بایگانی برچسب: علی الهی خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی که برخاسته از تفکر حقوقی و محوریّتِ انسان و حقوق انسان‌ها است، به رابطه بین شهروند ـ دولت یا شهروند ـ حاکمیّت بر می‌گردد. در یک بررسی عقلایی و عرفی، روشن می‌شود که حقوقی باید نسبت به زندگی و بهبودِ زندگی شهروندان در هر کشوری، جعل و اجرا بشود. در کشور ما هم این حقوق شهروندی در متنی که در دولتِ آقای روحانی به نام منشور حقوق شهروندی تدوین شده و به‌صورت رسمی و قانونی هم ابلاغ شده است، تجمیع گردیده است. حقوق شهرنشینی و بایسته‌های آن حقوق شهرنشینی، به رابطه میان افرادی می‌پردازد که …

در دهمین پیش نشست پنجمین کنگره جهانی حضرت رضا(ع)، با شعار «اندیشه تمدنی امام رضا(ع) عدالت برای همه ظلم به هیچ کس»، مناسبات فقه و عدالت با تأکید بر آموزه‌های امام رضا(ع) تحلیل و بررسی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نویسنده و پژوهشگر فقه اجتماعی در این نشست که در تالار اجتماعات مدرسه عالی فقاهت حرم مطهر رضوی برگزار شد، به روایتی از امام رضا(ع) با این مضمون که «به کار بستن عدالت و نیکوکارى، خبر از دوام نعمت می‌دهد» اشاره کرد. حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، ابراز کرد: به عدل و احسان رفتار نمودن تداوم نعمت را به همراه دارد …

مقاله بازخوانی انتقادی غنیمت‌انگاری زنان در فقه اسلامی در جهان معاصر طی یک نشست پژوهشی مورد نقد قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، نویسنده و دین‌پژوه امروز در نشست پژوهشی نقد مقاله بازخوانی انتقادی غنیمت‌انگاری زنان در فقه اسلامی در جهان معاصر که به همت مرکز فعالیت‌های قرآنی جهاد دانشگاهی و با همکاری مدرسه اسلام‌شناسی حضرت زهرا(س) برگزار شد، گفت: مشروعیت جهاد ابتدایی در مکتوبات فقهی، از گزاره‌هایی است که بستر «کنیزگیری» زنان توسط گروه‌های تکفیری را فراهم کرده است. وی ادامه داد: جامعه جهانی در برابر چنین رفتارهایی از ابزار جرم‌انگاری استفاده کرده است. با …

شبکه اجتهاد: استاد محسن اراکی در کتاب خود با عنوان «فقه عمران شهری» بر این باور است که ساختن ساختمان‌های بلند با نظام عمران شهری اسلامی سازگار نیست و بلندسازی دارای مبغوضیت بوده و خط افقی در ساختمان شهری مورد تایید است نه خط عمودی. یکی از دلایل ایشان روایات نشانه‌های منفی آخر الزمان و ظهور دجال است که از جمله این علائم «تشیید بنیان» می‌باشد که به‌معنای ساختن ساختمان‌های بلند است و چون در سیاق منکرات شرعی آمده ظهور در مبغوضیت آن در نظر شارع مقدس دارد. اما این دیدگاه قابل نقد است؛ ۱- این روایات اعتبار سندی ندارد …

حجت‌الاسلام مصطفی دری، استاد سطح خارج حوزه علمیه، گفت: قاعده‌سازی باعث مدلل شدن و روشمندی علم شده و جلوی حرف‌های بی‌ضابطه گرفته خواهد شد؛ معمولا هر جا فقها با روش اصولی و قواعد فقهی جلو رفته‌اند پای حرف بی ربط و خرافه کمتر نمود یافته است؛ مثلا در ابواب صلاه و صوم و حج شاهد خرافه نیستیم ولی وقتی در باب ادعیه، نذور، زیارات، مکروهات و مستحبات و … وارد شویم حرف‌های خرافه هم زیاد می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مصطفی دری، استاد سطح خارج حوزه علمیه قم، در کرسی علمی، ترویجی «روش قاعده‌سازی در مسائل مستحدثه» که از …

کتاب «حکم، سنت و شریعت: خوانشی از دیدگاه‌های اصولی آیت‌الله سیستانی» به قلم حمیدرضا تمدن و علی الهی خراسانی توسط انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سیدعلی سیستانی یکی از نظریه‌پردازان برجسته در دانش اصول فقه به‌شمار می‌رود. مکتب اصولی وی ترکیبی از روش تاریخی آیت‌الله بروجردی در قم و قاعده‌مندی آیت‌الله خویی در نجف و تحلیل روایی میرزا مهدی اصفهانی در مشهد است که همواره از تفکر قانونی در اصول فقه دفاع می‌کند. آیت‌الله سیدعلی سیستانی معتقد است امامان شیعه که حکم ولایی صادر می‌کردند صرفا مستند به مصلحت عمومی جامعه بوده است و …

شبکه اجتهاد: از محاصره مخالفانش در حرم حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) تا مظلومیت مردان و زنان فرقه‌ای که در مسلمانی آنها تردیدهایی جدی است، برای او یک چیز اهمیت دارد: جان انسان‌ها! پس از سقوط صدام، طرفداران مقتدی صدر در نجف، توسط آمریکایی‌ها محاصره شده بودند و هر لحظه احتمال می‌رفت جوانان شیعه‌ای که مخالف او نیز بودند قتل عام شوند. تازه چشمش را عمل کرده بود اما از جان جوانان مخالف خود نگرانی داشت! تلاش کرد، به رایزنی پرداخت، نامه نوشت، نماینده فرستاد، و به مذاکره نشست. رایزنی‌ها جواب داد و محاصره شکست و جان جوانان شیعه نجات پیدا کرد. …

اکنون با یک مشکلی که در اصلاح عناوین روحانیون مواجه هستیم این است که این عناوین بر روحانیون مدیر و روحانیون سیاسی اطلاق می‌شود. مشکل از اینجا شروع شده است؛ یعنی روحانی که تا قبل هیچ تدریسی در حوزه نداشته و سطوح عالی را تدریس نمی‌کرده صرف این‌که مدیریت حوزوی را بر عهده می‌گیرد، لقب آیت‌الله به او داده می‌شود. یا وقتی یک منصب سیاسی را بر عهده می‌گیرد به او لقب آیت‌الله داده می‌شود. لذا این‌که ما هر چیزی را بخواهیم تبدیل به یک‌نهاد و سازمان کنیم اساساً مفید نمی‌دانم، اما باید مراجع تقلید بزرگ نسبت به برخی اطلاقات …

ما می‌خواهیم در بیرون سبک زندگی را رقم بزنیم و انتخاب‌هایی را داشته باشیم که معطوف به معارف اسلامی باشد در طراحی این الگو‌های مرتبط با سبک زندگی این مجموعه، معارف و آیات و روایات اخلاقی در واقع منبع هستند. اگر سبک زندگی مجموعه روایات و اخلاقیات تعریف شود به نوعی رواج اخباری‌گری است؛ این امور منبع‌های معرفتی، دانشی، هنجاری و ارزشی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی -تخصصی «راه‌های ترویج سبک زندگی اسلامی» با محوریت چالش‌های موجود در ترویج سبک زندگی اسلامی در مقایسه با سبک زندگی غربی و ظرفیت‌های آستان قدس رضوی در ترویج سبک زندگی اسلامی …

شمس‌الدین ازجمله معدود فقیهان بزرگی در عصر معاصر شیعه است که به‌شدت طرفدار حقوق حداکثری زنان بود، چه به لحاظ حقوق جنسی، چه به لحاظ حقوق اساسی و همین‌طور حق تصدی زنان نسبت به مناصب عمومی چه ریاست‌جمهوری چه رهبری جامعه و چه در زمینه مرجعیت فتوایی؛ بنابراین مرحوم شمس‌الدین هم نگاه‌های نو روش‌شناختی داشتند و هم اینکه آرای نوین فقهی داشتند که ایشان را در عصر معاصر ممتاز می‌کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: محمدمهدی شمس‌الدین، راز مگوی جامعه فقهی شیعی است. فقیهی که دستپروده حوزه سنتی نجف است، وقتی به لبنان می‌آید بالکل تغییر می‌کند و فتاوای متفاوتش آغاز می‌شود: …

شبکه اجتهاد: وقتى پارادایمى رنگ قداست و دینى به خود گرفت، خدشه و تزلزل آن، حتى توسط حوزویان، نه روشنفکران، حرکتى ضد دینى عنوان می‌شود. مقصود آن‏که تصحیح و یا تغییر در اجزا و عناصر این پارادایم در نگاه به زن، نیاز به گفت‏گوهاى عالمانه دارد وگرنه موجهاى تبلیغاتى و سیاسى با شعار دفاع از زن، تنها به سخت و محکم شدن این پارادایم سنتى می‌انجامد. همچنان که اکنون در فضاى علمى حوزه، شاهد انتشار کتابها و مقاله‏‌هاى بسیارى هستیم که می‌کوشد الگوى فعالیت اجتماعى زن مسلمان را ترسیم کند و آن را به گفتمانى پذیرفته و رایج درآورد. اما …

نه نظریه انتصاب صد در صد درست است و نه نظریه انتخاب؛ بلکه میان این دو است به این معنا که ملاک‌‌ها‌ی حاکم را دین و صالح تر بودن را مردم تعیین می‌‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست معرفی و نقد و بررسی کتاب دموکراسی و حکومت دینی با حضور حجت‌الاسلام محسن غرویان، مدرس حوزه علمیه قم و حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، پژوهشگر دینی به همت انجمن اسلامی دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد. حجت‌الاسلام غرویان در ابتدای این نشست به تعریف دین و دموکراسی اشاره کرد و گفت: دین مجموعه‌‌ای از جهان بینی و ایدئولوژی است که از خدای عالم …

دهمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی، روز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۷، با عنوان «درآمدی بر برخی مبانی فقهی منشور حقوق و تکالیف شهرنشینی»، با ارائه حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه فقه شهرنشینی و نقد حجت‌الاسلام دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پژوهشکده ثامن برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست که حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، دکتر سید محسن حسینی پویا رئیس کمیسیون حقوقی شورای اسلامی شهر مشهد و حجت‌الاسلام دکتر علی الهی خراسانی مدرس سطح عالی حوزه علمیه مشهد …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله واعظ‌زاده خراسانی شاگرد نزدیک و ممتاز ‌آیت‌الله‌ بروجردی به‌شمار می‌رود؛ فقیه بزرگی که می‌توان او را به حق بنیان‌گذار مکتبی مهم و ممتاز در فقاهت و اجتهاد دانست. آیت‌الله واعظ‌زاده به استاد خویش بسیار نزدیک بود و اعتقاد دارم مکتب فکری و فقهی او را به‌درستی در اندیشه و رفتار خویش نهادینه کرده بود. آیت‌الله واعظ‌زاده از ‌آیت‌الله‌ بروجردی مکرر نقل می‌کرد که استاد گفته بود فقه شیعه در حاشیه فقه اهل سنت پدید آمده است و ازین‌رو باید برای فهم فقه شیعه به فقه اهل سنت توجه بایسته داشت. من از سر کنجکاوی این نقل …

حجت‌الاسلام الهی خراسانی در نشست تخصصی با عنوان تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف، نبود مسئله یابی و عدم وجود نگاههای جدید روشی در پردازش مسائل فقهی را از فقدان‌های فقه دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی در نشست تخصصی که با عنوان «تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف» در محل دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد گفت: پس از گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی هنوز هم فاصله و دیواری میان فقها و پژوهشگران برجسته و اصحاب هنر فرهنگ، موسیقی و غیره می‌باشد. وی افزود: اقدامات بزرگی در سالهای پس از انقلاب در این خصوص صورت …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: کتاب ابن رامی «الاعلان باحکام البنیان» بیش از ۲۰۰ صفحه است و بین مباحث شهرسازی و فقه، ارتباط برقرار کرده و می‌تواند سنت معماری اسلامی را منعکس کند و هم احکام فقهی مفصلی که در هیچ کتابی فقهی به این مقدار نیست، انعکاس داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیستمین جلسه شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی با موضوع سمینار پایانی پروژه در حال اتمام «گفتگو و کتابشناسی توصیفی فقه شهر و شهرنشینی» با حضور مجری طرح ‌حجت‌الاسلام دکتر علی الهی خراسانی و ناظر علمی این پروژه ‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی مدرس و پژوهشگر حوزه علمیه مشهد، طی یادداشتی با عنوان «فقه موسیقی و حلّ علمی چالش‌ها و منع‌ها» در خبرگزاری رضوی نوشت: ۱- بررسی فقهی موسیقی (حکم‌شناسی و موضوع‌شناسی) از شاخه‌های فقه هنر و فرهنگ و در نگاهی کلی در فقه اجتماعی جای می‌گیرد. فقه اجتماعی نه در برابر فقه فردی بلکه در برابر فقه عبادی است. ممکن است این دو گانه سازی عبادی/ اجتماعی چنین کژتابی داشته باشد که فقه عبادی با محوریت عبادت و ایمان به غیب روی می‌دهد اما فقه اجتماعی، فقهی عرفی و سکولار و تهی از ایمان به غیب …

ده‌ها سال است در فقه، با «عنوان ثانوی» حکومت می‌کنیم و حکم می‌رانیم و برای عنوان ثانوی ساختارها و بنیادها درست کردیم و منطقه الفراغ را با صدها عنوان ثانوی پُر کردیم اما نمی‌دانم چرا هیچ وقت برای فقه ما، نشاط اجتماعی عنوان ثانوی نمی‌شود! چرا زندگی شهری و حفظ و انسجام آن به اندازه تنباکوی قلیان، ارزش عنوان ثانوی شدن ندارد! شبکه اجتهاد: به دعوت دوست هنرمندم که سرپرست گروه موسیقی بامداد است به اجرای زنده موسیقی سنتی در مشهد رفتم؛ برنامه‌ای با صدای دلنشین حسام الدین سراج. -اگر با لفظ کنسرت دل‌چرکین می‌شویم- این اجرای صحنه‌ای موسیقیِ سنتی، …

گفتگو درباره «اصول فقه» که دانشی کهن، پردامنه و نقش‌آفرین در عرصه استنباط احکام دینی و قوام شریعت است، در طول تاریخ وجود داشته و همچنان دغدغه صاحب‌نظران است. یکی از محورهای بایسته گفت‌وگوهای عالمانه که در به‌روزرسانی و کارآمدی آن تأثیر جدّی دارد، سخن گفتن از پارادایم‌های موجود و مطلوب در اصول فقه است. به جهت نقش پارادایم در پیشرفت و تحوّل یک دانش، گروه پژوهشی فقه کاربردی این مقوله را مورد اهتمام قرار داده است و اثری پژوهشی را در این راستا در معرض ملاحظه و ارزیابی اصحاب اندیشه قرار داده و محصول منتشر شده را در جلسه‌ای …

مدرس سطوح عالی حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه غالب فقهای در مسائل فقه شهر اظهارنظری نداشتند، گفت: یکی از راه‌های مهم فرهنگی برای ترویج موضوعات دینی و مذهبی، استفاده از نقاشی و مجسمه است؛ درحالی‌که بسیاری از فقها، نقاشی و ساخت جاندار را حرام می‌دانند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هشتمین نشست تخصصی فقه شهر  و شهرنشینی با عنوان چالش‌های رویکرد سنتی به فقه در حل مسائل اختصاصی فقه شهر به همت پژوهشکده ثامن مشهد برگزار شد. در این نشست حجت‌الاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم به‌عنوان ارائه‌دهنده، حجت‌الاسلام سید حمید علوی‌آزیز، مدیر آموزش مدرسه آیت‌الله …

فقه می‌تواند تلاش کند الگوی جهانی مطلوبی را ارائه دهد. مثلاً ما ایرانی‌ها شهوداً می‌دانیم که استفاده ما از شبکه‌های اجتماعی معیوب است. فقه می‌تواند الگویی عینی و جهانی برای مصرف فناوری‌های ارتباطی ارائه دهد. بسیار اهمیت دارد که این الگو، عینی و قابل اجرا باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «فقه مصرف فرهنگی» با سخنرانی حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی، مدرس حوزه علمیه مشهد و پژوهشگر فقه اجتماعی و دکتر حامد بخشی، جامعه‌شناس و دانشیار پژوهشی جهاد دانشگاهی، با مشارکت مرکز تخصصی آخوند خراسانی و مرکز آموزشی شیخ بهایی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در روزهای پایانی اسفندماه در …

شبکه اجتهاد: فقه را دانشی معرفی کرده‌اند، که احکام فرعی و تفصیلی را از منابع آن استخراج می‌‌کند، که خروجی آن در رساله عملیه یا توضیح المسائل نمایان است. تفکری که سایه بر حوزه فقاهت افکنده، چنین می‌نماید که تمام تلاش فقیه برای صدور فتواست. جهان این فقاهت، دارای ابعادی است که گاه از رسالتِ حقیقی فقه دور شده و به تار و پود ذهنیت‌های تاریخی گره خورده است. چنین فقاهتی، که فقه رساله‌ای بر آن می‌نامیم، فرد را موضوع تلاش خویش قرار می‌دهد، آن هم فردی که در زمان صدور نصوص و در قرون اولیه تاریخ اسلام زیست می‌کند.

رکن اساسی هر تمدنی، «شهر» است و در چشم‌انداز رسیدن به تمدن نوین اسلامی، داشتن «فقه شهر» و پرداختن بدان با رویکرد فقه اجتماعی ضروری است. از این رو پژوهشگر حوزه علمیه مشهد در نشستی به تبیین چیستی، ابعاد، ساختار «فقه شهر» و قواعد حاکم در این عرصه پرداخته است.

در بحث ولایت فقیه آیت‌الله سیستانی تقریباً از باب ادله لفظی قبول نمی‌کنند، نه اینکه قبول ندارند بلکه ادله لفظی را وافی نمی‌دانند اما از ادله لفظی و بحث دیگری ولایت انتخابی فقیه را اثبات می‌کنند، ولایت انتصابی فقیه را از ادله لفظی قابل اثبات نمی‌دانند اما احتمال جدی می‌دهند که روایت «فرجعوا الی روات حدیثنا» یک نوع جعل ولایت برای امت است که با شاخصه‌هایی مردم حق انتخاب ولی دارند.

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیستانی، دو ساختار پیشنهادی برای دسته‌بندی منطقی و چینش مباحث دانش اصول‌فقه دارد:

شبکه اجتهاد: در کتاب «قاعده فقهی عدالت» که در سال ۱۳۹۲ منتشر شد به سه رویکرد فقهی به عدالت اشاره کردم: ـ عدالت به‌مثابه قاعده فقهی؛ ـ عدالت به‌عنوان یکی از مقاصد شریعت؛ ـ عدالت معیار در نظام‌سازی و فقه حکومتی.

شبکه اجتهاد: با شکل‌گیری انقلاب اسلامی بر مبنای توسعه دین‌داری در تمام ساحت‌های زندگی بشر و سردادن نوید پایه‌ریزی تمدن اسلامی، اندیشه دینی خود را مواجه با تمدن نوین غرب و تعیین موضع‌گیری فکری در برابر آن دید. در منظومه اندیشه دینی، فقه اسلامی پس از تشکیل حکومت اسلامی، از زاویه فرد و رویکرد خُرد بیرون آمد و در مقیاس حکومت و اداره قرار گرفت؛ مقیاس کلان که فقه باید عهده‌دار آن باشد و نمی‌تواند عافیت‌طلبانه به گوشه عزلت نشیند و دین را در سطح مدیریت کلان نادیده گیرد و نیز محدود به فعل فرد نماید و فعل جامعه را …

اگر بخواهیم بگوییم قضات نباید روح عدالت را فداى قانون کنند باید قضات در مقام عمل بتوانند به نحوى اصول قانون اساسى را در احکام خود اعمال کنند و به روح عدالت رجوع کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه برگزاری سلسله نشست‌ها و میزگردهای علمی در دانشگاه عدالت، به همت معاونت علمی اداره کل پژوهش، دهمین نشست علمی با موضوع «عدالت» در پرتو نظریات آیت‌الله‌ هاشمی شاهرودی با حضور اساتید و دانشجویان و با سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین دکتر محمد حسین بیاتی، دهقانی نیا و الهی خراسانی برگزار شد. در این نشست که به تبیین نظرات آیت‌الله هاشمی شاهرودی در …

چرا در حوزه علمیه مشهد، هیچ درس استدلالی و نظری حول مباحث فقه و شهر نداریم؟ این در واقع ضرورت بسیار دو چندان و مضاعفی است که فقه پژوهان، فقیهان و مدرسین خارج به این چالشی که الان شهر مشهد و هویت حرم مطهر رضوی دچار آن است، بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث فقه شهر و شهر نشینی رویکرد جدیدی در فقه است که نیازمند تحلیل و پژوهش است؛ بلند مرتبه سازی پیرامون حرم مطهر رضوی و تخریب بافت فرهنگی، امروز دغدغه علما و صاحبنظران و مردم مشهد شده است. اینکه ضرورت بلند مرتبه سازی با چه ضابطه‌ای انجام …

شبکه اجتهاد: مدتی است پژوهشگر محترم جناب آقای اکبرنژاد برنامه‌ها و سخنرانی‌های تبلیغی و آتشینی را نسبت به زوائد علم اصول و شورش بر اساتید این علم و موضوعات و فضای موجود درس‌های خارج اصول مصروف داشته‌اند. کسانی که مانند ایشان به تحول علم اصول باور دارند و گاه اعتراض ایشان به خود رنگ شورش می‌گیرد و نیز کسانی که در مقام جواب بر می‌آیند و از ساحت کنونی علم اصول تمام قد دفاع می‌کنند هر دو جریان دچار یک خلط روشی بزرگ شده‌اند! بدین توضیح که با تکامل ساحت معرفت و تفکر بشر مباحث علمی که زاییده پردازش ذهن …