احمد رهدار چهار پیشنهاد برای تسهیل امر حکومت دینی و دولت اسلامی و نیز تصرف در موضوع شناسی ارائه کرد و گفت: پیشنهاد اول گذار از فقاهت عمومی به فقاهت تخصصی، دوم گذار از کارشناسی فقهی فردی به کارشناسی فقهی جمعی، سوم ورود الزامات فرابخشی به فقه و در نهایت تفکیک میان فقه افراد و فقه نظام است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «تأثیر روش موضوع شناسی فقهی در کارآمدی دولت اسلامی» پیوند ناگسستنی کارآمدی نظام با ورود فقها به عرصه موضوع شناسی در سالن جلسات دانشگاه باقر العلوم(ع) برگزار شد. حجتالاسلام دکتر احمد رهدار عضو هیأت علمی و …
توضیحات بیشتر »فقه فردی نتوانسته است به پرسشهای پولشویی پاسخ درستی بدهد/ لزوم بررسی جنبههای مختلف پولشویی
مؤلف کتاب «پولشویی از دیدگاه فقه و حقوق» با بیان اینکه فقه فردی نتوانسته است به پرسشهای فقهی پولشویی پاسخ درستی بدهد، گفت: لازم است در فقه باید درباره جنبههای مختلف پولشویی چون درباره حرمت و جرم انگاری، پیشگیری، کشف و گزارش، مجازات، ضبط و مصادره اموال، و همکاری بینالمللی در مبارزه با پولشویی بحث شود. به گزارش شبکه اجتهاد، چهل و نهمین نشست از سلسله نشستهای «موضوعشناسی فقه پیشرفت» با عنوان «پولشویی» با حضور فضلا و محققان در انجمنهای علمی حوزه علمیه برگزار شد. در ابتدای این نشست حجتالاسلام مصطفی کارگر اظهار داشت: پول شویی عبارت است از هرگونه …
توضیحات بیشتر »حوزه در موضوعشناسی و بهروز کردن دروس عملکرد ضعیفی داشته است/ لزوم ورود به چالشهای فکری جامعه برای صیانت از منزلت روحانیت
حوزههای علمیه باید به نحوی عمل کنند که بتوانند موضوعات و چالشهای فکری مردم را حل کنند و عالمی که نتواند چالش و شکافی از مسائل اجتماعی جامعه را حل کند، نخواهد توانست در میان مردم جایگاه و منزلت اجتماعی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، منزلت روحانیت متاثر از تحولات جهانی عصر جدید و شرایط پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است و احساس مساله بودگی در آن در چند سال اخیر زیاد شده است. فارغ از ارزیابیهای شتاب زده درباره کاهش آن و لزوم نگاه دقیق تر بدان، کشف عوامل موثر بر آن نیز …
توضیحات بیشتر »اگر احکام در مقام استنباط مورد مشورت قرار بگیرند، خروجی بهتری دارند
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با بیان این که اصل مشورت در موضوعات مختلف همراه با موضوع شناسی دقیق و هدفمند در ارتقا کیفیت کار ارزش و منزلت فراوانی دارد، اظهار کرد: احکام در مقام استنباط اگر مورد مشورت قرار بگیرند قطعا خروجی بهتری خواهند داشت و این کمیسیونها نیز به دنبال همین مشورت در مسائل اصلی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله شیخ مهدی مروارید، عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان، در نشست مشترک کمیسیونهای تخصصی این شورا در تالار شیخ طوسی بنیاد پژوهشهاس اسلامی آستان قدس رضوی با بیان این که فلسفه وجودی این کمیسیونها و هدف …
توضیحات بیشتر »بررسی ملاک مراجعه به عرف در موضوع شناسی فقهی
بر اساس نظر مرحوم نراقی هر آنچه که شارع متعال یا شریعت عهده دار شده است باید از زبان شارع آن را کشف کرد و در واقع تلقی شرعی باید به دست گرفت و این امر محدود به موضوعات مخترعه نمیشود؛ یعنی همان موضوعات عرفی نیز که مد نظر شارع قرار گرفتهاند ممکن است تغییراتی در آنها ایجاد شده باشد یا از نظر شارع موضوعات با ویژگی خاصی باشد و مطلق موضوعاتی که در زبان عرف قرار گرفتهاند مد نظر نباشند و توسعه و تضییق محتوایی در واژگان رخ داده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حزب تشکلی سیاسی مستقل از …
توضیحات بیشتر »تحقیقاتی که حکمت ذبح اسلامی را اثبات کرد/ این حکم فقهی ۱۵ میلیون دلار میارزد!
سازمان گوشت امریکا برای تمیز نگه داشتن گوشت ۱۵ میلیون دلار خرج میکند تا این آقا اسپریی برای ایشان بسازد که به گوشت بزنند و مقاوم شود و آن وقت خود او میداند که اگر گوشت اسلامی باشد دیگر نیازی به آن همه هزینه نیست اما علاقه به مال دنیا همه آنها را از ابراز حقیقت باز میدارد! به گزارش شبکه اجتهاد، متنی که پیش رو دارید بر گرفته از مصاحبهای است که تبیان با سرکار خانم لیلا شهرستانی انجام داده است. خانم لیلا شهرستانی محقق علوم اسلامی هستند که در امریکا زندگی میکنند و در رشته میکرو بیولوژی تحصیل …
توضیحات بیشتر »بخش عمده فعالیت بانکها صوری و بدون رعایت موازین شرعی است
آنچه مراجع محترم تقلید در مورد بانکها مطرح میکنند، مطالب برحقی است که مورد تأیید کارشناسان فنی اقتصادی هم هست. متأسفانه بخش زیادی از فعالیت بانکها صوری شده است و رعایت موازین شرعی در آنها نمیشود و این هم دارای علل مختلفی است که به کرات به آن اشاره شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارشنبه هفته گذشته، رئیس کل بانک مرکزی با رأی هیئت دولت و تأیید رئیس جمهور تغییر کرد و عبدالناصر همتی، جایگزین ولیالله سیف در بانک مرکزی شد. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چند وقتی است که با بحرانهای تعددی از جمله افزایش بیرویه نرخ تورم، …
توضیحات بیشتر »وسواس، شناخت و درمان آن از منظر فقه و روانشناسی
نشست علمی پژوهشی «وسواس، شناخت و درمان آن از منظر فقه و روانشناسی» با حضور اساتید کارشناس از سوی معاونت پژوهش و با همکاری انجمن علمی پژوهشی فقه و اصول جامعه الزهرا(س) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای نشست علمی – پژوهشی «وسواس، شناخت و درمان آن از منظر فقه و روانشناسی»، خانم افتخار یوسفی دبیر علمی به بیان اهداف و ضرورت این موضوع اشاره کرد و در ادامه حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسن انصاری با بیان اینکه نشستهایی با این موضوع، قاعدتا با نگاههای تخصصی و مطابق با واقعیات هستند، به تبیین ماهیت وسواس پرداخت. وی اظهار داشت: …
توضیحات بیشتر »حوزههای علمیه مباحث فقهی جدید در بانکداری را تعیین تکلیف کنند
مشاور عالی رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرد: مهمترین توقع از حوزههای علمیه این است که به جای اکتفاکردن به ارائه رهنمود، رسالههای فقهی بخش شده و آماده را همانگونه که درباره بقیه فروعات وجود دارد، راجع به مسائل روز بانکداری هم ارائه کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، وجود جریمه دیرکرد در نظام بانکی، همواره مورد انتقاد مردم و مراجع تقلید بوده است. در روزهای اخیر نیز برخی از مراجع تقلید در جلسات درسی خود و همچنین در دیدار با برخی مسئولان بانکی کشور بر لزوم همکاری نظام بانکی با افرادی که توانایی بازپرداخت بدهی خود را ندارند تأکید …
توضیحات بیشتر »فقه پویا میتواند چالشهای فقهی رسانه را حل کند/ برخی فتاوا ناشی از موضوعشناسی نادرست رسانه است
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه رسانه بهمانند بسیاری دیگر از فقههای مضاف، از عرصههای کمتر پرداخته شده دانش فقه است. تولیدات علمی صورت گرفته در این عرصه نیز آنقدر ناچیز و مختصر است که این دانش را از نوپائی خارج نکرده است. فراگیر شدن رسانه در جامعه مدرن که تبلور فعلی آن در شبکههای اجتماعی است، این پرسش را به وجود میآورد که فقه در چه عرصههایی با آن درگیر بوده و چه چالشهایی فراروی آن قرار دارد. شاید یکی از بهترین افرادی که میتواند در این عرصه اظهارنظر کند، حجتالاسلام دکتر احمدعلی قانع، معاون پژوهشی دانشکده ارتباطات دانشگاه امام صادق …
توضیحات بیشتر »مشکل اصلی نظام بانکداری ربوی، خلق پول از هیچ است/ «ربای پنهان»
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان گفت: مشکل اصلی نظام بانکی ما فقط بهره نیست، بلکه خلق پول از هیچ بالاتر و مهمتر است که ربای پنهان نامیده میشود، در حوزههای علمیه موضوع «اکل مال به باطل» رخداده در بانکها تبیین و مورد بررسی برای جامعه صورت گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رسول بخشی دستجردی، در جلسه افتتاح اولین دوره تربیت مبلغ اقتصاد مقاومتی با رویکرد بانکداری بدون ربا که در مدرسه علمیه دارالحکمه در جمع طلاب برگزار شد، سخنان خود را با مقایسه و بیان دو آمار آغاز کرد و با بیان اینکه میزان تولید ناخالص ملی ایران ازسال …
توضیحات بیشتر »مقدار حریم املاک، در آیات و روایات مشخص نشده است
منشأ جعل حریم از مباحث مهمی است که به آن پرداخته شده است. آیا حریم به میزانی است که مالک، انتفاع کامل از ملک داشته باشد؟ یا اینکه ملاک عرف است. با بررسی روایات، معلوم میشود که شارع در تعیین محدوده حریم دخالت نکرده است و بعضی از روایات هم که در مورد تعیین محدوده حریم وارد شده ضعیف و غیر معتبر هستند پس جعل حریم بر عهده عقلاست؛ و حریم هر ملکی به میزانی است که وارد حریم ملک دیگری نشده باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی موضوع شناسی با موضوع «حدود و حریم املاک» در موسسه موضوع …
توضیحات بیشتر »بررسی و تحلیل «موضوع شناسی قطع»
مفهوم «کاشفیت» به عنوان مؤلفه اصلی تعریف هویت قطع در نزد اصولیین مورد مداقه جدی قرار گرفته است. نگارنده در این نگاشته، مداقه لازم را انجام داده و به لوازم تحلیل ماهیت قطع به کاشفیت پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمد متقیان، طلبه سطح ۳ حوزه علمیه قم و عضو گروه فلسفه شدن اسلامی فرهنگستان علوم اسلامی قم در سلسله یادداشتهایی با موضوع حجیت قطع به بررسی موضوع شناسی قطع پرداخته است. مقدمه آنچه در این بخش ارائه می شود، بخش ابتدایی از مباحث تفصیلی «حجیه قطع» است. قرار بر این است که در دو مرحله، ابتدائاً به …
توضیحات بیشتر »شیوههای مشروعیتبخشی به اوراق حق تقدم بانک مسکن از منظر فقه
اوراق حق تقدم، ممکن است گاهی آثار حقوق یا اقتصادی یا تحلیلهای فقهی داشته باشد، لذا نگاه به هرکدام از این رشتهها باشد، لزوماً تحلیلی نیز که از آن میشود متفاوت با دیگری خواهد بود. البته ممکن است بانک، اوراق حق تقدم را بهعنوان هبه پرداخت کند تا مشتریان بیشتری به آنها رجوع کنند و این ازلحاظ فقهی هم مشکلی ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی موضوع شناسی اوراق حق تقدم تسهیلات بانک مسکن از طرف موسسه موضوع شناسی احکام فقهی قم، روز گذشته برگزار شد. در این نشست در خصوص این اوراق بحث و تبادلنظر گردید. ازجمله سخنرانان …
توضیحات بیشتر »محبالرحمن: فیلترینگ، جائز و حتی گاهی واجب است/ پورحسین: ۷۰ درصد مردم تهران ماهواره دارند، آیا فیلتر نتیجه داد؟!
فیلترینگ، واقعیت مهم فضای جامعه ایران است. موضوعی که ابتدا به نام سانسور شناخته میشد و منحصر به موارد خلاف اخلاق در فیلمها بود. بعدها با پیشرفت تکنولوژی و آمدن ماهواره، نام آن به پارازیت تغییر کرد. فیسبوک، توئیتر، یوتوپ و … فهرست بلندبالائی از اپلیکیشنها و سایتهایی هستند که در کشور ما فیلتر هستند. اهمیت این موضوع اما موجب شد تا دویست و هشتاد و هفتمین جلسهی علمی موسسه فهیم، به بررسی مبانی فقهی فیلترینگ اختصاص یابد. در این جلسه، حجتالاسلام محبالرحمن نظریه خود را در این رابطه ارائه کرد و حجتالاسلام مهدی پورحسین، از اساتید فقه سیاسی حوزه …
توضیحات بیشتر »تسهیل و تسریع در فتوا از اهداف موضوع شناسی فقهی است
موسس مرکز موضوع شناسی احکام فقهی با بیان اینکه شناخت موضوع پایه و اساس حکم و فتوا است گفت: تسهیل و تسریع در فتوای مراجع و اینکه در کوتاهترین زمان ممکن فتوا را صادر کنند از اهداف موضوع شناسی فقهی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین فلاحزاده در نشست موضوع شناسی احکام فقهی از سلسله نشستهای پنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب دین اظهار کرد: موضوع فقه و احکام دینی، افعال مکلفین است، در واقع بایدها و نبایدهای رفتاری و وظیفه ما را نسبت به افعالمان مشخص میکند. استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه افعال مکلفین بسیار زیاد است …
توضیحات بیشتر »موضوع شناسی پزشکی از لوازم پاسخ گویی به احکام شرعی است
روحانیون و مشاورین دینی باید توجه داشته باشند در امر پاسخ به سوالات شرعی مراجعین مراکز درمانی و بیماران، موضوع شناسی پزشکی بسیار حائز اهمیت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسین ابراهیمی در کارگاه آموزشی فقه پزشکی که به همت دفتر نمایندگی مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی اصفهان و با همکاری نهاد رهبری علوم پزشکی دانشگاه اصفهان برگزار شده بود، اظهار کرد: روایتی از پیامبر اکرم (ص) وجود دارد که به تعریف و تبیین فرد عالم پرداخته است. بر اساس این روایت از رسول مکرم اسلام(ص)، عالم کسی است که در یکی از این سه موضوع اخلاقی، …
توضیحات بیشتر »«فقه فناوری» در ضیافت فقه مضاف
فقیهان کوشیدهاند با تکیه بر مبانی ثابت اجتهادی و اصول و قواعد ابتکاری پاسخی مناسب برای مسئلههای تازه پیدا بکنند. فنآوریِ نوین ازجمله پدیدههایی است که انتظار میرود فقه دربارۀ شیوه و حدودوثغور بهرهبرداری از آن سخن بگوید. البته فراتر از این، انتظار میرود که فقه در هدفگذاری برای تولید ابزارهای نو ورود کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین نشست تخصصی در پنل فقه و فناوری «همایش دین، فرهنگ و فناوری» با موضوع «جایگاه فقه در نظام فناوری جمهوری اسلامی ایران؛ وضع موجود، وضع مطلوب» توسط مؤسسه فتوح اندیشه قم برگزار شد. در این نشست علمی – تخصصی حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »نقش تغییر موضوع در تحول احکام
اگر حیثیت سببی تغییر یافت، ثابت ماندن مسبب نامفهوم است و ممکن است در این حالت حکم مسئله به کلی منقلب گردد. بر همین اساس محتمل است با تغییر در سبب، حکم برخی موضوعات به طور کلی متحول گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی تخصصی موضوع شناسی احکام قضایی و حقوق جزا، به همت گروه فقه و اصول مدرسه عالی تخصصی فقه جامعه المصطفی، برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین جواد حبیبی تبار، سخنران این نشست علمی، با اشاره به تفاوتهای میان احکام قضایی با احکام شرعی و لزوم تفکیک میان این دو، ابراز داشت: برخی از فضلای معاصر مطلبی را …
توضیحات بیشتر »فقه باید با قانون و طبیعت و مؤلفههای آن کنار بیاید
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: اگر فقه بخواهد بر بال قانون بنشیند تا به لایه لایه و جزء جزء جامعه رسوخ کند باید با قانون و طبیعت و مؤلفههای آن کنار بیاید نه آن که از آن عبور کند یا آن را خوب نشناسد.
توضیحات بیشتر »نیازمند موضوعشناسی و احکام جدید در حوزه پولی هستیم
عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی با تأکید بر اینکه «پول امروز در کل جهان پشتوانه ندارد و قابل تبدیل به طلا و نقره نیست» خاطرنشان کرد: با توجه به تفاوت ماهیت پول امروزی با پول نیم قرن گذشته نیازمند موضوعشناسی و استخراج احکام جدید در حوزه هستیم.
توضیحات بیشتر »فقیه باید در هنگام افتاء مشخص کند چه کسی مرجع تعیین مصداق است
وقتی میگوید وضو گرفتن با آب مضاف صحیح نیست، باید مشخص کند که آب مضاف به نظر عرف یا به نظر کارشناس؟ این مسأله قسمتی از موضوع حکم شرعی است و ما باید برای تعیین این مسأله هم به شارع مراجعه کنیم.
توضیحات بیشتر »ساختار پیشنهادی استاد علیاکبریان برای دانش اصول
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان، از پژوهشگران قدیمی فقه، یکی از کسانی است که به تدوین ساختار جدیدی برای دانش اصول پرداخته است.
توضیحات بیشتر »نشست هماندیشی کنگره «فقیه فقه نظام» با شبکه بینالمللی اجتهاد
به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمد حاج ابوالقاسم دولابی عضو مجلس خبرگان رهبری، رئیس پژوهشگاه فقه نظام و قائم مقام دبیرکل کنگره بینالمللی « فقیه فقه نظام»، با حضور در شبکه بینالمللی اجتهاد، با مدیر مسئول، سردبیر ارشد و مدیران شبکه پیرامون راههای تعاملی در برگزاری و پوشش وسیع رسانهای کنگره و ظرفیتهای شبکه اجتهاد بحث و تبادل نظر کردند.
توضیحات بیشتر »جریان موضوع شناسی هنوز کارآمدی لازم را به دست نیاورده است
رئیس مرکز تحقیقت اسلامی مجلس با اشاره به اینکه جریان موضوع شناسی هنوز نشاط و کارامدی لازم را به دست نیاورده است، گفت: برخی از "موضوعاتِ در دستور قانون گذاری"، از سنخ موضوعات حساس و کارکردپذیر اجتماعی هستند که نباید عرضه فقه آنها را به دستگاه قانون گذاری، سراسیمه وار انجام دهیم.
توضیحات بیشتر »مرجعیت شیعه حافظ حقوق اقلیت است
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه مرجعیت شیعه حافظ حقوق اقلیت است و نمونه آن مرجعیت شیعه در عراق است که با فتوای خود حافظ خون ایزدیها شده است، ابراز داشت: حقوق انسانها و اقلیت از مباحث ضروری است که باید مورد بحث قرار گیرد و حوزه پاسخ گو باشد.
توضیحات بیشتر »کار فقهی فاقد موضوع شناسی مانند تراشیدن سر بی صاحب است!
استاد حوزه علمیه نجف معتقد است برای شناخت هر موضوع باید به متخصص آن موضوع مراجعه شود، چون کار فقهی بدون موضوع شناسی مانند تراشیدن سر بی صاحب است! به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «جایگاه و ضرورت تحقیق مسائل مستحدثه و لغزشگاههای فقه مستحدث در نظریهپردازیهای فضلای معاصر» با سخنرانی آیتالله شیخ محمد سند (استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف و از شاگردان حضرات آیات شیخ مرتضی حائری، میرزا هاشم آملی، گلپایگانی و آیتالله وحید خراسانی) از سوی «معهد الاجتهاد الفعال» در قم برگزار شد. در این نشست که با حضور طلاب و فضلا در بیت …
توضیحات بیشتر »اجتهاد به سمت تخصصی شدن پیش میرود/ لزوم آشنایی طلاب با موضوعات جدید فقهی
موضوع شناسی احکام فقهی و اجتهاد در زمان فعلی ابعاد تازه و گستردهای نسبت به گذشته پیدا کرده و همین مسئله باعث شده اجتهاد به سمت و سوی تخصصی شدن پیش برود.
توضیحات بیشتر »بررسی زوایای موضوع شناسی «غنا» و «موسیقی»
امروزه مسائل مختلفی مانند سبکهای مختلف آواز خواندن مطرح است و علاوه بر استفاده درمانی از موسیقی، در برخی از ورزشها نیز از موسیقی استفاده میشود و مردم نیز این توقع را دارند که مشخص شود این موارد جایز است یا خیر. موسیقی تمام زندگی بشر را فرا گرفته و ما نیز باید کارهای مفصلی انجام دهیم.
توضیحات بیشتر »حدود ۸۰ درصد اختلاف فتاوا به خاطر تفاوت در موضوع شناسی است
در مورد حد قصر نماز حدود ۱۰ فتوا وجود دارد که از ۴۰ کیلومتر تا ۴۸ کیلومتر متفاوت است زیرا واحد اندازه گیری که در روایات با عنوان «میل» بیان شده است و هر کدام از فقها مقدار متفاوتی برای آن قائل هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح زاده، رییس سابق مرکز موضوع شناسی احکام فقهی، در مرکز فقهی قائم(عج) با اشاره به اهمیت موضوع شناسی و تأثیر آن در اجتهاد اظهار داشت: بسیاری از فقهای بزرگ شیعه به موضوع شناسی احکام پرداختهاند، این که برخی میگویند تعیین مصداق در شأن فقیه نیست به معنای عدم توجه …
توضیحات بیشتر »