حکومت و قانون

هفتمین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» با آثاری از داود مهدوی‏‌زادگان، سیدکاظم سیدباقری، ابوالقاسم مقیمی حاجی، یعقوب‌علی برجی، مصطفی جعفرپیشه‌‏فرد و دیگر پژوهشگران حوزه فقه حکومتی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره هفتم دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی (پاییز و زمستان ۱۳۹۹)، به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی مصطفی جعفرپیشه‌فرد و سردبیری سید حمید جزایری، با شش مقاله علمی-پژوهشی در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید کاظم شریعتمداری از جمله شخصیت‌هایی است که حیات پر فراز و فرودی را تجربه کرده است. در دوران نهضت اسلامی شواهدی مبنی بر ارتباط وی با دربار پهلوی منجر به انتقادهایی از او شد. بعد از پیروزی انقلاب نیز مواضع و عملکرد وی نهایتا او را به کنج انزوا کشاند. آیت‌الله شریعتمداری چندی بعد از پیروزی …

دومین مدرسه حقوق پارلمانی با عنوان «ظرفیت‌ها و چالش‌های استفاده از فقه در تقنین» به همت مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با همکاری حوزه علمیه قم در تاریخ ۲۹ تا ۳۱ اردیبهشت ماه سال جاری در قم برگزار می‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر جواد ابراهیمی با بیان این خبر اعلام کرد: علاقمندان می‌‌توانند با مراجعه به سایت رسمی مرکز تحقیقات …

انتظار از مرکز تحقیقات اسلامی مجلس این است که نماد ظاهری نباشد، یعنی اینکه فقط تابلویی را بلند کنیم و بگوییم رابطه بین مجلس و حوزه برقرار است. این کافی نیست. این تابلو باید واقعی باشد و تابلو زمانی واقعی است که همّ و غم مجلس این باشد که حوزه را وارد عرصه قانونگذاری کند و قانونگذاری را بر پایه …

مفهوم دموکراسی در بیانات امام به دو شکل به کار گرفته شده است: نخست دموکراسی مطلوب و مثبت و دیگر، دموکراسی نامطلوب و به تعبیر امام، غیر حقیقی و جعلی که در مغرب زمین بنا نهاده شده و طبق نظر ایشان اساسا دموکراسی نیست. حضرت امام خمینی، با طرح و تبیین دموکراسی مطلوب، اشاره‌هایی نیز به دموکراسی رایج در جهان …

چهارمین نشست مجازی مدرسه بهاری با موضوع «شبهه پژوهی حکومت دینی پاسخی به شائبه استبداد» در ادامه سلسله مدارس شبهه پژوهی توسط مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه با همکاری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت مجازی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مدرسه شبهه پژوهی، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه با موضوع «امکان یا امتناع …

پژوهشگاه قوه قضاییه پنج اثر علمی – پژوهشی جدید با موضوع چالش‌های حقوقی داخلی و بین‌المللی ناشی از شیوع ویروس کرونا را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، «ابعاد و چالش‌های حقوقی بین‌المللی ناشی از فراگیری کووید ـ ۱۹»، «تحلیل مواجهه نظام حقوقی ایران با ویروس کرونا از حیث مرجع صالح»، «ضوابط و معیارهای تدوین قانون وضعیت اضطراری سلامت عمومی»، …

این پژوهش با تکیه بر برخی از مبانی اصولی و فقهی که پایبندی به آن‌ها به‌نوبه خود می‌تواند شمارگان مجازات اعدام را کاهش دهد، نشان می‌دهد که دیدگاه‌های اسلامی از جنبه‌های گوناگون بر رویکردی کاملاً حدّاقل‌گرا به مجازات اعدام تأکید دارد. این مقاله، هم به اعدام از باب حد و هم به اعدام از باب قصاص پرداخته و به اعدام …

کتاب «آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران» به کوشش حجت‌الاسلام دکتر محسن دریابیگی به‌تازگی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، یک از سه مجتهد عصر مشروطه (معروف به آیات ثلاث) بود که نقش بی‌بدیلی در بازگشت نظام مشروطه و شکست استبداد صغیر ایفا کرد. وی که از استادان برجسته حوزه …

شبکه اجتهاد: جریانهای فکری ایران و هر کشور دیگری را می‌توان به صورت کلی هم مورد بررسی قرار داد، اما روشن است که اگر این بررسی در زمینه موضوعات جزئی و تخصصی‌ صورت بگیرد، کمک بیشتری به شناخت وضعیت و سطح اندیشه در آن جامعه خواهد کرد. بر این اساس در این گفتار هم، بنده به جای سخن گفتن از …

شهید صدر تا جایی که من اطلاع دارم در اوایل نهضت امام خمینی در آن نهضت ذوب شده بود. شبی به من تلفن کرد که تو رابط بین ایران و عراق بشو تا ما بیشتر بتوانیم در این مسیر گام برداریم. من به ایشان گفتم از نظر ایران بسیار کار خوبی است و هیچ‌گونه ناراحتی نخواهد داشت. فقط شما از …

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: حوزه علمیه قم از رئیس دولت آینده می‌‌خواهد که پیچیدگی‌های موجود در نظام اداری کشور را برطرف نموده و موانع را از سر راه بردارد. مهمترین مطالبه حوزه از دولت آینده، اجرای صد در صد احکام اسلام در تمام زمینه‌هاست؛ ما نیازمند اجرای احکام اسلامی به صورت کامل هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، استاد سطح خارج حوزه در یادداشتی به مناسبت سالروز شهادت شهید صدر تأکید کرد: نامه شهید صدر به امام خمینی(ره) خواندنی، تأمل‌برانگیز و نشانه تواضع بی‌نظیر ایشان است. متن یادداشت این استاد حوزه به نقل از ایکنا به شرح زیر است: شهید سیدمحمدباقر صدر دهم اسفند ۱۳۱۳ متولدشدند و در ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ به …

حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی با اشاره به لزوم ترتیب اثردادن به نقطه‌نظرات قضات باتجربه و عالم دیوان عالی کشور در خصوص ایجاد ساختار متقن قضایی برای رسیدن به قضای اسلامی، گفت: در هر دوره‌ای در قوه قضاییه تطوراتی در خصوص ساختار دستگاه قضایی برای نیل به قضای اسلامی صورت گرفته است، برای نمونه در دوره‌ای دادسرا‌ها حذف شدند و یا در …

نخستین رساله دکتری رشته فقه و مبانی حقوق با گرایش فقه جزایی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی با عنوان «وضعیت مجازات مجرم در فرض بقاء یا تجدید حیات پس از آغاز مجازات سال حیات از دیدگاه فقه و حقوق ایران» توسط حجت‌الاسلام محمد عربشاهی از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه خراسان و از نخبگان پژوهشی و آموزشی دانشگاه رضوی و …

کتاب «مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)»، تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مباحث کتاب «مشروعیت قیام و تشکیل حکومت در عصر غیبت امام زمان (عج)» حاصل تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی (استاد و عضو شورای …

کتاب «حقوق شهروندی و کرامت انسان در اندیشه اسلامی معاصر» تألیف احمد بیگلری به همت پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مفهوم کرامت انسان به عنوان یک نشانه در نظام معنایی اسلامی در ساحت اخلاق و تا حدودی فقه، مفهومی دیرین است. بااین‌حال، در اندیشه کلاسیک اسلامی، کرامت انسان به عنوان مبنایی برای توجیه …

حجت‌الاسلام ایزدهی گفت: در نظریه شیعه حاکمیت از آن خداست و خداوند آن را به شایستگان واگذار می‌کند تا مردم را به سمت خداوند بکشانند و هدایت کنند، برخلاف نظامات غربی که بحث راهبری و هدایت مطرح نیست. نیابت و خلافت از منظر اسلام به صورت مطلق به مردم واگذار نشده است، بلکه چون حاکمیت خدا حاکمیت شایستگان است پس …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از ابتدای انقلاب اسلامی، در مورد نوع حکومت و نظام سیاسی حاکم بر ایران (بعد از انقلاب اسلامی)، حرف‏‌ها و دیدگاه‌‏های مختلفی ارائه شده است. یکی از حرف‏‌هایی که بارها و بارها تکرار شده، سخن از دوگانگی «جمهوری اسلامی» و «حکومت اسلامی» است. ادعا نیز این است که نظام حاکم بر ایران معاصر «جمهوری اسلامی» است و …

شماره ۷۹ و ۸۰ فصلنامه انتقادی ـ نظری «کتاب نقد» به مدیر مسئولی آعلی‌اکبر رشاد و به سردبیری دکتر رمضان علی‌تبار از سوی سازمان انتشارات پژوهشگاه راهی بازار نشر شد. این شماره با عنوان «پایان روشنفکری دینی» به سیر قهقرایی دین‌شناسی و دین‌باوری  عبدالکریم سروش پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، در شماره جدید کتاب نقد، آثار و نوشته‌هایی از …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز از سال نو در سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به ملت شریف ایران، با تبیین وظایف اساسی دستگاهها و مردم برای تحقق شعار سال و حمایت تولید و رفع موانع آن، سیاست اعلامی در قضیه برجام یعنی لغو تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن قبل از بازگشت ایران به تعهدات برجامی را تخطی‌ناپذیر خواندند و در …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به‌مناسبت آغاز سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، با تبریک عید عید نوروز به هم‌میهنان بویژه خانواده‌های معظم شهیدان و جانبازان و همه ملت‌هایی که نوروز را گرامی می‌دارند، و با ابراز امیدواری به کسب برکات مادی و معنوی از تقارن سال جدید با اعیاد شعبانیه و متبرک شدن سال ۱۴۰۰ به دو عید نیمه‌شعبان و …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مردم‌سالاری تنها راه پایایی نظام و انقلاب است، گفت: نظریه ولایت فقیه با اقتضائات بومی نمی‌تواند در سطح جهانی ارائه شود؛ بنابراین باید با رویکرد تمدنی یعنی در قالب «مردم‌سالاری دینی» و حاکمیت شایستگان به ترویج آن بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی …

اولین شماره دوفصلنامه عربی «الفکر السیاسی الاسلامی» به سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین منصور میراحمدی (رئیس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی)، با شش مقاله از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شماره اول دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «الفکر السیاسی الاسلامی» مربوط …

استاد مبلغی، رئیس شورای دین‌پژوهان کشور با بیان اینکه فقه التقنین نیازمند اجتهاد منظومه‌ای و نظام‌مند است، گفت: مادامی که فقها ذهنیت حقوقی پیدا نکنند، نمی‌توانند اجتهاد معطوف به قانون را شکل دهند؛ لذا باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم تا بتواند قانون‌گذاری را پشتیبانی کند و حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان دادن قابلیت فقه …

شیری، استاد دانشگاه تهران در نشست «نقش تعزیرات در عرفی کردن نظام کیفری» با بیان اینکه اسلام مجازات تاسیس ندارد، وجود نظام حقوقی جهان‌شمول برای اسلام را نفی کرد. همچنین پیوندی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد: اسلام به تصریح قرآن جهان‌شمول است بنابراین نظام حقوقی آن هم می‌تواند جهان‌شمول باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه حقوق متقابل مردم و دولت از مباحث مهم قرآنی و روایی است، گفت: عدالت اجتماعی و اقتصادی مهمترین حق مردم بر حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «حقوق متقابل حکومت و مردم» ۲۴ اسفندماه با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین عباس کوثری، عضو هیئت …

دکتر غمامی نظریه مرجعیت شهید صدر و ولایت‌فقیه امام خمینی را همسان دانست و گفت: نه تنها از اندیشه شهید صدر در قانون اساسی جمهوری اسلامی استفاده شده است بلکه در برخی موارد عبارات به کار برده شده به‌طور دقیق همان عبارات شهید صدر است. شبکه اجتهاد: نخستین جلسه از سلسله ‌نشست‌های علمی «اندیشۀ صدر» به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد شهادت …

شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی ابعاد و جلوه‌های گوناگون همچون مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارد، اما از منظر شهری به روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول، هدفها، وظایف و روش انجام آنها اطلاق‌‌ می‌شود. در واقع در این رویکرد، حقوق شهروندی آمیخته‌ای است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر، شهر …

آیت‌الله مکارم شیرازی گفت: امروز نابسامانی‌های اقتصادی و مشکلات معیشتی به‌شدت مردم را رنج‌‌ می‌دهد؛ یکی از این مشکلات که همه از آن دم‌‌ می‌زنند مساله دلال‌ها است؛ داد همه از دست این دلالان بلند است؛ اما در عین حال کسی‌‌ نمی‌تواند جلوی شان را بگیرد‌. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور با سفر به شهر …