افزایش میزان کسانی که خمس و زکات میپردازند در کمک به نیازمندان و کاهش فقر مؤثر است. اما دو نکته قابل توجه است؛ خمس و زکات را کسانی میدهند که ماهیت ایمانی پررنگی دارند. طبعاً کسانی مقید به خمس و زکات و دیگر صدقات واجب و مستحب هستند که در واقع ایمان و اعتقاد بیشتری دارند. اگر میخواهیم کمکهای مؤمنانه در جامعه افزایش پیدا کند باید روی تقویت ایمان مردم کار کنیم. متأسفانه ما از این جهت مشکلات جدی داریم. کارها بسیار کلیشهای است و جوابگو نیست. بعد از نیم قرنی که امکانات زیادی هم هزینه شده است باید بازنگری …
توضیحات بیشتر »بررسی نظریههای مطرح شده در مسئله خمس از نظر امامیه
از ابتدای غیبت کبری تاکنون چهار نوع نگرش نسبت به مسئله خمس، مطرح شده است که عبارتند از: «نیمی از خمس ملک شخصی امام و نیم دیگر آن ملک شخصی سادات است»، «همه خمس ملک شخصی امام است»، «همه خمس ملک مقام ولایت امام است» و «نیمی از خمس ملک ولایت امام و نیم دیگر آن ملک عناوین سادات است». به گزارش شبکه اجتهاد، وبینار «بررسی نظریههای مطرح شده در مسئله خمس از نظر امامیه» در مدرسه علمیه پیروان حضرت زهرا (س) برگزار شد و زهرا مؤمنی، مدرس حوزه علمیه در این وبینار، ضمن ارائه خلاصه مباحث جلسات پیشین اعم …
توضیحات بیشتر »بررسی تاریخ تطبیقی خمس در اسلام از ابتدا تا قرن دهم
این پژوهش یک پژوهش میان رشتهای تاریخی ـ فقهی برمبنای مطالعات کتابخانهای است که با استفاده از منابع تاریخی و فقهی، تحولاتی که منابع و مصارف خمس در نگاه امامان شیعه و دانشمندان مهم مذاهب اسلامی و حاکمان مهم شیعه و سنی تا قرن دهم داشته، تلاش کرده تحلیل و ماهیت این تحولات و علل تأثیرگذار بر آن را تبیین کند. به گزارش شبکه اجتهاد، با توجه به اهمیت و نقش فریضه خمس در حفظ کیان و استقلال تشیع، پاسخگویی به ابهامهای موجود در تاریخ خمس و تبیین و تحلیل تحولاتی که در منابع و مصارف خمس در شیعه رخداده گامی …
توضیحات بیشتر »«مستندات کتاب خمس» با نگاهی به تحریرالوسیله امام (ره)
کتاب «مستندات کتاب خمس» با نگاهی به تحریرالوسیله امام خمینی (ره) توسط عبدالله شامیزاده لیملو تهیه و جمعآوری و توسط انتشارات باقرالعلوم(ع) منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، دین مبین اسلام به جهت جامعیتی که دارد، علاوه بر توجه به شئونات مختلف فردی و اجتماعی آحاد جامعه، به تنظیم نظام اقتصادی آنها و رفع احتیاجات حکومت اسلامی توجه و اهتمام ویژهای نموده است. شارع مقدس در این راستا مواردی از قبیل زکات، انفال، مالیات و خمس را بهعنوان منابع درآمد مالی برای حکومت و فقرزدایی از فقراء در نظر گرفته است. از آن منابع مالی، زکات، و مالیات میباشند …
توضیحات بیشتر »حکم خمس سنوات، نفقه و هدیه
پرسش این است: آیا حق سنوات خمس دارد؟ در صورت تعلق خمس در صورتی که از مخارج سال زیاد بیاید سر سال خمسی باید پرداخت گردد یا خمس آن به محض وصول لازم است؟ و اینکه آیا پرداخت خمس پولی را که همسر یا فرزندان به عنوان هدیه یا نفقه دریافت میکنند بر ایشان واجب است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (مهرماه ۹۹) حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن سؤال و جواب ۱۲ استفتاء در موضوعات عبادات، معاملات و مسائل مستحدثه به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: صدقه دادن زن از اموال خودش سؤال۱: …
توضیحات بیشتر »آیا به سرمایهگذاری در بورس خمس تعلق میگیرد؟
آیا به سرمایهای که در بورس یا در محل دیگر سرمایه گذاری شده است، در سررسید سال خمسی، خمس تعلق میگیرد و باید خمس آن پرداخت شود؟ شبکه اجتهاد: حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟ آیا سرمایه گذاری در بازار سهام و خرید و فروش سهام جایز است؟ در ادامه به نظر مراجع تقلید در این زمینه میپردازیم: آیتالله خامنهای: بورس بازاری است که در آن داراییهای مختلف مورد معامله قرار میگیرد، بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این هست که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشد، در غیر این صورت حرام است. بطور کلی فعّالیّت …
توضیحات بیشتر »رویکرد امام موسی صدر به خمس فقهی نیست/ خمس؛ گامی در جهت ارتقای اجتماعی
امام موسی صدر معتقد است که وقتی همه جامعه در خدمت انسان است، انسان نیز باید در خدمت جامعه باشد که این را با بحث ایمان تقویت میکند. در نتیجه باید حق جامعه با ادای خمس پرداخت شود. بنابراین پرداخت خمس وظیفهای است که برای ارتقای اجتماعی باید آن را مورد توجه قرار دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، پانزدهمین جلسه تفسیر قرآن امام موسی صدر با ارائه شریف لکزایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، شب گذشته، ۲۰ اردیبهشتماه، به صورت مجازی برگزار شد و یکی از موضوعات مطرح شده در این جلسه بررسی نگاه تفسیری امام موسی …
توضیحات بیشتر »چرا خمس چاههای نفت، توسط دولت پرداخته نمیشود؟
با توجه به سه قسمی که در پرداخت خمس معادن مطرح شد، واضح است که چون خمس را ملک منصب میدانند، خمس هیچ معدنی ازجمله چاههای نفت لازم نیست توسط دولت پرداخت شود. معادن و چاههای نفت در دست دولت است و دولت هم آنها را در امور عامه صرف میکند؛ لذا فقیه که مالک تمام خمس است، همه این موارد را مصلحت دانسته و به دولت این اختیار را میدهد که خمس معادن را در امور عامه مصرف کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: امروزه منابع و معادن، از مهمترین مؤلفههای ثروت هر اجتماعی به شمار میآیند. در فقه اما سخن …
توضیحات بیشتر »«خمس شرکتها» مانند خمس افراد واجب است
شرکت در سود و زیان، مستقل است و با تنقیح مناط در حکم وجوب خمس و دائرمدار ملکیت و منفعت دانستن آن و توجه به اینکه اصل تعلق خمس به عنوان یک بدهی و حق مالی، حکم تکلیفی نیست بلکه حکمی وضعی است که شارع مقدس در منافع قرار داده باید گفت که شرکت ها نیز وظیفه دارند خمس منافع خود را پرداخت کنند زیرا احکام وضعی مشروط به اهلیت و عقل و بلوغ نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین طباطبایی، در نشست علمی بررسی «خمس منافع شرکتها» که در مرکز آموزشهای بنیاد بینالمللی علوم وحیانی احیاء اسراء برگزار …
توضیحات بیشتر »شبهات وارده به خمس از کجا نشئت میگیرد
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی با اشاره به آیه ۴۱ سوره مبارکه انفال، گفت: موضوع مهمی که باید در این آیه مورد بررسی قرار گیرد و در حقیقت تمام بحث بر آن متمرکز است این است که آیا کلمه «غنیمت» که در این آیه آمده فقط شامل غنایم جنگی میشود یا هرگونه درآمدی را در برمیگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، خمس یکی از واجبات شرعی است که نقشی مؤثر در رفع نیازهای مالی جامعه و حکومت اسلامی دارد. این خمس بر اساس اعتقاد فقهای شیعه به دو بخش عمده تقسیم میشود که یک بخش آن سهم سادات فقیر، …
توضیحات بیشتر »تکلیف کفار به اداء اخماس و زکوات و قضاء فوائت در نگاه آیتالله شبیری
شبکه اجتهاد: این مقاله مروری است بر آرای آیتالله سید موسی شبیری زنجانی در موضوع «تکلیف کفار به اداء اخماس و زکوات و قضاء فوائت». نگارنده در مقاله خود ضمن تنقیح محل بحث به فروع مختلف این بحث از دیدگاه آیتالله سید موسی شبیری زنجانی میپردازد. در ادامه متن کامل این مقاله تقدیم میگرد
توضیحات بیشتر »نظرات مختلف برای مصرف وجوهات شرعی/ از فتاوای خاندان صدر تا آیتالله سیستانی
فتوای آیتالله سیدعلی سیستانی مبنی بر اختیار مقلدان در چگونگی مصرف وجوهات شرعی در تاریخ فقه شیعه کمسابقه نیست و بزرگانی از خاندان صدر نیز چنین فتوایی را صادر کرده بودند.
توضیحات بیشتر »«خمس» پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام است
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور گفت: خمس در نظام سیاسی اسلام نیز دارای کارکرد است و به عنوان پشتوانه مهم حرکت سیاسی اسلام شمرده میشود؛ به خصوص در تاریخ مرجعیت خمس دارای کارکردهای مهمی است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور در همایش «خمس و تعالی فرهنگ جامعه» که در مدرسه امام کاظم(ع) قم برگزار شد، با ذکر این مطلب که اگر همه مکلفان خمس را پرداخت کنند بسیاری از مشکلات جامعه در زمینه فرهنگی و اجتماعی حل میشود، گفت: در ادای خمس نیز باید به نکات مهمی اشاره کرد، از جمله آن اهمیت …
توضیحات بیشتر »دشمن درصدد از بین بردن قدرت مرجعیت است/ مراجع در زندگی شخصی از خمس استفاده نمیکنند
حضرت آیتالله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه مراجع تقلید در زندگی شخصی از خمس استفاده نمیکنند، اظهار داشت: زندگی بنده بر محور حق تألیف کتابهایم است، بنده ابدا کاری به خمس نداشته و ندارم. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در همایش بین المللی خمس و نقش آن در تعالی فرهنگی جامعه که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد، همایش خمس را مهم خواند و گفت: مردم مسائل و سؤالات پیچیدهای درباره خمس دارند که در این گونه همایشها باید برای آنها تبیین شود، از طرفی دشمنان تبلیغات سوئی درباره مسأله خمس …
توضیحات بیشتر »امکان تغییر دامنه خمس توسط ولی فقیه
شبکه اجتهاد: در متون تاریخی قبل از اسلام، در غیر از عرب هم، بحث و کلمه ی خمس داریم ولی یک نحو صدقه بوده است که به فقرا داده می شده است. نوعاً بشر از هر پنج یا ده انگشت، یکی را برای یک مفهوم عالی قرار می داد؛ یا خدا یا کاهن یا… . در روایات ما هم داریم که عبدالمطلب یک کنز پیدا کرد و خمسش را داد. آن خمس یعنی صدقه دادن به فقرا. این نیست که اصل خمس از ایشان باشد کما اینکه برخی تصور کرده اند. گفتیم که در عرب قبل از اسلام مرباع داشتیم. …
توضیحات بیشتر »آیا میتوان خمس را جانشین مالیات قرار داد؟
هر حکومتی نظام تأمین اجتماعی دارد که برای رفع فقر در جامعه بناشده است و همچنین هر نظامی مسائل آموزش عالی و مصالح عالی کشور را داراست و خمس نیز مانند مالیات ناظر به همه اینها است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین جلسه از سلسله نشستهای علمی- تخصصی «تاثیر خمس بر اقتصاد اسلامی» با عنوان «تفاوت خمس با مالیات و نگاه به سیر تاریخی و فقهی خمس» چندی پیش در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم برگزار شد. بنابراین گزارش، سلسله نشستهای خمس که از هفته قبل آغاز شده است مقدمهای است برای همایش «خمس و تعالی جامعه» که پنجم …
توضیحات بیشتر »«خمس»، سهمی برای شکوفایی
کتاب «خمس، سهمی برای شکوفایی» نوشته حجتالاسلام والمسلمین نعیمآبادی (نماینده ولیفقیه و امام جمعه بندرعباس) از سوی انتشارات سروش نعیما منتشر شد. این کتاب از سه فصل «خمس در آیات و روایات، فلسفه و آثار خمس و احکام خمس» تشکیل میشود که هر بخش شامل گفتارهایی است که در ذیل تقدیم خوانندگان میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، فصل اول این کتاب شامل سه گفتار «صریحترین آیه درباره خمس، آیاتی دیگر درباره خمس و خمس در روایات» است که مهمترین بخشها در این سه گفتار عبارتند از معنای غنیمت، اهل سنت و معنای غنیمت، مطففین و خمس، سادهترین راه ورود به …
توضیحات بیشتر »خرید وسایل غیر ضروری از مصادیق اسراف و شامل خمس است
کارشناس مسائل شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) گفت: خرید وسایل غیر ضروری به این دلیل که مؤونه و هزینه زندگی نیست؛ بر اساس قواعد فقهی اگر چیزی در زندگی هزینه نشود اسراف و شامل خمس است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمود اکبری در آیین بیان احکام شرعی آستان مقدس حضرت معصومه(س) که در شبستان بزرگ امام خمینی(ره) برگزار شد هدر دادن سرمایه را از منظر شرع مقدس اسلام گناه توصیف کرد و گفت: هدر دادن منابع و سرمایهها از مبانی فردی و اجتماعی است که همواره از سوی شرع مقدس مذمت شده است؛ بر این اساس شرع مقدس اسلام …
توضیحات بیشتر »علمای بحرین: خمس باید زیر نظر علما باشد
علمای بحرین تأکید کردند: دست درازی به فریضه خمس با هر نامی که صورت بگیرد دست درازی به مذهب شیعه و نقض آشکار آزادیهای مذهبی است که قانون اساسی کشور و تمام قوانین و معاهدات بینالمللی آن را محترم دانسته است. به گزارش شبکه اجتهاد، رژیم آل خلیفه به تازگی اعلام کرده که باید پرداخت و موارد مصرف خمس شیعیان زیر نظر دولت صورت بگیرد و وزارت دادگستری و امور اسلامی در این رابطه گفته که ما قصد دخالت در خمس شیعیان را نداریم، اما باید بدانیم این پولها از کجا میآید و در چه راهی خرج میشود؛ اقدامی که …
توضیحات بیشتر »حکم «خمس» در سهام بورس و اوراق بهادار
مؤلف این پایاننامه با موضوع شناسی مسئله به بررسی حکم خمس در سهام بورس و اوراق بهادار پرداخته و اظهار میکند: با توجه به اصل وجوب خمس در ارباح مکاسب و به حکم اجماع و اتفاق علما، سودهایی که از راه سرمایه گذاری کسب میشوند و تا سال خمسی صرف مؤونه نشده و چیزی از آن اضافه بماند، پرداخت خمس آن واجب است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفاع پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی حکم خمس در سهام بورس و اوراق بهادار»، با حضور حجتالاسلام هادی بازووندی، تدوینگر این پایان نامه، اساتید راهنما، مشاور، داور و نماینده …
توضیحات بیشتر »فقه عبادی (دکتری)- گرایش عبادات مالیه
معرفی رشتهها و گرایشها: فقه عبادی - گرایش فقه عبادات مالیه
توضیحات بیشتر »