عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است ما فقه معماری و فقه شهرسازی داریم همانطور که فقه پزشکی و فقه اقتصاد داریم، اما معماری اسلامی و شهر اسلامی همانند طب اسلامی و اقتصاد اسلامی حرف غلطی است! وی تصریح دارد که فقیه نمیتواند ملتزم به این معنا شود شهر اسلامی به این معناست که اسلام بگوید خیابان کجا باشد، خانه کجا باشد، بیمارستان کجا باشد، پُل زده بشود یا نه؟ این امری است که انسان با نگاه عقلایی به آن میرسد و باید اهل فن بگویند. اسلام متصدی این جزئیات نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد جواد فاضل …
توضیحات بیشتر »الگوی فقهی طرح شهر اسلامی باید پیادهسازی شود/ بلندمرتبهسازی با مؤلفههای شهر اسلامی سازگار نیست
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: شهر باید انسان را به یاد خدا بیندازد و با این نگاه بلندمرتبهسازی با مولفههای شهر اسلامی سازگار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، در همایش نگاهی نو به چالشها و راهبردهای فقهی-حقوقی معماری و شهرسازی اسلامی که در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار داشت: بحث «شهر اسلامی» بحث دامنهدار و گستردهای است که نیازمند یک تخصص فقهی گسترده است. عضو مجلس خبرگان رهبری بیان کرد: تمام مسائل فقهی ما ریشه در فلسفه اسلامی دارد اما بحث شهر تماما یک بحث فقهی است و به دنبال این …
توضیحات بیشتر »شهر اسلامی تبلوری از کارکردگرایی اسلامی
شبکه اجتهاد: جستارهایی چون شهر اسلامی، زیارتی و دینی در بازههای زمانی گوناگون در مجامع و رسانههای ما بازتاب داشتهاند. این روزها مسئله بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی و هویت دینی این دغدغهها را دوباره برجسته ساخته است. این نوشتار به این بهانه به بازتعریف شهر اسلامی از منظر کارگردایی اسلامی میپردازد. دین اسلام با جامعیت خویش برای همه ابعاد فردی و اجتماعی، دنیوی و اخروی انسان برنامه و پیشبینی دارد. به عبارت بهتر کارکرد دین برای همه حوزههای عمومی و خصوصی زندگی انسان مشخص و برنامهریزی شده است و نمیتوان عرصهای را یافت که اسلام نسبت به آن بیتفاوت …
توضیحات بیشتر »انتشار کتاب «مدینه النبی؛ الگوی شهر اسلامی»
بازنمایی و بازخوانی کالبدی شهر پیامبر به عنوان الگویی برای شهرسازی امروز ما، به عنوان پیش قراول نهضت جهانی اسلامی و زمینه ساز ظهور خاتم الاوصیا و این اساس گفتمان تمدن نوین اسلامی خواهد بود. شهر اسلامی مستجمع اعتقاد، احکام و اخلاق اسلامی است که در کالبد شهر و تعاملات شهروندان تجلی یافته و قابل رؤیت و ارزش گذاری است، پس همان گونه که در این راه پیامبر اسوه است، شهر پیامبر نیز شهر اسوه است. به گزارش شبکه اجتهاد، معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی کتاب «مدینه النبی؛ الگوی شهر اسلامی» نوشته حجتالاسلام دکتر رضا کرمی را منتشر کرد. در …
توضیحات بیشتر »نقش و جایگاه شهر اسلامی در تحقق گام دوم انقلاب اسلامی ایران/ علی حجازیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: بیانیه گام دوم نقشه و تصویر روشنی از آینده انقلاب اسلامی مبتنی بر امید واقع بینانه است. مقام معظم رهبری در بیانیهای که مرقوم فرمودند گام دوم انقلاب را مرحله جامعه پردازی و تمدن سازی نام نهادند. واژهی «civilization» به معنای «تمدن» برگرفته از واژه «city» به معنای «مدینه» یا «شهر» است. شاید بر این اساس است که برخی از اندیشمندان تمدن را در سطح خرد مورد توجه قرار داده و آن را به فرهنگ شهرها محدود کردهاند. هم ریشه بودن واژهی «تمدن» و «مدینه»، در زبان عربی و واژههای «civilization» و «city» در زبان لاتین نشانگر …
توضیحات بیشتر »مسجد طراز، سکوی استقرار تمدن نوین اسلامی/ علی حجازیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: اسلام بهعنوان یک دین تمدن ساز، در بین ادیان و مکاتب مختلف مطرح است. در دوران معاصر علیرغم تغییرات اساسی در جوامع و شکلگیری ساختارهای مختلف اجتماعی و هجمههای گوناگون به دین، ولی همچنان دین حضور مؤثر و پررنگی در زندگی افراد دارد. نهادهای دینی نقش بسزایی در روند تولید و بازتولید معانی دینی در عرصههای اجتماع ایفا میکند. از آنجایی که ادعای ایجاد تمدن نوین اسلامی مطرح است برای حرکت به سمت تمدن اسلامی باید طرح جامعی تدوین بشود، بهگونهای که به همه ابعاد فردی و اجتماعی نظر داشته باشد با توجه به سیطره عظیم تمدن …
توضیحات بیشتر »نمی توانیم ژاپن اسلامی بشویم/ در شهربازی، نمازخانه میگذارند و فکر میکنند اسلامی شده است/ تمدن غرب، اتومبیل را با ۴ سرنشین میسازد!/ دانش آموختگان غرب، مشکل نظام هستند!
نظام اجتماعی مرکب از بخشهای متعددی است که این بخشها، هر یک علت شکلگیری بخش دوم است. این را باید ما بامطالعه بیشتر و با بررسی نظامهای اجتماعی غربی بفهمیم که وقتی میگوییم ساختارها و سازمانهای غربی متناسب با مکتب و ارزشها و هنجارهای حاکم بر جوامع غربی است، به چه معناست؟ به اعتقاد ما نظام اجتماعی غرب یک ارتباط تنگاتنگ با ارزشها و هنجارهای برخاسته از زندگی مادی دارد؛ یعنی شما در ریزترین اتفاقاتی که در جامعهی غربی رخ میدهد، اگر تأملکنید ردپای آن مکتب و ارزشهای کلان را میتوانید مشاهده کنید. مثلاً در شهرسازی، در معماری، در سازمانهای …
توضیحات بیشتر »غفلت از جایگاه کلیدی «مسجد» در نظام شهرسازی مدرن/ نقش مساجد معاصر در سیمای شهر
متأسفانه در دوران معاصر، در شکلیابی شهرها، تا حد زیادی نقش محوری مساجد نادیده گرفته شده است و دیگر طرحریزی ترکیب سیمای مسجد، که در ایفای نقش صحیح مسجد در سیمای شهر اسلامی اهمیت بسزایی دارند، با منطق همراه نیست و دیگر ساختار و سیمای بصری مساجد ما هماهنگ با هویت حاکم بر جامعهی اسلامیمان نیست. شبکه اجتهاد: مسجد اولین فضای معماری بود که در صدر اسلام و به هنگام مهاجرت پیامبر اعظم(ص) به مدینه خلق شد و از مصادیق بارز جامعهی اسلامی گردید و به سبب نقشآفرینیاش در تمامی عرصهها و شئون جامعهی اسلامی، گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی …
توضیحات بیشتر »مقدار حریم املاک، در آیات و روایات مشخص نشده است
منشأ جعل حریم از مباحث مهمی است که به آن پرداخته شده است. آیا حریم به میزانی است که مالک، انتفاع کامل از ملک داشته باشد؟ یا اینکه ملاک عرف است. با بررسی روایات، معلوم میشود که شارع در تعیین محدوده حریم دخالت نکرده است و بعضی از روایات هم که در مورد تعیین محدوده حریم وارد شده ضعیف و غیر معتبر هستند پس جعل حریم بر عهده عقلاست؛ و حریم هر ملکی به میزانی است که وارد حریم ملک دیگری نشده باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی موضوع شناسی با موضوع «حدود و حریم املاک» در موسسه موضوع …
توضیحات بیشتر »لزوم بازطراحی مدل سبک آرمانی در «شهر اسلامی»
متاسفانه در زمینه نظریه آرمان شهر، تنها بر نگاه چند فیلسوف قدیم تمرکز کردهایم در حالی که با نگاه به قرآن و با بهرهگیری از علوم و با توجه به پیچیدگیهای اقتصادی و رابطه پیچیده سیاست، اقتصاد و فرهنگ باید نظریه آرمان شهر اسلامی و نیز مدل و سبک زندگی بر اساس آرمان شهر اسلامی را ارایه کنیم.
توضیحات بیشتر »«مختصات شهر اسلامی»، از مسجد و مناره تا تفریح و طلاق
شبکه اجتهاد: آنچه در پی میآید مشروح سخنان استاد رحیمپور ازغدی در سلسله همایشهای مشهدالرضا، با موضوع شورا و مدیریت شهری مبتنی بر مختصات شهر اسلامی است که در ادامه میخوانید:
توضیحات بیشتر »نظریهپردازی پیرامون آرمان شهر زیارتی در اسلام/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد حوزه علمیه قم، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و عضو مجلس خبرگان رهبری در سومین نشست کمیته زیارت و گردشگری در شیراز پیرامون مسئله «زیارت» سخن گفت که در ادامه به صورت یادداشت شفاهی تقدیم میگردد. زیارت پدیدهای اجتماعی زیارت نه پدیدهای فردی، که پدیدهای اجتماعی، و دارای رنگ و بوی فرهنگی و برخوردار از کارکردهای اجتماعی است. این پدیده از طرفی در پیوند عمیق با کانونهای معنویت ساز مراقد مشرفه، و از طرف دیگر در تعامل و مواجهه با جامعه است؛ این تعامل و مواجهه به ویژه با مسائل، واقعیتها، …
توضیحات بیشتر »باب گستردهای در زمینه فقه عمران شهری باید گشوده شود
استاد حوزه علمیه قم با تعریفی از شهر اسلامی گفت: نخستین شرطی که باید در شهر اسلامی رعایت شود این است که هویت آن باید توحیدی و براساس فرامین خدا و ارزشهای الهی باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محسن اراکی صبح امروز در نشست تخصصی معاونین شهرسازی و معماری شهرداری کلانشهرهای کشور در سالن همایشهای شهرداری قم اظهار داشت: مناسب است کمیتهای متشکل از افراد آشنا به مباحث اسلامی، معماران و متخصصان ایجاد شود و چنین شهری به صورت پایلوت در قم محقق گردد. او با تاکید بر اینکه ماکتی از شهر اسلامی در شهر قم ارائه شود، افزود: …
توضیحات بیشتر »انتقاد آیتالله فاضل لنکرانی از وضعیت شهرسازی و معماری
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) از اینکه مسؤولان کشور برنامه جامع، مدون و منسجم در شهرسازی ندارند، ابراز تأسف کرد و خواستار توجه به معماری اسلامی و ایرانی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در دیدار با اعضای کنگره معماری و شهرسازی، با اشاره به اینکه مسأله شهرسازی و معماری اسلامی فعالیت مهمی است که در ضرورت آن تردیدی وجود ندارد، ابراز داشت: ما نخست باید به این باور برسیم که اسلام و دین برای معماری، خانهسازی و شهرسازی برنامه و حرف دارد؛ شاید گمان کنیم این مسأله به دین ربطی ندارد و دین فقط واجبات و …
توضیحات بیشتر »حدود و شرایط شرعی ساخت ساز
این کتاب به بیان احکام تکلیفی مرتبط با معماری و بنا و ساختوساز میپردازد و مشخصاً به این موضوعات میپردازد که چه چیزهایی واجب است که در معماری مورد نظر قرار گیرند و یا مکروهات و مستحبات ساختوساز چه چیزهایی است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، در طی سالیان گذشته هرگاه که صحبت از معماری اسلامی و بنای اسلامی میشده است همیشه نگاهها و توجهها به سوی هشتیها و طاقها و مقرنسهایی بوده است که عمدتاً بیانگر زیباییهای معماری بوده است. تاکنون کسی به صورت احکام تکلیفی به ساختوساز و معماری بناها به صورت مستقل نپرداخته بود. همین موضوع باعث شد …
توضیحات بیشتر »هیچکدام از شهرهای ما از لحاظ فقه عمران، اسلامی نیستند
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه هیچکدام شهرهای ما از لحاظ فقه عمران شهری اسلامی نیستند، گفت: هرچند آثار و نمادهایی از معماری اسلامی در آنها وجود دارد ولی این شهرها در این زمینه الگو نیستند و برای الگو باید یک شهر اسلامی یا شهر پایلوت ایجاد شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ محسن اراکی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در دیدار با اعضای هیئت مجمع جهانی شهر اسلامی در محل پژوهشگاه تقریب در قم، به گفتوگو پرداختند. آیتالله اراکی با بیان اینکه فقه عمران شهری بسیار مهم و گسترده است، اظهار داشت: فقه عمران …
توضیحات بیشتر »گزارش تفصیلی/ بررسی فقهی بلندمرتبهسازی در شهر اسلامی
گفتمانهای موجود درباره شهر اسلامی، واژگان بلند مرتبه سازی و مترادف آن، پیشینه فقه عمران در اهل سنت و فقه شیعه، بررسی روایات پیرامون فقه عمران و سازه، بلندمرتبه سازی و تخریب میراث فرهنگی، نسبت فیزکی و هویتی در شهر، بررسی نظرات آیتالله اراکی پیرامون شهر شرعی، و… از جمله مسائلی بود که در این جلسه نقد و بررسی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» به همت گروه پژوهشی فقه و حقوق اسلامی چندی پیش با حضور فضلاء، طلاب، اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »پنج ضابطه اساسی برای بلندمرتبهسازی در شهر اسلامی
دومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» با هدف ضرورت ورود فقه و فقها به عرصه شهرسازی؛ با حضور جمع اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» صبح امروز با حضور فضلاء، طلاب، اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام علی الهیخراسانی، پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد به ارائه تحقیق …
توضیحات بیشتر »کرسی نقد «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی»
دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» با حضور اساتید و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، امروزه شهر به عنوان یک پدیده پویا اثرات انکار ناپذیری بر زندگی مردمان خود گذاشته است و نیز ساخت شهرها مبتنی بر آموزههای اسلامی بیش از بیش مورد توجه قرار گرفته و این مهم جز با هماندیشی متخصصان علوم اسلامی و شهرسازی محقق نمییابد. از اینرو، دومین نشست از سلسله نشستهای تخصصی فقه شهر و شهرنشینی به همت گروه پژوهشی فقه و …
توضیحات بیشتر »