عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معتقد است ما فقه معماری و فقه شهرسازی داریم همانطور که فقه پزشکی و فقه اقتصاد داریم، اما معماری اسلامی و شهر اسلامی همانند طب اسلامی و اقتصاد اسلامی حرف غلطی است! وی تصریح دارد که فقیه نمیتواند ملتزم به این معنا شود شهر اسلامی به این معناست که اسلام بگوید خیابان کجا باشد، خانه کجا باشد، بیمارستان کجا باشد، پُل زده بشود یا نه؟ این امری است که انسان با نگاه عقلایی به آن میرسد و باید اهل فن بگویند. اسلام متصدی این جزئیات نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمد جواد فاضل …
توضیحات بیشتر »تأثیرگذاری فقه بر فرآیند مدیریت شهری/ متأسفانه در مدیریت شهری هیچگونه نظارت فقهی وجود ندارد
رئیس پژوهشگاه فقه نظام در خصوص تأثیرگذاری فقه بر فرایند مدیریت شهری بیان کرد: وقتی متوجه این مسئله شویم که دین تا چه اندازه میتواند در مدیریت شهری اثرگذار باشد، نقش فقه به مثابه روشی برای استنباط صحیح دین و برای تحقق احکام الهی و باورهای دینی در زندگی اجتماعی، مشخص میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاجابوالقاسم، رئیس پژوهشگاه فقه نظام، در هفتمین پیشنشست نخستین همایش ملی الهیات شهر با عنوان «جایگاه فقه در مدیریت شهری» که بهصورت مجازی برگزار شد در خصوص فقه و زندگی شهری اظهار کرد: من بنا دارم که در این نشست به …
توضیحات بیشتر »قاعدهسازی، ضروریترین فعالیت برای ساماندهی فقه شهر و شهرنشینی است
قواعد عمومی فقه مثل قاعده لاضرر یا قاعده حرمت اعانه بر اثم یا حرمت ظلم و حرمت ایذاء مومن و … در فقه شهر و شهرنشینی پرکاربرد است؛ اما یکی از کارهای مهم و ضروری برای ساماندهی به یک فقه نوپدید مثل فقه شهر و شهرنشینی، قاعدهسازی برای آن فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام مصطفی دری، قائم مقام پژوهشگاه فقه معاصر، در چهارمین نشست از سلسله نشستهای تخصصی عرصههای نوین فقاهت که از سوی مرکز تخصصی طوبی برگزار شد، به چیستی، ابعاد و چالشهای حل گزارههای فقهی و مواد حقوقی فقه شهر و شهرنشینی پرداخت و گفت: فقه …
توضیحات بیشتر »تقویت حقوق شهروندی در پرتو ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی
شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی ابعاد و جلوههای گوناگون همچون مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارد، اما از منظر شهری به روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول، هدفها، وظایف و روش انجام آنها اطلاق میشود. در واقع در این رویکرد، حقوق شهروندی آمیختهای است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر، شهر و دولت. از سوی دیگر قوانین و مقررات شهری را میتوان به عنوان یکی از مهم ترین نقاط اتصال بین مدیریت شهری و شهروندان قلمداد نمود. در این راستا، با افزایش جمعیت وگسترش شهرها، وضع مقررات برای شهرسازی در اروپا …
توضیحات بیشتر »پژوهشکده اسلام تمدنی در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار است/ دوفصلنامه «الهیات شهر» منتشر میشود
شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، قوی، فعال و پویا است تا جایی که میتوان گفت در حوزه «فقه شهر و شهرنشینی» پیشرو و جلودار بوده است و بناست اولین شماره «دو فصلنامه الهیات شهر» در سال آینده منتشر شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: «پژوهشکده اسلام تمدنی» از پژوهشکدههای پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است که از سال ۱۳۹۵ با تصویب پژوهشگاه و تأیید هیئت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، با این عنوان مذکور و با تعریف مأموریت جدید فعالیت خود را آغاز کرد. این نهاد پژوهشی، پیش از این، از سال ۱۳۶۸ در قالب معاونت پژوهشی …
توضیحات بیشتر »مقررات فقهی ساختمان و غفلت حوزه از تغییر هویت در جامعه
حجتالاسلام کشوری گفت: توجه جدی به مسأله «پیوستگی روابط انسانی» در «تغییر هویت ساختمان» میتواند بافت معماری آینده کشور را متحول کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی کشوری، دبیر شورای راهبردی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در نشست «تبیین اجمالی مقررات فقهی ساختمان در مقایسه با مقررات ملی ۲۲ گانه ساختمان»، گفت: تبیین تفصیلی این مقررات فقهی که نتیجه کار عمیق اجتهادی بوده و نیازمند جلسات متعدد است و در این جلسه ضمن یک مقدمه سرفصلهای دهگانه اصلی را بیان خواهیم کرد. نخبگان عمران و شهرسازی میتوانند این مباحث را با مباحثی که در مقررات ملی ساختمان مطرح میشود …
توضیحات بیشتر »دُرّی: بدون توجه به قاعده عدالت و کرامت، نمیتوان از برابری شهروندان سخن گفت/ وحدتی شبیری: باید به جایگاه مشهد و مسئله ولایت در منشور حقوق شهرنشینی توجه شود/ حسینیپویا: چیزی به نام «شهر مقدس» نداریم
دهمین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی، روز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۳۹۷، با عنوان «درآمدی بر برخی مبانی فقهی منشور حقوق و تکالیف شهرنشینی»، با ارائه حجتالاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر حوزه فقه شهرنشینی و نقد حجتالاسلام دکتر سید حسن وحدتی شبیری، رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی در پژوهشکده ثامن برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست که حجتالاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی، دکتر سید محسن حسینی پویا رئیس کمیسیون حقوقی شورای اسلامی شهر مشهد و حجتالاسلام دکتر علی الهی خراسانی مدرس سطح عالی حوزه علمیه مشهد …
توضیحات بیشتر »انتقاد آیتالله علوی گرگانی از نحوه ساخت و ساز در شهرهای مذهبی و پرجمعیت
حضرت آیتالله علوی گرگانی از نحوه طراحی و ساخت ساختمانها در کشور انتقاد کرد و گفت: این نوع طراحی با عدالت اجتهادی سنخیت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی در دیدار رئیس سازمان نقشه برداری کشور، از نحوه ساخت و ساز در شهرهای مذهبی و پرجمعیت انتقاد کرد و گفت: به نظر میرسد در نقشه برداری و برنامه ریزیها در مناطق پرجمعیت و مذهبی کشور کوتاهی شده است. او ادامه داد: در گذشته، گنبد و گلدستهی حرم امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) در شهرهای مشهد و قم، اولین چشم اندازی بود که هر مسافری آن را …
توضیحات بیشتر »دیدگاه «ابنرامی» در احکام فقهی معماری مورد توجه و بررسی قرار بگیرد
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس گفت: کتاب ابن رامی «الاعلان باحکام البنیان» بیش از ۲۰۰ صفحه است و بین مباحث شهرسازی و فقه، ارتباط برقرار کرده و میتواند سنت معماری اسلامی را منعکس کند و هم احکام فقهی مفصلی که در هیچ کتابی فقهی به این مقدار نیست، انعکاس داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیستمین جلسه شورای علمی گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی با موضوع سمینار پایانی پروژه در حال اتمام «گفتگو و کتابشناسی توصیفی فقه شهر و شهرنشینی» با حضور مجری طرح حجتالاسلام دکتر علی الهی خراسانی و ناظر علمی این پروژه حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی …
توضیحات بیشتر »مناسبات «فقه شهر» با «فتاوای غیرجازمانۀ فقه سنتی»
امروزه شاهدیم، شهر به عنوان یک پدیده پویا اثرات انکارناپذیری بر زندگی مردمان خود گذاشته است. از آنجا که ساخت شهرها مبتنی بر اندیشهای بنیادین رقم میخورد و خود بستری برای انتقال این اندیشه به ساکنانش میگردد، ضروری است نظام شهرسازی مبتنی بر آموزههای اسلامی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و این مهم جز با هماندیشی متخصصان علوم اسلامی و شهرسازی تحقق نمییابد.
توضیحات بیشتر »چالشهای رویکرد سنتی به فقه در حل مسائل فقه شهر
به رسمیت نشناختن شخصیت حقوقی توسط بسیاری از فقها، موجب تبدیل اموال دولتی و عمومی به «مجهولالمالک» میگردد. مجهولالمالک شدن این اموال اما چالشهای فراوانی را به دنبال دارد که برخی از آنها عبارتاند از: مشروعیت دستبرد به اموال دولتی تحت عنوان «لقطه»، عدم لزوم تبعیت از قانون در رابطه با اموال دولتی و ...
توضیحات بیشتر »فرآیند اجتهاد منظومهای در نظامسازیِ شبکه موضوعات شهرسازی
رکن اساسی هر تمدنی، «شهر» است و در چشمانداز رسیدن به تمدن نوین اسلامی، داشتن «فقه شهر» و پرداختن بدان با رویکرد فقه اجتماعی ضروری است. از این رو پژوهشگر حوزه علمیه مشهد در نشستی به تبیین چیستی، ابعاد، ساختار «فقه شهر» و قواعد حاکم در این عرصه پرداخته است.
توضیحات بیشتر »جای خالی کرسی مباحث «فقه شهر و شهرنشینی» در حوزه علمیه مشهد
چرا در حوزه علمیه مشهد، هیچ درس استدلالی و نظری حول مباحث فقه و شهر نداریم؟ این در واقع ضرورت بسیار دو چندان و مضاعفی است که فقه پژوهان، فقیهان و مدرسین خارج به این چالشی که الان شهر مشهد و هویت حرم مطهر رضوی دچار آن است، بپردازند. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث فقه شهر و شهر نشینی رویکرد جدیدی در فقه است که نیازمند تحلیل و پژوهش است؛ بلند مرتبه سازی پیرامون حرم مطهر رضوی و تخریب بافت فرهنگی، امروز دغدغه علما و صاحبنظران و مردم مشهد شده است. اینکه ضرورت بلند مرتبه سازی با چه ضابطهای انجام …
توضیحات بیشتر »گزارش تصویری/ رونمایی از منشور «فقه مدیریت شهری»
شبکه اجتهاد: کتاب ۷ جلدی منشور فقه مدیریت شهری در مراسم اختتامیه نهمین جشنواره بینالمللی برترینهای پژوهش و نوآوری و سومین کنفرانس علمی مدیریت شهری (جایزه جهانی تهران) با حضور شهردار تهران، رئیس و جمعی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران، دکتر محسن اسماعیلی عضو حقوقدان شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری، جمعی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاهیان و حوزویان در سالن همایشهای برج میلاد رونمایی شد. این کتاب ارزشمند در ۷ جلد شامل مباحث مقدماتی، فرهنگی – اجتماعی، خدمات شهری، حمل و نقل و ترافیک، عمران و شهرسازی، مدیریت شهری و مدیریت عمومی است که حاصل تلاش …
توضیحات بیشتر »کرسی نقد قواعد فقهی شهرسازی اسلامی با ارائه احمد مبلغی
چهارمین نشست از سلسله نشستهای «فقه شهر و شهرنشینی» در قالب کرسی نقد با عنوان «قواعد فقهی شهرسازی اسلامی» با ارائه حجتالاسلام احمد مبلغی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راههای تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغههای نوپیدا، بهرهگیری از آراء و نظریههای متخصصان است. برگزاری نشستهای علمی میتواند مسیر سریع و آسانی جهت دستیابی به این نظریهها باشد. فقه شهر و شهرنشینی ماهیتی گسترده دارد و از فقه شهر که شامل معماری اسلامی، بهداشت محیط و … میشود تا فقه شهرنشینی که شامل حقوق شهروندی و تعارض آن با …
توضیحات بیشتر »کنسرتها در شهر مشهد متناسب با هویت زیارتی آن باشد
علی الهیخراسانی با بیان اینکه ما مخالف صد در صد برگزاری کنسرت در شهرهای زیارتی نیستیم، تأکید کرد: مردم مشهد همانند مردم دیگر شهرها نیازمند موسیقی حلال هستند اما باید در قالب یک کنسرت براساس هویت شهر زیارتی تأمین شود. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه زاویه کاری از گروه معارف و اندیشه دینی شبکه چهارم سیما، مطابق معمول هر هفته، چهارشنبه شب ۱۷ شهریورماه با حضور دکتر مسعود کوثری، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه موسیقی، فرهنگ و رسانه، دکتر حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی، حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمد رهدار، عضو هیات علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و رئیس موسسه مطالعات و …
توضیحات بیشتر »برگزاری نشست «فقه و حقوق شهروندی» در مشهد
به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، سومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشیتی با موضوع «فقه و حقوق شهروندی» با سخنرانی حجتالاسلام سروش محلاتی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار میگردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راههای تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغههای نوپیدا، بهرهگیری از آراء و نظریههای متخصصان است. برگزاری نشستهای علمی میتواند مسیر سریع و آسانی جهت دستیابی به این نظریهها باشد. فقه شهر و شهرنشینی ماهیتی گسترده دارد و از فقه شهر که شامل معماری اسلامی، بهداشت محیط و … میشود تا فقه شهرنشینی که شامل حقوق شهروندی و …
توضیحات بیشتر »حرمت بلندمرتبهسازی در شهر براساس آداب فردی!
آنچه پیش رو میآید بخشی از دلایل آیتالله محسن اراکی بر حرمت بلندمرتبهسازی است. این دلایل با فرض پذیرش رویکرد ایشان مورد نقد قرار گرفته است. شبکه اجتهاد: توسعه عمودی در شهر از جمله مباحث «فقه زندگی شهری» است که در بخش «چشمانداز و فضاهای شهری» مطرح میشود. اینکه فقه زندگی شهری به چه معناست و دارای چه رویکرد متفاوتی با فقه عبادات است پژوهش مستقلی را میطلبد اما مهم آن است که پردازش ابعاد زندگی شهری وابسته به شناخت شهر است. نکته مهم در شناخت شهر آن است که شهر، یک کل یکپارچه و منسجم و شبکهوار است و …
توضیحات بیشتر »گزارش تفصیلی/ بررسی فقهی بلندمرتبهسازی در شهر اسلامی
گفتمانهای موجود درباره شهر اسلامی، واژگان بلند مرتبه سازی و مترادف آن، پیشینه فقه عمران در اهل سنت و فقه شیعه، بررسی روایات پیرامون فقه عمران و سازه، بلندمرتبه سازی و تخریب میراث فرهنگی، نسبت فیزکی و هویتی در شهر، بررسی نظرات آیتالله اراکی پیرامون شهر شرعی، و… از جمله مسائلی بود که در این جلسه نقد و بررسی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» به همت گروه پژوهشی فقه و حقوق اسلامی چندی پیش با حضور فضلاء، طلاب، اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »پنج ضابطه اساسی برای بلندمرتبهسازی در شهر اسلامی
دومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشینی با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» با هدف ضرورت ورود فقه و فقها به عرصه شهرسازی؛ با حضور جمع اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» صبح امروز با حضور فضلاء، طلاب، اساتید، پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در اتاق جلسات دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام علی الهیخراسانی، پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه مشهد به ارائه تحقیق …
توضیحات بیشتر »کرسی نقد «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی»
دومین نشست تخصصی «فقه شهر و شهرنشینی» با عنوان «بررسی فقهی بلند مرتبه سازی در شهر اسلامی» با حضور اساتید و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، امروزه شهر به عنوان یک پدیده پویا اثرات انکار ناپذیری بر زندگی مردمان خود گذاشته است و نیز ساخت شهرها مبتنی بر آموزههای اسلامی بیش از بیش مورد توجه قرار گرفته و این مهم جز با هماندیشی متخصصان علوم اسلامی و شهرسازی محقق نمییابد. از اینرو، دومین نشست از سلسله نشستهای تخصصی فقه شهر و شهرنشینی به همت گروه پژوهشی فقه و …
توضیحات بیشتر »