مسأله تعدد زوجات هم از احکامی است که به بدنه جامعه اسلامی مربوط است و بسیار خوب است که مسأله به فقه حکومتی و اختیارات حاکم حواله شود. درواقع، همانطور که اصل حکم، مسلم است، بهتر است وارد شدن در فروعات آن از منظر فقه حکومتی باشد چون در احکام حکومتی حاکم اختیارات خود را اعمال میکند؛ بدون اینکه به اصل حکم دست بزند.
توضیحات بیشتر »جامعه زنان، آلوده وارونگی ارزشها
اشتغال بانوان به خودی خود، مردود نیست؛ مهم این است که نباید به عنوان اصل و یک ارزش اجتماعی و در صدر اولویتهای زنانه به شمار بیاید.
توضیحات بیشتر »«فقه خانواده» باید جایگاه شایسته خود را بیابد/ موضوع درس آینده را به مباحث خانواده اختصاص میدهم
آیتالله مرتضوی شاهرودی گفت: همانگونه که پس از انقلاب مباحث فقهی مهمی همچون حدود و دیات احیا شده و مورد اهتمام حوزههای علمیه و جامعه قرار گرفت، موضوع «فقه خانواده» نیز میتواند جایگاه شایستهی خود را بیابد.
توضیحات بیشتر »۱۲ پیشنهاد کاربردی برای ترویج «حجاب»
در روش ترغیبی، تشویق و آمادهسازی افراد برای تغییر رفتار از طریق اصرار، تشویق و آموزشهای جذاب همگانی با بهرهگیری از گروههای مرجع و تاثیرگذار در جامعه با در نظر گرفتن مسایل روانشناختی و زیباییشناختی، باید از اهمیت ویژه برخوردار باشد.
توضیحات بیشتر »آیتالله صدر توانایی کودک را شرط روزهگرفتن میدانست
آیتالله صدر مرجع تقلید بود، اما بر روزهگرفتن کودکان سال اولی اصرار نداشت و تأیید پزشک را شرط روزهداری میدانست.
توضیحات بیشتر »بررسی ضمان ناشی از انتقال بیماری به همسر از طریق ارتباط جنسی
در این جستار بر آنیم تا به بررسی فقهی مسؤولیت ناشی از انتقال بیماری به همسر بپردازیم. چراکه از یک طرف بررسی راهحلهایی که میتواند در جهت امکان جبران خسارت قربانیان انتقال بیماری مقاربتی مفید باشد، ضروری به نظر میرسد و از سوی دیگر منبعیت شریعت اسلامی برای قانونگذاری در نظام حقوقی ایران، بررسی فقهی مسأله فوقالذکر را ضروری میکند.
توضیحات بیشتر »بازخوانی اندیشههای شهید مطهری در حوزه «زنان»
مسائلی که شهید مطهری با آن روبرو بود سه دسته است یک دسته مسائل ناشی از جهل به معارف اسلامی، یک سری مربوط به شبهات ناظر بر احکام اسلامی و بخشی هم مربوط به برداشتهای غلط نسبت به زن بود.
توضیحات بیشتر »نقد و رد نظرات استاد تبریزیان در خصوص محصولات تراریخته
ما باید به نظر کارشناسان این فن اعتماد بکنیم، این که بیایم دیدگاه خودمان را بیان کنیم و مثلا بگوییم زردک مصرف کنید ولی هویج فرنگی نخورید و در ادامه این را ربطش بدهیم به اینکه استعمار این کار را کرده است، اینها بعضا مقداری ما را مورد تمسخر هم قرار میدهند، میگویند این حرفها چیست که میزنید؟ این را باید مقداری دقت کنیم.
توضیحات بیشتر »تصویری از وضعیت و پیامدهای طلاق و راهکارهایی برای استواری پایههای خانواده
برای ایجاد سدی استوار برابر سیل پرقدرت طلاق، نیاز به راهکارهای عملیاتی است که پشتوانهای علمی و منطبق بر آمار واقعی داشته باشد.
توضیحات بیشتر »«جنسیت» و «خانواده» در نگاه علامه طباطبایی(ره)
نظریه جنسیتی علامه طباطبایی(ره) که ذیل برخی آیات سوره مبارکه بقره، نساء و نور صورت بندی شده است، مبنای اصلی اکثر مباحث و مطالعات اسلامی حوزه زنان و خانواده پس از ایشان میباشد. شبکه اجتهاد: علامه سید محمد حسین طباطبایی(ره) بدون شک بزرگ ترین اندیشمند شیعه در دوران معاصر است که تفسیر المیزان به عنوان جامع ترین اثر علمی ایشان، غنی ترین و مهم ترین منبع فهم قرآن را در اختیار دین پژوهان و محققان علوم اسلامی قرار داده است. از طرفی نیز مطالعات اسلامی در حوزه مباحث جنسیت و خانواده به یقین وامدار آثار و دیدگاههای علامه طباطبایی(ره) در …
توضیحات بیشتر »تبیین «حق تحصیل» و «اشتغال زنان» از منظر فقه و حقوق
در لسان قانون اشتغال برای بانوان حق است و مرد نیز علی الاطلاق نمیتواند او را از این حق محروم کند. در بعد فقهی نیز ما نظریه آیتالله سیستانی را ترجیح میدهیم که خروج زن از منزل شوهر علی الاطلاق حرام نیست بلکه محدود به مسائل منافات پیدا کردن با استمتاع مرد است که این مسائل فقهی مرز محدودی دارد و گسترده نیست. بنابراین نمیتوان زن را از حق اشتغال محروم کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست تخصصی انجمن علمی دانشجویی مطالعات زنان دانشگاه ادیان و مذاهب با موضوع «بررسی حق تحصیل و اشتغال زنان از منظر حقوق و …
توضیحات بیشتر »ارائه یک هزار و ۲۵۴ راه محرمیت در مؤسسه آشیانه پرتو مهر نبوی
مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی با هدف مشاوره دینی و فرهنگی در امور فرزندخواندگی و فرزند پذیری و پاسخگویی به سؤالات محرمیت در قم آغاز به کار کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حسن عالمی طامه، مؤلف کتاب «بررسی راههای محرمیت از دیدگاه فقه امامیه» در گفت وگو با رسا از از راه اندازی مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی با هدف پاسخگویی به سؤالات محرمیت و فرزندخواندگی در قم خبر داد. مسؤول مؤسسه فرهنگی هنری آشیانه پرتو مهر نبوی که خود از استادان و پژوهشگران حوزه علمیه قم است، خاطرنشان کرد: یکی از اهداف این مؤسسه …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی-فرهنگی حضور زنان در ورزشگاهها؛ راهبردها و راهکارها
ویژهنامهی «بررسی وضعیت فقهی، فرهنگی حضور زنان در ورزشگاه؛ راهبردها و راهکارها» در ۵ محور خلاصه مدیریتی، نمایه تاریخی، بررسی فقهی و فرهنگی حضور زنان در ورزشگاهها، ملاحظات و سیاستها و راهکارها تنظیم و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، اهمیت این موضوع به سبب این است که مساله حضور زنان در ورزشگاهها از جنبههای مختلفی قابلیت تاثیرگذاری بر فضای عمومی و نیز وجهه بینالمللی کشورمان را دارد. موضوع حضور زنان در ورزشگاهها و تماشای مسابقات از جنبههای فقهی، حقوقی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی و بینالمللی قابل بررسی است و تصمیمات احتمالی که در این خصوص اتخاذ میشوند، توانایی …
توضیحات بیشتر »ایذاء غیر معتنابه نمیتواند ملاک جواز مهندسی ژنتیک حیوانات باشد
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی با بیان این که هیچ ترازویی برای تعیین میزان درد در حیوانات وجود ندارد، گفت: نمیتوان معتنا به نبودن ایذاء را ملاک جواز مهندسی ژنتیک بر روی حیوانات دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمدرضا جباران، عضو هیأت علمی گروه اخلاق اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، در نشست تخصصی ملاحظات اخلاقی در روشهای تولید و بکارگیری حیوانات تراریخته که در پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی قم برگزار شد، اظهار داشت: مهندسی ژنتیک در جهان امروز ضروری است ولی از طرف دیگر نمیتوانیم ملاحظات اخلاقی این موضوع را نادیده بگیریم. او خاطرنشان کرد: موضوع بهره …
توضیحات بیشتر »ادبیات فقهی حقوقی مناسب مقدمه پیشرفت زیستفناوری است
حکمتنیا با بیان اینکه عدم سیاستگذاری و تصمیمگیری صحیح به عقبماندگی در فناوری منجر میشود گفت: ایجاد ادبیات فقه و حقوق مهندسی ژنتیک مقدمه پیشرفت این فناوری است. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش فقه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته هفتم اسفندماه سال جاری از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با همکاری ستاد زیستفناوری، انجمن علمی بیوتکنولوژی و انجمن علمی ژنتیک ایران در قم برگزار خواهد شد. دبیرخانه همایش فقه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته در این باره با دکتر محمود حکمتنیا دبیر علمی همایش گفتگو کرده است که حاصل این گفتگو را در ادامه میخوانید: ضرورت برگزاری همایش …
توضیحات بیشتر »گپوگفت صریح با دکتر عیسینیا درباره استقلال حوزه و کتاب جدیدش
باید مشخص شود که حوزه در مسائل مختلف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و… حرفی برای گرفتن دارد یا نه؟ و اگر دارد، آیا این حرف با نظام در تضاد است؟ در چنین صورتی کجا باید حرفش را مطرح کند؟ صحبت من این است که نظام ولایت فقیه این اجازه را به شما نمیدهد! به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر رضا عیسینیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگی اسلامی، در گفتگویی با مباحثات از کتاب جدیدش با عنوان «استقلال حوزه علمیه و دولت جمهوری اسلامی ایران» و مسائل پیرامونی آن سخن گفته است که در ادامه میخوانید. لطفا دربارهی چرایی و چگونگی …
توضیحات بیشتر »ارزیابی اخلاقی «فقه» و «حقوق خانواده»/ در فضای خانواده قواعد حقوقی باید به حداقل برسد
هرچند میان حقوق و اخلاق اسلامی تلازمی نیست، ولی تنافی میان این دو نیز دور از انتظار است. شریعتی که صاحب آن برای تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شده است، چگونه ممکن است احکام و قواعد غیراخلاقی تشریع کند؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی «ارزیابی اخلاقی فقه و حقوق خانواده» از سوی حلقه تخصصی مطالعات زن و خانواده با همکاری مرکز مطالعات بینا رشتهای پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی، با حضور اساتید برجسته حوزوی و دانشگاهی چندی پیش در سالن فرهنگ این پژوهشگاه برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین فرج الله هدایتنیا استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیأت علمی …
توضیحات بیشتر »ارزیابی وضعیت حقوقی و قضایی ازدواج و طلاق در ایران
عضو هیأت علمیدانشکده حقوق دانشگاه تهران میگوید در قوانین ما هیچ تفاوتی فیمابین حقوق و تکالیف زن و مرد وجود ندارد؛ شریعت ما اصول اساسی و غیرقابل خدشه و غیرقابل انکار و بسیار روشنی در این زمینه دارد، همچنین مطالبی که در این خصوص مطرح میشود، به دلیل عدم مطالعه است. متأسفانه مطالب دینی و قوانین متخذه از شرع، در کشور ما با تعصب و با نگرشی منفی بررسی میشود، به گزارش شبکه اجتهاد، بحث «ازدواج برابر» در چند سال اخیر از مباحثی است که توسط جریانهای دفاع از حقوق زنان دنبال میشود، این مفهوم ناظر بر برابری کامل زن …
توضیحات بیشتر »شورای فقهی زنان؛ شورایی مسکوت!
با توجه به اینکه برخی از مشکلات موجود در حوزه زنان و خانواده منشأ فقهی دارند، شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس رهنمودها و ارشادات رهبر انقلاب تصمیم گرفت شورایی تخصصی در خصوص مسایل زنان و خانواده تأسیس کند تا به حل این مشکلات بهصورت مبنایی بپردازد؛ اما با گذشت چند سال از خبر راهاندازی این شورا، هنوز در رابطه با نحوه فعالیتهای این شورا و جزییات آن اطلاعرسانی نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در اواخر دوره هفتم مجلس شورای اسلامی، تعدادی از نمایندگان زن مجلس و اعضای شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورای …
توضیحات بیشتر »تفاوت دیدگاههای علامه طباطبایی و شهید مطهری درباره حقوق فردی و اجتماعی زنان
شهید مطهری در مورد مناسبات خانوادگی میگوید اسلام حقوق مشابهی را برای زن و مرد تعیین نکرده، اما حقوق این دو سرجمع با یکدیگر برابر است. درصورتیکه علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۲۲۸ سوره بقره بهگونهای آیه را تفسیر میکنند که بحث از برابری ارزشی آنگونه که شهید مطهری بیان میکنند، مطرح نشود، بلکه هرچه هست تعادل و تناسب است. شبکه اجتهاد: زنان و جایگاه خانوادگی و اجتماعی آنها همیشه به عنوان چالشی جدی شناخته شده و میشود. مبانی دینی و روایی این مناسبات، به درک بهتر آن کمک خواهد کرد. ازاینرو مهرخانه گفتوگویی را با حجتالاسلاموالمسلمین محمدرضا زیبایینژاد، رییس …
توضیحات بیشتر »پروندهای در تشریح موضوع «تراریخته» و بررسی فقهی آن
زیستفناوری میتواند راهحلی کلیدی برای رشد روزافزون تقاضا برای غذا در جهان باشد. لذا بهرهبرداری هدفمند از زیستفناوری با رعایت تمامی جنبههای ایمنی و اخلاقی مربوطه منجر به افزایش تولید مواد غذایی و بهرهوری قابلتوجه خواهد شد. بررسی دیدگاهها و نظریات فقهی مصرف محصولات تراریخته حاصل از مهندسی ژنتیک ما را به مسائل اخلاق زیستی مربوطه و چگونگی استفادهی صحیح رهنمون خواهد کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در یازده سال گذشته دومیلیارد هکتار از اراضی جهان زیر کشت محصولات تراریخته رفته و نیز در ۲۰ سال گذشته بیش از ۱۵۰ میلیارد دلار برای کشاورزان سود داشته است. پیشرفت این فناوری …
توضیحات بیشتر »دستهبندی مطالعات دینی درباره زنان و مبانی امام موسی صدر
مهدی مهریزی میگوید: از منظر امام موسی صدر، اسلام بر اساس شریعت اصولی را وضع کرده که با توجه به تحول جامعه میتوان قوانین شریعت را نیز متحول کرد و به باور امام صدر باید قوانین رایج اسلامی درباره زنان را بازخوانی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی «زن در دیدگاه امام موسی صدر» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی مهریزی استاد حوزه و دانشگاه، عصرچهارشنبه هفتم مهر، به همت انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری پژوهشکده اسناد و اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد. دراین نشست حجتالاسلام مهریزی مطالعات دینی درباره زنان را به …
توضیحات بیشتر »نقد کتاب بررسی راههای محرمیت از دیدگاه فقه امامیه
یکی از عمومیترین وظایف دینی و شرعی در پایبندی به احکام روابط زن و مرد در هر دو حوزه تحقق ازدواج شرعی و آثار آن و نیز مرز حلال و حرام نگاه و تماس زن و مرد، به صورت عام و حکم فرزندخوانده به صورت خاص، به شمار میرود. این کتاب تلاش کرده در سه بخش کلی، چنین شناختی را بر پایه ادله و گفته فقیهان به دست دهد، اما گرفتار ضعفها و خطاهای قابل توجه و گاه غیرقابل گذشت شده است. شبکه اجتهاد: در ترسیم مناسبات میان زن و مرد از نگاه اسلامی، دو عنوان «ازدواج» و «پوشش و …
توضیحات بیشتر »از ایجاد نهضت فراگیر ملی برای تسهیل ازدواج تا ارتقاء معیشت و اقتصاد خانوادهها
آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی سیاستهای کلی «خانواده» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شده است، ابلاغ کردند. به گزارش شبکه اجتهاد از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای کلی خانواده که به رؤسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به این شرح است: بسماللهالرحمنالرحیم سیاستهای کلی خانواده خانواده واحد بنیادی و سنگ بنای جامعه اسلامی و کانون رشد و تعالی انسان و پشتوانه سلامت و بالندگی و اقتدار و اعتلای معنوی کشور و نظام است و …
توضیحات بیشتر »نظام سازی تربیتی با استفاده از احکام فقهی
شناختن انواع مسایلی که در حوزه تعلیم و تربیت وجود دارد و در نتیجه موضوعاتی که فقه باید به دنبال یافتن حکم آنها باشد و نیز تحلیل تربیتی احکام فقهی، نیازمند تخصص در زمینه علوم تربیتی است که در دنیای امروز دانشی گسترده بوده و به دلیل شدت تأثیر آن در جنبههای مختلف زندگی بشر از اهمیت و جایگاه ویژهای در رشتههای علوم کاربردی برخوردار است. شبکه اجتهاد: رابطه بین آموزههای دینی و علوم انسانی، تحت عنوان کلیتری قرار میگیرد که امروزه در کلام جدید به بحث «رابطه علم و دین» شهرت یافته است؛ این بحث در علم کلام، طبیعتا …
توضیحات بیشتر »فقه تربیتی؛ آداب مشترک تعلیم و تعلّم
جلد هفتم «فقه تربیتی» با زیرموضوع «آداب مشترک تعلیم و تعلم» از آثار آیتالله علیرضا اعرافی منتشر شد . به گزارش خبرنگار اجتهاد، این اثر با تحقیق و نگارش احمد امامی راد و نظارت سیدنقی موسوی در ۳۲۴ صفحه توسط انتشارات موسسه اشراق و عرفان به چاپ رسید. در مقدمه ناشر چنین آمده است: فقه تربیتی به مثابه دانش نوپا در مطالعات تربیتی و بابی جدید در فقه، درصدد بررسی مسائل مربیان و متربیان در محیطها و تعیین حکم شرعی آنان است. فضای کلاس و رابطه معلم و دانش آموز از دیرباز مورد توجه اندیشوران تعلیم و تربیت بوده و …
توضیحات بیشتر »گزارشی از سمینار تخصصی بینالمللی حقوق بشر اسلامی
سمینار تخصصی بینالمللی حقوق بشر اسلامی با حضور مهمانان داخلی و خارجی آیات و حججاسلام اعرافی، فاضل لنکرانی، رشاد، علیدوست، خلیلی، دکتر اسماعیلی، دکتر میمول احسن خان، دکتر حافظ عباس در قم برگزار شد و مهمانان حاضر دیدگاههای خود را پیرامون حقوق بشر اسلامی، در قالب سخنرانی علمی ارائه دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار تخصصی بینالمللی حقوق بشر اسلامی صبح سهشنبه دوازدهم مردادماه سال جاری، به همت موسسه الحکمه وابسته به جامعه المصطفی و با همکاری ستاد حقوق بشر ایران در سالن شهید عارف حسینی مدرسه عالی امام خمینی(ره) برگزار شد و مدیر حوزههای علمیه ایران و رئیس المصطفی، …
توضیحات بیشتر »مبانی و موضوعات حرمت ابدیه نکاح از منظر فقه فریقین
این رساله پس از طرح کلیات، حرمت ابدی نکاح به سبب قرابت، حرمت ابدی نکاح به سبب عقد نکاح، حرمت ابدی نکاح به سبب انحلال نکاح و حرمت ابدی نکاح به سبب وطی در پنج فصل به نگارش در آمده است. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان، توسط حجتالاسلام مصطفی رفسنجانی با موضوع «مبانی و موضوعات حرمت ابدیه نکاح از منظر فقه فریقین» هفته گذشته و با حضور جمعی از طلاب و اساتید حوزه علمیه خراسان دفاع شد. طلبه سطح چهار حوزه علمیه خراسان با توجه به اینکه، شارع مقدس محدودیتها و موانعی برای ازدواج …
توضیحات بیشتر »بررسی احکام و حقوق زوجه غائب مفقود الاثر در مذاهب اسلامی
بدون شک یکی از اسباب انحلال نکاح، موت یکی از زوجین است. این امر در مرگ واقعی بدون اشکال خوانده میشود اما در اینکه موت فرضی که با تحقق شرایطی از جمله طولانی بودن مدت غیبت زوج صورت میپذیرد، حکم موت واقعی را دارد و موجب انحلال نکاح میگردد یا به انشای طلاق از سوی ولی غایب و یا حاکم نیازمند است؛ اختلاف نظر میباشد. این رساله با اثبات اینکه موت فرضی کفایت نکرده و نیاز به انشای طلاق دارد، به بررسی احکام میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین رساله سطح ۴ حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی احکام وحقوق …
توضیحات بیشتر »جای مسائل فقهی زیست محیطی بسیار خالی است
عضو فرهنگستان علوم، جای مسائل فقهی زیست محیطی را بسیار خالی دانست و یادآور شد: فقها باید در رساله های خود یک باب را به بیان مسائل شرعی محیط زیست اختصاص دهند و بر حق الناس بودن آن تاکید بورزند. کسی که مقید به نماز اول وقت است، باید برای دفن زباله های خود نیز برنامه دینی داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدمصطفی محقق داماد، حقوق دان برجسته دانشگاه شهید بهشتی در دوازدهمین نشست تخصصی توسعه با موضوع «الهیات محیط زیست با تکیه بر دیدگاه اسلام» که در سازمان مدیریت و برنامهریزی گیلان برگزار شد، با اشاره به سابقه ۱۴۰ ساله …
توضیحات بیشتر »