بایگانی برچسب: محمدرضا یوسفی

شبکه اجتهاد: حدود ده سال از مشارکت گستردۀ ایرانیان در پیاده روی اربعین می‌گذرد. این امر با ترغیب و در اختیار قرار دادن امکانات جهت تسهیل این راهپیمایی بزرگ وسیع‌تر از گذشته شده است. از جملۀ این امکانات، اعطاء وام به افرادی است که تمایل به شرکت در مراسم پیاده روی و زیارت کربلا را دارند اما شرایط مالی مناسبی جهت تامین هزینه‌های رفت و برگشت ندارند. از این رو در سال قبل، وام قرض الحسنه تا سقف پنج میلیون تومان با سود چهار درصد اعلام شد. البته گفته شده است حدود ۲۰ درصد زائران تقاضای این وام را نمودند. …

شبکه اجتهاد: این روزها بحث رابطۀ فقه و اقتصاد مورد توجه مجدد قرار گرفته است. سال پیش نیز آقای رئیسی در نشست با برخی مراجع تقلید، خواستار ارائه راه حل از سوی حوزه‌های علمیه برای مشکلات اقتصادی شد که پاسخ دو تن از مراجع این بود که این امور ربطی به فقه ندارند و این اقتصاددانان هستند که باید در این امور اظهار نظر کنند.(۱) پرسش محوری این است که آیا از دانش فقه‌ می‌توان انتظار تحلیل و تبیین روابط بین پدیده‌های اقتصادی و سپس توصیه و راهکار داشت؟ برای پاسخگویی به این پرسش، تبیین وظایف، هدف، روش تحقیق و …

شبکه اجتهاد: چندی است که طرح بانکداری بدون ربا در مجلس مطرح است و ازطرف دیگر نیز بحث نظارت شرعی مورد توجه قرار گرفته است. اما به نظر می‌رسد مشکلات بانکداری موجود بیش از اینهاست که با طرح بانکداری بدون ربا و نظارت مصوب در شورای فقهی، سامان یابد. زیرا آنچه که در این مقطع مهم است بررسی دلایل تلقی غیرشرعی بودن معاملات بانکی از سوی گروه‌هایی از مردم، کارشناسان و علماء است. در این یادداشت بدور از هرگونه ارزش‌گذاری به بررسی تلقی یکسان انگاری بهره بانکی و ربا و تحولات دیدگاه‌ها پرداخته می‌شود که در طرح و مصوبه مفروض …

شبکه اجتهاد: از جناب مصباحی مقدم رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در مصاحبه سی مرداد با صدا و سیما نقل شد که به دلیل ضرورت نظارت شرعی بر عملکرد بانکها در هر بانک یک ناظر شرعی مستقر خواهد شد برداشت تجارت نیوز از بانک شعبه بانکی و از ناظر شرعی فرد روحانی بود بر همین اساس به دلیل اینکه ۲۰۳۰۰ شعبه بانکی در کشور وجود دارد این خبرگزاری نتیجه گرفت که حدود ۲۰ هزار روحانی در شعب بانکی برای نظارت شرعی بر بانکها مستقر خواهند شد این استنتاج دستاویز برخی هیجانات فضای مجازی شد تا اینکه خبرگزاری حوزه در تاریخ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل به درخواست رئیس شورای سیاست‌گذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و موافقت رئیس‌جمهور، نشست منتخبی از اساتید اقتصاد اسلامی در محل ریاست جمهوری برگزار شد و صاحب‌نظران با حجت‌الاسلام دکتر سید ابراهیم رئیسی دیدار و در مورد مهمترین مسائل اقتصادی و راهکارهای بهبود وضع موجود بحث و گفت‌وگو کردند.(اینجا بخوانید) پس از برگزاری نشست و بازتاب آن در رسانه‌ها، حجت‌الاسلام دکتر محمدرضا یوسفی، دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید یادداشتی با عنوان «فقه و تحلیل‌های علمی اقتصاد» ناظر به سخنان رئیس‌جمهور نگاشت. این مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم معتقد است: روش بررسی علم فقه نیز …

تصویر ذهنی فعلی ما در حوزه این است که اگر بخواهیم در یک زمینه‌ای نظر بدهیم، از متخصص آن حوزه پرسش می‌کنیم. این روش به ویژه در مسائل اجتماعی مربوط به اقتصاد و سیاست، در عمل نادرست و جهت دار است. موضوعات به راحتی دریافت نمی‌شود و اینگونه نیست که در مشورت با یک کارشناس بتوان به موضوع شناسی دقیق دست یافت. مثلا در مورد رمزارزها تحولات بسیار پیچیده و سریع است. ما به سراغ موضوعات جدید می‌رویم و فکر می‌کنیم پاسخ مناسب می‌دهیم اما باید بن‌مایه آن در حوزه تعریف شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا …

عضو هیئت علمی دانشگاه مفید با اشاره به رواج برخی دهه‌سازی‌ها در سال‌های اخیر مانند دهه محسنیه، تاکید کرد: رواج مناسک بدون پشتوانه دینی و تاریخی نه تنها کمک به دینداری مردم نیست بلکه نتیجه عکس دارد و سبب دل‌زدگی بخشی از جامعه، کاهش سرمایه اجتماعی و دامن زدن به اختلافات مذهبی می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در سال‌های اخیر با وجود مواضع صریح برخی از مراجع و علما در خصوص دهه‌سازی‌های بدون پشتوانه همانند «محسنیه» باز هم شاهد برپایی برخی مجالس و محافل به این مناسبت‌ها هستیم آن هم در روزهای ابتدایی ماه ربیع‌الاول که اکثر ایرانیان و شیعیان …

شبکه اجتهاد: در جایی خواندم که به محمدرضا حکیمی لقب فیلسوف عدالت دادند، نمی‌دانم تا چه حد این حرف درست است اما آرمان و تمام دغدغه حکیمی، عدالت بود. مجلدات ۳ تا ۶ کتاب الحیات به بحث‌های اقتصادی پرداخته است. این کتاب، منبعی الهام بخش بود و من در دهه ۷۰ در تدریس مبانی اقتصاد اسلامی از آن زیاد استفاده کرده‌ام و آن را بارها و بارها خواندم و ذهنم را بسیار درگیرش کردم. شاید از نگاه برخی، الحیات نوعی نگاه چپ‌گرایانه به دین باشد که در دوران پارادایم سوسیالیسم از جذابیت زیادی برخوردار بود، اما از منطق روش استنطاق، …

مرحوم آیت‌الله معرفت، معتقد نبود که بهره همان ربا است، مثلا در امور دولتی، اصلا ربا نمی‌دانست. یا حتی از مستثنیات ربا استفاده می‌کرد و معتقد بود که برخی از این رباها، رباهای مجاز هستند، مثل اینکه دولت را در حکم پدر حساب می‌کرد و جامعه را در حکم فرزند. شبکه اجتهاد: گفت‌وگو با حجت‌الاسلام ‌والمسلمین محمدرضا یوسفی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید با موضوع بانک‌داری و بانک اسلامی از آنجایی اهمیت دارد که وی نگاه متفاوتی به بانک و ربا و مشکلات موجود در نظام بانکی دارد. تا جایی که وی معتقد است ربوی بودن مشکل جدی بانک‌ها نیست …

شبکه اجتهاد: طراحان قانون بانکداری بدون ربا عده‌ای از اقتصاددانان و فقها بودند که هیچ‌کدام سابقه کار در بانک را نداشتند، شاید تنها یک یا دو مورد استثنا بودند که کارمندان پشت باجه بانک‌های پیش از انقلاب بودند. در حالی که وجود بانکداران مجرب در این طرح بسیار مهم بود و برخی ضعف‌هایی که بعدها ظاهر شد معلول همین امر بود. در آن زمان، هیچ تجربه پیشینی برای بانکداری جامع بدون ربا در جهان وجود نداشت لذا بانکداری بدون ربای ایران اولین تجربه محسوب می‌شد، ‌از این رو بانک که در کشورهای توسعه نیافته که معمولا بانک‌محور هستند و مهم‌ترین …

شبکه اجتهاد: چندی است اعتقاد به نارسایی فقه سنتی رایج در حوزه‌‌های علمیه موجب شده است تا گروهی برای تدوین فقه نظام به شکل فردی و یا با تاسیس موسسات علمی تلاش کنند. طرفداران این اندیشه خود را وامدار شهید صدر می‌دانند. با این وجود اصالت این ادعا نیاز به بررسی دارد. این نوشتار با روش تحلیل محتوا به بررسی تبارشناسی این دیدگاه، ویژگی‌‌ها، چالش‌‌های این تفکر پرداخته به این نتیجه دست می‌یابد که این دیدگاه با دیدگاه شهید صدر در دغدغه‌‌ها، مبنای فکری و نگاه به فقه سنتی متفاوت است. همچنین هنوز این دیدگاه در ابتدای راه بوده لذا …

شبکه اجتهاد: از شروط اساسی گفتگوی علمی، مفاهمه اصطلاحات است در غیر این صورت یکی برای اثبات مفهوم مورد نظر خویش دلایلی بیان می‌کند و دیگری آن را نفی می‌کند و بعد معلوم می‌شود که هر کدام مفهومی در ذهن داشتند و بر یک موضوع واحد سخن نمی‌گفتند. به قول مولانا: این یکی شیر است اندر بادیه و آن دیگر شیر است اندر وادیه/ این یکی شیر است که آدم می‌خورد و آن یکی شیر است کآدم می‌خورد. اقتصاد اسلامی چندین دهه است که از این امر رنج می‌برد. نافی و مثبت یک چیز در ذهن ندارند. مصاحبه‌‌ای اخیرا جناب …

عمده فقیهان شیعی و سنی، ربا و بهره را یکسان می‌بینند؛ از دیدگاه آنان ربای قرضی عبارت است از قرض به شرط زیاده و بهره نیز قرض به شرط زیاده است پس ربا و بهره یکسان هستند. این بخشی از یادداشت حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا یوسفی، دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه مفید و مدرس دوره خارج فقه در حوزه علمیه قم برای بازار است. شبکه اجتهاد: معمولاً در مکتوبات فقهای اهل سنت و متخصصان بانکداری اسلامی اهل سنت چنین بیان می‌شود که آیات تحریم ربا در اواخر عمر شریف پیامبر نازل شد و در متن قرآن کریم نیز به تبیین حدود …

دانشگاه مفید به منظور پر کردن این خلاء بنیان یافته است و به وسیله آن عالم ربانی تأسیس شده است و هدف دیگری در راه اندازی آن نبوده است. چون تلقی مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی این بود که چالشهای جدید، روش‌های جدید را می‌طلبد و نمی‌توان با سبک و سیاق سنتی به سؤالات امروز پاسخ داد. آن مرجع آینده نگر بر این باور بود که بررسی چالشهای جدید و تطبیق نظر اسلام با چالشهای روز، نیازمند روش‌های جدید است و راه و روش جدید یعنی آخرین متدهایی که در مجامع آکادمیک مورد بررسی قرار می‌گیرد. از این جهت بود که …

همایش «نظام مالی اسلامی» به مناسبت بزرگداشت مقام علمی «حجت‌الاسلام محمدنقی نظرپور» ۱۴ بهمن ماه برگزار می‌‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین نظرپور دبیر «همایش نظام مالی اسلامی» در نشست خبری، اظهار داشت: مرحوم نظرپور متولد ۱۳۴۲ بودند و در هفتم بهمن ماه سال گذشته در سانحه تصادف در مسیر نجف و در حالی که قصد حضور در همایشی را داشتند به لقاءالله پیوستند. وی با بیان اینکه استاد نظر پور از شخصیت‌های برجسته علمی بودند و ۸ کتاب و بیش از ۸۶ مقاله از خود بر جای گذاشتند، گفت: اهمیت کار وی این بود که با نگاه اسلامی …

فقه نظامی که امروزه طرح می‌شود، یک نوع عقب‌گرد نسبت به دوره شهید صدر است. شهید صدر ادعا کرد و تمامی تلاشش را هم کرد برای اینکه این مکتب را درست بکند؛ اما این آقایان حتی برنگشتند یک بازخوانی داشته باشند و ایرادات وارده به شهید صدر را پاسخ دهند!. به گزارش شبکه اجتهاد، چهاردهمین نشست علمی پژوهشکده اندیشه دینی معاصر(آدم) با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدرضا یوسفی عضو هیئت علمی دانشگاه مفید با موضوع «تبارشناسی فقه نظام با تأملی بر اندیشه‌های شهید صدر» در روزهای پایانی آذرماه برگزار گردید. دکتر یوسفی در این نشست ابتدا به تبیین جایگاه کسانی …

عضو هیات علمی دانشگاه مفید قم با اعتقاد بر این که برخی مسایل عنوان شده در رساله‌ها بسیار کم، محل ابتلا هستند، گفت: این گونه مسایل می‌تواند از رساله‌ها حذف شود. مطرح بودن این گونه مسایل در گذشته، دلیلی برای ذکر آن در دنیای امروز نیست بنابراین باید برخی مسایل را از رساله‌ها حذف و برخی مسایل را اضافه کرد. مسایلی را باید به رساله‌ها افزود که در طول زمان مطرح شده و امروز هم مطرح است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌السلام‌ والمسلمین دکتر محمدرضا یوسفی با بیان این که هدف از رساله‌های عملیه، بیان شفاف احکام دین برای مخاطبان …

احتکار یعنی حبس کالا در مکانی مخفیانه تا قیمت آن بالا برود؛ در این صورت مساله بر می‌گردد به اینکه چه نوع کالاهایی احتکار شده است؟ برخی فقها آن را محدود به کالاهای ضروری می‌دانند و در بسیاری از روایات نیز عبارت طعام در این مورد به کار رفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «بررسی اقتصادی، فقهی و حقوقی احتکار کالا» چندی پیش با جضور اساتید و دانشجویان در تالار گفتگو دانشگاه مفید قم برگزار شد. حجت‌الاسلام محمدرضا یوسفی در این نشست طی سخنانی با بیان اینکه کالاها با رقم‌ها‌ی سرسام آوری رشد پیدا کرده‌اند اظهار داشت: از …

همایش علمی «نسبت اسلام و توسعه اقتصادی از منظر پنج متفکر اسلامی؛ شهیدان آیت‌الله محمدباقر صدر، شهید مطهری، آیت‌الله موسوی اردبیلی و امام موسی صدر»، به همت انجمن اندیشه قلم در خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران برگزار شد. در این همایش حجج‌السلام دکتر مجید رضایی، دکتر محمدرضا یوسفی، دکتر غلامرضا مصباحی مقدم و دکتر سیدکاظم صدر، دکتر علی مطهری، دکتر حسین راغفر، دکتر یدالله دادگر، دکتر مرتضی عزتی، دکتر فرشاد مومنی، دکتر ابوالفضل پاسبانی و دکتر کریم اسلاملوئیان به سخنرانی پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، اساتید برجسته اقتصاد از دانشگاه‌های مختلف کشور، ضمن تأکید بر نگاه توسعه‌گرای تئوریسین‌های انقلاب اسلامی، …