اجتهاد و اصول فقه

اختصاصی شبکه اجتهاد: «سیره عقلا» در علم اصول، طبق نظریه مشهور با احراز معاصرت با معصوم و امضای آن (عدم ردع) پذیرفته شده و حجت تلقی می‌‌شود. برخی دیدگاه‌های غیر مشهور نیز حجیت سیره عقلا را بی نیاز از دو قید «معاصرت» یا «امضاء» می‌‌دانند، به عنوان مثال امام خمینی (ره) سیره‌های مستحدثه را هم اگر ردعی از آن وارد …

فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با عنوان «تدوین جوامع حدیثی فریقین» از سوی گروه آموزشی علوم قرآن و معارف حدیث مرکز تخصصی آخوند خراسانی با مشارکت مدرسه عالی سطح چهار، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی و مدرسه تخصصی امامت برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور علمی …

جامع احادیث الشیعه نسبت به وسائل الشیعه برتری‌هایی دارد. از جمله این که وسائل تقطیع زیاد دارد و اساساً یکی از دلایل مرحوم آیت‌الله بروجردی برای نگارش جامع احادیث حذف این تقطیع‌ها و آوردن روایت‌ها به‌صورت کامل است، زیرا گاهی تقطیع قبل و بعد یک حدیث روی ظهور حدیث اثر می‌گذارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار از فقهای …

آیت‌الله سید رضی شیرازی نواده میرزای شیرازی (صاحب فتوای تحریم تنباکو) و فقیه و حکیم شهیر حوزه تهران ساعاتی پیش در سن ۹۳ سالگی درگذشت. وی پس از آیت‌الله ضیاءآبادی و آیت‌الله محمدتقی شریعتمداری، سومین عالم برجسته پایتخت است که در یک سال اخیر از دنیا رفته است. شبکه اجتهاد: مرحوم سید رضی شیرازی؛ نتیجه پسری میرزای شیرازی بزرگ و …

کتاب «خاورشناسان و حدیث شیعه»، بر اساس ضرورت گفتمان نقد آثار خاورشناسان در زمینۀ مطالعات حدیثی شیعه، نخست به شناسایی آثار آن‌ها و سپس، به تبیین و تحلیل مسئله‌ها، اندیشه‌ها و مبانی فکری و جریان‌‌ها و رویکردهای خاورشناسان پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «خاورشناسان و حدیث شیعه» به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برای دومین بار …

رئیس موسسه اجتهاد با بیان اینکه «اهلیت» مهمترین مسئله در اجتهاد است، گفت: حوزه در زمینه پاسخگویی به نیازهای روز جامعه تا نقطه مطلوب فاصله دارد ولی در مقایسه با گذشته‌ می‌توان گفت کارهای صورت گرفته درخور و نتیجه بخش بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدحسین احمدی فقیه یزدی در گفت وگو با «شفقنا» اظهار داشت: امروز با توجه …

شبکه اجتهاد: از جمله پرسش‌هایی که در حوزه علم اخلاق مطرح است، رابطه آن با فقه است. همان گونه که در بحث پیش اشاره شد، علم اخلاق را باید جدای از فقه دانست. این در حالی است که به نظر‌ می‌رسد در گزاره‌های اخلاقی، فقه نیز حضور دارد؛ زیرا گفته‌ می‌شود که فقه تبیین کننده احکام پنجگانه یعنی واجب، حرام، …

این کتاب آیینه‌ای است که سیمای آیت‌الله شیخ غلامحسین تبریزی عبدخدائی را از نگاه ده‌ها تن از همعصران وی بازتاب می‌دهد و بسیاری از بستگانی که سال‌ها با وی زیسته‌اند، دوستانی که با او آمدوشد داشته‌اند، دانش‌اندوزانی که از دانش او بهره‌ها آموخته‌اند، نمازگزارانی که در صف جماعت وی نشسته‌اند، شهروندانی که پندهای او را شنیده‌اند و دغدغه‌مندانی که کتاب‌های …

دوره ده جلدی دانشنامه امام خمینی(ره) توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این دانشنامه حاصل تلاش ۲۶۰ نفر از عالمان، پژوهشگران، نویسندگان، مدیران و مجریان در بخش‌‌های مختلف مدیریت علمی و اجرایی، نگارش، ارزیابی، بازنویسی، بررسی‌ها و بازبینی‌های فردی و گروهی چندباره و ویرایش علمی و فنی و خدمات حروف‌زنی و تصاویر …

در این کتاب به فراخور اندیشه‌های امام موسی صدر به بازشماری وتبیین نوآوری ونواندیشی‌های وی در موضوعات قرآن پژوهی، مباحث زنان، تکثروفرهنگ گفتگو، عاشورا و فرازمانی اندیشدن مصلحان اجتماعی پرداخته و نکاتی ناب از این «اندیشه ربوده شده» را به مخاطب ارائه داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «امام موسی صدر؛ عالم تراز» به قلم «مهدی مهریزی» در ۳۸۰ …

تعابیری که در این اجازات هست جایگاه والای ایشان را نشان می‌دهد و معلوم می‌شود که این اجازه‌ها از سطح بالایی برخوردار است. مثلاً آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری بر خلاف شیوه معمول خود در تأیید اجازات که عمدتاً تنها به یک جمله اکتفا می‌کردند درباره ایشان به تفصیل بیشتری اجازه را صادر کرده‌اند که همین نشان‌دهنده ارزش خاص این اجازه …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر ضرورت ساماندهی دروس خارج تاکید کرده و‌ می‌گوید: برخی دروس در حدّ دو تا سه شاگرد و برخی با حضور صدها شاگرد برگزار‌ می‌شود که بعضا آسیب‌هایی از جمله نداشتن ارتباط کافی بین استاد و شاگرد و حضور برخی در جلسات درس خارج به عنوان مستمع آزاد و با سنین …

مدیر حوزه‌های علمیه گفت: جریان‌هایی‌ می‌خواهند حوزه را به سمت سکولاریسم و نگاه تجزیه‌ای سوق دهند؛ این در حالی است که دین مبین اسلام، گفتمانی نظام‌مند و تمدن‌ساز است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی در نشست «شورای سیاست‌گذاری ستاد راهبری نظام جامع اندیشه اسلامی»، به روند پذیرش طلاب علوم دینی و فرایند تحصیلی در حوزه اشاره کرد و …

مدیر بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با انتقاد از معطوف شدن حوزه‌های علمیه به «قدرت» گفت: حوزه وقتی از بینش و دانش و اندیشه و روش خود فاصله گرفته و معطوف به قدرت و امثال ذلک باشد، تلاش می‌کند برای قدرت فقه بسازد و بهتر این است بگوئیم که فقه بتراشد نه اینکه احکام الهی را استنباط کند. به …

کتاب «تاریخ حدیث بحرین» تألیف دکتر مهدی سلیمانی آشتیانی از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در سالیان متمادی، حدیث شیعه تحولات پر فراز و نشیبی را پشت سر گذارده است که گاه در اوج بوده و هواخواهان، مروّجان و مؤلّفان بسیار داشته و گاه از اقبال کمتری برخوردار بوده است. شناخت سیر تدوین حدیث …

علی پایا، استاد دانشگاه وست‌مینستر انگلیس معتقد است اسلامی‌سازی علوم هدردادن سرمایه‌های کشور است، اما حجت‌الاسلام احمدحسین شریفی، استاد حوزه و دانشگاه بر این باور است که هزینه برای علوم انسانی غربی خسارت جبران‌ناپذیر داشته و دارد و منتقدان به جای تمسخر علوم انسانی اسلامی به روش علمی آن را ابطال کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، علی پایا، استاد دانشگاه …

به‌رغم اینکه گرایش تفسیری علامه، «گرایش فقهی» نبوده ولی در بسیاری از آیات الأحکام، به‌خوبی یک تفسیر فقهی، به بررسی آن آیات پرداخته و از همین جهت است که رویکرد فقهی در المیزان، جای مناسبی برای تحقیق و پژوهش دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند دهه اخیر، دیدگاه‌های علامه طباطبایی به‌عنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصه‌های مختلف دانش‌های …

دفتر استاد شیخ باقر ایروانی از اساتید برجسته حوزه علمیه نجف، به درخواست جمعی از اساتید حوزه و با هماهنگی با دفتر آیت‌الله سیستانی در نجف افتتاح شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر استاد شیخ باقر ایروانی از اساتید برجسته حوزه علمیه نجف اشرف، به درخواست جمعی از اساتید حوزه علمیه نجف اشرف و با هماهنگی با دفتر آیت‌الله سیستانی …

شبکه اجتهاد: در میان عالمان دینی برخی را با عنوان «علامه» می‌شناسند. مرحومان سید محمدحسین طباطبایی تبریزی و محمدتقی جعفری تبریزی از آن جمله‌اند. عمده تحقیق آنها در فلسفه و عرفان بود. علامه طباطبایی ۲۴ آبان ماه ۱۳۶۰ در قم در سن ۷۹ سالگی درگذشت و استاد جعفری نیز ۲۵ آبان ماه ۱۳۷۷ هنگام معالجه در لندن در سن ۷۵ …

مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» در یازده جلد، اثر استاد علیرضا اعرافی، توسط انتشارات مؤسسه اشراق و عرفان به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» اثر استاد علیرضا اعرافی برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران می‌باشد که با ویراست جدید در یازده جلد تقدیم جامعه علمی شده است، پس از اینکه مجموعه مکاسب محرمه در پانزده جلد …

شبکه اجتهاد: سالگرد دکتر فیرحی فرصت خوبی است تا در باب دست آوردهای فکری این اندیشمند حوزوی به صورت واقعی صحبت کردو نگاهی از بالا به پروژه فکری ایشان انداخت. اخلاق خوب و صبر بالا در برابر نقد و خوب گوش کردن را می‌توان از ویژگی‌های این شخصیت خوشفکر حوزوی نام برد لیکن بیش از سجایای شخصی برای شناخت این فرد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از راه‌های حلّ تعارضِ روایات، نظریۀ تقیه است. برای حدیث‌پژوهان روشن است که برخی از روایات، بر اساس تقیه صادر شده و امامان نمی‌توانستند در شرایط همزیستی با اهل سنت و سیطرۀ حاکمان اموی و عباسی هر حرفی را بزنند. گاهی به مصالحی، نظری خلاف نظر خود را بیان می‌کردند و شنوندگان تصور می‌کردند همین نظر …

شبکه اجتهاد: اصطلاح حق الناس و حق االله از دیرباز در میان دین‌باوران مطرح بوده است؛ به‌ویژه عنوان حق الناس که از عناوین پرکاربرد در میان دین‌‌‌‌داران بوده که به سبب رعایت این حقوق در نزد آنان اهمیت بسیاری یافته است. چیستی و حقیقیت حقوق و تعیین مصادیق آنها و مسائلی این‌‌‌‌چنینی در ذیل این عناوین بیان می‌شود. در دنیای …

نرم‌افزار اندرویدی حدیث روزگار (خاطرات استاد سید‌هادی خسروشاهی) توسط ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺕ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﯼ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﯽ و با همراهی و نظارت محتوایی سید محمود خسروشاهی مدیر مرکز بررسی‌های اسلامی قم تولید و به صورت رایگان در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم‌افزار اندرویدی حدیث روزگار (خاطرات استاد سید‌هادی خسروشاهی) توسط ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺕ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮﯼ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﯽ و با همراهی و …

شبکه اجتهاد: اصول فقه شیعی در آنچه در مکتب وحید بهبهانی و بعد در مکتب شیخ انصاری تحول یافت از لحاظ گسترش و عمق دقت ورزی‌های مختلف فکری و حقوقی و هرمنوتیک از مهمترین افتخارات علمی تشیع در دو سده اخیر است. درست است که اصول فقه در آغاز بیشتر در میان اهل سنت بالید و شافعیان و حنفیان در …

حجت‌الاسلام مرتضی نوروزی در دوره تقریرنویسی درس خارج طی نشست علمی، مکاتب اصولی را معرفی و به تشریح پرداخت و با بیان اینکه مکتب اصولی مجموعه‌ای نظام واره است که جریان‌اند‌یشه ورزی اصولی را در جهت تعقیب هدف و رسالت دانش اصول افزایش می‌دهد، گفت: این مجموعه از سه رکن مبانی زیربنایی، سازو کارهای‌اند‌یشه سازی و‌اند‌یشه‌ها‌ی روبنایی تشکیل می‌شود. به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل اصولی که در میان علمای اصول اهل سنت و متقدمین از علمای شیعه همواره مورد بحث بوده است، مسئله قطعی و یا ظنی بودن عمومات قرآن است. از منظر مشهور علمای شیعه، ظنی بودن عمومات قرآن امری قطعی است. فقط عده‌ای در میان متقدمین از جمله شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و برخی …

شبکه اجتهاد: مسند، گونه‌ای از کتاب حدیثی است که در آن، «احادیث نقل شده از یک راوی در کنار هم و با محوریت او گردآوری می‌شوند… کتاب تحف العقول [نوشته ابن شعبه حرانی در قرن چهارم] را می‌توان نمونه‌ای از مسند نویسی شیعی بر شمرد… عیون اخبار الرضا علیه‌السلام [نوشته شیخ صدوق در قرن چهارم] نیز نمونه‌ای از مسند نویسی …

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی زمانی‌فرد در نشست علمی از دوره تقریرنویسی درس خارج، روش حل مسئله اصولی را مورد بررسی و تبیین قرار داد و در مقدمه بحث خود به روش تشخیص مسئله از اصولی، فقهی و قاعده فقهی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در این نشست گفت: از دیدگاه مشهور «از جمله …

کرسی نقد کتاب «تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی در پنج قرن نخست هجری» امروز برگزار شد و ارائه‌دهنده بر این نکته تاکید کرد که وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است، البته نه اینکه غالی نمی‌تواند ثقه باشد، بلکه احتیاط شدید ائمه(ع) و باور درون مذهبی ما بر عدم نقل از آنهاست؛ همچنین …