شبکه اجتهاد: اظهار نظر یک فیلمنامه نویس در جشنواره فجر مبنی بر صحت ازدواجی که در آن صیغه ازدواج خوانده نشود، موجی از اظهار نظرها و واکنشها را در پی داشت و موجب شد یک بحث فقهی دیرینه مجددا بر سر زبانها بیافتد؛ نکاح معاطاتی. معنای نکاح معاطاتی نکاح معاطاتی عبارت است از قصد انشاء نکاح بدون کاربست الفاظ مخصوصی که از جانب شارع مقدس در جهت ایجاد رابطهی زوجیت وارد شده است. در این حالت، قصد انشاء نکاح به واسطهی انجام فعلی است که صراحت در نکاح داشته باشد؛ یعنی قصد انشاء عقد به واسطه فعلی است که عرفاً …
توضیحات بیشتر »محورهای ۲۰گانه مشترک میان شیعه و سنّی درباره اعلمیت و افضلیت امیرالمؤمنین علی (ع)
احادیث فراوانی با مضمونی مشترک درباره برتری مطلق امیرالمؤمنین (ع) نسبت به همه پیشینیان و آیندگان (به جز رسول خدا (ص))، و اعلم بودن و مرجعیت علمی آن حضرت (ع) در منابع معتبر شیعه و اهل سنت نقل شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجعفر طبسی، استاد حوزه علمیه قم در نوشتاری به «محورهای ۲۰ گانه مشترک میان شیعه و سنّی درباره اعلمیت و افضلیت امیرالمؤمنین علی (ع)» پرداخته است. احادیث فراوان با مضمونی مشترک درباره برتری مطلق امیرالمؤمنین (ع) نسبت به همه پیشینیان و آیندگان (به جز رسول خدا (ص))، و اعلم بودن و مرجعیت علمی آن …
توضیحات بیشتر »الگوی تعامل حوزههای علمیه شیعه و اهل سنت
شبکه اجتهاد: همزیستی مسالمتآمیز میان انسانها و بهخصوص میان مسلمانان از فرقهها و مذاهب مختلف یکی از آرزوهای دیرین مصلحان و آزاداندیشان مسلمان بوده است. آنها با ارائه راهکارهای مختلف همواره تلاش نمودند تا امت اسلامی را از گرفتاریهایی که از ناحیۀ عدم هماهنگی و وحدت در میانشان به وجود آمده است، نجات دهند و بر آن نقطه پایان بگذارد؛ ولی متأسفانه تاکنون بهخوبی این هدف مقدس و لازم نائل نیامدهاند، هرچند که گامهای مثبتی برداشتهشده است. قرآن کریم، سنت نبوی و سیره معصومین علیهمالسلام به زندگی مسالمتآمیز مسلمانان تصریح نموده و از مسلمانان خواستهاند که از اختلاف دوری نمایند …
توضیحات بیشتر »دعوتی که اجابت نمیشود!/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه و سوگواری صدیقه طاهره سلام الله علیها دو جریان مقابل، هم قرار میگیرد: ۱. جریانی که عصبانی از تحلیل تاریخ است، آن را حرام میداند(۱)و دوست دارد از آن چه بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله تا زمان شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها گذشت، چیزی گفته نشود. برخی از این گروه، گاه، بدون این که بتواند خشم خود را فرو برد، رفتاری از خود نشان میدهد. نمونه آن را میتوان گفتار امام جمعه شهر خاش در سال گذشته در همین ایام دانست که – برخلاف تصریح متون خود …
توضیحات بیشتر »مشروعیت حکومت در اسلام از منظر اهل سنت و شیعه
کتاب «مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی اسلام» به قلم سمیر ساسی(نویسنده تونسی و عضو گروه پژوهشی «پدیده دین در تونس»)، پژوهش در «فقه سیاست مشروع» و «مفاهیم مشترک بین سنی و شیعه» را بررسی میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع نظام حکومت در اسلام، از جمله مهمترین موضوعاتی است که در قالب پژوهش در «فقه سیاست مشروع» بدان پرداخته شد، به طوری که دیدگاههای مختلفی درباره سازماندهی حکومت در اسلام و قدرت در حکومت اسلامی و نیز تفاوت حکومت در متون تاسیسی و واقعیت امروزین بروز کرد، اما زوایای پرداختن به این مسئله و اختلاف مذهبی و سیاسی و اشکال …
توضیحات بیشتر »نکاتی مهم درخصوص اظهارات امام جمعه اهلسنت خاش/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: معمولاً ایام فاطمیه که میشود از طرف برخی از آقایان اهل تسنن، مطالبی بیان میشود و تقریباً محور همه آنها این است که آنچه که شیعیان در ایام فاطمیه بیان میکنند و حتی یک روز را تعطیل عمومی اعلام میکنند و از واژه «شهادت» حضرت زهرا استفاده میکنند و بالطبع مطالبی در این زمینه بیان میشود، اینها درست نیست. از جمله امسال در تاریخ ۲۶ دی ماه ۹۹ (طبق آنچه که در اخبار و خبرگزاریها نقل شده)، امام جمعه خاش مطلبی را در همین زمینه مطرح کرده و بیان میکند که: «حضرت زهرا، شش ماه بعد از رحلت …
توضیحات بیشتر »الأزهر و الشیعه: التقریب الإسلامی فی القرن العشرین
شبکه اجتهاد: ترجمه کتاب «الازهر و الشیعه» اثر راینر برونر، نویسنده آلمانی، نخستینبار توسط بتول عاصی و فاطمه زراقط در سال ۲۰۱۵ م در لبنان به زبان عربی انجام پذیرفت و «مرکز الحضاره لتنمیه الفکر الاسلامی» آن را منتشر کرد و نیز در سال ۲۰۱۷م محمد صفار از کشور مصر ترجمه دیگری از آن مکتوب کرد که انتشارات تنویر در ۵۲۵ صفحه آن را انتشار داد. با وجود مباحث بسیاری میان وحدت گرایان و تقریب پژوهان شیعه و اهلسنت در قرن بیستم در مسیر ایجاد رویکرد همگرایی و یافتن زمینه مشترک همزیستی مسالمتآمیز، همانند این اثر نوشته نشده است که …
توضیحات بیشتر »حضرت فاطمه(س) سنگ بنای وحدت یا بهانهای برای تفرقه امت؟
سالهاست که همچنان مناسبت شهادت بزرگ بانوی اسلام موضوعات مهم تاریخ اسلام و مسائل اختلافی بین شیعه و اهل تسنن را طرح میکند. این پرسش مطرح است که آیا حضرت زهرا(س) و سیره آن بزرگوار و اهل بیت عصمت و طهارت میتواند مبنای وحدت جامعه اسلامی قرار بگیرد یا محوری برای تفرقه شود؟ شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تأکید دارد حضرت زهرا (س) میتواند بستر وحدت در جامعه اسلامی باشد. او بیان دارد: «حضرت فاطمه زهرا(س) در عین این که میکوشید امام علی(ع) را به عنوان مبنای حق و امام جامعه …
توضیحات بیشتر »انکار شهادت؛ وحدت یا تعطیل مذاهب؟
شبکه اجتهاد: جناب مولوی گرگیج در خطبههای اخیرشان، دربارۀ نسبت شهادت حضرت فاطمه (س) با وحدت اظهاراتی داشتهاند که خلاصهاش این است: ۱- قابل باور نیست که شیر خدا و فاتح خیبر، از حریم خود دفاع نکرده و در عوض، بارها به خلفا کمک هم کرده باشند. ۲- با وجود دشمنان و چالشهای مشترک، طرح شهادت حضرت فاطمه (س) موجب تفرقۀ امت اسلامی است و به کار بردن شهادت، توهین به اهلسنت است. ۳- وقتی علمای اهلسنت میبینند که افراد کماطلاع، اهلسنت را دشمن اهلبیت (ع) میدانند، علیرغم میلشان مجبورند به اینجور مسائل بپردازند. از بررسی صدر و ذیل کلام …
توضیحات بیشتر »تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی/ محمود کریمیان
شبکه اجتهاد: پس از وفات پیامبر اسلام در اوایل سال یازدهم هجری و با تاثیرگذاری افراد ذینفوذ در جامعه اسلامی، امّت اسلامی دچار افتراق شد و نحلههای مختلف با دیدگاههای متفاوت کلامی، عقیدتی و فقهی پدیدار گشت و به مرور زمان و با پدید آمدن گروههای فکری جدید و یا تقویت نحلههای پیشین این افتراق توسعه یافت و حد و مرزها تا حدود زیادی شفاف شد. اما از آنجا که تمامی این فرقهها و گروهها تحت لوای اسلام شکل گرفته بود، در عین افتراق و اختلاف فکری، نقاط کلی و کلان مشترکی نیز داشتند. علاوه بر آنکه غالباً به لحاظ …
توضیحات بیشتر »نزاع اسلام برانداز شیعه و سنى
شبکه اجتهاد: ایام ولادت پیامبر اعظم (ص) به نیکویی و از سالهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان «هفته وحدت» نامیده شد؛ چنانکه همگرایی شیعیان و اهل سنت از ابتدا راهبرد بنیادین معمار فقید نظام اسلامی بود و آثار و برکات بی انتهای آن را نیز همگان شاهد بوده ایم؛ همان گونه که دشمنان زخم خورده نیز هیچگاه از دسیسه علیه وحدت مسلمانان غفلت نکرده اند… پیداست که مقصود از وحدت شیعه و سنی و اصولاً وحدت میان هر گونه تفکر متمایز، دعوت طرفین به دست برداشتن از اصول و مبانی اعتقادی خود نیست. بلکه مراد این است که شیعه …
توضیحات بیشتر »به بهانه حوادث گنبد و مشهد؛ غدیر، انقلاب و وحدت اسلامی/ محمد قطرانی
شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی از آغازین روزهای پیروزی خود، مساله امت اسلامی و وحدت میان مسلمین را به عنوان یکی از اهم شعارهای خود در دستور کار قرار داده و در برهههای مختلف نیز صدق عملی خود را در تحقق این شعار به نمایش گذاشت. فراتر از وحدت میان مسلمین، انقلاب با دستور کار قرار دادن محورهایی مانند «دوگانه استکبار-استضعاف»، «جبهه جهانی مستضعفین» و… دایره وحدت را فراتر از مسلمانان قرار داد و غیر و دشمن خود در فضای پر از ظلم و ستم دنیا را، نه دوگانههای فرقهای و مذهبی و نه غیریتسازیهای دینی بلکه جبهه کفر، ظلم و …
توضیحات بیشتر »استهلال؛ تجلی وحدت عملی
شبکه اجتهاد: استهلال یا رؤیت هلال ماه یکی از مسائل مهم و مورد بحث در میان مذاهب اسلامی است که معمولا در روزهای پایانی ماه شعبان و ماه مبارک رمضان بیشتر در رسانهها مطرح میشود. در این نوشتار قصد داریم فارغ از مسائل تخصصی فقهی یا مباحث سیاسی حول مسأله استهلال، صرفا از زاویه وحدت عملی به این مقوله بپردازیم. هر ساله تفاوت نظر مجامع فقهی شیعه و اهل سنت در مورد شروع یا پایان ماه مبارک رمضان، باعث سردرگمی مسلمانان شده و خیلی از برنامههای مذهبی از جمله نماز عید فطر، نمازهای تراویح اهل سنت و… را تحتالشعاع قرار …
توضیحات بیشتر »با نگاه تمدنی، وحدت به جایگاه واقعی خود میرسد/ وقتی که دیوار بسیار قطور بین شیعه و سنی شکست
دارالتقریب آغاز گفتوگوی سازنده بین اهل تسنن و تشیع بود. دو طرف تا پیش از آن، همدیگر را تکفیر میکردند اما پس از آن تا حدود بسیار زیادی این مشکلات از بین رفت؛ اختلاف بسیار اندکی هم که باقی مانده مربوط به حرکت وهابیهای سعودی است. کتابهایی هم که در آن زمان منتشر شده در دسترس و تأثیرگذار بر فکر و اندیشه علمای شیعه و سنی است. به گزارش شبکه اجتهاد، ۷۲ سال پیش در چنین روزیهایی تلاشهای مرجع بزرگ شیعه، آیتالله بروجردی و همچنین مفتی اعظم مصر، شیخ محمود شلتوت و دیگر دلسوزان امت اسلامی به ثمر نشست و …
توضیحات بیشتر »درباره آیتالله سیستانی، چهرهای برجسته در وحدتآفرینی جهان اسلام
آیتالله سیستانی از فقها و مراجعی است که به موضوع وحدت میان مذاهب اسلامی اهتمام ویژهای دارد و زمانی که عراق، مورد تهاجم گروه تکفیری داعش قرار گرفت با صدور پیام جهاد، مذاهب مختلف را به وحدت و انسجام در برابر دسیسه دشمنان دعوت کرد و بدین گونه موجب وحدت میان مسلمانان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، علم و دانش آیتالله سیستانی حاصل ۵۰ سال درس آموزی از محضر آیتالله ابوالقاسم خویی که از جمله از تأثیرگذارترین مراجع تقلید شیعه به شمار میرود، است. ضمن اینکه ایشان از محضر استادان دیگری چون آیات عظام حاج شیخ حسین حلی، محسن حکیم …
توضیحات بیشتر »باب مناسب برای گفتگوی فقهی شیعه و سنی، مسائل مستحدثه است/ مصلحت سنجی شیعی غیر از استصلاح است
از جمله مسائلی که قابل بحث است، در نظر گرفتن آثار فتوا است، فقیه باید آثار وضعی و اجتماعی و فردی فتوایش را در نظر بگیرد؟ مثلاً فتوایی که رهبری در مورد سلاح هستهای دادند آثار کشوری و بینالمللی کاملاً در آن لحاظ شده است. نمیتوان این حکم را حکومتی دانست چراکه اگر قائل به جواز شویم شریعت اجازه میدهد در یک لحظه جان میلیونها نفر گرفته شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: هفته وحدت فارغ از تبلیغات و همایشها و نشستهایی که در خود دارد این پرسش را پیش روی حوزههای علمیه قرار میدهد که نقش حوزهها و بهطورکلی دانش فقه …
توضیحات بیشتر »علمای سنی و شیعه باید برای هم دعای خیر کنند/ وضعیت امنیت اجتماعی ما مثالزدنی نیست/ وحدت کشورهای اسلامی نیازمند پیروی از رهبری حکیم و شجاع است
در نماز جمعه درباره انقلابهایی که به اسم انقلاب یا بهار عربی تشکیل شد، بارها صحبت و تأکید کردم که انقلابها برای به نتیجه رسیدن فقط نیازمند نیرو و حضور افراد نیست، بلکه داشتن یک رهبر مهم است که شجاع و حکیم باشد. مردم مظلوم مصر زحمات زیادی کشیدند، اما در نهایت به نتیجه نرسیدند و کسی مانند سیسی مسئولیت جامعه مصر را بر هده گرفت که موجب ناراحتی شد. در حقیقت رهبران مسلمان مصر نتوانستند مردم را یکدست کنند و رهبری حکیمانهای داشته باشند، والا در کشوری مانند مصر بحث شیعه و سنی اساساً مطرح نیست. به گزارش شبکه …
توضیحات بیشتر »اکنون مناسبات شیعه و سنی در بدترین حالت خود قرار دارد/ بیداری اسلامی در حقیقت، «بیداری سلفی» است!/ فعالیتهای اخیر مجمع تقریب، تأثیری در جهان اسلامی نداشته است
اگر در آستانه انقلاب اسلامی و سپس پیروزی آن مناسبات شیعه و سنی به بهترین دوران خود رسیده بود، اما اکنون عوامل مختلف سیاسی که خارج از اراده علمای شیعه و سنی بوده است و همچنین بحث اقتدارگرایی و قدرت محوری و قدرت مداری تبدیل به مسئله جدی اهل تسنن و تشیع تبدیلشده است و بدینجهت مناسبات شیعه و سنی به بدترین موقعیت خود رسیده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: تقریب مذاهب اسلامی و یگانه شدن صفوف مسلمانان در برابر دشمنان اسلام، آرزوی دیرینه شخصیتهای منصف و دلسوز جهان اسلام و یکی از بزرگترین هدفهای نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است. …
توضیحات بیشتر »بعد از هفتاد سال، نمیدانیم تقریب چیست!/ جمعهای کوچک علمای شیعه و سنی، اثر بیشتری از همایشهای ۵۰۰ نفره دارد
بعد از گذشت نزدیک به هفتاد سال از عمر التقریب که مرحوم آیتالله بروجردی و شیخ شلتوت در مصر و دیگران که داعیهاش را داشتند ما هنوز دچار ابهامیم که مقصود از تقریب چیست؟ آیا تقریب سیاسی مد نظر است یا منظور ایجاد یک جبهه متحد سیاسی است یا هدف تقریب بین عقاید است؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلافاتی که از دیرباز بین اهل تشیع و اهل سنت از نظر مبانی و اعتقادات و فقه و احکام مطرح بوده، عامل اصلی در استبعاد این دو شاخه اصلی اسلام از همدیگر است. بعضا تعصبات سرسختانه علماء هر دو فرقه و غفلت آنها …
توضیحات بیشتر »اختلاف نظر، کفر نیست، کفر این است که خون یکدیگر را به خاطر اختلاف بریزیم
نماینده تام الاختیار آیتالله سیستانی در دیدار رییس العلمای بوسنی، بیان داشت: اگر جایی بین مسلمانان نزاع در میگیرد باید بپذیریم دو اشتباه بزرگ روی داده است؛ یکی برداشت نادرست از اسلام و دوم دست کم گرفتن دسیسههای دشمنان! به گزارش شبکه اجتهاد، حسین کاوازویچ، رییس العلمای بوسنی ضمن تشکر و قدردانی از حجتالاسلام و المسلمین سیدجواد شهرستانی به خاطر سفر به این کشور، اظهار کرد: بسیار خوشحالم که نماینده حضرت آیتالله سیستانی را در این کشور میبینم. جامعه اسلامی بوسنی در حقیقت امور مذهبی مسلمانان بوسنی را برعهده دارد و تاریخ ورود اسلام به این کشور به قرن ۱۵ …
توضیحات بیشتر »