قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / بایگانی برچسب: فلسفه علم اصول

بایگانی برچسب: فلسفه علم اصول

تمامِ فلسفه علم اصول فقه در هشت جلد

تمامِ فلسفه علم اصول فقه در هشت جلد

مجموعه هشت جلدی «فلسفه علم اصول فقه» اثر استاد مهدی هادوی تهرانی که حاصل چند دهه تدریس و تحقیق در بالاترین سطوح علمی حوزه علمیه می‌باشد، به‌تازگی از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلام به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش اصول فقه ریشه در تاریخ اسلام دارد و هر چه جوانه‌های تدوین رسمی آن در سده دوم هجری زده شده است، اساسی‌ترین اصول آن در کلمات پیام‌آور اسلام حضرت ختمی مرتبت (ص) و جانشینان به حق آن بزرگوار حضرت امامان معصوم (علیهم السلام) دیده می‌شود. علم اصول فقه به جستجوی آنچه که فقیه بتواند به آن احتیاج کند، …

توضیحات بیشتر »

معنا، کاربرد و افعال گفتاری در فلسفه زبان و اصول‌ فقه

معنا، کاربرد و افعال گفتاری در فلسفه زبان و اصول‌ فقه

هفتمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه با حضور دکتر محمود مروارید در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کارگاه سه روزه که به همّت مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی تشکیل شد، دکتر محمود مروارید، عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه تحلیلی پژوهشگاه دانشهای بنیادی به تببین موضوع «معنا، کاربرد و افعال گفتاری در فلسفه زبان و اصول فقه» پرداخت. جایگاه فلسفه زبان در فلسفه تحلیلی برای مطالعات و پژوهش‌های تطبیقی میان …

توضیحات بیشتر »

آغاز ثبت‌نام کارگاه‌های «فلسفه علم اصول» با حضور استاد محمود مروارید

آغاز ثبت‌نام کارگاه‌های «فلسفه علم اصول» با حضور استاد محمود مروارید

هفتمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول» با حضور عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه تحلیلی پژوهشگاه دانشهای بنیادی برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، هفتمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. بتابراین گزارش، در این کارگاه سه روزه که به همّت مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی شکیل خواهد شد، دکتر محمود مروارید، عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه تحلیلی پژوهشگاه دانشهای بنیادی به تببین موضوع «معنا، کاربرد و افعال گفتاری …

توضیحات بیشتر »

«روش‌های کشف ملاک» و «الگوریتم اجتهاد» در پنجمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول»

«روش‌های کشف ملاک» و «الگوریتم اجتهاد» در پنجمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول»

پنجمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه و اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه، در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنجمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه به همّت مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی برگزار می‌گردد. در این کارگاه دو روزه، حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان، استاد سطح خارج حوزه علمیه قم و مدیرگروه فلسفه و حقوق اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی …

توضیحات بیشتر »

نمایه مقالات فلسفه علم اصول

نمایه مقالات فلسفه علم اصول

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول به مانند بسیاری از فلسفه‌های مضاف، عمر چندانی ندارد. نوپا بودن این دانش اما اگرچه به معنای کم ثمره بودن آن نیست، لکن موجب شده است تا نگاشته‌های زیادی در رابطه با آن موجود نباشد. در زیر تلاش شده است تا نمایه کلی از مقالات موجود در رابطه با این دانش نوپدید ارائه گردد. این نمایه در دو بخش تنظیم شده است. در بخش اول، مقالاتی که به صورت کلی به فلسفه علم اصول پرداخته‌اند گزارش‌شده‌اند. بخش دوم اما به مقالاتی پرداخته است که تنها به یک مسئله از مسائل این دانش یا بخشی …

توضیحات بیشتر »

درآمدی بر فلسفه اصول، نگاشته حسن معلمی

نمایه مقالات فلسفه علم اصول

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از معدود کتابهای نگاشته شده در رابطه با فلسفه علم اصول، کتاب «درآمدی بر فلسفه علم اصول» نوشته حسن معلمی است. در زیر، گزارشی کوتاه و علمی از این کتاب از نظر شما می‌گذرد. ازآنجاکه فلسفه اصول از علومی است که چند سالی بر سر زبان‌ها افتاده و بدان سخن می‌رانند، تعریف واحدی از آن ارائه نشده است. مصنف در قسمتی از کتاب می‌نویسد: «این قواعد، نه جامع‌ومانع بوده و نه وحی منزل و نه بدیهی عقل است و احتمال تحدید، تقیید، حتی بازنگری در آن وجود دارد». وی ازاین‌رو امثال این علوم را علومی قراردادی …

توضیحات بیشتر »

پیرامون فلسفه اصول فقه، با نگاهی بر آرای محقق اصفهانی

پیرامون فلسفه اصول فقه، با نگاهی بر آرای محقق اصفهانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب پیرامون فلسفه اصول فقه، نوشته مسعود فیاضی، شامل سه مقاله و یک مصاحبه، در مورد کلیات فلسفه علم اصول فقه است. وی بعد از ذکر کلیات، به برخی مسائل فلسفه اصول فقه در قالب چند مقاله پرداخته است و در انتها در ضمن دو مقاله، به بررسی آرای فلسفی و کلامی مرحوم محقق اصفهانی پرداخته است. در زیر گزارشی کوتاه از این کتاب، از نظر شما می‌گذرد. مقاله مباحث پیرامون دانش فلسفه اصول فقه؛ نوشته جعفر سبحانی، مقاله درآمدی تأسیسی بر فلسفه اصول فقه؛ نوشته علی‌اکبر رشاد، مقاله فلسفه اصول فقه، نوشته علی عابدی شاهرودی و …

توضیحات بیشتر »

ساختار مبتنی بر حجت، دید اصولی را وسیع‌تر می‌کند

فقه نظام، اختصاص به یک یا چند باب ندارد/ در رویکرد حداقلی، فقه نظام قابل تصویر نیست/ اگر حکومت همراه نباشد، فقه در لابلای کتب می‌ماند

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای تبویب علم اصول، ساختارهای متعددی پیشنهاد شده است که پیش از این، در مجله «تحول ساختاری دانش اصول» به آنها پرداخته شد. یکی از این ساختارها، ساختار مبتنی بر حجت است. در این خصوص، با آیت‌الله سید نورالدین شریعتمدار جزائری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به گفتگو نشستیم. او در این گفتگو، به بیان مزایای ساختار مبتنی بر حجت پرداخت. اجتهاد: آیا ساختارهای متعدد مطرح در دانش اصول، تفاوت‌هایی را به لحاظ روش استنباط یا نتایج فقهی مترتب بر آن ایجاب می‌کنند؟ شریعتمدار جزائری: روشن است که اسلوب‌ها و ساختارهای مختلف در استنباط …

توضیحات بیشتر »

چرا از فلسفه علم اصول، سخنی نمی‌گوئیم؟/ صادق آملی لاریجانی

چرا از فلسفه علم اصول، سخنی نمی‌گوئیم؟/ صادق آملی لاریجانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله آملی لاریجانی را اگرچه عموم مردم به ریاست قوه قضائیه می‌شناسند، اما او سالها پیش از آن، در حوزه علمیه قم به تدریس خارج فقه و اصول می‌پرداخت. علاقه او به مباحث اصول فقه اما آن‌قدر بود که چندی بعد، مجله‌ای تخصصی در رابطه با این دانش، به نام «پژوهش‌های اصولی» را بنیان نهاد. او در سرمقاله اولین شماره از این مجله، به جایگاه شناسی علم اصول می‌پردازد و البته در میانه آن، بحث از اهمیت «فلسفه اصول فقه» را به میان می‌آورد. در زیر، گوشه‌هایی از یادداشت وی در رابطه با اهمیت دانش نوپای «فلسفه …

توضیحات بیشتر »

«فلسفه علم اصول فقه»/ علی عابدی شاهرودی

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مهم‌ترین مقالات موجود درزمینه فلسفه اصول فقه، مقاله علی عابدی شاهرودی است. او در زمره اولین پژوهشگران عرصه فلسفه اصول فقه به شمار می‌آید. در این مقاله، به کلیات و بایسته‌های فلسفه اصول فقه می‌پردازد. گزارشی کوتاه از این مقاله، ازنظر شما می‌گذرد. در ابتدای این مقاله بعد از تعریف فلسفه اصول فقه، از توصیفی یا توصیه‌ای بودن این علم سخن رانده‌شده است. به نظر نویسنده، فلسفه‌های مضاف علاوه بر اینکه به شناخت ساختار، ماهیت، روش، غایت و مبادی علم مضاف‌الیه خود می‌پردازد، نگاه بیرونی به این علم را نیز مدنظر دارد و به‌عنوان ناظر …

توضیحات بیشتر »

فلسفه اصول و فلسفه فقه، قلمرو مشترکی ندارند/ فلسفه اصول، ده سرفصل اساسی دارد

فلسفه اصول و فلسفه فقه، قلمرو مشترکی ندارند/ فلسفه اصول، ده سرفصل اساسی دارد

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، دانش نوپائی است که تنها در سالهای اخیر اندکی بدان پرداخته شده است. همین امر موجب شده تا بسیاری از زوایای آن مغفول بماند. شاید بتوان یکی از مهم ترین مسائل مرتبط با این دانش را تبیین دقیق قلمرو مسائل آن دانست. در این میان، برخی از فضلای قم، اهتمام فراوانی در تبیین مباحث این دانش به خرج داده‌اند. یکی از این افراد، حجت‌الاسلام دکتر سعید ضیائی‌فر، عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. او که به گفته خود، بیش از هفت سال است که به این دانش …

توضیحات بیشتر »

ساختارهای ارائه‌شده برای فلسفه علم اصول ناقص است

غفلت از فقه، سپردن مردم به سکولاریسم است/ لزوم تولید توضیح‌المسائل نهادی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله علی‌اکبر رشاد مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران در دومین کارگاه آموزشی پژوهشی فلسفه علم اصول که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، به تبیین ساحت و ساختار فلسفه علم اصول پرداخت. در ادامه گزارش تفصیلی سخنان این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه تهران را می‌خوانید. موضوعی که برای بحث این‌جانب پیشنهادشده بود، نقد ساختارهای فلسفه علم اصول بود که چون بنده فقط به وجود یک ساختار در این عرصه قائل هستم، این موضوع را نپذیرفتم و ترجیح بر این شد که ساحت …

توضیحات بیشتر »

معرفی تفصیلی مجموعه فلسفه علم اصول نگاشته آیت‌‌الله آملی لاریجانی/ محمدصالح حائری

معرفی تفصیلی مجموعه فلسفه علم اصول نگاشته آیت‌‌الله آملی لاریجانی/ محمدصالح حائری

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدصالح حائری، استاد حوزه علمیه قم و رئیس مرکز نشر آثار رئیس قوه قضائیه است. وی به همراه جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم، از سال ۱۳۸۸، تدوین مجموعه سی‌جلدی «فلسفه علم اصول» برگرفته از درس‌های آیت‌الله صادق آملی لاریجانی را آغاز کرده است. وی در این یادداشت، به معرفی تفصیلی این مجموعه که تاکنون سه جلد از آن منتشر شده است می‌پردازد. انتشارات مدرسه علمیه ولی‌عصر از زمستان سال ۱۳۹۳ شمسی و در طی دو سال، سه مجلد از مجموعه «فلسفه علم اصول» را به جامعه علمی کشور تقدیم کرده است. این اثر به قلم …

توضیحات بیشتر »

فلسفه علم اصول، قطعاً یک علم است نه عرصه مطالعاتی/ فلسفه اصول به خلاف اصول، ایدئولوژیک نیست!

فلسفه علم اصول، قطعاً یک علم است نه عرصه مطالعاتی/ فلسفه اصول به خلاف اصول، ایدئولوژیک نیست!

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول را برخی به رسمیت می‌شناسند و برخی دیگر نه؛ اما در میان کسانی که برای آن اهمیت قائل هستند نیز هنوز معلوم نیست که فلسفه علم اصول، صرفاً یک عرصه مطالعاتی است یا آن‌که در قامت یک «دانش» ایفای نقش می‌کند. حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی اما به‌شدت، از علم بودنِ آن دفاع می‌کند. او که علاوه بر مسؤولیت سازمانی، به لحاظ شخصی نیز در زمره دغدغه‌مندان فلسفه علم اصول به شمار می‌آید، حاصل سال‌ها تدریس و پژوهش در زمینه فلسفه علم اصول را در این گفتگو به میان …

توضیحات بیشتر »

نگرشی بر فلسفه اصول فقه/ عبدالحمید فرزانه

نگرشی بر فلسفه اصول فقه/ عبدالحمید فرزانه

اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالحمید فرزانه عضو هیئت‌علمی دانشگاه شیراز است. وی در سال ۱۳۸۷ مقاله‌ای در خصوص نگرشی بر فلسفه علم اصول می‌نویسد. این مقاله در مجله علمی پژوهشی فقه و تاریخ تمدن اسلامی به چاپ رسیده است. در زیر، گزارشی از مقاله وی، ارائه شده است. نویسنده در چکیده مقاله خود می‌نویسد: در حقیقت، هر دانشی باید فلسفه و دلیلی برای پیدایش و توسعه‌ی ابعاد مختلف آن وجود داشته باشد. یکی از علوم اسلامی که فلسفه نیز دارد، اصول فقه است. فلسفه اصول فقه، دانشی است که به‌نقد چیستی، ساختار، روش، مبادی، موضوعات، ادله و غایات اصول فقه …

توضیحات بیشتر »

منابع استدلال در فلسفه اصول فقه/ علی شمشیری

ضرورت معرفی اصول فقه شیعی در قالب‌های آکادمیک/ حسن انصاری

اختصاصی شبکه اجتهاد: در دانش فلسفه اصول فقه، کمتر از منابع استدلال در خود این دانش گفتگو می‌شود. یادداشت پیش رو اما به منابعی که به عنوان دلیل بر مباحث فلسفه اصول فقه مورد استفاده دانشیان این علم قرار می‌گیرد گفتگو می‌کند. اکثر دانشوران فلسفه علم اصول، مسائل مطروحه در این علم را به چند بخش تقسیم می‌کنند: کلیات فلسفه علم اصول، مباحث قطع و یقین، مباحث مربوط به عقل، حکم و اعتبار و الزام، مباحث مربوط به سیره و عرف، مباحث زبانی مربوط به الفاظ و معانی، مباحث تفسیری و فهم کتاب و سنت و ارتباط علم اصول با …

توضیحات بیشتر »

مرزهای مشترک فلسفه اصول با فلسفه فقه، مانع از تفکیک این دو علم نیست

فقها باید به تک تک نتهای موسیقی ورود پیدا کنند!/ دوران «علامه»ها گذشته است/ «اجتهاد متوسط» را همه پذیرفته‌اند!

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوت‌های آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفه‌های مضاف به فقه و اصول را داشته است، در این گفتگو، به بیان تفاوت‌های دانش فلسفه اصول با دانش فلسفه فقه می‌پردازد. مشروح این گفتگو به قرار زیر است. اجتهاد: آیا فلسفه علم فقه با اصول فقه یکی است؟ در صورت …

توضیحات بیشتر »

فلسفه اصول فقه، تصویر جامعی ندارد!/ سید منذر حکیم

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه ‌النبویه» در حوزه علمیه قم و پایه‌گذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه ‌المصطفی ‌العالمیه است. او همچنین سرپرستی گروه تحقیق کتاب «الاصول‌ العامه‌ للفقه ‌المقارن» تألیف شهید سیّد محمدتقی حکیم را نیز به عهده داشته و علاوه بر آن، آراء مرحوم آیت‌الله عبدالهادی فضلی را نیز مورد مداقه قرار داده است. سالها تدریس سطوح عالی اصول و فقه در حوزه علمیه قم و نگارش کتب متعدد در این حوزه، وی را یکی از مهم‌ترین صاحب نظران دانش اصول فقه قرار داده است. او در این یادداشت شفاهی، به …

توضیحات بیشتر »

درآمدی تأسیسی بر فلسفه اصول فقه/ علی‌اکبر رشاد

اولویت نظام‌پردازی فقهی، مطابق اقتضائات اجتماعی ـ سیاسی عصری

اختصاصی شبکه اجتهاد: از بزرگ‌ترین علمایی که وارد مسئله تازه تأسیس فلسفه علم اصول فقه شده است، استاد علی‌اکبر رشاد است. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مقاله تأسیس بر مبادی فلسفه اصول فقه به‌تفصیل مباحث تاریخی در مبادی پژوهی را مطرح کرده و به کلیات آن پرداخته است. در انتها نیز طرح‌واره پیشنهادی خود را نسبت به فلسفه علم اصول فقه ارائه داده است. در زیر گزارشی از این مقاله، تقدیم می‌گردد. تمایز مبادی ممتزجه و غیرممتزجه؛ راهکار حل اختلاف علمای اصول پیشینه مدخل نگاری در علوم مختلف از مباحثی است که ابتدا چندصفحه‌ای از نوشتار را به …

توضیحات بیشتر »

فلسفه اصول فقه، توصیف یا توصیه؟

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوپدید بودن دانش فلسفه اصول فقه، سوالات و پرسش‌های بسیاری را پیرامون آن پدید آورده است؛ پرسش‌هایی از قبیل چیستی این دانش، چرائی لزوم پرداخت به آن، تفاوت آن با سایر مبادی دانش اصول و … . یکی از این پرسش‌های این است که آیا این دانش، از مقوله توصیف است یا از مقوله توصیه؟ به دیگر سخن، آیا فلسفه اصول فقه، در زمره مبادی تصوری دانش اصول فقه جای می‌گیرد یا در زمره مبادی تصدیقی آن. برای پاسخ به این پرسش، با حجت‌الاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات مشهد گفتگو کردیم. مشروح این …

توضیحات بیشتر »

رئوس ثمانیه فلسفه علم اصول/ مهدی هادوی تهرانی

به‌جای انگشت اتهام، از دستاوردهای علمی حوزه «حمایت» و «بهره‌برداری» کنید

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از بهترین مقاله‌هایی که درزمینه دانش نوبنیاد فلسفه اصول‌فقه نگاشته شده است، فلسفه علم اصول‌فقه است. آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در این مقاله، ابتدا از ضرورت این علم سخن گفته، سپس آن را به بخش‌هایی تقسیم نموده و در هر بخش به‌تفصیل وارد می‌شود. گزارشی اجمالی از این مقاله، از نگاه شما می‌گذرد. در این نوشتار، ابتدا ضرورت توجه به فلسفه‌های مضاف به‌طور عام و از پس آن، توجه به فلسفه علم اصول‌فقه به‌طور خاص موردتوجه قرارگرفته است. نویسنده البته، به مهم‌ترین تأثیر فلسفه اصول‌فقه بر اصول‌فقه که …

توضیحات بیشتر »

چون اصول فقه مهم است، باید به فلسفه آن نیز پرداخته شود

ما هم از همین حوزه‌ها آمده‌ایم؛ پاسخ رئیس دستگاه قضا به اشکالات و انتقادات مراجع

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله آملی لاریجانی اگرچه با عنوان ریاست قوه قضائیه در میان مردم شناخته می‌شود، اما سالها پیش از آن، نگارش مجموعه فلسفه علم اصول را آغاز کرده بود. او در مراسم رونمایی از چند جلد از این مجموعه چند ده جلدی که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ قم برگزار شده بود، به بیان بایسته‌های فلسفه اصول فقه و تلاشهای خود در کتابی که نگاشته است پرداخت. گزیده‌ای از بیانات وی به قرار زیر است. اصول، دانشی عقلی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علم اصول، عقلی بودن این علم است؛ علمی نیز که به‌واسطه عقلی بودن ایجاد می‌شود، نیازمند …

توضیحات بیشتر »

در اصول فقه، نباید تسلیم روش تجربیِ مرسوم شد

تولید دانش و مهارت متناسب با جامعه، موجب کارآمدی حوزه علمیه است

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بسیار مهم و کاربری در علم اصول فقه، کارکرد روش تجربی استقرائی در علم اصول است. اینکه آیا این روش، در علم اصول از کارکرد بالایی برخوردار است یا اینکه چنین روشی مختص به علوم دقیقه، مثل فلسفه و ریاضیات است، محل خلاف است. در این خصوص، گفتگویی با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین، دکتر علیرضا پیروزمند، انجام‌گرفته است. وی قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول گروه روش فرهنگستان علوم اسلامی است. وی همچنین در باب اندیشه سیاسی دارای تأملاتی است که برخی از آن‌ها در کتاب «نظام معقول» چاپ و …

توضیحات بیشتر »

توصیه‌هایی برای توسعه علم اصول فقه/حسنعلی علی‌اکبریان

جزئیاتی از پروژه «حجیت و کارآمدی»

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ‌والمسلمین دکتر حسنعلی علی‌اکبریان، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی، در مقاله‌ای تحت عنوان «توصیه‌هایی برای توسعه علم اصول فقه» به تبیین فلسفه‌ی علم اصول پرداخته است. این مقاله در مجله‌ی پژوهش و حوزه، شماره ۲۷ به چاپ رسیده است. نوشتار حاضر گزارش مختصری از این مقاله است. علی‌اکبریان، در مقدمه مقاله، ابتدا به سیر تحول علم اصول در طول تاریخ شیعه پرداخته و سپس سؤالی را مطرح کرده که اصول فقه موجود در سیر تکاملی خود به چه تحولاتی نیاز دارد؟ در پاسخ به این سؤال بیان‌شده که چون علم اصول، علمی آلی برای …

توضیحات بیشتر »

مبادا مباحث تحلیلی صرف فلسفه علم اصول، بر مباحث ثمره‌دار غلبه پیدا کند

اگر جوایز «برنده باش» را اسپانسر می‌دهد، مصداق قمار نیست/ برخی بازیهای فکری را مصداق «لعب» نمی‌دانند/ خروج از مصداق قمار، به معنای حلیت پول حاصل از آن مسابقه نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا مدیر گروه «دانش‌های وابسته به فقه» پژوهشگاه علوم و فرهنگ اندیشه است. با وی در مورد فواید و چالش‌های فلسفه علم اصول به گفت‌وگو نشستیم. وی با اشاره توهماتی که در این خصوص است ابعاد این موضوع را شفاف نمود. او معتقد است پیش از هر کاری در فلسفه علم اصول، ابتدا می بایست معنای دقیق آن را روشن کرد. به باور عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، بسیاری از توهمات، ناشی از فهم نادرست معنای فلسفه علم اصول است. اجتهاد: فلسفه علم اصول به چه معناست؟ خادمی کوشا: ابتدا لازم …

توضیحات بیشتر »

فلسفه‌های مضاف، نگهدارنده علوم هستند/ فلسفه اصول، تجمیع مسائل دانشهای دیگر نیست

نهی از عمل اصحاب رس، به جهت جشن گرفتن نوروز نیست/ مبلغان دینی نباید فرصت نوروز را تبدیل به تهدید کنند/ نهی قرآن از خندیدن، به معنای مرجوحیت شادی نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، دانش نوپائی در حوزه‌های علمیه است. دانشی که بسیاری از اصولیان و فقه پژوهان، هنوز از ابواب و کارایی‌های آن بی‌خبرند. در رابطه با کارایی‌ها و چالش‌های فلسفه علم اصول، باحجت‌الاسلام دکتر محمدعلی ایازی، استاد برجسته حوزه علمیه و عضو هیئت‌علمی دانشگاه مفید گفتگو کردیم. او که بیشتر به پژوهش‌های قرآنی‌اش شهره است، سال‌هاست که در عرصه فقه و اصول به‌خصوص مسائل نوپدید، دستی در آتش دارد و نگاشته‌های فراوانی را به خامه آورده است. شاگرد آیت‌الله مطهری و وحید خراسانی، در این گفتگو سعی دارد تصویر دقیق‌تری از فلسفه علم اصول را به …

توضیحات بیشتر »

تمایز منابع فلسفه علم فقه با منابع فلسفه علم اصول/ علی شمشیری

«روش‌های کشف ملاک» و «الگوریتم اجتهاد» در پنجمین کارگاه آموزشی و پژوهشی«فلسفه علم اصول»

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه‌های مضافِ به علوم، علومی پسینی و درجه دومی هستند که علوم مضاف الیه را از نگاه بیرونی مورد مداقه قرار می‌دهند. فلسفه هر علمی به معنای گسترده خود، تاریخِ آن علم، مبادی تصوری و تصدیقی علم، روش‌شناسی و ارتباط آن علم مضاف الیه با دیگر علوم را بحث می‌کند. ازاین‌رو فلسفه علم فقه و فلسفه علم اصول فقه به تاریخ فقه و اصول، مبادی تصوری و تصدیقی که در علم فقه و اصول نیاز است و به روش‌هایی که در این دو علم برای رسیدن به گزاره‌ها و مسائل بیان گردیده است، می‌پردازند. با توجه به …

توضیحات بیشتر »

معرفت‌شناسی علم فقه؛ آیا اصلاً فقه عصری معنا دارد یا پارادوکسیکال است؟

معرفت‌شناسی علم فقه؛ آیا اصلاً فقه عصری معنا دارد یا پارادوکسیکال است؟

شیوه‌های زیستن در انحصار زیست مدرن نیست. بنابراین همچنان می‌توان به سراغ فقه رفت و پیشنهاد پیامبر را کشف کنیم و براساس آن زندگی کنیم. پس من به دنبال فقه‌شناسی و معرفت‌شناسی فقه، به‌مثابه یک دانش و معرفت؛ نه به‌مثابه یک پدیده روان‌شناختی یا پدیده اجتماعی یا نهاد اجتماعی و… هستم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «چهارمین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه از سوی مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید علی طالقانی، …

توضیحات بیشتر »

«اجتهاد» در کشاکش مذاهب، از منبع معرفت تا روش کسب معرفت

ظرفیت لازم برای الگوریتم اجتهاد، وجود ندارد!

در پیدایش اجتهاد، دو خط وجود داشته است: اجتهاد در مقابل تشریع، اجتهاد در چارچوب شریعت و برای فهم آن. اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در جبهه دوم بودند./ محقق حلی یک‌تنه تعریف جدیدی از اجتهاد را وارد ادبیات فقه نکرده است. در میان گفتگوهای ما و اهل‌سنت ما به یک اتفاق رسیده بودیم که استنباط ما باید ریشه در کتاب و سنت داشته باشد./ توسعه اجتهاد به قلمروی غیرمصرحات در شیعه و سنی یک مکانیزم با دو منطق دارد. به همین خاطر ممکن است در نتیجه متفاوت شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و …

توضیحات بیشتر »

ثبت‌نام سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی «فلسفه علم اصول» آغاز شد

تمایز منابع فلسفه علم فقه با منابع فلسفه علم اصول/ علی شمشیری

«سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این کارگاه یک روزه که به همّت مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) و گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی تشکیل خواهد شد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهای خراسانی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد با موضوع «اجتهاد در کشاکش مذاهب، از منبع معرفت تا روش کسب معرفت»» حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سعید ضیائی‌فر، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی پژوهشگاه …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky