قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب (صفحه 374)

همه مطالب

آیت‌الله بروجردی یک قدم برای «مرجعیت» و «ریاست» برنداشت

آیت‌الله صافی گلپایگانی با بیان اینکه بی‌شک در عصر آیت‌الله بروجردی، در بین همه علمای فِرَق، کسی اعلم از ایشان در فقه فِرَق نبود، گفت: مرحوم استاد اعظم یک قدم برای «مرجعیت» و «ریاست» برنداشت و در امر ترویج دین و دفاع از حدود و ثغور اسلام و مذهب، آنچه را در توان داشت انجام می‌داد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید شیعه به مناسبت سالگرد رحلت استاد خویش آیت‌الله بروجردی نوشت: «سیزده شوال، سالروز رحلت مرحوم استاد اعظم حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی اعلی الله مقامه، زعیم بزرگ شیعه است که در عصر خود، نمونه‌ی …

توضیحات بیشتر »

امت اندیشی؛ یک غائب بزرگ در عناصر تشکیل‌دهنده روش فقه

شهید صدر از دل اندیشه‌های عمیق فقهی «نظریه کار» را بیرون کشید/ تیمی از فقها و حقوق‌دانان «نظریه فقهی کار» را به صورت دقیق بررسی کنند

امروزه خیلی از فتواها هیچ حرمتی برای امت از خود نشان نمی‌دهند و هیچ رعایتی و تقیدی به چارچوب‌های امت و لوازم بقاء امت از خود بروز نمی‌دهند. بلکه برعکس درهای تفرقه و قتل و اصطکاک و برخورد را به روی مسلمانان گشوده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در کنفرانس «علوم اسلامی و تصفیه و اصلاح آن در جهت مبارزه با افراط‌گرایی» در کشور عراق، با طرح این سؤال که عوامل نهفته در ورای خشونت در روابط امت اسلامی چیست؟ اظهار داشت: در این زمینه چند عامل مهم در تولید خشونت در روابط …

توضیحات بیشتر »

بررسی فقهی آثار اجتماعی و فرهنگی ایجاد نیاز کاذب

چرا باید به رسانه، نگاه فقهی داشته باشیم؟

پژوهش حاضر که با روش توصیفی تحلیلی، ضمن واکاوی صحیح از مفهوم ایجاد نیاز کاذب و جایگاه شناسی آن در پارادایم‌های رفتار مصرف کننده در بازاریابی و آثار اجتماعی- فرهنگی آن، به بررسی و استخراج ملاک‌های محوری فقه اسلامی با توجه به فتاوای مراجع عظام و احادیث معصومان علیهم‌السلام می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، ایجاد نیاز کاذب از دستاوردهای اجتماعی، فرهنگی غیراخلاقی شرکت‌های تجاری در عرصه صنعت تبلیغات بازرگانی است؛ از آنجاکه شناخت نیازها و خواسته‌های مردم برای راهبردی کردن شگردهای تبلیغات و ایجاد تقاضا، از اصول اساسی تبلیغات تجاری در عرصه رقابت است. بنابراین اغلب بستری را فراهم می‌سازد …

توضیحات بیشتر »

اعتراض به طرح یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه در مصر

اوقاف مصر از برگزاری همایش بین المللی «فقه حکومت» خبر داد

علما و شخصیت‌های مختلف مصری به طرح یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه این کشور اعتراض کردند. به گزارش شبکه اجتهاد از رسانه‌ها، در پی پیشنهاد محمد مختار جمعه، وزیر اوقاف مصر برای یکسان‌سازی خطبه‌های نماز جمعه مصر تحت عنوان «خطبه‌های مکتوب»، هیأت کبار علما و ائمه جمعه مصر اعتراض‌های تندی به این طرح کرده و آن را توهین‌آمیز نامیدند. بر اساس این گزارش، علما و خطبای مصری با توهین‌آمیز خواندن این اقدام تهدید کرده‌اند که در صورت اجبار آن‌ها به قرائت متن صادره از وزارت اوقاف، از ایراد خطبه‌های نماز جمعه کناره‌گیری خواهند کرد. در همین حال، محمود مهنا، عضو شورای …

توضیحات بیشتر »

واکاوی نظرات و ادله حکم فقهی ساخت سایه‌بان در معابر

صرف‌نظر از نوع کاربرد اصلی راه‌ها، نتیجۀ دیدگاه‌های مختلف فقهی، جواز هر نوع تصرف به شرط عدم ضرر است. راه‌های بسته (کوچۀ بن‌بست) نیز از قبیل املاک اختصاصی صاحبان خانه‌های کوچه محسوب می‌شوند. در مورد حکم تکلیفی ساخت سایه‌بان، ‌های گوناگونی مبنی بر جواز مشروط به عدم ضرر، عدم ضرر همراه با عدم معارض و حرمت مطلق وجود دارد که در این نوشتار تلاش شده است با استمداد از مبانی فقهی، از قبیل یکسان بودن حق تصرف در معابر میان همۀ مردم، عدم تقدم یکی بر دیگری و همچنین استفاده از اصل لاضرر، دیدگاه دوم موجه تشخیص داده شود. دربارۀ حکم وضعی موضوع نیز بدون شک، جواز ساخت به شرط عدم ضرر است. ممنوعیت قانونی اشغال معابر و رعایت موازین ساخت‌وساز‌های شهری از نظر قانونگذار وضعی، در راستای حفظ حقوق شهری و شهروندی، مؤیدی بر ادعای فوق محسوب می‌شود که در مقالۀ حاضر به مبانی آن پرداخته شده است.

توضیحات بیشتر »

تعدیل قرارداد در فقه امامیه و حقوق ایران

به رغم پذیرش اصل لزوم قراردادها در تمام نظام­های حقوقی و لزوم احترام به مفاد تراضی طرفین، تأثیر حوادث اجتماعی و اقتصادی بر قرارداد در فاصله انعقاد تا اجرای قرارداد، انکارناپذیر است. در واقع طرفین قرارداد با در نظر گرفتن اوضاع و احوال قابل پیش­بینی مبادرت به انعقاد قرارداد می­نمایند. این سخن برای شرایط معمولی سنجیده و معقول است لیکن وقوع حوادثی که موجب عدم امکان اجرای قرارداد گردد، بموجب قوانین کشورهای مختلف از جمله ایران، متعهد را از انجام تعهد معاف می­گرداند. امّا اگر در اثر وقوع حوادث و تغییر در اوضاع و احوال زمان انعقاد عقد، اجرای قرارداد برای متعهد موجب دشواری بیش از حد و یا ضرر غیرمتعارف گردد و در عین حال اجرای تعهد غیرممکن نشود، قانون کشور ما در این حالت راه حل روشنی ارائه نمی­کند. بنظر می­رسد با تمسک به قاعده فقهی «نفی عسر و حرج» و یا «قاعده لاضرر» بتوان امکان تعدیل و تجدیدنظر در قرارداد را به طرفین یا قاضی داده و یا حق فسخ برای طرف قرارداد قائل شد.

توضیحات بیشتر »

شیعه و سنی؛ «وحدت» خشونت‌آمیز یا «هم‌زیستی» مسالمت‌آمیز؟

آیت‌الله سیستانی: ایجاد تفرقه بین شیعه و سنی، حتی به‌ اندازه یک کلمه هم جایز نیست

اکنون‌که افزایش معنادار خشونت‌گرایی در میان اهل سنت در دهه اخیر و به‌ویژه دو سال گذشته و به‌تبع آن، افزایش اسلام‌هراسی در غرب، نیاز به همگرایی اسلامی را از نگاه برخی فعالان فکری و سیاسی مضاعف کرده است. شبکه اجتهاد: قرن‌ها از طرح آرمان «وحدت اسلامی» می‌گذرد. از انگیزه‌های مصلحت‌اندیشانه حسن صباح برای طرح تفاهم با اهل سنت در قرن ششم هجری ‏[۱]‎ که منجر به فروپاشی آنان به دست مغولان شد، تا اهداف مسالمت‌جویانه اهل تصوف و عرفان در قرون هفتم و هشتم ‏[۲]‎ که به شیعه‌شدن ایرانیان کمک فراوانی کرد، از فشار نادرشاه به علمای شیعه و سنی …

توضیحات بیشتر »

از سوژه تا قاب‌های دینی در سریال‌های امروزی

مبانی فقهی شرکت در انتخابات بیعت نیست/ دسته‌بندی مبانی فقهی انتخابات

اگر بخواهیم رسانه‌ دینی داشته باشیم و یک فیلمی که سبک زندگی دینی را نشان بدهد، باید فرهنگی که برای تولیدکننده، کارگردان و دیگران جا افتاده و ساخته شده را عوض کنیم. باید واقعیت‌های موجود را تغییر دهیم؛ به همسران بازیگران آموزش دهیم تا نقش همسر شوهرشان را بازی کنند، چرا ما همیشه از غریبه استفاده می‌کنیم. چه اشکالی دارد زن و شوهر جلوی فیلم دست به دست هم دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عباس رفعتی، چند سالی است تدریس فقه در ابواب مرسوم را به کناری نهاده و خارج فقه و رسانه را در مرکز فقهی ائمه …

توضیحات بیشتر »

تقریرنگاری خارج اصول؛ کاستی‌ها و بایسته‌ها

تقریرنگاری خارج اصول؛ کاستی‌ها و بایسته‌ها

تقریرنگاری هرچند به یقین فرآورده‌های چشم‌گیری داشته است – چه آن که تقریرات درس‌ها اینک منابع گران‌سنگی است که درس‌های خارج را به حق سیراب می‌کند – اما در کنار توجه به این واقعیت نباید به اشکالات تقریرنگاری بی توجه ماند و زوایا و ابعاد این حرکت نظر از نوباید انداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی معتقد است: تقریرنگاران عمدتاً به ضبط اقوال اساتید بسنده می‌کنند. باید علاوه بر ارائه‌ دیدگاه‌های استاد به معیارهای دیگری تن در داد، تا تقریرات به پلی برای انتقال …

توضیحات بیشتر »

آیا با فتاوای موجود، می‌توان به آینده هنر اسلامی دل بست؟

آیا با فتاوای موجود، می‌توان به آینده هنر اسلامی دل بست؟

فتاوای فقهاء در رابطه با هنرهای نمایشی نیز اگرچه صراحتا حرمت آن را بیان نمی‌کند؛ لکن با ذکر قیودی که برای رسانه اسلامی معیار بیان می‌کنند، عملا امکان برنامه سازی جذّاب را از فعّالین این عرصه سلب می‌کند؛ امکانی که اگر تاکنون سلب نشده است به جهت بی توجّهی ایشان و سهل انگاری ناظرین امر است. شبکه اجتهاد: وقتی از نگاه دین به مقوله هنر سخن می‌گوئیم، ابتدا باید مشخّص کرد که مراد از دین، آیا محتوائی است که از جانب خداوند متعال به پیامبر اکرم (ص) نازل شده است یا آن که هم اکنون به عنوان فتاوا و استنباطات …

توضیحات بیشتر »

انتقاد آیت‌الله مکارم به سوء استفاده از یک فتوا

انتقاد آیت‌الله مکارم به سوء استفاده از یک فتوا

آیت‌‌الله مکارم شیرازی در حرم رضوی توضیحاتی درباره فتوای ۱۵ سال قبل خود درباره حجاب دخترانی که در خارج از کشور تحصیل می‌کنند ارائه و از سوء استفاده‌های صورت گرفته از این فتوا انتقاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌‌الله ناصر مکارم شیرازی، در جمع زائران و مجاوران بارگاه ملکوتی امام هشتم(ع) با اشاره به هفته حجاب و عفاف گفت: در وهله اول از کسانی که این دو ابتکار را به عمل آورده‌اند که هم خاطره مسجد گوهرشاد را زنده کرده‌اند و هم هفته حجاب و عفاف، تشکر می‌کنم، مبادا عده‌ای ‌خیال کنند بی‌حجابی کم کم در حال عادی شدن …

توضیحات بیشتر »

ماهیت احکام امضایی

احکام امضائی بخش عمده ای از احکام شرعی هستند که پیش از آمدن تشریع الهی در بین عرف عقلا در جریان بوده اند و بدون هیچ اصلاحی یا با اصلاحات اندکی مورد تائید شارع قرار گرفته و وارد دستگاه قانونی شرع شده اند. برخی نواعتزالیان در خصوص این احکام معتقدند؛ به دلیل اینکه این احکام مربوط به عرف زمان تشریع است، با از بین رفتن آن عرف، این احکام نیز از بین رفته اند. در مواردی که عرف از عناصر قوام بخش به موضوعات احکام امضائیه است، حق با ایشان است، اما در حالت عادی، عرف ظرف تحقق حکم است نه عنصر قوام بخش به آن و عنصر قوام بخش بودن نیازمند دلیل است. در مواردی نیز که عرف ظرف احکام است- که در اغلب موارد احکام امضایی این گونه است- تغییر حکم وقتی تابع تغییر عرف خواهد بود که در فرایند امضاء، شارع هیچ گونه اعتباری نکند و تنها از سیره عقلا اِخبار نماید. در این مقاله اثبات خواهد شد که ماهیت امضاء در احکام امضایی عبارت از اعتبار شارع است. زیرا در فرایند امضاء، حکمی همانند حکم عقلا از سوی شارع اعتبار می شود و به همین دلیل با از بین رفتن عرف، حکم اعتبار شده از بین نمی رود.

توضیحات بیشتر »

نکاتی درباب توسعه قلمرو و تحول فقه

محمد حکیمی

وقتی بنا شد ابواب جدیدی اضافه شود، مصدر و مأخذ می‌خواهد. ما همان روایات و آیات سابق را داریم. آیا همین‌ها کفایت می‌کنند یا باید بر آن‌ها بیفزایند؟ منابع روایی فعلی ما کم است و باید به آن‌ها اضافه شود. مثلاً ۳۵۰ تا۵۰۰ آیه را به‌عنوان «آیات‌الاحکام» برشمرده‌اند. به‌راستی از مجموع همه‌ی آیات قرآن، فقط این تعداد قابلیت استفاده‌ی فقهی دارند؟ شبکه اجتهاد: مسئله‌ی اول اینکه فقه یعنی قانون‌مندی‌های دین ما. بنابراین دو نکته‌ی خیلی مهم مطرح است. یکی اینکه فقه ما به دلیل ادعای پویایی، باید همه‌ی ابعاد افعال مکلف را پاسخ‌گو باشد و دیگری اینکه باید همه‌ی اصناف، …

توضیحات بیشتر »

هفت رهاورد فقهی برای بورس

تنظیم و ابلاغ مصوبه کمیته فقهی سازمان بورس درباره سود قطعی اوراق مشارکت

دبیر کمیته فقهی سازمان با اشاره به راهکار‌های کمیته فقهی درخصوص انطباق ابزار‌های بین‌المللی با شریعت بیان کرد: خوشبختانه تا کنون هیچ ابزاری معرفی نشده که راهکار شرعی آن مشخص نشده باشد. در کمیته فقهی بررسی ابزار‌ها از نظر موضوع شناسی همواره به گونه‌ای است که نه تنها یک راهکار بلکه چند راه مختلف ارائه می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ایجاد بازارهای مالی منطبق با شریعت همواره یکی از دغدغه‌های اصلی کشورهای اسلامی بوده است.با توجه به اینکه در دین مبین اسلام همواره به ایجاد نظام مالی اسلامی تاکید شده، بازار سرمایه ایران در چند سال اخیر با ایجاد کمیته …

توضیحات بیشتر »

حرمت بلندمرتبه‌سازی در شهر براساس آداب فردی!

بلندمرتبه سازی

آنچه پیش رو می‌آید بخشی از دلایل آیت‌الله محسن اراکی بر حرمت بلندمرتبه‌سازی است. این دلایل با فرض پذیرش رویکرد ایشان مورد نقد قرار گرفته است. شبکه اجتهاد: توسعه عمودی در شهر از جمله مباحث «فقه زندگی شهری» است که در بخش «چشم‌انداز و فضاهای شهری» مطرح می‌شود. اینکه فقه زندگی شهری به چه معناست و دارای چه رویکرد متفاوتی با فقه عبادات است پژوهش مستقلی را می‌طلبد اما مهم آن است که پردازش ابعاد زندگی شهری وابسته به شناخت شهر است. نکته مهم در شناخت شهر آن است که شهر، یک کل یکپارچه و منسجم و شبکه‌وار است و …

توضیحات بیشتر »

جزییات پروژه علمی «پوشش در اسلام»

حجاب و بی حجابی؛ جدال دو تمدن

امروزه پوشش خاصی میان مسلمانان جهان وجود دارد که دارای ویژگی‌های مشترکی بوده و از فتوای فقیهان در مذاهب مختلف اسلامی اثر گرفته است. این پوشش را به اختصار پوشش فقهی می‌نامیم. مطابقت این پوشش با پوششی که اسلام آن را در شبه‌جزیره رواج داد، هم بین فقهای اسلامی مسلم است و هم از باورهای نهادینه‌شده در فرهنگ مسلمانان است. با این وجود در سالیان اخیر این مطابقت از سوی برخی محققان با چالش‌هایی مواجه شده است. شبکه اجتهاد: حجاب، همیشه و همواره از واجبات اسلامی به‌شمار می‌رفت. از اساسی‌ترین آمورزه‌های اسلام به زنان صدر اسلام حجاب بود؛ امری که …

توضیحات بیشتر »

تحصیل علم واجب‌تر است یا رعایت حجاب

درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند

استاد علیدوست با تاکید بر اینکه ممکن است در شرایط حرج و اضطرار، کسب علم بر اجرای یک حکم دیگر اولویت داشته باشد به این پرسش پاسخ داد که کدامیک از منابع چهارگانه اجتهاد و استنباط نقش بیشتری در حکم آیت‌الله‌ مکارم شیرازی درباره تزاحم علم‌آموزی و حجاب را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و نویسنده کتاب فقه و مصلحت، با اشاره به مسایل مطرح شده در چند روز اخیر در زمینه فتوایی در مورد حجاب دختران و زنان مسلمان در برخی دانشگاه‌های خارج کشور، به ایکنا گفت: …

توضیحات بیشتر »

نقد و پیشنهاداتی پیرامون فتوای حجاب

نقد و پیشنهاداتی پیرامون فتوای حجاب

محسن مهاجرنیا در یادداشتی با هشدار به  وجود دستهایی در شکستن مرجعیت و اقتدار دینی گفت: برخی از مردم عادی که دغدغه و تعصب نسبت به حجاب دارند در شبکه‌های اجتماعی بین فتوا و یک موضع‌گیری سیاسی فرق قائل نیستند و شعار خطرناک «مرجع تقلید ما بصیرت بصیرت» سر می‌دهند، آیا نباید حوزه و مدیریت حوزه انقلابی به فکر صیانت از هویت و موجودیت خویش برآید و نگذارد چوب حراج به سرمایه‌های علمی و معنوی او زده شود؟ به گزارش شبکه اجتهاد، در چند روز گذشته فتوائی از آیت‌الله مکارم شیرازی در فضای مجازی منتشر شد که براساس آن در …

توضیحات بیشتر »

ضرورت‌ها تا کجا می‌تواند احکام اولیه را تحت الشعاع قرار دهد؟

امیدواریم لفظ حجاب اجباری که لفظ منفی است حذف شود/ فرقی میان حجاب و سایر قوانین نیست

نمی‌توان با صدور مجوز تنها برای رفع حجاب جهت تحصیل آن هم در موارد بسیار ضروری توسط آیت‌الله مکارم، این حکم را به سایر موارد تسری داد و آن را دستمایه‌ای برای هیاهو و جنجال آفرینی کرد. تشخیص اهم و مهم بر عهده فقیه است که هر موضوع تازه‌ای باید در معرض استفتای جدید قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سعید داودی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، طی یادداشتی درباره فتوای آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی پیرامون حجاب آورده است: فتوای آیت‌الله مکارم شیرازی در اجازه برداشتن حجاب در بعضی از شرایط ضروری در مراکز آموزشی …

توضیحات بیشتر »

زوایه دیگر به فتوای آیت‌الله مکارم پیرامون حجاب

شرایطی که شاه سلطان حسین برای استفاده از یک کتاب وقفی گذاشت

این فتوا به نوعی در دفاع از علم بود، البته نه مستقیماً، بلکه فقط برای این که اگر دختران درس نخوانند، یک جای دیگر کار دین ما لنگ خواهد شد، چون مجبوریم از مردان در اموری استفاده کنیم که در واقع در آن امور نیاز به متخصص زن داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان استاد و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، یادداشتی را با عنوان «ستیز ما با علم» پیرامون استفتاء از آیت‌الله مکارم شیرازی درباره حجاب دختران در خارج برای تحصیل نگاشته است که بخشی از آن را می‌خوانیم: طی این ده سالی که کم و …

توضیحات بیشتر »

یک فتوا و یک آزمون؛ پیش زمینه‌های ذهنی خود را مهار کنیم

فقه اسلامی و اقتباس از قانون‌نامه‌های پیش از اسلام، از ادّعا تا واقعیت

شاید انتشار این فتوا – آن هم پس از شش سال – آزمونی باشد برای آگاهی از میزان تبعیت دین‌داران در شرایطی که فتوای یک عالم مجتهد برخلاف پیش زمینه‌های ذهنی آن‌ها باشد. شبکه اجتهاد: قبل از هر چیز یادآوری این دو نکته است. اول: در احکام شرعی (اعم از عبادات و معاملات، جز آنچه در حیطه اختیارات ولی امر است) هر فرد مکلف، موظف به عمل کردن به دستورات مرجع تقلید خود است و در عین حال حق اعتراض به فتوای سایر مراجع تقلید را ندارد. دوم: احکام در اسلام، به یک اعتبار بر دو نوع «اولی و ثانوی» …

توضیحات بیشتر »

پاسخی به نامه آیت‌الله سیدعباس مدرسی یزدی

نامه جمعی از «اساتید و فضلای حوزه علمیه قم» در دفاع از ساحت مرجعیت

پس از نگارش نامه‌ای از سوی آیت‌الله سیدعباس مدرسی یزدی در خصوص حجاب دخترانی که در خارج از کشور مشغول تحصیل هستند و مجبور به ترک حجاب می‌شوند، حجت‌الاسلام وحید علیان‌نژاد مسئول پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازى به این نامه پاسخ داد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پاسخ نامه که توسط حجت‌الاسلام وحید علیان‌نژاد نگاشته شده به شرح ذیل است: بسمه تعالى- برادر عزیز جناب آیت الله مدرسى یزدى (دامت تأییداته) با اهداء سلام و تحیت؛ نامه‌‌اى از طرف جنابعالى درباره فتوایى که پانزده سال پیش از طرف حضرت آیت‌الله العظمى مکارم شیرازى صادر شده و بعضى از …

توضیحات بیشتر »

«تاریخ فقه اسلامی» در سده‌های نخستین

تاریخ فقه اسلامی

کتاب «تاریخ فقه اسلامی» در سده‌های نخستین (از آغاز اسلام تا شکل‌گیری مکتب اصحاب حدیث متأخر) به قلم حامد خانی، مخاطبان را به نقاط ناپژوهیده در حوزه‌ی مطالعات تاریخ فقه اسلامی و منابع دست اول آشنا می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشر نی جدیدترین کتاب خود را با عنوان «تاریخ فقه اسلامی» در سده‌های نخستین در ۴۶۰ صفحه روانه بازار کتاب کرده است. بنابراین گزارش، تاریخ فقه در ایران و به‌طور کلی در سراسر تمدن اسلامی تاریخ اندیشه‌ورزی درباره‌ی آیین‌های هویت‌ساز عبادی و حقوقی است؛ یعنی مسائلی که طی قرن‌ها مهم‌ترین مسائل اجتماعی محسوب شده، جریان‌ساز بوده، مهم‌ترین تحولات فرهنگی …

توضیحات بیشتر »

عبور از پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه

عبور از پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه

مستحکم‌ترین پارادایم در دانش اصول فقه معاصر که ریشه‌های آن در پهنای تاریخ گسترده است، «پارادایم شخصیت‌گرایی» به‌شمار می‌رود. به‌نظر می‌رسد شخصیت‌گرایی و مدل عبد و مولا در علم اصول، تمام ویژگی‌های یک پارادایم علمی را داراست. می‌توان با تحقیق تفصیلی به کلیت، تأثیرپذیری و هویت‌بخشی و حضور در پیش‌فرض‌ها و الگوواره بودن شخصیت‌گرایی در اصول بسان یک پارادایم پی‌برد. به گزارش شبکه اجتهاد، یادداشت پیش‌روی به قلم حجت‌الاسلام علی الهی‌خراسانی پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد با عنوان «عبور از پارادایم شخصیت‌گرایی در اصول فقه» است که در پی می‌آید: یکم: اگرچه در اصول فقه رایج از حکم شارع …

توضیحات بیشتر »

همه ابزارهای سرمایه‌گذاری در بورس شرعی است/ بررسی‌های کمیته فقهی به صورت مقارن است

استنباط مسائل فقه‌‌الاقتصاد نیازمند فقهای اقتصاددان یا اقتصاددان‌‌های فقیه است

مصباحی‌مقدم در همایش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از منظر فقهی گفت: هم‌اکنون هیچ ابزاری در بازار سرمایه ایران وجود ندارد که قبل از به‌کارگیری آن، مشروعیت آن‌ها از سوی کمیته فقهی بورس بررسی نشده باشد و مردم متدین نگران نباشند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی‌مقدم رئیس کمیته فقهی بورس امروز در نخستین همایش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از منظر فقهی در فاینکس ۲۰۱۶ تهران گفت: برخلاف برداشت‌های فقهی که در سایر حوزه‌های مالی نسبت به ابزارهای نوین مالی اختلاف نظرها و حتی مخالفت‌هایی در پی داشته است، اما ابزارهای مالی مختلف از طریق پیشنهادهایی که از سوی …

توضیحات بیشتر »

پاسخ به مقلدان آیت‌الله خامنه‌ای درباره احکام پوشش و آرایش

احکام پوشش و آرایش

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده عضو دفتر استفتائات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و رئیس مرکز موضوع‌شناسی احکام فقهی، به پرتکرارترین سؤالات مطابق با فتاوای رهبر انقلاب پاسخ داده است که متن پاسخ‌ها همزمان با ۲۱ تیرماه، روز عفاف و حجاب به شرح زیر منتشر می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مباحث مهم فقهی که مورد نیاز آحاد افراد جامعه می‌باشد احکام «پوشش و آرایش» است. «پوشش» یک امر طبیعی برای انسان‌ها و از ممیزات او نسبت به دیگر موجودات است. «آرایش» هم رفتاری است که از تمایل انسان به خودآرایی نشئت می‌گیرد. اسلام در احکامی که در مورد پوشش و آرایش …

توضیحات بیشتر »

امکان سنجی رویکرد متفاوت دینی نسبت به هنرهای تجسمی

منظور از نظام سازی، کشف قانون است نه قانونگذاری/ سهم ورود فقیه و غیر فقیه در مسائل مشخص شود

من نمی‌خواهم کسی را متهم کنم. آیا مثلا در بحث بانکداری آیا واقعاً مشکل بانک ما الآن منشائش نبود فتواست یا برخی ناتوانی‌ها، عدم مدیریت‌ها؟ اگر هنرمند ما ناتوان است، یا نمی‌خواهد، ما نباید این را متوجه بخش فقه بکنیم. اگر کسی بگوید اسلام با هنر مخالف است باید توبه کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و از مولفین و مصنفین در زمینه‌های مسائل روزآمد فقه هستند. ورود ایشان در عرصه فقه هنر در سالیان اخیر، بهانه‌ای شد تا قدس آنلاین «امکان سنجی رویکرد متفاوت دینی نسبت به …

توضیحات بیشتر »

آثار ابتلائات روانی مادر در برخورداری وی از حق حضانت

یکی از چالش­هایی که وجود دارد احکام صادره نسبت به حق حضانت مادران مبتلا به اختلالات روانی است که به دلیل فقدان قانونی دقیق، این افراد تحت عنوان مجنون مورد بررسی قرار می­گیرند. هدف ما تبیین اختلالات روانی مادر از جنون است، تا به وضع قوانین در حوزه­ی رعایت حقوق این افرد کمک کنیم. روش این مقاله کتابخانه­ای - تحلیلی است. یافته­های به دست آمده عبارتند از این که: در فرض ابتلاء مادر به اختلالات روانی باید ابتدا نوع اختلال وی برای دادگاه مشخص شود و بعد صلاحیت وی نسبت به حضانت بررسی شود، زیرا اختلالات روانی، معنایی اعم از جنون دارند و به سه دسته تقسیم می­شوند: اختلالات روانی جنونی، سفهی و معتوهی. به صرف ابتلاء مادر به اختلال روانی، نمی­توان مانند جنون حکم به سلب حضانت وی نمود. در اختلالات روانی سفهی و اختلالات روانی معتوهی، شرایط روانی مناسب برای پذیرش حضانت در مادر وجود دارد و در برخی موارد حتی حضانت فرزند، منجر به بهبود حال مادر می شود، اما در اختلالات روانی جنونی، مادر شرایط غیرقابل درمانی دارد و به دلیل ماهیت آن اختلال، نه تنها توانایی حضانت را ندارد بلکه به مصالح فرزند آسیب می­زند که در این موارد، حق حضانت از وی سلب می­شود.

توضیحات بیشتر »

ضمان ناشی از عقد صحیح در اندیشه فقهی

در مسائل متعددی از فقه، خصوصاً در بحث از قاعده «ما یُضمن بصحیحه یُضمن بفاسده» سخن از ضمان ناشی از عقد صحیح به میان آمده است. اگر در کنار این مطلب به سخن برخی از فقها در مورد وحدت معنای ضمان در تمام موارد توجه شود، مسئله مفهوم و مبنای ضمان در عقد صحیح مطرح خواهد شد. از لحاظ مفهوم ضمان می‌توان برای عقد صحیح سه مرحله تشکیل، تلف عوضین قبل از تسلیم و فسخ یا انفساخ عقد پس از تسلیم را در نظر گرفت. مقصود اصلی این نوشته، بررسی مفهوم ضمان در مرحله تشکیل است و به‌ناچار، از مراحل دیگر نیز سخن گفته می‌شود. در مورد ضمان در مرحله اول، رویکردهای متفاوتی در بین نظر فقها وجود دارد: برخی از فقها مفهوم ضمان در عقد صحیح را انکار کرده‌اند، برخی به وجود ضمان معاوضی معتقد بوده‌اند‌ و گروه سوم، عقد صحیح را به‌گونه‌ای تفسیر کرده‌اند که متضمن ضمان قهری و به تعبیری، از اسباب ضمان قهری است. اقدام، استیفا، احترام و ضمان ید چهار نظریه اصلی هستند که ماهیت عقد در قالب آنها توجیه شده است. مباحث این تحقیق عمدتاً ناظر به بررسی مفهوم ضمان در بخش اول قاعده «ما یضمن» در عقد بیع خواهد بود، اما می‌توان آنها را با تعدیل مناسب، به سایر عقود معاوضی نیز سرایت داد.

توضیحات بیشتر »

مرجعیت در عرصۀ اجتماع و سیاست

کتاب حاضر، مجموعه‌ای از اسناد و گزارش‌های دولتی درباره آیات عظام میرزا محمدحسین نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی، حاج آقا حسین قمی، حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی و حاج آقا حسین بروجردی است که نقش آنان را در فراز و فرودهای تاریخ معاصر، از مشروطه تا انقلاب اسلامی را به اختصار بازگو می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نقش و حضور روحانیت در عرصه تحولات سیاسی ایران معاصر در دو دوره مهم و کارساز است؛ یکی دوره نهضت مشروطیت است و دیگری نیز دوره‌ای که از نهضت پانزدهم خرداد آغاز و در انقلاب اسلامی به نقطه اوج رسید. دوره میانی این دو مرحله …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky