دیدگاه و گزارش

با توجه به آمار بالا و رو به رشد سقط جنین قانونی و نیز آمارهای تکان دهنده و غیررسمی از وضعیت سقط‌های غیر قانونی و با در نظر گرفتن اشتباهات زیاد در طرح غربالگری سلامت جنین که به صورت میدانی قابل مشاهده است، سؤال این است که با استناد به قاعده نفی عسر و حرج، در چه صورت و با چه شرایطی می‌توان از لحاظ فقهی و قانونی، به جواز سقط جنین که فرضی که بقای جنین موجب حرج و مشقت شدید برای دیگران خصوصاً برای مادر باشد، حکم کرد؟

علامه طباطبائی به‌روشنی بر حق حاکم یا حکومت اسلامی برای دخالت در قلمرو اختیارات افراد ازجمله در امور خانواده تصریح کرده است و نظریۀ «منطقه الفراغ» از آیت‌الله صدر در ادامه و در راستای همین نگاه و ظاهراً برخاسته از آن بوده است.

پشت بسیاری از ازدواج‌های بچه‌ها، فقر، نابرابری، عدم تحصیل، حاکمیت ایدئولوژی مردسالار و استیلای مردانه وجود دارد که معتقد است بچه‌ها باید توسط همسر یا پدر حمایت شوند. این خانواده‌ها ترجیح می‌دهند از ترس تجاوز جنسی یا حاملگی خارج از ازدواج، زودتر دختر خود را به اصطلاح از خانه بیرون کنند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام قدرت‌ الله انصاری، پژوهشگر ارشد مرکز فقهی ائمه اطهار و از اساتید حوزه علمیه قم است. با او که چند سالی است مدیریت پروژه موسوعه فقهی «احکام الطفل و ادلّتها» را به عهده داشته و به‌تازگی نگارش این مجموعه ۹ جلدی را با گروهی از محققین به پایان رسانده است، در رابطه با حکم ارتباط جنسی با کودک بدون رضایت او و با اذن ولی گفتگو کردیم

«ویژگی و معیار غذای حلال و طیب»؛ «معیار حلیت گوشت و فرآورده‌های آن»؛ «قواعد فقهی مرتبط با فرآورده‌های حلال»؛ «طهارت و نجاست در فرآورده‌های حلال» و «مسائل مستحدثه در فرآورده‌های حلال» محور شریعت این همایش را تشکیل داده است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌‌الله فاضل مالکی، از شاگردان آیت‌الله سید محمدباقر صدر و از مبارزان قدیمی انتفاضه در عراق و انقلاب اسلامی در ایران است. وی پس از مراجعت اجباری از عراق، در درس آیات عظام تبریزی و وحید خراسانی شرکت نمود و پس‌ازآن، خود کرسی تدریس سطوح عالی و خارج را بنا نهاد.

برخی شروط ضمن عقد مانند حق طلاق یا حق حضانت فرزند مربوط به زمانی هستند که زن و شوهر می‌خواهند از هم جدا شوند اما برخی شروط مانند حق مسکن مربوط به زمان صلح و آشتی هستند که به نظر می‌رسد اجبار زن برای استفاده از این شروط به صلح خانواده ضربه می‌زند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: گذر زندگی در طول زمان دستخوش تغییرات شگرفی شده است گاه با انواع سنت‌ها در هم آمیخته و گاه در فضای مدرنیته سنت‌ها رنگ باخته و معنای خود را از دست داده است اما آنچه با گذر صدها سال هنوز رنگ و بوی تازه‌ای دارد توصیه‌های دینی است که سینه به سینه از پیامبر خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) نقل شده و گردباد زمان نیز نتوانسته بر آن تاثیر بگذارد.

شبکه اجتهاد: خانواده، سازنده‌‏ترین واحد اجتماع محسوب می‏شود و ثبات و سلامت جامعه در گرو سلامت خانواده است؛ به‏‌طوری که می‏‌توان گفت اولین شرط داشتن جامعه‌‏ای سالم و پویا، سلامت و پایداری خانواده است. دین مبین اسلام همواره بر اهمیّت تشکیل خانواده تاکید داشته است.

این تقابلی که میان تداعی آزاد و حزمت اذلال نفس احساس می‌شود، به نظر می‌رسد تقابل بدوی است و با بازخوانی متون دینی و با شناخت فرایند روان تحلیل گری، فهمیده می‌شود تقابلی وجود ندارد.

پزشک می‎تواند از نظر پزشکی نقصان را احراز و بیان کند ولی اینکه این مساله به حد حرج یعنی به حد ضیق برسد نیز باید از سوی عرف تائید شود؛ در اینجا این فرع فقهی را می‎توان بیان کرد که اگر پزشکی جنینی را فاقد العقل تشخیص داد نیز جواز سقط جاری نمی‎شود. نکته بعد آن است که در تعارض فقه و قانون در این زمینه چه باید کرد؛

دولت باید میان افرادی را که صلاحیت نداشته، درسی نخوانده و علمی درباره طب ندارند با افرادی که سوابق درخشانی داشته و مطالعات و تجربیات ارزنده‌ای دارند تفاوت قائل شود؛ نه اینکه همه را به طور کلی دفع کند.

یک عده‌ای سراغ طب شیمیایی رفتند و منتظر ماندند که نقض و ابرام‌ها از آن‌طرف بیاید و یک عده‌ای هم سراغ طب سنتی رفتند و یک عده‌ای هم سراغ طب اهل‌بیت و پیامبر رفتند. خیلی زود این نتیجه به دست آمد که طب اسلامی جلوتر است و این چیزی است که الآن مشهود به این‌همه مراجعات و تأثیرات و درمان‌هاست؛ و این قابل‌انکار نیست.

کاظمی، کارشناس حقوق زن در اسلام گفت: در پرتو شناخت مقاصد شریعت و دستیابی به رده بندی آن می‌توان بسیاری از تعارض‌های موجود در عرصه حقوق خانواده و اجرای آن را بر طرف ساخت.

مسأله تعدد زوجات هم از احکامی است که به بدنه جامعه اسلامی مربوط است و بسیار خوب است که مسأله به فقه حکومتی و اختیارات حاکم حواله شود. درواقع، همان‌طور که اصل حکم، مسلم است، بهتر است وارد شدن در فروعات آن از منظر فقه حکومتی باشد چون در احکام حکومتی حاکم اختیارات خود را اعمال می‌کند؛ بدون این‌که به اصل حکم دست بزند.

اشتغال بانوان به خودی خود، مردود نیست؛ مهم این است که نباید به عنوان اصل و یک ارزش اجتماعی و در صدر اولویت‌های زنانه به شمار بیاید.

آیت‌الله مرتضوی شاهرودی گفت: همان‌گونه که پس از انقلاب مباحث فقهی مهمی همچون حدود و دیات احیا شده و مورد اهتمام حوزه‌های علمیه و جامعه قرار گرفت، موضوع «فقه خانواده» نیز می‌تواند جایگاه شایسته‌ی خود را بیابد.

در روش ترغیبی، تشویق و آماده‌سازی افراد برای تغییر رفتار از طریق اصرار، تشویق و آموزش‌های جذاب همگانی با بهره‌گیری از گروه‌های مرجع و تاثیرگذار در جامعه با در نظر گرفتن مسایل روان‌شناختی و زیبایی‌شناختی، باید از اهمیت ویژه برخوردار باشد.

آیت‌الله صدر مرجع تقلید بود، اما بر روزه‌گرفتن کودکان سال اولی اصرار نداشت و تأیید پزشک را شرط روزه‌داری می‌دانست.

در این جستار بر آنیم تا به بررسی فقهی مسؤولیت ناشی از انتقال بیماری به همسر بپردازیم. چراکه از یک طرف بررسی راه‌حل‌هایی که می‌تواند در جهت امکان جبران خسارت قربانیان انتقال بیماری مقاربتی مفید باشد، ضروری به نظر می‌رسد و از سوی دیگر منبعیت شریعت اسلامی‌ برای قانون‌گذاری در نظام حقوقی ایران، بررسی فقهی مسأله فوق‌الذکر را ضروری می‌کند.

مسائلی که شهید مطهری با آن روبرو بود سه دسته است یک دسته مسائل ناشی از جهل به معارف اسلامی، یک سری مربوط به شبهات ناظر بر احکام اسلامی و بخشی هم مربوط به برداشت‌های غلط نسبت به زن بود.

ما باید به نظر کارشناسان این فن اعتماد بکنیم، این که بیایم دیدگاه خودمان را بیان کنیم و مثلا بگوییم زردک مصرف کنید ولی هویج فرنگی نخورید و در ادامه این را ربطش بدهیم به اینکه استعمار این کار را کرده است، این‌ها بعضا مقداری ما را مورد تمسخر هم قرار می‌دهند، می‌گویند این حرف‌ها چیست که می‌زنید؟ این را باید مقداری دقت کنیم.

برای ایجاد سدی استوار برابر سیل پرقدرت طلاق، نیاز به راه‌کارهای عملیاتی است که پشتوانه‌ای علمی و منطبق بر آمار واقعی داشته باشد.

نظریه جنسیتی علامه طباطبایی(ره) که ذیل برخی آیات سوره مبارکه بقره، نساء و نور صورت بندی شده است، مبنای اصلی اکثر مباحث و مطالعات اسلامی حوزه زنان و خانواده پس از ایشان می‌باشد. شبکه اجتهاد: علامه سید محمد حسین طباطبایی(ره) بدون شک بزرگ ترین اندیشمند شیعه در دوران معاصر است که تفسیر المیزان به عنوان جامع ترین اثر علمی ایشان، …

در لسان قانون اشتغال برای بانوان حق است و مرد نیز علی الاطلاق نمی‌تواند او را از این حق محروم کند. در بعد فقهی نیز ما نظریه آیت‌الله سیستانی را ترجیح می‌دهیم که خروج زن از منزل شوهر علی الاطلاق حرام نیست بلکه محدود به مسائل منافات پیدا کردن با استمتاع مرد است که این مسائل فقهی مرز محدودی دارد …

مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی با هدف مشاوره دینی و فرهنگی در امور فرزندخواندگی و فرزند پذیری و پاسخگویی به سؤالات محرمیت در قم آغاز به کار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام حسن عالمی طامه، مؤلف کتاب «بررسی راه‌های محرمیت از دیدگاه فقه امامیه» در گفت وگو با رسا از از راه اندازی مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه …

ویژه‌نامه‌‌‌ی «بررسی وضعیت فقهی، فرهنگی حضور زنان در ورزشگاه‌؛ راهبردها و راهکارها» در ۵ محور خلاصه مدیریتی، نمایه تاریخی، بررسی فقهی و فرهنگی حضور زنان در ورزشگاه‌ها، ملاحظات و سیاست‌ها و راه‌کارها تنظیم و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، اهمیت این موضوع به سبب این است که مساله حضور زنان در ورزشگاه‌ها از جنبه‌های مختلفی قابلیت تاثیرگذاری بر …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی با بیان این که هیچ ترازویی برای تعیین میزان درد در حیوانات وجود ندارد، گفت: نمی‌توان معتنا به نبودن ایذاء را ملاک جواز مهندسی ژنتیک بر روی حیوانات دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام محمدرضا جباران، عضو هیأت علمی گروه اخلاق اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و‌اندیشه اسلامی، در نشست تخصصی ملاحظات اخلاقی در روش‌های …

حکمت‌نیا با بیان این‌که عدم سیاستگذاری و تصمیم‌گیری صحیح به عقب‌ماندگی در فناوری منجر می‌شود گفت: ایجاد ادبیات فقه و حقوق مهندسی ژنتیک مقدمه پیشرفت این فناوری است. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش فقه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته هفتم اسفندماه سال جاری از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با همکاری ستاد زیست‌فناوری، انجمن علمی بیوتکنولوژی و انجمن …

باید مشخص شود که حوزه در مسائل مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و… حرفی برای گرفتن دارد یا نه؟‌ و اگر دارد، آیا این حرف با نظام در تضاد است؟ در چنین صورتی کجا باید حرفش را مطرح کند؟ صحبت من این است که نظام ولایت فقیه این اجازه را به شما نمی‌دهد! به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رضا عیسی‌نیا عضو …