اختصاصی شبکه اجتهاد: رهبری معظم انقلاب در بیانات اخیرشان فرمودند: «وقتی آمریکا از برجام خارج شد دستور قرآن این است که تو هم تعهد را رها کن، با این حال باز هم دولت محترم ما تعهدات را رها نکرد». یادداشتی در فضای مجازی منتشر شده، که منسوب به یکی از استادان حوزه علمیه قم است. در این یادداشت که ظاهراً بیتعریض به سخن رهبری انقلاب نیست، ابتدا ادعا شده است که تنها دلیل قرآنی نقض عهد پیمانشکنان، آیهی مبارک «إِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِیَانَهً فَانْبِذْ إِلَیْهِمْ عَلَى سَوَاءٍ» است. آنگاه در بررسی دلالت یا عدم دلالت این آیه بر نقض …
توضیحات بیشتر »قرارداد ریپو و شرط باز خرید در بیع
استاد عشایری میگوید: با خوانش برخی از فقهاء از بیع الخیار، میتوان ریپو را از مصادیق آن دانست. بر اساس جستجویی که شیخ اعظم انصاری انجام داده، بیشتر فقیهان امامیه بیع الخیار را بدین صورت فهمیدهاند که فروشنده در تمام مدت شرط شده، حق فسخ دارد. اما برخی فقیهان، بیع الخیار را در قالب «عقد به شرط بازخرید» قابل تصور دانستهاند. مثلا سید یزدی یکی از صورتهای قابل قبول برای بیع الخیار را ترکیبی از دو عقد معرفی کرده و تصریح کرده است که در بیع الخیار، فروشنده میتواند بازخرید مبیع را به همان ثمن پیشین شرط کند. برخی فقیهان …
توضیحات بیشتر »فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در نظامسازی خیلی کارساز نیست/ فقهی که تمایلی به حل مسائل ندارد فقهی سکولار و تنبل است/ فقه فقها در کشاکش «صناعت و قناعت»
راه فهم تفاوت در روشهای اجتهاد نجف و قم، خواندن تطبیقی آثار هر دو روش است؛ فرمولیزه شدن فقه در نجف، اگر با اصول و مبانی دقیق باشد، میتواند ما را به نتایج خوبی برساند؛ اما فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در مسائل تمدنی و نظامسازی خیلی کارساز نیست؛ چراکه در نظامسازی ما فقط بهدنبال حجت نیستیم؛ بلکه بهدنبال کشف واقع هستیم. فقه حکمرانی باید بهدنبال کشف حق باشد و فقهی که تمایلی به حل مسائل ندارد فقهی سکولار و تنبل است. شبکه اجتهاد: اختلاف مورد بحث در مورد مکتب نجف و قم، اختلاف در روش …
توضیحات بیشتر »هنر در قلمرو موضوعات فقهی/ کمتوجهی به موضوعشناسی فقهی هنر و هنرها
تلاشهای شکلگرفته درباب موضوعشناسی فقهی، مطلوب است؛ اما عمدتاً متوجه موضوعشناسی عام است و به طور خاص در عرصه موضوعشناسی فقهی هنر و هنرها، مطالب و تحقیقات دندانگیری انجام نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین نشست از سلسله نشستهای فقه تخصصی با موضوع «نقد روش موضوع شناسی سنتی تعینات هنری» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین مهدی داودآبادی و نقد و داوری حجتالاسلام والمسلمین محمد عشایریمنفرد در قالب «وبینار» در روزهای پایانی اردیبهشت از سوی موسسه فتوح اندیشه برگزار شد. حجتالاسلام داودآبادی در محور نخست که معطوف به تبیین هدف بحث و مقدمات آن بود به کاستیهای روششناختی در موضوع شناسی …
توضیحات بیشتر »شاخصهای مهم روشی در مدرسه فقهی قم و نجف/ علامه حلی؛ فقیه الگو و ترازِ مد نظر شیخ انصاری
استاد عشایری با بیان اینکه معمولاً فقها یک نفر را بزرگ خود میدانند و به او اعتماد بیشتری دارند، تأکید کرد: فقیهِ الگو و ترازِ مدّ نظر شیخ انصاری علّامه حلّی است. وی علّامه حلّی را واحد کالألف میداند و وقتی میگوید نص و فتوا فلان مطلب را تأیید میکند، منظور وی فتوای علّامه حلّی است. نقطه عزیمت شیخ انصاری در فقه در غالب موارد، علّامه حلّی است. این نکته را از برخی مطابقتها میان شیخ و علّامه میتوان فهیمد. علامت دیگری که نشاندهندهی اعتقاد زیاد شیخ انصاری به علّامه است جایگاه علّامه در اجماعپژوهیهای شیخ انصاری است. به گزارش …
توضیحات بیشتر »پاسخی به سوء استفاده کنندگان روایات «پوشش کنیزان»/ محمد عشایری
شبکه اجتهاد: حجاب به عنوان واجب دینی، برکات زیادی برای زنان و دختران اجتماع دارد، ولی متأسفانه در کنار سایشی که از دهه هفتاد درباره خود حجاب در بُعد اجتماعی ایجاد شد، در سالهای اخیر یک سایش معرفتی نیز در مورد مقوله حجاب اتفاق افتاده که میخواهد متکفلان معرفت دینی را مبتلا به تردید یا بی اعتقادی به حجاب بکند. به همین دلیل اکنون باید در دو عرصه درباره حجاب تلاش کنیم؛ عرصه «اجتماعی» و عرصه «معرفتی»؛ عرصه اجتماعی فعالان خود را دارد و در عرصه معرفتی هم باید خود مسأله حجاب و هم مسأله الزام حکومتی به آن بحث …
توضیحات بیشتر »سالها درباره دگرگونی فقه صحبت کردهایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکردهایم/ دلایلی که میتواند فقه را در جامعه ایرانی منزوی کند
استادیار جامعه المصطفی العالمیه بر این موضوع تأکید کرد که فقه ما در کنار توجه به احکام تکلیفی باید به حق و حقوق مکلفان نیز توجه بیشتری بیابد، گفت: سالها درباره دگرگونی فقه صحبت کردهایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکردهایم؛ یعنی دانش فقه در کنار تبیین و بررسی احکام تکلیفی، باید حق و حقوق مشروع را نیز بررسی کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد عشایری، مدرس سطوح عالی حوزه و استادیار جامعه المصطفی العالمیه در گفتوگو با پایگاه مفتاح، درباره تخصصی شدن فقه بیان داشت: ما در حوزه مفهوم با مفهوم فقه تخصصی مشکلی نداریم. وی …
توضیحات بیشتر »کلوخانداز را پاداش سنگ است!/ محمد عشایری منفرد
شبکه اجتهاد: پس سخنان استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «جُستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی ــ اصولی» که در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد، حجتالاسلام امیری، مدیر موسسه «فقه الطب» در یادداشتی به نظرات استاد علیدوست واکنش تندی نشان داد. اینک حجتالاسلام محمد عشایری منفرد در یادداشتی نظرات استاد خود را تقریر کرده و بهنوعی پاسخی به این یادداشت نقادانه داده است. بسمالله الرحمن الرحیم. جناب حجتالاسلام علی امیری، مدیر محترم موسسه فقه الطب، بعد السلام و التحیه. درباره سخنانی که آیتالله علیدوست در «نشست علمی جستاری در روایات طبی» در دانشگاه امام صادق علیهالسلام ایراد کرده …
توضیحات بیشتر »دعوت اکبرنژاد از استاد علیدوست برای مناظره دربارهی «روششناسی فقهی شیخ انصاری» و پاسخ شاگردان
اخیرا حجتالاسلام اکبرنژاد در نامهای سرگشاده از حجتالاسلام والمسلمین علیدوست برای مناظره دعوت کرده است که متعاقب آن برخی از شاگردان وی به پاسخ به نامه رئیس مؤسسه فقاهت پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی نامه سرگشاده حجتالاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و دعوت به مناظره کردن برخی از مجتهدان از جمله حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، برخی از شاگردان وی در یادداشتی ایشان را به بررسی روششناسانه مدلهای تحول علوم دینی دعوت کردهاند. متن نامه حجتالاسلام محمد عشائری منفرد در این زمینه به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم …
توضیحات بیشتر »ربانی: اصل فرضیه مواجهه تاریخی با روایات، مورد قبول نیست/ عشایری: اگر معصومین (ع) به فقه نظام نپرداختهاند، پس چرا شما میپردازید؟
سؤال جدی این است که اگر ما میخواهیم بگوییم روایات میتواند به وسیله کشف حلقههای مفقوده توسط عقل، ما را به نظامات برساند، چرا روایات در عصر تلقی و صدور و تحمل روایات، اثری از اینکه اهلبیت علیهمالسلام ورود به نظامات بسیار بسیط و قطعی آن روز بکنند، وجود ندارد؟ اگر نتوانیم چنین نظامی را پیدا کنیم از طرف دانش رقیبی که در درون دانش فقه، فقه را به سکولار شدن دعوت میکند، آیا متهم نمیشویم که میخواهیم کاری را بکنیم که خود ائمه علیهمالسلام و یا حتی در عصر نواب خاص هم نکردهاند؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین نشست …
توضیحات بیشتر »باید نصوص مبین شریعت را در کنار نصوص مبین مقاصد ببینیم/ غفلت زیادی در جواهر شناسی داریم/ ادبیات فقهی صاحب جواهر ادبیات هشداری و خط قرمزی است
فقه جواهری انضباط فقهی را در عین حفظ اصول را مد نظر قرار میدهد؛ یعنی این فقه هم پویا و هم پایا است؛ در این گونه همایشها حتما نباید به مدح پرداخت بلکه میتوان با نقد برخی نظرات به توسعه و بسط علوم و همین روش شخصیتهای بزرگ نیز کمک کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین نکوداشت مرحوم صاحب جواهر (آیتالله شیخ محمدحسن نجفی) با عنوان «عیار فقاهت» با حضور شخصیتهای حوزوی و اساتید در مدرسه علمیه آیتالله گلپایگانی قم به همت مدرسه عالی خاتم الاوصیاء برگزار شد. در این مراسم ابعاد مختلف شخصیتی و علمی مرحوم صاحب جواهر در …
توضیحات بیشتر »خانهها در زمان پیامبر(ص)، علاوه بر پرده، در هم داشتهاند/ توصیف برخی از عدم حجاب در زمان پیامبر، نادرست و مبالغهآمیز است
اختصاصی: نگارش کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» توسط امیرحسین ترکاشوند، اگرچه سالها پیش صورت گرفت، اما بحث از آن، هیچ گاه کهنه نشد و هرازگاهی سخنانی در دفاع یا نقد گفتههای وی به گوش میرسد. نشست «معماری شبه جزیره و ارتباط آن با حجاب شرعی در عصر پیامبر» نیز واکنشی از منظر تاریخی به این کتاب است. در این نشست علمی، ابتدا حجتالاسلام محمد عشایری، استادیار جامعهالمصطفیالعالمیه طرح بحث کرد و در ادامه دکتر مهران اسماعیلی، استادیار دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی به نقد مطالب ارائهشده پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع معماری شبهجزیره …
توضیحات بیشتر »