بایگانی برچسب: فقه تربیتی

شبکه اجتهاد: فقر تئوریک و بومی نبودن علوم تربیتی یکی از مهمترین چالشهای جریان تربیت (رسمی و غیررسمی) در ایران و جهان اسلام است. جریان خوباور تولید «دانش تربیت اسلامی»، درحال رشد و توسعه است و لازم است همزمان علم و عملِ تربیت اسلامی در دامنِ انقلاب اسلامی ایران رشد یابد. اسلامی‌‌‌‌سازی تربیت مانند دیگر عرصه‌‌‌‌های اسلامی‌‌‌‌سازی علوم انسانی بدون توجه به فقه و فلسفه اسلامی ناکارآمد است. تئوری‌‌‌‌پردازی بومی در تربیت با هدف حاشیه‌‌‌‌نگاری بر نظریات غربی و یافتن شواهد از آیات و روایات برای توجیه و اسلامی‌‌‌‌سازی، تجربه ناموفقی در سه دهه اخیر برجای گذاشته است.  وضعیت فعلی: …

مدرسه تابستانی «عیون تربیت» از سوی مرکز تخصصی آخوند خراسانی (ره) و مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد (علیهم‌السلام) با حضور علمی اساتید و جمعی از فضلای حوزه علمیه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در حال برگزاری است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کارگاه تحلیل و نمایه‌سازیِ تربیتی احادیث بر اساس روایات عیون أخبار الرضا (علیه‌السلام) با نظارت علمی استاد مجتبی الهی خراسانی (مدرس خارج فقه تربیت و رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی) با امتیاز «فراگیری روش تحلیل تربیتی احادیث»، «تسلط بر شبکه مفاهیم و معارف تربیتی» و «کسب آمادگی جهت تحقیقات حدیثی _ تربیتی» برپا شده …

برخی از زمینه‌های فساد، در حریم شخصی افراد شکل می‌گیرد. حریم شخصی پیوسته ممکن است محل ایجاد انحراف افراد قرار گیرد. درنتیجه مسئله این پژوهش پاسخ به این پرسش است که آیا در راستای جلوگیری از شکل‌گیری زمینه‌های فساد در خانواده، می‌توان در حریم شخصی همسر (زوجه) و فرزندان ورود کرد؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی «جواز یا عدم جواز ورود به حریم شخصی فرزند و همسر با هدف تربیتی» با ارائه حجت‌الاسلام هادی عجمی، مدرس و پوهشگر فقه تربیتی به صورت برخط با حضور ناقدان برگزار شد. ارائه دهنده معتقد است تنها در آنجایی می‌توان برای صیانت به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از شیوه‌های مهم در منظومه تربیت اسلامی، نظام تشویق و تنبیه است. هدف کلی در این منظومه، هدایت و تربیت انسان‌ها و رساندن آنها به اهداف والاتر است. در نظام تنبیه اسلامی، مجازات‌هایی پنج‌گانه وجود دارد: حدود؛[۱] تعزیرات؛[۲] قصاص؛ دیات؛ کفارات. حدود، یک نوع مجازات است که باید در چارچوب قوانین شرع در حدود باشد؛ هرچند هدف نهایی و کلی حیات و هدایت جامعه است؛ اما اجرای حدود مقید به تاثیرگذاری تربیتی زودگذر بر خود فرد نیست. البته از باب عناوین ثانوی ممکن است آثار تربیتی بر اجرای حدود تاثیر گذارد. مانند عناونی ثانوی که امروزه سبب …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات و وقایع اخیر، با موج‌سواری و ایجاد فضای احساسی میان نوجوانان و جوانان شکل گرفت و باعث خسارات مادی و معنوی بسیاری شد. تحلیلگران معتقدند این وضعیت پایدار نیست؛ اما مسأله مهم و ماندگار، نگرش دانش‌آموز دهه هشتادی آینده‌سازان کشور و حتی مسئولان دهه‌های بعدی نظام است! براساس داده‌ها، وجه مشترک اغلب دستگیرشدگان، جهل ایشان نسبت به تحلیل صحیح از اوضاع کشور است. نگاه نادرست این افراد نسبت به مسئله انقلاب، حکومت اسلامی، احکام دینی، جایگاه انسانی و ایمانی انسان در نگاه دینی و نزد خداوند متعال، پوشش اسلامی و فلسفه آن، علت گرفتاری‌ها و کاستی‌های …

تربیت سیاسی یکی از ساحت‌های بسیار مهم هست و در واقع حاکمیت همیشه تمایل داشته نهاد تربیت را با نظام اندیشه سیاسی خودش همگام بکند. عرصه تربیت سیاسی معرکه آراء است، به‌تبع آن تجویزات در تربیت سیاسی و سیاست‌گذاری و تجویزات آن می‌تواند معرکه آراء باشد. فقه تربیتی می‌خواهد وارد این عرصه بشود و روشن است فقه تربیتی می‌خواهد تجویز بکند، بنابراین اولاً باید به آن تبار توجه بکند، به دیدگاه‌های موجود توجه بکند، حتی دیدگاه‌های در حوزه فلسفه تعلیم و تربیت رسمی توجه بکند و در واقع وارد بحث بشود. سؤال اینجاست آیا فقه تربیتی می‌تواند روشی را ابداع …

اصل تربیتی بیانگر کیفیت و چگونگی انجام فعل و منشأ کنش و واکنش مربی و متربی بوده و آن دو را در موقعیت‌های تربیتی، برای گزینش رفتار متناسب با اهداف تعیین شده، یاری می‌رساند. اصول تربیتی متعدد و متکثر هستند، برخی از این اصول در تمام ساحات تربیت و برخی در ساحت خاصی جریان دارند، آنچه در این نوشتار محور بحث و بررسی قرار می‌گیرد، اصول عام تربیت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در عرصه تربیت، هر اقدامی معطوف به هدف و غایتی است و اقدامات تربیتی نیز برای تحقق اهداف تربیتی صورت می‌پذیرد که چگونگی انجام اقدامات تربیتی، تابع …

فقه تربیتی همزاد «علم تربیت»، «فلسفه تربیت»، «حقوق تربیت» و «اخلاق تربیت» است و جای آن‌ها را تنگ نمی‌کند. اتفاقاً رشد فقه تربیتی به رشد این‌ عرصه‌ها کمک می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدنقی موسوی، استاد حوزه در مدرسه پائیزه «فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی» به بررسی قلمرو، موضوع، ماهیت و روش شناسی فقه تربیت پرداخت که در ادامه متن آن تقدیم حضورتان می‌گردد؛ فقه تربیتی ماهیتاً قلمرویی میان رشته‌ای است و ماهیتاً مولود میان رشتگی در تعامل بین فقه پژوهی و تربیت پژوهی است. هر میان رشته‌ای در واقع این سؤال از آن می‌شود که …

دانش تربیت کردنی که بر اساس دین باشد را فقه تربیت می‌گوییم. دانش فقه تربیتی دانشی است که موضوع شناختش مثل موضوع شناخت دیگران است یعنی مطالعه راجع به کارهایی که کسانی که می‌خواهند میل فرزند آوری خودشان را تحقق دهند انجام دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مجید طرقی، استاد دانشگاه در مدرسه پائیزه «فقه تربیتی و نیازهای تربیتی جامعه اسلامی» که ۲۲ مهرماه سال ۱۴۰۰ برگزار شد، به بررسی روش تحقیق در فقه تربیتی پرداخت. مقدمه بحثی که در این دو جلسه خواهیم داشت روش تحقیق در دانش فقه تربیتی است. فقه تربیتی به‌عنوان یکی از دانش‌هایی که …

فقه تربیت با ادبیات فقهی و شرعی، نسبت به مسائل تعلیم و تربیتی، با سطوح مختلف و همه عاملان تربیتی تجویز (دستورالعمل) ارائه می‌شود. بنابراین فقه تربیتی، مدیریت و سیاست‌گذاری و الگوسازی عرصه آموزش و تربیت را می‌تواند سامان دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌های «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» که از سوی مؤسسه عالی فقه و علوم اسلامی قم برگزار شد؛ حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی، استاد و معاون پژوهش حوزه‌های علمیه، حجت‌الاسلام والمسلمین سید نقی موسوی، عضو هیئت علمی گروه فقه تربیتی المصطفی و دکتر مجید طرقی، استاد و پژوهشگر حوزه تربیتی در «رشته فقه …

اهداف کلان مجازات‌ها در فقه که همان دستیابی افراد به کمال انسانی است و بالاترین کمال هستی هم قرب الهی به شمار می‌رود. در نظام تربیتی هم هدف رشد و کمال انسان و رسیدن به قرب الهی می‌باشد. بنابراین هم فقه و هم تربیت به دنبال رشد و هدایت و کمال انسان‌ها است. لذا پیروی از دستورات شارع در حوزه مجازات‌ها، افراد و شخص مجرم (بالفعل وبالقوه) را و به تبع آن جامعه را در مسیر کمال و اصلاح قرار می‌دهد. در نتیجه مجازات‌های مطرح شده در فقه با یک رویکرد تربیتی در راستای رشد و کمال انسان، قابل تحلیل …

جلد هشتم از سلسله کتاب‌های فقه تربیتی با عنوان «آداب تعلم» و جلد سی‌ام با عنوان «قواعد فقه تربیتی» تألیف استاد علیرضا اعرافی از سوی مؤسسه اشراق و عرفان چاپ و روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین جلد از سلسله کتاب‌های فقه تربیتی با عنوان «آداب تعلم» با تألیف استاد علیرضا اعرافی (مدیر حوزه‌های علمیه) و با تحقیق و نگارش‌هادی عجمی به زیور طبع آراسته شد. بر اساس این گزارش، این کتاب به بررسی فقهی «آداب تعلّم» می‌پردازد تا ضمن هرچه روشن تر کردن این مسیر، حکم شرعی هر یک از این آداب را برای سالک مؤمن …

دکتر مهدی رضایی ضمن اشاره به ضرورت طراحی چشم‌انداز رشته فقه تربیتی تصریح کرد: گام بعدی نیازسنجی و مسئله‌یابی‌های علمی است. پیشنهادم این است که بیاییم هر کار پژوهشی که انجام می‌دهیم یک مشکلی را از جامعه حل کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از طراحی رشته فقه التربیه در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. مهدی رضایی، عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در این نشست به ایراد سخن پرداخت که متن آن از نظر می‌گذرد؛ موسسه آموزش عالی امام رضا(ع) در رشته فقه التربیه فرصت بسیار مناسبی برای ارتقای علمی ما به شمار می‌آید. من پیشنهاد می‌کنم …

‌امامی پناه با بیان اینکه نسخ؛ روشی عقلایی، تربیتی و فرا زمانی است، گفت: یکی از آسیب‌هایی که فقه و اصول هیچ گاه از آن مصون نبوده، نگاه تعبدی و توقیفی به آن است. کمتر دیده می‌شود که قبل از مواجهه با یک پدیده و سوال فقهی و اصولی به سنخ شناسی آن مسأله بپردازیم و ببینیم آیا مسأله ما امری توقیفی است که هیچ فهم و درکی از آن نداریم یا این‌که آن مسأله یک نکته کاملا عقلایی و فطری و وجدانی است که همه عقلاء در زندگی خود از آن استفاده می‌کنند و ضوابط روشنی در آن به …

تأسیس ابواب جدید فقهی باید مدبرانه و بر اساس یک طرح از پیش طراحی شده باشد و جغرافیای توسعه فقه باید روشن باشد. بنابراین حوزه‌‌‌‌ها‌ی علمیه برای روزآمدی خودشان و این که بتوانند نیازهای جامعه و حکومت اسلامی را پاسخگو باشند باید بر اساس یک نقشه کلان پیش بروند. ضرورت پرداختن طلبه‌‌‌‌ها‌ی جوان و انرژی‌‌‌‌ها‌ی جدید بر اساس این مبنا است؛ یعنی اولا لزوم همراهی حوزه‌‌‌‌ها‌ و توسعه دانش فقه با نیازهای جامعه به حکومت اسلامی و دوم قبول این نکته که مدیریت توسعه فقه باید بر اساس نقشه جامع باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، دهمین هم اندیشی علمی فقه …

انسان دائماً در تلاش است که روابط خودش را با خودش و محیطی که در آن زندگی می‌کند، به نحوی تنظیم کند که او را به کمال برساند. ما انتظار داریم فقه درک درست موثر بر انسان عاقل عامل اسلامی ارائه کند و این مناسبات را به نحو درستی تنظیم کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه تربیتی؛ تربیت به مثابه وصف فقه»، با حضور دکتر عطاءالله رفیعی آتانی به صورت مجازی از سوی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. در ابتدای نشست، حجت‌الاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه به ایراد سخن پرداخت و اظهار کرد: یکی از …

به همت معاونت پژوهش، معاونت خواهران و گروه فقه تربیتی موسسه فتوح اندیشه؛ نشست علمی «فقه و تربیت جنسی و جنسیتی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد امامی‌راد، عضو هیأت علمی و استادیار پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی در روزهای پایانی خردادماه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر احمد امامی‌راد (محقق و پژوهش‌گر کتاب فقه تربیتی جنسی و جنسیتی) با بیان اینکه قصد ارائه همین کتاب را دارند بیان کرد: «ین کتاب دارای سه فصل است: نخست: کلیات که شامل مفاهیم تربیت، جنس،‌ جنسی و جنسیتی است. دوم: وظیفه‌مندی اولیاء در تربیت جنسی؛ اگر در …

اگر به همان اندازه‌ای که ما در فقه به معنای خاصش وقت سرمایه‌گذاری کردیم در تربیت اسلامی سرمایه‌گذاری می‌کردیم حتی نه به آن اندازه بلکه یک دهم و یک بیستم آن را سرمایه‌گذاری می‌کردیم، اکنون شاهد اتفاقات بسیار خوبی بودیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن عباسی ولدی، کارشناس مسائل تربیت اسلامی با تبریک روز امور تربیتی و تربیت اسلامی، در تعریف تربیت اسلامی اظهار داشت: تمام مفاهیم اسلامی در تمامی‌ابعاد تنها در کلمه عبودیت خلاصه می‌شود. تربیت اسلامی نیز یعنی تربیت فرد و جامعه در مسیر عبودیت و بندگی الهی. وی ادامه داد: ما اگر بخواهیم به معنای …

بیست‌ونهمین جلد از سلسله‌ مجلدات فقه تربیتی با نام «فقه تربیتی؛ وظایف نهادهای تربیتی (۱) – خانواده» از استاد علیرضا اعرافی و تحقیق و نگارش جواد ابراهیمی و نظارت علمی سیدنقی موسوی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، هدف از تألیف این کتاب بررسی فقهی تربیت خانوادگی است. این کتاب، با رویکرد متعارف فقهی ابتدا اصل وظیفه‌مندی والدین در قبال تربیت فرزندان، سپس مسئولیت آنها در ساحت‌‌‌‌های تعلیم و تربیت کودکان را بررسی می‌کند. در راستای تحقق این هدف، پس از تبیین موضوع، ابتدا به‌صورت عام، اصل وظیفه‌مندی تربیتی والدین را با مراجعه به ادله فقهی بررسی و در بخشی …

حجت‌الاسلام خادمی کوشا در سال تحصیلی جدید «معاملات بازی‌های رایانه‌ای» را در درس خارج فقه مورد بررسی قرار‌ داده است و نیز حجت‌الاسلام علی زینتی در راستای ترسیم الگوی اسلامی بازی‌های رایانه‌ای، «مسائل تربیتی بازی‌های رایانه‌ای» را با روش فقهی، مورد بررسی قرار می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دروس خارج فقه بازی‌های رایانه‌ای از وارد دومین سال تحصیلی حوزه علمیه قم می‌شود و به عنوان درس خارج رسمی حوزه‌های علمیه قم با جدیت به کار خود ادامه می‌دهد. این درس توسط حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا و با تکیه بر روش فقه جواهری و با استفاده از تراث متقن حوزه‌های …

شبکه اجتهاد: دغدغه تأسیس و تولید این عرصه فقهی جدید به سال‌های ۷۷-۷۸ برمی‌گردد، سلسله مباحثی توسط استاد علیرضا اعرافی، تحت عنوان فقه‌التربیه در قالب درس خارج فقه از سال ۱۳۷۷ آغاز شد و مخاطبان و شرکت‌کنندگان آن، طلاب فاضل و ورزیده‌ای بوده‌اند که غالباً در رشته علوم تربیتی دارای تحصیلات دانشگاهی و یا پژوهش‌های تربیتی بودند. راه اندازی گروه پژوهشی فقه التربیه از سال ۱۳۸۳ گروهی از شاگردان ایشان باهدف، پرداختن به این ایده و سایر ایده‌های استاد اعرافی، گروهی را تشکیل داده و درصدد تحقیق و پژوهش در این عرصه برآمدند. ساختار فقه تربیتی ساختار فقه تربیتی همچون دیگر …

ثبت‌نام دوره آموزشی «فقه تعلیم و تربیت» توسط گروه آموزشی فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی آغاز شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد این دوره آموزشی حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، محقق و مدرّس خارج فقه تعلیم و تربیت حوزه علمیه مشهد، رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی (قم) و استادیار مرکز تخصصی آخوند خراسانی می‌باشد. سرفصل‌های ارائه شده در این دوره عبارتند از: الف) مدخل فقه تعلیم و تربیت: مروری بر مفاهیم و مبانی بنیادین تربیت اسلامی، ارتباط احکام و ضرورت مواجهه فقاهتی با تعلیم و تربیت، قلمرو و …

حلقه علمی «فقه تربیتی» ویژه خواهران از سوی مرکز تخصصی طوبی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، این حلقه با هدف تربیت محققان توانمند در عرصه فقه تربیتی، توسعه مطالعات بین رشته‌ای و پژوهش با استانداردهای علمی در قالب برگزاری نشست­های هفتگی نقد و بررسی و کارگاه­های تخصصی با حضور اساتید مطرح و متخصص در عرصه فقه و تربیت اقدام به فعالیت می‌نماید. بنابراین گزارش، پژوهشگران حوزه فقه و تربیت، اساتید حوزه علمیه و طلاب دارای مدرک اتمام یا اشتغال به سطح سه حوزه و همچنین دارندگان مدرک سطح ۲ به شرط نگارش …

عضو هیئت علمی گروه فقه تربیتی المصطفی اظهار داشت: فقه تربیتی به پنج باب مبانی فقه تربیتی، احکام تعلیم و تعلم، احکام تربیت، وظایف عوامل تربیت، قواعد فقه تقسیم می‌شود که می‌توان الگوهایی برای طراحی نظام موضوعاتِ ذیل هر باب و یا موضوع عام را مورد بررسی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیدنقی موسوی، عضو هیئت علمی گروه فقه تربیتی جامعه المصطفی قم در نشست تخصصی بایسته‌های ‌پژوهش در فقه تربیتی که در مرکز تخصصی طوبی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی دایر شد، به تبیین «جغرافیای مسائل فقه تربیتی» پرداخت و افزود: فقه تربیتی به پنج باب مبانی …

عضو هیات علمی جامعه المصطفی العالمیه قم اظهار داشت: تعریف خاص فقه التربیه استخراج احکام موضوعات تربیتی با شیوه استنباطی و اجتهادی از منابع و متون دینی است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه دفتر تبلیغات مشهد، علاوه بر مسؤولیت حقوقی، به لحاظ شخصی نیز از دغدغه‌مندان حوزه حقوق کودکان به شمار می‌رود. این کارشناس فقه تربیت، در یادداشت شفاهی زیر، به بررسی امکان فقهی تنبیه کودکان و محدوده جواز آن پرداخته است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌‌الله فاضل مالکی، از شاگردان آیت‌الله سید محمدباقر صدر و از مبارزان قدیمی انتفاضه در عراق و انقلاب اسلامی در ایران است. وی پس از مراجعت اجباری از عراق، در درس آیات عظام تبریزی و وحید خراسانی شرکت نمود و پس‌ازآن، خود کرسی تدریس سطوح عالی و خارج را بنا نهاد.

شارع مقدس قواعد مدوّن و محدوده مشخصی را در زمینه روابط میان مرد و زن در جامعه اسلامی بیان کرده است و اگر با نگاه و از زاویه دید تربیتی و اخلاقی به این احکام نگاه کنیم، همه آن‌ها توجیه و نگاه عمیق و هدفمند اسلام برای تربیت انسان و تشکیل جامعه‌ای سالم اثبات می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه سطح سه «معاشرت با نامحرم از منظر فقه مذاهب خمسه با نگاهی به تربیت انسان» در اتاق جلسات مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد. حجت‌الاسلام بهاء الدین رضائی، تدوینگر این پایان نامه با بیان این که …

شبکه اجتهاد: در میان گسترش علوم انسانی و تشکیل دانش‌های جدید در چند دهه اخیر و سرعت رو به رشد آنها، پیشرفت و گسترش علم فقه نیز قابل تأمّل است. علم فقهی که در سایه بررسی و بیان احکام خمسه در مورد تمام افعال اختیاری انسان، گاه باید پاسخگوی مسائل جدید، اعمّ از مسائل مستحدثه حاصل از تکنولوژی و مسائلی که در حکومت اسلامی پیش می‌آید، باشد، و گاه باید پشتیبان و اتاق فکر علوم انسانی باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی‌خراسانی در درس خارج «امربه‌معروف و نهی از منکر با رویکرد تربیتی و حکومتی» گفت: بی‌توجهی به رویکرد تربیتی در استنباط و تبیین احکام یعنی بی‌توجهی به هدف نهایی تمام معارف اسلام است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این استاد حوزه در ابتداء با بیان این‌که دو معنای رایج برای اصطلاح «فقه تربیتی» به کار رفته است، افزود: معنای نخست استنباط و تبیین احکام شرعی با رویکرد تربیتی است؛ یعنی با توجه به مقاصد تربیتی شریعت احکام شرعی استنباط و تبیین شوند. چنان‌که روشن است مقام استنباط با مقام تبیین متفاوت است. وی ادامه داد: در مسأله‌ی حضانت …