رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در نشست «مدل عملیاتی بانکداری اسلامی» یازده شاخص تحقق نظام بانکداری اسلامی را تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «مدل عملیاتی بانکداری اسلامی» با حضور اساتید و صاحب نظران در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحیمقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس شورای فقهی بانک مرکزی به عنوان یکی از سخنران این نشست عنوان کرد: اگر بخواهیم نهادی به عنوان بانکداری اسلامی را تشکیل دهیم باید متناسب با مبانی اسلام و نظام اسلامی ۱۱ شاخص مهم داشته باشد. وی افزود: اولین شاخص مسئله نبود ربا و شبهه ربا در بانکداری …
توضیحات بیشتر »بانکداری بدون ربا، با وجود شورای فقهی در بانک مرکزی محقق شد؟
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی میگوید: به صورت نسبی تا به اینجا در اصلاح بعضی از رویهها موفق بودهایم. یکی از رویههایی که در بانکها جریان داشت، در مورد جرائم بود. چنانچه فردی در بازپرداخت تاخیر داشت، وجه التزام را باید پرداخت میکرد و در صورتیکه مجددا این تاخیر تکرار میشد، باز وجه التزام، جریمه بعدی و جریمه بعدی و سود بر جریمه و جریمه بر سود و امثال اینها و نتیجه خلاف انتظارات بود. شورای فقهی مصوبهای داشت که در مجلس شورای اسلامی هم به تصویب درآمد که با اجرای آن جلوی سود مرکب گرفته شد. این کار از …
توضیحات بیشتر »نظارت شرعی بدون سلب قدرت خلق پول صرفاً سرپوشی بر عملکرد بانکهاست
عضو انجمن اقتصاد اسلامی ایران گفت: تا زمانیکه ماهیت بانک در ایران تغییر نکند و قدرت خلق پول از بانکها سلب نشود، نظارت شرعی سرپوشی بر عملکرد بانکها خواهد بود، البته نمیتوان تأثیرات مثبت نظارت شرعی را نفی کرد، اما باید ابتدا ماهیت نظام بانکی در ایران به کل تغییر کند و فرقی هم میان بانک خصوصی یا بانک دولتی وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی نعمتی، عضو انجمن اقتصاد اسلامی ایران، درباره انتخاب ناظران شرعی در بانکها به «ایکنا» گفت: تصمیم بانک مرکزی برای انتخاب ناظران شرعی در بانکها هرچند اقدام بیاثری نیست، اما خیلی هم …
توضیحات بیشتر »حوزه آماده ارائه مدل مطلوب اصلاح نظام بانکی است/ طرح حوزه سایه به سایه طرح مجلس
حجتالاسلام معصومینیا، عضو شورای فقهی سازمان بورس و استاد حوزه به تشریح تفاوتها و تمایزهای پیشنویس طرح حوزه در رابطه با اصلاح نظام بانکداری با طرح مجلس پرداخت و گفت: حوزه حاضر است مدلی مطلوب را برای اصلاح تمام نظام بانکی ارائه دهد و راهکار اساسی هم این است که خود مجلس حمایت کند و سازوکاری را درنظر بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامعلی معصومینیا، عضو شورای فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، درباره تفاوت و تمایزهای پیشنویس طرح اصلاح نظام بانکداری که از سوی بعضی از اساتید حوزه علمیه قم در دست تدوین است با طرح اصلاح …
توضیحات بیشتر »جزئیات پیشنویس لایحه اصلاح نظام بانکداری در حوزه علمیه
دانشیار گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: پیشنویس لایحه اصلاح نظام بانکداری طبق نظر اسلام و مراجع عظام تقلید از سوی حوزه علمیه قم تدوین شده و طبق آن قرار است تغییرات اساسی در نظام بانکداری کشور اتفاق بیفتد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، عضو هیات علمی و مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، از تنظیم پیشنویس اصلاح نظام بانکداری خبر داد و به ایکنا گفت: یک سری برنامهها در رابطه با اصلاح نظام بانکداری کشور در حال انجام است که به زودی جزئیات کامل آن منتشر خواهد شد. تدوین پیشنویس …
توضیحات بیشتر »بانکداری اسلامی یا عقود اسلامی صوری؟
شبکه اجتهاد: براساس تعالیم متعالی اسلامی ربا حرام است. حرمت ربا موجب شد قانون عملیات بانکداری بدون ربا در سال ۱۳۶۳ تصویب و جهت اجرا به نظام بانکی ابلاغ شود. نهاد بانک برای اجرای این قانون درنظر گرفته و مقرر شد نظام بانکی با اجرای این قانون ربا را از نظام مالی کشور حذف کند. براساس این قانون نرخ سود سپرده و تسهیلات مشخص نیست و جذب سپرده و اعطای تسهیلات باید در چارچوب عقود اسلامی انجام شود. ماهیت عقود اسلامی (غیرعقد قرضالحسنه) موجب میشود ماهیت فعالیت بانک کلا تغییر کند و از فعالیت در بازار پول (جذب سپرده و …
توضیحات بیشتر »فقه معاصر در مسیر تحول نیازمند تدوین قواعد الفقه است/ موسویان میخواست براساس فقه جواهری و فتاوای مشهور، در بانکداری به وضع مطلوب برسیم/ معتقد بود بر مبنای روش امضا و عدم مغایرت مسائل اقتصادی باید کار کرد
آیین بزرگداشت فقیه الاقتصاد حجتالاسلام والمسلین سید عباس موسویان به مناسبت نخستین سالگرد ارتحال از سوی پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی با رونمایی از مجموعه مقالات همایش در قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این آیین استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، استاد علیاکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجتالاسلام حسن نظری شاهرودی، رئیس سابق پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و حجتالاسلام احمدعلی یوسفی دانشیار گروه اقتصاد اسلامی پژوهشکده نظامهای اسلامی سخنرانی کردند که گزارشی از آن را میخوانید؛ موسویان میخواست براساس فقه جواهری و فتاوای مشهور، در بانکداری به وضع مطلوب برسیم …
توضیحات بیشتر »نظام بانکی ایران، فاصله جدی با نظام بانکداری بدون ربا دارد/ نباید در بانکداری اسلامی شاهد نقصان مال مردم باشیم/ میگویند کاهش ارزش پول ضمان آور نیست! این اشتباه محض است
اگر از فقها بپرسید میگویند بدهکار ضامن کاهش قیمت نیست. ولی یک اشتباهی رخ داده است. بعضی از فقهای بزرگوار ما پول را معادل سایر کالاها گرفتهاند و گفتهاند کاهش ارزش پول ضمان آور نیست و این اشتباه محض است. چون پول کالا نیست و ارزش مصرفی ندارد و یک تن برنج یک تن برنج است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «جایگاه بانکداری اسلامی در نظام بانکی ایران»، با ارائه استاد غلامرضا مصباحی مقدم عضو شورای فقهی بانک مرکزی و مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم بهصورت مجازی شد. نائب رئیس هیات مدیره انجمن مالی اسلامی ایران که به …
توضیحات بیشتر »بانک اسلامی باید از تجمیع سرمایه بهنفع سرمایهداران جلوگیری کند/ اقتصاد اسلامی، اقتصاد عادلانه و معنوی است/ توجه روسیه به بانکداری بدون ربا
بانک میخواهد وظیفه اصلی خود یعنی تجمیع پولهای پراکنده، تبدیل کردن این پولها به سرمایه و بعد تخصیص این سرمایه به فعالیتهای اقتصادی را انجام دهد. اولین کاری که باید در بانکداری اسلامی اتفاق بیفتد این است که یک بانک دولتی شکل بگیرد که بتواند تمام این وجوه را در اختیار بگیرد و اجازه نده دولت اقتصادی که ناشی از تجمیع وجوه است، مورد سوءاستفاده فعالان بخش خصوصی قرار گیرد که بعد آنها بخواهند به زعم خودشان و در راستای نظام سرمایهداری از این پولها استفاده کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، ششمین جلسه گفتوگو درباره آثار و اندیشههای شهید سیدمحمدباقر …
توضیحات بیشتر »محققداماد: بانکداری برای اجرای عدالت انجام میشود/ مصباحیمقدم: جبران کاهش ارزش پول سپردهگذار بانک ربا نیست/ اراکی: معاملات رمزارزها جایز نیست و باطل است/ سعدی: برای حل چالشهای فقهی نظام بانکی نیازمند اجتهاد راهبردی هستیم
سی و یکمین همایش بانکداری اسلامی با عنوان «بانکداری اسلامی با نگاهی به بیانیه گام دوم انقلاب» که از نهم شهریورماه به صورت آنلاین آغاز شده بود، پس از دو روز به کار خود پایان داد. در این همایش کارشناسان و صاحبنظران بانکی و اقتصادی در قالب میزگردهای تخصصی به بحث و بررسی با محوریت «اصلاح قوانین بانکی: زمینهها و ضرورتها»، «حکمرانی بانکی: نقد و ارزیابی»، «مدل کسب و کار بانکی: ارزیابی و آسیب شناسی» و «مانع زدایی و پشتیبانی از تولید: نقش و مسئولیت نظام بانکی» پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سید مصطفی محقق داماد حقوقدان و رئیس …
توضیحات بیشتر »بانکها در خلق پول شعبده بازی میکنند!/ دستور مدیر حوزههای علمیه برای موضوع بانکداری اسلامی
استاد اعرافی اخیرا به مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی دستوری دادند که یک شورای عالی اساتید اقتصادی حوزه تشکیل شود تا بتوانند تجمیعی در بین مدلهای ارائه شده برای بانکداری اسلامی انجام دهند تا وفاق نخبگانی در این زمینه اتفاق بیفتد. در شورای بانکی و پولی یک راه کوتاه مدت با هدف استخراج پیشنهاداتی برای دولت حجتالاسلام والمسلمین رئیسی ترسیم شده و یک راه بلندمدت هم برای طرح الگوی مدون و قابل اجرا در حال ترسیم است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست بررسی وضعیت بانکداری اسلامی با حضور دو تن از کارشناسان حوزوی عرصه اقتصاد، حججاسلام کمیل قنبرزاده، عضو شورای سیاستگذاری …
توضیحات بیشتر »مروری بر تجربه «بانکداری اسلامی» در ایران و جهان
اکنون نزدیک به یک قرن از حضور بانک در سیستم اقتصادی ایران میگذرد؛ اما نظام بانکی از آغاز تا امروز فراز و فرودهای فراوانی داشته است. در این مجموعه سعی میکنیم با مرور تاریخچه بانکداری ایران، سیر تکوین نظام بانکی در ایران را مورد بررسی قرار دهیم. شبکه اجتهاد: آغاز فعالیت بانکی در ایران توسط خارجیها از جمله انگلستان و روسیه در ایران شکل گرفت و پس از آن، اولین بانکهای ایرانی از جمله بانک ملی ایران که امکان چاپ اسکناس را فراهم کرد و بانک سپه (قشون) که وظیفه سامان دادن به حقوق نیروهای نظامی و انتظامی کشور را …
توضیحات بیشتر »بانک، قابل اسلامی شدن نیست/ این ساختار نمیتواند عملیات بانکداری بدون ربا را اجرا کند
کسانی که میگویند: نهاد بانک قابل اسلامی شدن نیست، استدلالشان این است که بانکها براساس اصول اقتصادی لیبرالیسم حرکت میکنند و این نهاد متناسب با لیبرالیسم اقتصادی است، یعنی سیستم آزادی اقتصادی، رقابت بی حد و حصر، رقابت داروینیستی. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از حوادثی که در سال ۹۶ در زمینه بانکها و مؤسسات اعتباری اتفاق افتاد، خبرگزاری حوزه تصمیم گرفت با برخی از صاحبنظران در حوزه بانکداری گفتوگو کند. در این میان به سراغ چند نفری رفت که نگاههایشان با هم خیلی تفاوت داشت، مثلا برخی بانک را از اساس ربوی میدانستند و برخی اصلا با چنین چیزی …
توضیحات بیشتر »مخالفت حوزویان و دانشگاهیان با طرح بانک مرکزی، علمی است/ خودمختاری بانک مرکزی دوای درد نظام بانکی نیست
موافقین و مخالفین بانک مرکزی در این نقطه مشترک هستند که نظام فعلی با اشکالاتی روبهرو است و لازم است در گام دوم انقلاب و با رویکرد تحولی، یک مدل مطلوب ایرانی ـ اسلامی از بانکداری را ارائه دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، کلیات طرح مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی در صحن علنی مجلس به تصویب رسیده است؛ این طرح هم مانند هر طرح دیگری موافقان و مخالفانی دارد لذا به منظور رفع ایرادات و اعمال نظر کارشناسان، به صورت دو شوری بررسی میشود. موافقان، ناکارآمدی بانک مرکزی را از دلایل پافشاری خود بر تصویب این طرح بیان …
توضیحات بیشتر »شورای فقهی فقط با پذیرش بانکداری دوگانه کارآیی دارد/ چهار مشکل مزمن نظام پولی و بانکی
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است، مشکل اصلی در رابطه با شورای فقهی و نوع نظارتی که در طرح اصلاح بانک مرکزی برای آن در نظر گرفته شده به این برمیگردد که نظام بانکداری دوگانه را نپذیرفتهایم و به اجبار میخواهیم تمام سیستم بانکی مطابق با ایدههایی عمل کند که هنوز به طور کامل آزمایش نشده و هنوز به تکامل و پختگی نرسیدهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، کلیات طرح اصلاح بانک مرکزی با عنوان «مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی» در صحن علنی مجلس تصویب شد و در ادامه اعتراضهای زیادی به این طرح شد و …
توضیحات بیشتر »طرح اصلاح قانون بانک مرکزی درهالهای از ابهام؛ مجلس منتظر دولت میماند؟
با گذشت بیش از ۱۲ سال از مطرح بودن طرح اصلاح قانون بانکداری و با وجود تصویب کلیات طرح «مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی» در صحن علنی مجلس، اما همچنان سرنوشت طرح روشن نیست و باید منتظر نظر تیم اقتصادی دولت آینده ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، اصلاح قانون بانکداری در دهه ۸۰ به این طرف همواره در مجلس و دولت مطرح بوده و اقداماتی نیز برای اصلاح آن انجام شده اما هنوز به نتیجه نهایی نرسیده است. در واقع به صورت متمرکز تقریباً ۱۲ سال است که این بحث وجود دارد، اما در دولت نهم و دهم …
توضیحات بیشتر »دوگانه غلط بانک دولتی یا خصوصی؟/ محمد مادرشاهی
شبکه اجتهاد: هفدهم خرداد سالروز ملی شدن بانکها در سال ۱۳۵۸ است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی تمامی بانکهای خصوصی در ایران بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، دولتی اعلام شدند. این اقدام به عنوان گامی در جهت اسلامی سازی بانکها تلقی شده و با اضافه شدن مقررات و دستور العملهای بانکی زمینه برای تصویب قانون بانکداری بدون ربا در سال ۶۲ به وجود آمد. از آن زمان، بانکها بر اساس قانون بانکداری بدون ربا در یک نظام یکپارچه دولتی فعالیت میکردند؛ اما حاکم شدن نگاههای لیبرالی در نظام اقتصادی ایران و با نفوذ این تفکرات به برنامه نویسی کلان …
توضیحات بیشتر »نامه اساتید حوزه و دانشگاه به رهبر انقلاب درباره ۱۰ اشکال اساسی طرح بانکداری مجلس
علیرغم هشدارهای دلسوزانۀ تعداد زیادی از اساتید و محققان بانکی و بانکداری اسلامی، کلیات طرحی با عنوان «مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» به شکلی شتابزده به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. با توجه به تأثیرات منفی این طرح بر مقدرات چند دهۀ آیندۀ اقتصادی کشور و وجود تناقض در استدلالهای طراحان آن، تصویب نهایی آن هزینههای جبرانناپذیری را به اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، ۳۰ نفر از اساتید برجسته حوزه و دانشگاه، طی نامهای به رهبر معظم انقلاب، اشکالات متعدد طرح بانکداری مجلس را یادآور شدند. متن این نامۀ مهم به …
توضیحات بیشتر »جوابیه به نامه اخیر رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی مجلس/ محمد مادرشاهی
شبکه اجتهاد: پس از نهایی شدن طرح «قانون جامع بانکداری جمهوری اسلامی ایران» در کمیته پولی و بانکی مجلس شواری اسلامی، برخی از مجامع و نهادهای حوزوی با برگزاری نشستهای نقد و بررسی، همچنین شخصیتهای علمی با صدور بیانیهای نسبت به آن واکنش و انتقاداتی داشتند. هفته گذشته حجتالاسلام محمدحسین حسینزاده بحرینی، رئیس کمیته پولی و بانکی کمیسیون اقتصادی و نماینده ناظر مجلس در شورای پول و اعتبار در یادداشتی (بخوانید) به بیانیه استاد محسن اراکی در این باره و برخی دیگر منقدان پاسخ داد. حجتالاسلام محمد مادرشاهی، دبیر گروه فقه نظام اقتصادی پژوهشگاه فقه نظام، یادداشتی خطاب به حجتالاسلام …
توضیحات بیشتر »هشدار اساتید حوزه و دانشگاه در مورد طرح بانک مرکزی/ فرصت اصلاح نظام مالی را نباید با تصویب این طرح از دست داد/ اشکالات یازدهگانه طرح قانون بانک مرکزی
جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه با ارسال نامهای به کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ضمن تاکید نسبت به بررسی مجدد طرح قانون بانک مرکزی، خاطرنشان کردند: فرصت اصلاح نظام مالی را نباید با تصویب این طرح از دست داد؛ در صورت تصویب این طرح و طرح بانکداری که نسخههای مختلف آن در سالهای اخیر ارائه شد و دقیقا در همین راستاست تغییری ایجاد نخواهد شد و وضعیت اقتصادی کنونی ادامه خواهد یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه با انتشار بیانیهای تفصیلی موارد نقد و اشکال خود نسبت به طرح بانک مرکزی که در کمیسیون …
توضیحات بیشتر »