنباط اخلاقی از قرآن» که از سوی انجمن معارف دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه دیدگاه‌های مختلفی در مورد اینکه آیا اخلاق جزء شریعت است یا امری در کنار شریعت است وجود دارد ولی آنچه قابل اثبات است این است که  بخشی از …

ما یک سری نمونه‌های جزئی داریم که فقها امور کیفی را به امور کمی تبدیل کرده‌اند. مثلاً در بحث مسافرت، دائم‌السفر بودن یک بحث کیفی است؛ اما برخی از فقها به بحث کمی تبدیل کرده‌اند. مثلاً اگر سه روز در هفته مسافر باشد، دائم‌السفر است و … . یا مثلاً در بحث الکل اگر از یک درصد خاصی بالاتر رود مسکر و حرام خواهد بود. در بحث محیط‌زیست هم همین‌طور است که تا زمانی که استانداردهای فقه به ما اجازه می‌دهد، باید بحث‌های کیفی به کمی تبدیل شود. البته در مواردی هم که این تبدیل ممکن نیست، این تطبیقات به …

یکی از چالش‌های ما در علوم انسانی، مسدود بودن باب نقد و نظر در جمهوری اسلامی است، لذا عملاً دانشگاه‌ها جرات ورود به این مباحث را به‌صورت شفاف ندارند. علی‌رغم رشد فزاینده در مهندسی و پزشکی، در علوم انسانی دچار رکود شده‌ایم. حوزه‌ها نیز در صورتی رشد می‌کنند‌‌‌ که نقد آزاد باشد؛ اما امروزه، اگر طلبه‌ای امری را که با نظر مشهور مخالف است نقد کند، متهم می‌شود. این فضا فراهم نشده است و باید فضاسازی شود تا افراد آزادانه بتواند وارد مقولات فقهی شوند و به فعالیت بپردازند. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌‌الاسلام دکتر حمید فغفور مغربی، علاوه بر فعالیت …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه‌های معاصر، به‌مقتضای نوپدید بودنشان، با ابهامات زیادی مواجه هستند. یکی از مهم‌ترین و ابتدایی‌ترین این ابهامات، چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن است، امری که تقریباً در غالب فقه‌های نوپدید مورد غفلت قرار گرفته و لذا کمتر باب فقهی معاصر را می‌توان یافت که چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن به‌ صورت دقیق روشن شده باشد. دکتر خدیجه افشین، فقه‌پژوه و استاد دانشگاه زاهدان که مدتی است به طور تخصصی، به مسائل فقه محیط‌زیست و منابع طبیعی می‌پردازد، در این یادداشت اختصاصی، سعی دارد تا فقه محیط‌زیست، ابعاد و سرفصل‌های آن را بیان کند. از منظر …

اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین احسان سرخه‌ای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان «روایت کتاب محور احادیث شیعه» روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب حاضر با نظر به شواهد تاریخی، رجالی، فهرستی و نیز روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام با نگاه به نحوه انتقال تراث حدیثی شیعه، آن را به عنوان موضوع مقدمی برای معیارهای صحیح ارزیابی و اعتبارسنجی احادیث شیعه، مورد بحث و بررسی قرار داده است. نگارنده ضمن تبیین مفاهیم مورد نظر در نوع انتقال تراث حدیثی، به شیوه انتقال آن در بازه زمانی حضور اهل‌بیت علیهم‌السلام تا تدوین کتب اربعه و نیز پیامدها و …

امروزه پرسش‌های عمیقی در حوزه فیلم و سینما به‌عنوان یکی از مصادیق هنر مطرح می‌شود که نیازمند بررسی ویژه است. امروزه سؤالات فقط در این حد نیست که آیا می‌توان چهره زن یا پوشش زن را به‌گونه‌ای که در موازین شرعی منطبق نیست، نشان داد یا نه؟ مثلاً مرد می‌تواند زن را گریم کند و برعکس یا نه؟ سؤالات فراتر از این‌هاست. این چالش‌ها باید در فقه هنر و فلسفه فقه هنر مورد بررسی قرار گیرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد فقه‌های نوپدید در دو دهه گذشته رشد فزاینده‌ای را تجربه می‌کنند. دانش‌پژوهان فقه تقریباً در یک توافق نانوشته …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حوادث یک سال اخیر ایران، و بعضی حرکاتِ روحانی ستیزانه[۱] و دین گریزانۀ آن، که برخی از آن به عنوان «اولین جنبشِ دین گریزانه» در تاریخ ایران- قبل و بعد از اسلام- یاد کرده اند، بهانۀ مناسبی است که به «ارتباط ایران، تشیّع و روحانیت» به نحو ناظر بر آینده دور –سده‌ها و هزاره‌های آینده- بپردازیم. بویژه اینکه در اوایل همین حوادث، آیت‌الله جوادی آملی، به‌عنوان یکی از مراجع فقهی و فلسفی کشور، هشدار مهمّی در این ارتباط بیان داشتند. ایشان فرمود: «در اندلس سابق مردم مسلمان بوده و حکمای بزرگی همچون ابن رشد و ابن حزم …

از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بوده‌‌اند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار‌ می‌کند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد‌ می‌شود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت اجتهاد کرده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی و مشروعیت قضاوت مقلّد در حال ضرورت، از دیدگاه مرحوم صاحب جواهر و امام خمینی و محقق خوئی (رحمه الله علیهم)» چندی پیش با حضور اساتید و …

خواستگاری و نامزدی از مقدمات مهم ازدواج می‌باشند. در فقه و حقوق برای این‌دو احکام، شرایط و اقسام متعددی ذکر شده که در برخی موارد عالمان مذاهب اسلامی و حقوقدانان با یکدیگر درباره آن‌ها اختلافاتی دارند. در این کتاب با توجه به اهمیت و کاربردی بودن موضوع، در ابتدا مفهوم شناسی خواستگاری و نامزدی و اقسام خواستگاری ذکر شده، سپس آداب و احکام خواستگاری و نامزدی همچون موانع خواستگاری، صفات مرد و زن مناسب، جایگاه استخاره در خواستگاری، حکم نگاه در خواستگاری، حکم گفتگو و ارتباط دوران نامزدی و در نهایت انحلال نامزدی از دیدگاه فقه و حقوق تبیین می‌گردد. …

به نظرم در حوزه خانواده، جریان نواندیشی که عهده‌دار تحول و بازنگری در فقه خانواده باشد، نداریم. نواندیش یا نداریم یا بسیار کم است، لذا احساس می‌کنم اتفاق خاصی در این عرصه روی نخواهد داد. به نظر می‌رسد در این قضیه، یک رودربایستی وجود دارد که اسمش حرکت نواندیشانه نیست بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه خانواده ازجمله ابواب فقهی جدید است که مورد توجه فقها واندیشمندان قرار گرفته است؛ فقهی که در آن، به بسیاری از احکام مرتبط با زنان، کودکان و ارتباطات آنها با اطرافیان نیز پرداخته می‌شود. خانواده اگرچه نهادی دیرپا و به …

آیت‌الله نوری همدانی گفت: امروز دنیای استکبار بیش از هر زمان دیگری مشغول اسلام ستیزی است؛ سران کشورهای اسلامی و مردم مسلمان به هر نحو ممکن باید انزجار خود را نسبت به اهانت قرآن کریم اعلام بدارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار جمعی از فضلای حوزه علمیه ضمن محکوم کردن اهانت به قرآن کریم، اظهار کرد: امروز دنیای استکبار بیش از هر زمان دیگری مشغول اسلام ستیزی است و به‌گمان خود با اهانت به مقدسات می‌تواند به مقصود خود دست بیابد و در این بین سازمان‌های مدعی آزادی و حقوق بشری با سکوت خود فضا …

کتاب «روش اجتهادی تراکم امارات و آثار فقهی و اصولی آن» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر متقی املشی به همت «انتشارات عصر جوان» به چاپ دوم رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب در سه بخش «مباحث مقدماتی»، «مباحث مربوط به تراکم اَمارات» و «آثار فقهی و اصولی تراکم امارات» به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، مباحث مقدماتی که ۱۲ مبحث است: ۱- تقسیم علم حصولی به تصور و تصدیق و تعریف آن دو؛ ۲- تعریف علم منطقی؛ ۳- تعریف علم عقلی و علم عادی؛ ۴- معانی یقین؛ ۵- قطع؛ ۶- ظنّ؛ ۷- علم عرفی و ظنّ اطمینانی؛ ۸- ظانّی …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان می‌گوید:

شبکه اجتهاد: برخی محققین معتقدند که روایت شدن یک کتاب توسط یک راوی، به منزله‌ی قبول احادیث آن کتاب بوده است. همچنین شاید بتوان گفت: تصوری عمومی در حوزه‌ی حدیث چنین است که حضور یک راوی در سند یک حدیث، به معنای قبول آن حدیث در نزد اوست. اما شواهد مختلفی بر خلاف این تصور وجود دارد که نشان می‌دهد اتجاه عمومی اصحاب در قرون نخستین، اینچنین نبوده است. توضیح اینکه: شیوه‌ی انتقال احادیث در شیعه به صورت مکتوب بوده است. این اتفاق از طبقه‌ی دوم راویان (شاگردان راویان مستقیم) بسیار متعارف شده و در طبقات بعد کمتر حدیثی می‌توان …

شبکه اجتهاد: در اعماق برنامه‌‌های دینی و رسوم اجتماعی اسلامی، رازهای ژرفی نهفته‌اند که توجه به آنها بسی سودمند و بسیار ضروری است. این برنامه‌‌ها از مرزهای ملموس‌ ظاهری فراتر رفته و در جهان نمادهای پر راز و رمز جای گرفته‌اند. عید قربان، یکی از بزرگترین این برنامه‌‌ها است؛ برنامه‌ای که با راز و رمزهایی بسیار از دالان‌های تاریخ عبور کرده و به ما رسیده است. این عید بزرگ از یک سو مبتنی بر ریشه‌‌های تاریخی و برخاسته از داستان تکان دهنده حضرت ابراهیم علیه‌السلام است و از سوی دیگر هوش و توان از اندیشه توحیدی‌‌ می‌ستاند و به ارزش‌ها، …

عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در تبیین سیره فقهی آیت‌الله خامنه‌‌ای گفت: مشابه روش حضرت امام در ایجاد ارتباط بین آیات و روایات را رهبر معظم انقلاب دارند که از جمله مباحث مهم در این زمینه تحلیل واژگان است. به طور مثال ذیل آیه جزیه اکثریت فقها کتاب را به تورات و انجیل معنا کرده و حتی علامه حلی آن را مجمع علیه دانسته است اما رهبر انقلاب تعبیر تورات و انجیل از «من الذین اوتوا الکتاب» را از باب غلبه وجود‌ می‌دانند؛ چرا که در جزیره العرب آن زمان دو گروه مسیحی و یهودی بودند اما طبق قاعده …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: پیامدهای بی حجابی شهروند معمولی در ماده یک لایحه آمده است ولی مجازات مشاهیر در ماده چهار پیش‌بینی شده است. همچنین اگر سازماندهی‌شده باشد در همان مرتبه نخست علاوه بر ممنوعیت خروج از کشور به مدت دو سال و متناسب با شرایط به یک یا دو مورد از موارد قانون ۲۳ مجازات اسلامی و حبس درجه ۵ (دو تا ۵ سال) محکوم خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین فرج‌الله هدایت‌نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه، در نشست علمی «تحلیل ابعاد حقوقی لایحه عفاف و حجاب» با …

حجت‌الاسلام رضا غلامی ضمن اشاره به اهمیت و ضرورت ایجاد تحول در فقه تصریح کرد: امروز همچنان فقهایی در حوزه‌های علمیه زیست می‌کنند که عقل در فقه را همچون اکل میته تلقی می‌کنند و تا می‌توانند از خیزش آن در فقه جلوگیری می‌کنند. به نظر می‌رسد مخالفان توسعه محدوده عقل در فقه تمدنی نگرانی‌هایی دارند که جا دارد به آن‌ها توجه نمود و نگرانی‌های منطقی را رفع کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «گستره عقل در فقه تمدنی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانیِ اسلامی صدرا و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به مبحث تکثرگرایی دینی در حوزه اجتهاد مطرح کرد: اجتهاد یک شمشیر دو لبه است. ما باید بدانیم که چگونه می‌شود به وسیله «اجتهاد» و «تفقه» نزاع را حل کنیم تا بتوانیم مذاهب را بر سر یک سفره بنشانیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دهمین نشست دوره‌‌ای «مدرسه فقه و اجتهاد مقارن» به همت انجمن علمی مذاهب فقهی دانشکده مذاهب برگزار شد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین رجبی به ارائه موضوع «بررسی نظریه تعدد اجتهاد و نقش آن در نحوه تعامل با مذاهب» پرداخت و حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی به عنوان ناقد در …

استاد درس خارج حوزه علمیه قم تاکید کرد: حضرت آقای سیستانی در رساله خبر واحد در تعادل و تراجیح و در جاهای دیگر، تصریح می‌کنند به این‌که هر روایتی که مخالف روح شریعت باشد، قابل قبول نیست. ایشان در این دو صفحه صریحاً و واضح می‌فرماید روح شریعت مثل کرامت انسان و عدالت. هر روایتی با کرامت انسان، با عدالت سازگاری نداشت، حجیّت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، محمد عندلیب همدانی، استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم، به سؤالات کسانی پاسخ داد که کرامت ذاتی انسان و لزوم برخورد تند با پیروان سایر ادیان ابراهیمی و غیرابراهیمی جز اسلام …

شبکه اجتهاد: قم از قرون اولیه اسلامی یکی از مراکزی بود که شیعیان در آن حضوری پر رنگ داشتند و به خصوص وجود مرقد مطهر حضرت معصومه (س) ویژگی خاص و سرمایه معنوی ممتازی به آن داده بود. کاروان علم و دانش و تعلیم و تعلّم معارف و احکام اسلامی که سرچشمه نخست آن قرآن کریم و به دنبال آن سخن و سنّت پیامبر اکرم(ص) و ائمه طاهرین(ع) بوده، مراکز و مدارس تعلیم و تعلّم را شکل داده که در ادبیات بیش از هزار ساله جوامع شیعی به «حوزه‌های علمیه» نامیده می‌شوند. در شهر قم و از دیرباز، در جوار …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان دستگاه قضا اظهار داشتند: خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود می‌آید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و اگر از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال بشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز در دیدار رئیس، مسئولان و جمعی از کارکنان قوه قضائیه که در آستانه سالگرد حادثه هفتم تیر ۱۳۶۰ و شهادت آیت‌الله بهشتی و ۷۲ نفر از اصحاب امام در …

امام خمینی (ره) حدود ۹۰ سال پیش به حج رفت. گفته شده است این تنها سفر حج بنیانگذار جمهوری اسلامی بود؛ سفری طولانی که دست‌نوشته‌های همسر ایشان «خدیجه ثقفی»، تنها مستندات موجودِ آن است و نامه محبت‌آمیز امام خمینی به همسرشان نیز از دل این سفر بیرون آمده است. شبکه اجتهاد: سفر حج امام خمینی (ره) در نوروز ۱۳۱۲ خورشیدی انجام شد؛ حج ۱۴۰۲ بهانه‌ای شد برای مرور این سفرنامه که مستندات آن به دست‌نوشته‌ها و یادداشت‌های همسر امام خمینی (ره) محدود است. در یادداشت‌های «خدیجه ثقفی» معروف به «قدس ایران» که در کتاب زندگی‌نامه او با عنوان «بانوی انقلاب» …

استاد محقق داماد در بیان مثالی ساده در فقه مقاصدی می‌گوید اگر شلاق زدن به خانم بی‌شوهری که ارتباط نامشروع داشته است موجب شهرت و رسمی شدن فاحشه‌گری او شود، این کار خلاف است. وی همچنین بیان داشت که ازدواج دوم مرد در صورت ضرر روحی و روانی به زن اول او باطل است. شبکه اجتهاد: فقه مقاصدی در یک تعریف ساده، فقهی است که در هنگام استنباط احکام شرعی به مقاصد شارع توجه ویژه‌ای دارد. به عنوان نمونه، اگر معتقد باشیم که مقصود شارع مقدس اسلام از تحریم ربا پیشگیری از ظلمی ‌است که در ربا وجود دارد، درک …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت کنگره عظیم حج، آئین حج را یک فراخوان جهانی برای تعالی انسانها و زمینه‌ساز اعتلاء معنوی و اخلاقی بشریت خواندند و تاکید کردند: شرط لازم اثرگذاری جهانی حج، درک و شناخت صحیح امت اسلامی از خطاب زندگی‌بخش این فریضه پر رمز و راز برمبنای دو رکن «وحدت» و «معنویت» است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر انقلاب اسلامی وحدت امت اسلامی را به معنای گفت‌وگو، ارتباط فکری و عملی، هم‌افزایی و نزدیک شدن جهتگیریها، وهمکاری و پیوند اقتصادی کشورهای اسلامی خواندند و افزودند: بُعد دیگر این وحدت، گفت‌وگوی علمای مذاهب …

شبکه اجتهاد: حکومت‌ها و دولت‌ها حق دارند از ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری (جرم‌انگاری) برای مقابله با ناهنجاری‌ها و نقض ارزش‌های اجتماعی استفاده کنند؛ در اصل این بیان هیچ تردیدی وجود ندارد؛ اما با وجود مشروعیت، وجاهت و اهمیت اقدامات کیفری، قلمرو و محدوده آن تا کجاست؟ در مباحث سیاست کیفری، مدل‌های سیاست‌های کیفری دولتی را می‌توان به مدل کمینه‌گرا و یا حداقلی بودن حقوق کیفری، مدل سیاست کیفری معتدل و مدل سیاست کیفری حداکثری و فراگیر دسته‌بندی نمود. به نظر‌ می‌رسد ما باید بر اساس مجموع آیات قرآن و تمرکز بر موارد جزایی و کیفری آن، رویکرد قرآن برای …

شبکه اجتهاد: چهارمین مدرسهٔ فصلی پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مجتمع عالی حوزوی ولی امر (عج)، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) و مدرسه عالی حوزوی امام رضا (ع)، خردادماه ۱۴۰۲ با موضوع «فلسفهٔ فقه نظام سیاسی»، با حضور و ارائه اساتید عبدالحسین خسروپناه، محسن اراکی، محمد حاج ابوالقاسم دولابی، مجید رجبی، علی صالحی‌منش، عنایت‌الله رمضانپور و محمدمهدی اسلامیان؛ در مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم‌السلام) برگزار شد. همچنین میزگرد «روش‌شناسی فقه سیاسی از نگاه امام خمینی و شهید صدر» با حضور حجج‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی و خالد الغفوری تشکیل شد. آنچه پیش رویتان قرار دارد گزارشی از ارائه اساتید مدعو …

آیا شیعه می‏‌تواند اصحاب مکاتب مخالف را به معتقداتشان الزام، و آثار صحت را بر عمل آنان – علی‌رغم فقدان شرایط لازم- مترتب سازد؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، هر یک از احکام فقهی، دارای شرط‏‌ها و قیودی است که صحت و بطلان عمل مکلف منوط به رعایت و عدم رعایت آنها، و مورد اختلاف نظر پیروان مکاتب مختلف است. این دوگانگی در دیدگاه‌‏های فقهی، در زمان معصومین(ع) پرسش‌هایی را در مورد چگونگی تعامل پیروان دو مذهب برانگیخت؛ پرسش‌هایی که زمینه ساز ظهور و تبلور قاعده‏ای فقهی به نام الزام گشت. قاعده الزام، قاعده‏ای است فقهی که شیعه را مجاز می‏‌سازد …

شبکه اجتهاد: درباره وضعیت سیاسی دوران امامت حضرت امام باقر علیه‌السلام باید عرض کرد که آن وجود مقدس در سال ۹۴ یا به نقلی ۹۵، یعنی همزمان با شهادت پدر بزرگوارش امام سجاد علیه‌السلام به امامت رسیدند و تا سال ۱۱۴ که به شهادت رسیدند دوران امامت آن وجود مقدس چیزی نزدیک ۱۹ سال به طول انجامیده است. در عصر امامت امام باقر سلام‌الله‌علیه، آن حضرت مدتی کوتاه یعنی کمتر از یک سال را با ولید بن عبدالملک به عنوان خلیفه غاصب اموی معاصر هستند و بعد ار مرگ ولید در سال ۹۶ سلیمان بن عبدالملک به قدرت می‌رسد که …