هشتمین نشست هماندیشی «فقه حکومتی» با ارائه استاد علیدوست، نشست «نقد کتاب جوامع حدیثی شیعه» با حضور نویسنده اثر هادی حجت و پیش اجلاسیه کرسی تخصصی «نقد رؤیه الشهید الصدر فی التوسع العقلائی فی الحیازه» با ارائه استاد خالد غفوری در قم برگزار میشوند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست هماندیشی فقه حکومتی به همت «دبیرخانه هماندیشی فقه حکومتی» با حضور و ارائه حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، پنجشنبه ۲۹ بهمنماه از ساعت ۸ تا ۱۱ در شهر قم به همراه پرسش و پاسخ برگزار میگردد. پیشتر نیز این نشستها به ترتیب با …
توضیحات بیشتر »نگاهی به ابعاد و انواع تحولات فقه پس از انقلاب
همایش «انقلاب اسلامی و تحول فقه» به همت مرکز مدیریت حوزه علمیه تهران و با حضور و سخنرانی استاد علیاکبر رشاد و استاد ابوالقاسم علیدوست و همچنین حججاسلام احمدعلی یوسفی و عبدالحمید واسطی در محل مسجد امام حسین(ع) تهران برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این همایش که بهعنوان سرآغازی برای برگزاری سلسلههمایشهای مختلف حوزه در این زمینه بود، به موضوعاتی از قبیل: نگاهی به ابعاد و انواع تحولات فقه پس از انقلاب با ارائه آیتالله علیاکبر رشاد، تأسیس و توسعه فلسفه اصول و فلسفه فقه با ارائه آحجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق …
توضیحات بیشتر »مدافع فقه جواهری هستم، نه هر گزاره فقهی/ تبیین نسبت «ماکیاولیسم» و «اهم و مهم»
استاد برجسته حوزه علمیه ضمن تبیین نسبت میان اهم و مهم و ماکیاولیسم گفت: در تبیین موضوعات فقهی، مدافع ظرفیتهای فقه جواهری و پایبندی به روش و اصل آن هستم نه اینکه بخواهم از هر نظر و یا گزاره فقهی دفاع کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه شامگاه شنبه ششم بهمن ماه در نشست علمی «نسبت قاعده فقهی اهم و مهم با نظریه ماکیاولیسم» در موسسه فهیم قم با اشاره به مفهوم قاعده اهم و مهم گفت: در فقه وقتی بحث تزاحم دو مصلحت یا واجب و یا مفسده(حرام)، یا …
توضیحات بیشتر »فقیه به جای گزارههای کلی مصادیق عفاف را بیان کند/ مشکل حجاب را باید بیرون از قم و بیوت مراجع دنبال کنیم
استاد سطح خارج حوزه علمیه با تأکید بر تبویب فقهی عفاف و حجاب به دور از مسائل سیاسی، تصریح کرد: اگر منصفانه قضاوت کنم، نمیگویم برخی اختلافات فقهی و فتاوا مؤثر نبوده است، ولی این یک درصد کار است و بقیه را باید در جایی بیرون از بیوت فقها و قم و کوچههای حوزه علمیه جستوجو کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد سطح خارج حوزه علمیه، درباره فقه عفاف و حجاب و ضرورت تبویب جداگانه آن در ابواب فقهی به ایکنا گفت: حجاب از ضروریات دین اسلام است و هیچ فقیهی هم یافت نمیشود که با …
توضیحات بیشتر »محقق داماد: دین متکفل سلامت جسمی نیست/ علیدوست: علم و عقل در کنار فقه، استنباط گزارههای طبی را میسر میکند/ سعدی: برخورد سطحی غیرروشمند با طب اسلامی آسیبزا است
عضو پیوسته فرهنگستان علوم با تأکید بر اینکه دین متکفل سلامت جسمی نیست، گفت: روایتی نداریم که ائمه(ع) خودشان به درمان خود میپرداختهاند و اگر مطلب پزشکی هم از ائمه(ع) نقل شده، جنبه رسالت و امامت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی جستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی ـ اصولی با محوریت موضوع «راهکارهای اصولی در برداشت، تبیین و تحلیل روایات طبی» با حضور و سخنرانی آیتالله سیدمصطفی محقق داماد، رئیس گروه علم و عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، رئیس اندیشکده فقه و حقوق اسلامی مرکز الگوی اسلامی پیشرفت؛ حجتالاسلام والمسلیمن دکتر حسینعلی …
توضیحات بیشتر »اصالت با نصوص مبین شریعت است و مقاصد نقش تفسیری دارند
خداوند در شریعت خود مقاصد و اهدافی دارد، یعنی در بحث انزال کتب نظام و هدف وجود دارد و عدالت نیز پیشین دینی است و روش شارع نیز برای عقل قابل فهم است. شما باید نصوص را اصل قرار دهید و مقاصد را نیز نصوص تفسیر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگویی بر لزوم نظامی سازی فقههای اجتماعی سیاسی تاکید کرد. عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی «رابطه دو طرفه نصوص دینی و اهداف شریعت» را …
توضیحات بیشتر »دعوت اکبرنژاد از استاد علیدوست برای مناظره دربارهی «روششناسی فقهی شیخ انصاری» و پاسخ شاگردان
اخیرا حجتالاسلام اکبرنژاد در نامهای سرگشاده از حجتالاسلام والمسلمین علیدوست برای مناظره دعوت کرده است که متعاقب آن برخی از شاگردان وی به پاسخ به نامه رئیس مؤسسه فقاهت پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی نامه سرگشاده حجتالاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و دعوت به مناظره کردن برخی از مجتهدان از جمله حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، برخی از شاگردان وی در یادداشتی ایشان را به بررسی روششناسانه مدلهای تحول علوم دینی دعوت کردهاند. متن نامه حجتالاسلام محمد عشائری منفرد در این زمینه به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم …
توضیحات بیشتر »ظرفیت استخراج فقه نظامات از مکاسب شیخ اعظم/ در فقه نظامات باید سراغ مقاصد و نصوص مبین مقاصد برویم
استاد علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را میتوان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب میتوان فقه نظامات را هم درآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «روش شناسی فقه و اجتهاد» به همت فرهنگستان علوم برگزار شد. آنچه در ادامه میخوانید مشروح مطالب ارائه شده از سوی حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست است: با بررسیهایی که در مورد استنادهای شیخ اعظم در کتاب مکاسب میکنیم میبینیم شیخ در مکاسب …
توضیحات بیشتر »حجاب ضروری دین است/ وقتی آیه حجاب نازل شد، پدیدهای بنام بیحجابی یا بدحجابی نداشتیم/ هرچه به شکل قانون درآمد، واجب شرعی است
استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: آنچه امروز من معتقدم این است که هر چه به شکل قانون درآمد، واجب شرعی و لازم الاتباع است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در جلسه درس اخلاق هفتگی مدرسه عالی خاتم الاوصیاء(عج) به نکاتی در خصوص مطالبی که چندی قبل در برنامه شوکران از شبکه چهار صدا و سیما مطرح گردید، پاسخ داد. عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست با اشاره به بحث حجاب و لزوم یا عدم لزوم آن در دین اسلام اظهار داشت: عدهای انتقاد میکنند که چه دلیل و استنادی در اسلام در …
توضیحات بیشتر »برخی روشنفکران سعی دارند ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند
استاد علیدوست با اشاره به تحقیقات وسیع خود در زمینه مقاصد شریعت اظهارکرد: باید مواظب باشیم که آیات احکام را تحت بند زمان نکنیم؛ البته نباید مقاصد شریعت را نیز نادیده بگیریم و آنها را نفی کنیم؛ برخی روشنفکران سعی دارند که ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند و برخی محرمات را به تبع زمان به حلال مبدل کنند؛ ولی نباید به این دلیل کلی مقاصد را به کلی رها کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «فلسفه فقه و فقههای مضاف»، با موضوع «فقه مقاصد شریعت» که هفته پیش …
توضیحات بیشتر »غیر فقیه نمیتواند مصلحت شرعی را تعیین کند/ نمیتوانیم یک مدیریت اسلامی در مقابل مدیریت علمی درست کنیم/ فرایند قانونگذاری در کشور لغزنده است!
استاد علیدوست میگوید: اکنون در فرآیند قانونگذاری کشور، طرحمان به مجلس میرود، مجلس اظهار نظر میکند. در این فرآیند بعضی نمایندگان میگویند ما چون فیلتر شورای نگهبان را داریم، لزومی ندارد که حتی واضحات دینی را در نظر بگیریم. مجلس میگوید من خیالم راحت است چون اگر مصوبه خلاف شرع باشد، شورای نگهبان ردمیکند. شورای نگهبان هم میگوید من براساس احکام شرعی اولیه نظر میدهم. لذا اگر رأیش برخلاف مصحلت باشد، دغدغهای ندارد، چون میداند که به مجلس میرود و مجلس مقاومت میکند و به مجمع تشخیص میرود و آنجا تصمیم گرفته میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، …
توضیحات بیشتر »ورود به عرصه «فقه هنر» با رویکرد ابهام زدایی باشد/ «فقه هنر» نیازمند اصلاح در روش است
عضو جامعه مدرسین با تأکید برضرورت نگرش برمسأله فقه هنر، گفت: باید در زمینه هنر ابهام زدایی صورت گیرد و ورود به عرصه فقه هنر بارویکرد ابهام زدایی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در همایش «فقه هنر» از سلسله همایشهای فقه دولت که از سوی مؤسسه فتوح اندیشه اصفهان با همکاری دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار میگردد، مسأله «روش شناسی فقه هنر» و «آسیب شناسی فقه هنر» را دو مبحث بسیار مهم برشمرد و گفت: کسی که بحث روش شناسی میکند باید نگاه آسیب شناسانه داشته باشد و کسی که …
توضیحات بیشتر »وجود نظام در شریعت و فقه در کشاکش اثبات و نفی
استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: معتقدم فقیه باید به کشف نظام در فقه پرداخته و فرایند آن را هم باید توضیح دهد. همچنین معتقدم فقیه برای رسیدن به فرایند باید مقاصد را مد نظر قرار دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، هماره تاکید بر برگزاری کرسیهای نظریه پردازی در واقع شاهراهی است به سمت و سوی رسیدن به مرحله تعالی علم و کاملترین مرحله دانش پژوهی که همانا نوآوری علمی و خلاقیتهای فکری است. رهتوشهای که گاه دیگران سالها با آن قلههای علوم را فتح کرده و اینک بر ماست که در حوزههای علوم انسانی نیز این چنین باشیم.امری …
توضیحات بیشتر »نقدی بر نظریه استاد علیدوست در تمسک به سیره معصومین(ع)
شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر بر آن است، اولا «سیره» را مورد بحث قرار داده، تا بعضی جوانب و نواحی این مقوله قدری روشن گردد و ثانیا، دیدگاه استاد محترم حوزه، استاد علیدوست را درباره نحوه اجرا و تمسک به سیره معصومین(ص)، مورد بررسی قرار دهد. به ویژه که نقد منصفانه و آزاد اندیشی متفکّرانه از دیرباز در حوزههای قویم شیعه، سنت رایج بوده است و یکی از رموز مانایی، بالندگی و پویایی فقه امامیه همین بوده است. مقدمه از ادلّه مورد اعتماد فقیه که براساس آن فتوا صادر می شود، سیره معصومین(ع) است. در علم اصول برخی از ادله مورد …
توضیحات بیشتر »ضرورت صیانت از منزلت مرجعیت؛ تضعیف مرجعیت از سوی چه کسانی و با چه هدفی؟
مرجعیت اگرچه بخشی از روحانیت است، اما کار ویژههای خاصی دارد که این نقشها توسط آحاد بدنه روحانیت ایفا نمیشود؛ به عبارت دیگر مرجع و مرجعیت جایگاه و کارکردی دارد که نمیتوان آن را به همه روحانیت تعمیم داد. جایگاه مراجع در تاریخ تشیع تا امروز جایگاه رفیعی است که توانسته پیروان مذهب را در دشواریها رهنمون باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایگاه شفقنا در گفتگوهایی ضرورت صیانت و حفاظت از جایگاه و منزلت مرجعیت را با کارشناسان حوزوی مورد بحث قرار داد که در ادامه میخوانید: چارچوبهای انتقادات باید حفظ شود حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی فرمانیان رییس دانشکده مذاهب …
توضیحات بیشتر »تحول در متون، بهمعنای عوض کردن متون نیست/ وضعیت موجود نباید نشاط را از طلاب بگیرد و درس نخوانند
بنده معتقد به تحول در متون هستم؛ اما تحول در متون، بهمعنای عوض کردن متون نیست. بنده معتقدم اولویت اول این است که همین کتابهای موجود خوانده شود؛ اما لازم نباشد که طلاب از ابتدا تا آخر آنها را بخوانند. میشود بخشی از این کتب را حذف کرد و حذفیات را برای تکمیل مطالعات بگذارند تا طلبه بتواند جاهای خوب آن را بخواند. ما امروز در حوزه کسانی را داریم که بتوانند مکاسب، رسائل و کفایه بهروز بنویسند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست از فضلا و اساتید حوزه علمیه قم است که عضویت در جامعه مدرسین حوزه …
توضیحات بیشتر »مدیریت فقهی هم الزام میخواهد هم التزام/ فتوا پاسخی به حل مسئله است اما راه حل نیست
برنامه تلویزیونی «زاویه»، هفته گذشته با حضور حجتالاسلام ابوالقاسم علیدوست، رییس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و دکتر محمود حکمتنیا، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از شبکه چهار پخش شد. در این برنامه موضوع نسبت فقه و اداره نظام اسلامی در تجربه چهل ساله پس از انقلاب مورد بحث قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای برنامه استاد علیدوست در پاسخ به این سوال که آیا نظم امروزی جامعه ایران فقهی است یا خیر؟ گفت: برای پاسخ به این سوال ابتدا باید تعریف فقه را …
توضیحات بیشتر »هنجارشناسی نظریه و نظریهپردازی در علوم نقلی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: «علوم نقلی» وقتی شامل علوم و پدیدههایی چون فقه، اصول فقه، علوم قرآنی، تاریخ تحلیلی شود، مشکل کاربست پیدا میکند؛ زیرا در این کاربست این گونه القا میشود که علوم مزبور، نقلی (در مقابل عقلی) هستند در حالی که در این علوم نقش عقل و فرآوردههای عقلی بس پردامنه و با حضوری محسوس است. به عنوان مثال نقش عقل در فقه در قالب کاربرد استقلالی (سندی) و ابرازی (تفسیر نصوص ملفوظ به کمک عقل) و تشکیل قیاسهای مقبول فقهی (نه قیاس به عنوان سند استنباط) بسیار محسوس است. از این رو دانشی مثل علم فقه « علمی نقلی …
توضیحات بیشتر »چه ناسنجیده کارهایی شده که ربطی به فقه و فقاهت نداشته است!/ نوشتههای شبستری و سروش یک «نه بزرگ» به تراث است/ دانش را با ملاحظات سیاسی خلط نکیم
شبکه اجتهاد: چهارمین قسمت برنامه تلویزیونى «شوکران» شب گذشته (دوشنبه ۲۲ مرداد) با حضور حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد سطح خارج و رئیس انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه قم از شبکه چهار سیما روی آنتن رفت که مشروح پاسخهای این فقیه توانا به پرسشهای پیام فضلینژاد سردبیر برنامه در پی میآید: – دغدغه حضرتعالی در سالهای گذشته معطوف به توسعه و بازسازی فقه شیعه بوده است و آثار مختلفی در حوزههای فقه، عقل، عرف و مصلحت به زبانهای روسی، انگلیسی، اردو، عربی و فارسی از شما منتشر شده و در این حوزه نظرات و آرای جدیدی را ابراز فرمودهاید. …
توضیحات بیشتر »روحانیت نمیتواند بگوید حسابم از حاکمیت جدا است/ نباید همه چیز را سیاسی کنیم/ حوزه باید: هادی، راصد، مرشد و ناقد باشد
اگر ما رنگ سیاسی مسایل گوناگون مخصوصاً مسایل مذهبی را قوی کردیم، نه روحانیت میتواند نقش خود را ایفا کند و نه نظام میتواند یک حرکت فرهنگی سالم داشته باشد. سیاسی انگاری همه کارها غلط است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد خارج فقه و اصول ضمن گفتگویی به تبیین حوزه انقلابی و بایستهها و راهکارهای آن پرداخته است. لطفاً بفرمایید حوزه و روحانیت در صیانت از اصول بنیادی انقلاب اسلامی چه نقشی دارند؟ و معارضههایی را که انقلاب اسلامی برای صیانت از این اصول با آنها مواجه میباشد، بیان …
توضیحات بیشتر »