درس گفتارهایی در حقوق شهروندی با حضور اساتید حوزه و دانشگاه سروش محلاتی، محمدرضا بهشتی و محمدحسن ضیایی فر برگزار میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، در این درس گفتارها بناست فقه سیاسی شیعه و حقوق شهروندی، چالشهای شکلگیری حقوق شهروندی در دیدگاه فلاسفه، بیگانگی ایرانیان با حقوق شهروندی، امکان اخلاقی حقوق شهروندی در جامعه دینی مورد بحث و بررسی قرار گیرد. استاد سروش محلاتی مدرس حوزه علمیه قم، شنبه ۲۶ تیرماه ساعت ۱۰ تا ۱۲ و ۱۴ تا ۱۶؛ دکتر محمدرضا بهشتی استاد دانشگاه تهران سه شنبه ۲۹ تیرماه ساعت ۱۴ تا ۱۶ و ۱۶ تا ۱۸ و دکتر محمدحسن …
توضیحات بیشتر »میزان فطریه و کفاره طبق اعلام دفاتر مراجع تقلید
دفاتر آیات عظام خامنهای، مکارم شیرازی، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی مبلغ کفاره و زکات فطره امسال را اعلام کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، زکات فطره یا فطریه معادل با سه کیلوگرم قوت غالب مورد استفاده مسلمانان است که به طور معمول بر اساس مبلغ برنج یا گندم محاسبه میشود. بر کسی که خودش فقیر نباشد، واجب است برای خود و تمام کسانی که تحت تکفل او هستند زکات فطره را بپردازد. دفتر آیتالله خامنهای و آیتالله مکارم شیرازی میزان کفاره هر مد طعام در سال ۹۵ را برای هر نفر ۲ هزار تومان و زکات فطره امسال …
توضیحات بیشتر »مطالعه تطبیقی سبب مجمل با رویکردی بر قانون مجازات اسلامی
برای شناسایی مسئولیت هر شخص سه رکن؛ ضرر، فعل زیانبار و رابطۀ سببیت میان فعل و زیان وارده باید وجود داشته باشد. در این میان رکن سوم اهمیت ویژهای دارد و عدم اثبات آن بهمنزلۀ عدم مسئولیت است. احراز این رابطه در فرضی که عامل زیان، بین افراد معینی مجمل باشد، بسیار دشوار است؛ برخی در این فرض بهعلت عدم اثبات رابطۀ سببیت بین ضرر واردشده و فعل شخص معین، به عدم مسئولیت قائل شدهاند که عادلانه بهنظر نمیرسد؛ اما در اینجا فرض بر این است که رابطه سببیت وجود دارد و در نتیجه مسئولیت اثباتپذیر بوده و تنها مسئلۀ مورد توجه این است که افعال زیانآور بهطور همزمان محقق شده، بهگونهای که استناد ضرر به هر یک از اشخاص محتمل است. لذا با اثبات مسئولیت، در زمینۀ جبران خسارت روشهای مختلفی پیشنهاد شده است؛ برخی تخییر قاضی در انتخاب مسئول را پذیرفتهاند، برخی قائل به مسئولیت بیتالمال دربارۀ پرداخت خسارت شدهاند، برخی نیز معتقدند برای تعیین مسئول نهایی باید از طریق قرعه اقدام کرد. گروه دیگری بیان کردهاند که با استناد به قاعدۀ عدل و انصاف، میتوان مسئولیت را بین همۀ افراد، توزیع و تسهیم کرد. از نظر قوانین موضوعه تکلیف قضیه بهصراحت بیان نشده، اما تحلیل موضوع و وجود برخی زمینهها در رابطه با سبب مجمل در قانون مجازات اسلامی (مواد ۴۷۷ و ۴۷۹) و امکان تسری این مباحث به مسئولیت مدنی سبب مجمل نشان میدهد که تساوی مسئولیت عاملین زیان با اندیشۀ حمایت از زیاندیده و عدالت توزیعی ضرر، تناسب بیشتری دارد.
توضیحات بیشتر »بررسی دامپینگ و مقابله با آن در نظام حقوقی اسلام و ایران
امروزه تجارت آزاد، به یکی از مهمترین مباحث تجاری بینالمللی در سطح جهان تبدیل شده و کشورها خواسته یا ناخواسته با این موج فراگیر همگام شدهاند. با اینحال، تبعیت از اصل تجارت آزاد و کاهش موانع تعرفهای، بسیاری از کشورها را با خطر افزایش دامپینگ مواجه کرده است. دامپینگ بهعنوان یکی از نتایج منفی تجارت آزاد، ابزاری است برای رقابت نامشروع که شماری از شرکتها برای گسترش بازار خارجی از آن استفاده میکنند که در مواردی، بخشهای تولیدی داخلی کشورهای واردکننده را به نابودی میکشاند. هرچند ساختار اقتصادی ایران امکان تحقق دامپینگ را تا حد بسیاری منتفی کرده، با توجه به اینکه کشور ما در راستای الحاق رسمی به سازمان تجارت جهانی، مکلف به پذیرش نظام تجارت آزاد و به تبع آن کاهش تعرفه در برخی موارد است، این سیاست هرچند نه الزاماً اما در مواردی، صنایع کشور ما را با خطر دامپینگ مواجه میکند. این در حالی است که در حال حاضر کاملترین قانون در زمینۀ مبارزه با دامپینگ مصوبۀ هیأت وزیران سال ۸۶ است که قانون مزبور نیز در تطابق با موافقتنامۀ ضد دامپینگ سازمان تجارت جهانی نقصانهایی دارد. نگرش نظام حقوقی اسلام به تجارت بر پایۀ معنویت و فضیلت تنظیم میشود و در کتابهای فقهی معمولاً بر تجارتی تأکید شده است که از روی عدل و انصاف انجام گیرد، زیرا هدف تجارت فراهم کردن وسایل رفاه عمومی در جامعۀ شرعی است. دامپینگ که از جملۀ رویّههای غیرمنصفانۀ تجارت تلقی میشود، بر مبنای برخی قواعد فقهی مانند قاعدۀ لاضرر، قاعدۀ سوءاستفاده از حق و اخلال در نظام اقتصادی امکان بررسی و تحلیل دارد، بهگونهای که منع از آن را میتوان از ادلۀ شرعی استنباط کرد.
توضیحات بیشتر »گستره گواهی و شهادت زن در اسلام
در زمان کنونی، یکی از مسائل چالشبرانگیز و مورد توجّه جامعه (اعم از داخل و خارج) مسأله تساوی یا عدم تساوی حقوق زنان در اسلام است که القائات نابجای خصم هم تحت عنوان جنگ نرم، بر ایجاد تردید و شبهه در این خصوص، نقش فزایندهای داشته است و از جمله مصادیق مورد بحث در حقوق زنان، مسأله شهادت زن مطرح گردیده است. صرفنظر از اینکه مبحث شهادت زنان، از مقوله تکالیف محسوب میشود نه حقوق، در این مقاله، سعی شده کنکاشی در خصوص اصل شهادت زنان و مصادیق پذیرش آن صورت گیرد. لذا با مراجعه به منابع شرعی و با اندک تأمل و تدقیق در منابع مذکور احراز میگردد که اولاً: شهادت زنان در جمیع امور، اعم از مالی و غیرمالی البته با تفاصیلی، پذیرفته میشود و مستثنیات عدم پذیرش آن به موارد معدودی، محدود میگردد آن هم به دلیل حفظ شخصیت و کرامت انسانی در زن، ابتناء موازین اسلام بر تخفیف، ارفاق و یا حکمتهای خاص بهعنوان مثال، اصل عدم اشاعه فحشاء در حدود عرضی و ... ، ثانیاً: عدم تساوی عددی شهود زن و مرد، بنا به نص آیه شریفه و بهدلیل خصوصیت عارضی اقتضائی، منحصر در امور مالی است و در سایر امور، بین شهود از نوع زن و مرد، بحث عدم تساوی عددی منتفی است.
توضیحات بیشتر »ظرفیتهای فقه در تولید الگوها و قواعد سبک زندگی
ما معتقدیم جهتگیری کلی فقه ارائه قواعدی است که غایتالغایات آن نیل ما به سعادت اخروی و کمال وجودی است. این نظریه، نظریه کلامی یا اعتقادی فقه است و دین آن را ارائه کرده است و با تکیه بر آن نظریه فقه را تأسیس کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر گفتاری از دکتر سیدحسین شرفالدین، عضو هیئت علمی مؤسسه امام خمینی (ره) است که در ویژه نامه همایش علمی ـ پژوهشی سبک زندگی اهل بیت(ع) به چاپ رسیده است. او با بیان مراحل دستیابی به سبک زندگی برگرفته از فقه، چهار مرحله را برای استنباط سبک زندگی از …
توضیحات بیشتر »رویکرد «مقاومت» در فقه شیعه/ مبارزه با ظلم، محوریترین اصل در حوزه فقه سیاسی
بنابر فقه شیعه دفاع از مظلوم مورد تأکید است، یعنی فقه شیعه عبور از کنار مظلوم را برنمیتابد، در این فقه سرنوشت همه مسلمانان به یکدیگر گره خورده است و نمیتوان بیاعتنا از کنار یکدیگر عبور کرد، بخصوص اگر مسلمان باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، مدرس درس خارج فقه، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مؤلف کتابهایی همچون «نظارت بر قدرت در فقه سیاسی»، «مصلحت در فقه سیاسی شیعه» و «نقد نگرشهای حداقلی در فقه سیاسی» در گفتگویی نگاه اسلام و فقه شیعه به مبارزه با ظلم و مقاومت برابر آن را به …
توضیحات بیشتر »فقهِ مقارن گامی در حجیت سازی فقه فرامذهبی
آیا میتوان از یک فقه فرامذهبی یا حداکثری سخن گفت؟ آیا میتوان ضمن به رسمیت شناختن گفتمانهای حداقلی در دانش فقه از یک گفتمان غالب حداکثری درون دینی سخن گفت که بتواند بسیاری از متدینان و مؤمنان را پوشش دهد و گامی در کاهش اختلافها از یک سو و حذف تئوری تکفیر و تفسیق دیگران از سوی دیگر بردارد؟ شبکه اجتهاد: شواهد تاریخی نشان میدهد که فقه شیعی و سنی از همان اوائل شکل گیری علاوه بر رویکرد درون مذهبی دغدغه هم سویی و دیالوگ با دیگر مذاهب فقهی را نیز به عنوان یک رویکرد مورد توجه قرار داده است. …
توضیحات بیشتر »اختلافات فقهی سود علیالحساب و قطعی
عضو شورای فقهی بانک مرکزی و عضو جدید شورای عالی بورس درخصوص اختلافات فقهی سود علیالحساب و قطعی گفت: کل سود از محل سپردههای سرمایهگذاری متعلق به سپردهگذاران و نه بانک است. وقتی بانکی سود علیالحساب توزیع میکند و آخر دوره سود قطعی بالاتری بدست میآورد، باید آن را حتماً بین سپردهگذاران توزیع کند. به گزارش شبکه اجتهاد، با نزدیک شدن به زمان برگزاری مجامع، شرکتها ملزم به ارائه گزارش فعالیت خود شدهاند. در این بین بانکها و موسسات اعتباری نیز با ابلاغ صورتهای مالی جدید از جانب بانک مرکزی در سال گذشته موظف به ارائه و افشای اطلاعات طبق …
توضیحات بیشتر »تخریب محیط زیست نوعی افساد فیالارض است
مرجع تقلید شیعیان با بیان اینکه بسیاری از افراد به اخلاق در برابر محیط زیست بی اعتنا هستند و نمیدانند یک وظیفه اسلامی است، بیان کرد: مطابق دستورات متعدد اسلام در برابر محیط زیست و جهان آفرینش وظیفه و مسئولیت داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله مکارم شیرازی در بیست و چهارمین برنامه چشمه معرفت که از شبکه دوم سیما پخش شد، در ادامه مبحث بخشهای اخلاقی به تبیین اخلاق نسبت به طبیعت و جهان آفرینش پرداخت و اظهار داشت: از نظر اسلام، انسان نسبت به محیط زیست مسئولیت دارد؛ برخی از عوامل محیط زیست سبب حیات بشر است؛ نور …
توضیحات بیشتر »مؤسس حوزه؛ پایهگذار مبارزه با اسرائیل
به جرأت میتوان گفت آیتالله شیخ عبدالکریم حائری، مقابله با اشغال سرزمین فلسطین را از مهمترین امور دین و همردیف با مسئله حجاب میدانست. دخالت آیتالله حائری در این قضیه، نشان از آن دارد که وی به علت رهبری عامه مسلمین در ایران، وظیفه و تکلیف خود میدانست که از طرف خود و ملت مسلمان ایران نسبت به هجوم یهودیان به فلسطین موضعگیری کند. شبکه اجتهاد: بحران اسرائیل هر روز وارد مرحله جدیدی میشود و تقابل این رژیم با اسلام به شکل علنی بر همگان آشکار شده است. در این بین این سؤال جدی مطرح است که علمای اسلام در …
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات فقهی سومین شماره دوفصلنامه «الجودی»
به همت انجمن علمی فقه و حقوق شافعی؛ شماره سوم دوفصلنامه علمی – تخصصی «الجودی» با چندین مقاله فقهی و حقوقی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره سوم دو فصلنامه علمی – تخصصی الجودی (پژوهشهای علوم اسلامی) به صاحب امتیازی انجمن علمی فقه و حقوق شافعی دانشگاه مذاهب اسلامی به چاپ رسید. بنابراین گزارش، «حیلههای فقهی در عقود» نوشته دکتر محمود ویسی، «بررسی فقهی وقف پول و اوراق بهادار در مذاهب خمسه» نوشته دکتر افتخار دانش پور و فهیمه مروی، «پایان اسارت در فقه و حقوق بینالملل (مطالعه موردی آن در جنگ ایران و عراق)» نوشته عبدالصمد …
توضیحات بیشتر »تأکید مجدد رهبرانقلاب بر لزوم کاهش مجازات حبس
حضرت آیتالله خامنهای، برنامهی محوری و زمانبندی برای اجرای برنامهها، پیشگیری از جرم و اصلاح قوانین را از دیگر الزامات با اهمیت بسیار بالای قوهی قضائیه و خروجی مطلوب این قوه برشمردند و با تأکید مجدد بر لزوم کاهش مجازات حبس گفتند: باید با استفاده از افراد صاحبنظر و کارشناسان مجرب، برای مجازاتهای جایگزین زندان برنامهریزی و طراحی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، عصر روز گذشته در دیدار رئیس و مسئولان قوهی قضائیه، سلامت دستگاه قضا و تلاش مستمر برای جلب رضایت مردم را وظیفهی مهم و هدف اساسی قوهی قضائیه خواندند و …
توضیحات بیشتر »امنیت سیاسی افراد و مرجع آن در فقه امامیه
مقوله امنیت و به ویژه امنیت سیاسی، در همه جوامع امروزی به عنوان یکی از مولفه های اصلی حقوق بنیادین افراد مورد توجه قرار می گیرد و ماهیتی حقوق بشری به خود گرفته است. نوشتار حاضر با توجه به این اهمیت، درصدد بازشناسی مقوله امنیت سیاسی و مهم ترین رکن آن ذیل عنوان «مرجع امنیت» در آموزه های فقه سیاسی شیعه است.
توضیحات بیشتر »فتوای معیار در قانونگذاری در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران (نگاهی دوباره به مفهوم اعلمیت در منظومه فقه حکومتی شیعه)
«قانون گذاری» در هر نظام حکومتی بی تردید مبتنی بر مبانی فکری- فلسفی آن نظام است و بر جهان بینی خاص آن نظام استوار می شود. بر همین اساس، در یک جامعه اسلامی، باید دستورات شرعی ملاک قانون گذاری قرار گیرند تا آن قوانین برای مردم جامعه اسلامی حجیت داشته باشد. در این تحقیق ضمن بیان مختصری از پیشینه تاریخی بحث، به بررسی احتمالات مختلف در باب فتوای معیار در قانون گذاری پرداخته ایم که این احتمالات عبارت اند از: فتوای مشهور فقها، فتوای مبتنی بر احتیاط، فتوای فقیه اعلم، هر فتوای فقهی و به این نتیجه رسیده ایم که با توجه به مبانی فقهی، فتوای فقیه اعلم به حجیت نزدیک تر است. سپس با اشاره به معیارهای «اعلمیت» در فقه سیاسی به این نتیجه رسیده ایم که در یک حکومت اسلامی، فقیه اعلم همان «فقیه حاکم» است که خبرگان جامعه اسلامی بر اعلمیت او در اداره امور جامعه بر اساس موازین اسلامی گواهی داده اند. در گام آخر و با توجه به مقرره فوق، رویه موجود در نظام جمهوری اسلامی در خصوص فتوای معیار در قانون گذاری تبیین و تشریح شده است و بیان شده که حکم و فتوای فقیه حاکم یا به طور مستقیم و یا با یک تحلیل ثانویه و به واسطه تفویضی که در قانون اساسی مندرج است (تفویض به مجلس در اتخاذ هر فتوای فقهی و تفویض به فقهای شورای نگهبان در اعمال نظر فقهی خویش) ملاک قانون گذاری در جمهوری اسلامی قرار می گیرد و لذا مشروعیت و حجیت قوانین در جمهوری اسلامی، نهایتاً قابل استناد به حکم فقیه حاکم است.
توضیحات بیشتر »بررسی خبر واحد در فقه ابنادریس
اعتقاد به عدم حجیت خبر واحد یکی از اساسی ترین مبانی ابن ادریس در علم اصول است و همین مساله موجب شده است تا آرا و شیوه فقاهت وی، متفاوت از آرای دیگر فقها شود و حتی در مواردی از شذوذ و ندرت سر درآورد. وی روایاتی را که به حد تواتر نرسد یا مجرد از قرائن باشد؛ حجت نمی داند؛ از این رو که این گونه اخبار علم آور نیستند. وی این مبنا را جزء ضروریات فقه امامیه یافته است. این مبنا موجب شده است تا برخی عمل نکردن به اخبار اهل بیت را به او نسبت دهند. لیکن طبق تحقیق، این نسبت صحیح نیست؛ زیرا ابن ادریس علاوه بر خبر متواتر به اخبار آحادِ بسیاری استناد کرده است. می توان گفت در نگاه ایشان خبر واحد به دو قسم، تقسیم می شود. خبر واحدی که ادله دیگر، موید آن است. چنین خبری قطع آور است و می توان بدان عمل نمود و خبر واحدی که بدون موید است و نمی توان بدان عمل نمود؛ هرچند که راوی آن ثقه باشد. نتیجه این که طبق مبنای ایشان، صحت و سقم خبر واحد را باید در عرضه به سایر ادله سنجید.
توضیحات بیشتر »در نظامسازی فقهی یک روش شناسی منقح و مدون استخراج نشده است
در نظامسازی فقهی یک روش شناسی منقح و مدون استخراج نشده است که ما با روشهای مختلف به آزمون و خطا و اصلاح آن بپردازیم بلکه با آن پیش فرض ذهنی که نسبت به نظامسازی فقهی داریم وارد میشویم و دادههای مختلفی که در دانش فقه است مورد واکاوی قرار میدهیم و آن مقدار را که میتواند در طراحی نظام به ما کمک کند، اقتباس میکنیم و آنهایی را که نمیتوانند کنار میگذاریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست درآمدی بر نظامسازی فقهی با تاکید بر آراء شهید صدر(ره) چهارشنبه گذشته در مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع) با مشارکت این …
توضیحات بیشتر »مکتب اصولی امام خمینی(ره) در گفتگو با اندیشوران
درباره مکتب و نوآوریهای اصولی امام خمینی(ره) میخوانید: تأثیر دیدگاه اصولی امام بر اندیشه سیاسی و حکومتی ایشان، نگاه امام به سیره عقلاء، اختلاف دیدگاه امام با مرحوم آخوند، ثمرات نظریه خطابات قانونیه، اندیشههای بلند و کارساز امام در فقه و اصول، سبک و سیاق درس اصول امام و… به گزارش خبرنگار اجتهاد، مکتب اصولی امام خمینی(ره) و نوآوریهای ایشان از جهات مختلفی قابل بحث و بررسی است. حریم امام به مناسبت سالگرد پایان نگارش کتاب شریف «مناهج الوصول»؛ پارهای از اندیشههای اصولی ایشان را در گفتوگو با برخی اساتید مورد توجه قرار داده است. امام تمام بحثها را زیر …
توضیحات بیشتر »مطالعه تطبیقی ماهیت حکم شرعی در دانش اصول
تأمل در حقیقت و چیستی مفاهیم اساسی حوزۀ استنباط و فقه و قانون، بهویژه مفهوم حکم شرعی و قانونی از جمله دغدغههای دیرین اهل نظر دراین زمینه بوده است. اما با وجود اهمیت مبحث، کوشش مؤثری در این زمینه صورت نگرفته است. برای پاسخ به این مطالبه نظریههای سهگانۀ مطرح پیرامون حقیقت حکم، یعنی نظریههای «خطاب»، «جعل» و «اعتباری بودن حکم شرعی» را بررسی میکنیم و ضمن انتقاد از نظریۀ جعل بهواسطۀ عدم لحاظ مراتب جعلناشدنی احکام در تعریف و تحلیل حکم و نظریۀ خطاب بهسبب عدم افادۀ معنای محصل از حقیقت حکم، عنصر اعتبار و تشریع را بنیان اساسی احکام و قوانین دانستهایم که در عین ناظر بودن به مصالح و مفاسد واقعی و نفسالامری، با توجه به مراتب تکوینی
توضیحات بیشتر »امکانسنجی فقهی تحدید مهریه
مشکلات اجتماعی ناشی از مهریههای سنگین و نامعقول بر کسی پوشیده نیست. آنچه شایستۀ بررسی حواهد بود، راهکارهای فقهی و مشروع برونرفت از این چالش اجتماعی است. مسئلۀ تحدید مهریه و تعیین سقفی برای آن از دیرباز در میان فقها مطرح بود. مشهور فقها معتقدند که مهریه سقفی ندارد و تعیین هرگونه سقفی برای آن نامشروع است. در مقابل مرحوم سید مرتضی با استناد به روایتی، سقف مهریه را مهرالسنه میداند و معتقد است که در صورت تعیین مهر زائد بر این میزان، خودبهخود به مهرالسنه بر میگردد. مشهور فقهای امامیه این روایت را بر استحباب حمل کردهاند. در این مقاله با بررسی سندی و دلالی روایت مورد استناد سید مرتضی و قول مشهور امامیه، روشهای مشروعی برای تحدید مهریه و در نهایت راهکارهایی برای برونرفت از این چالش اجتماعی ارائه میشود.
توضیحات بیشتر »تبعیت یا عدم تبعیت ارث خیار از ارث مال
یکی از متفرعات بحث ارث، موضوع تبعیت یا عدم تبعیت ارث خیار از ارث مال است. در مواردی که برخی از ورثه از اصل مال محروم باشند، آیا ایشان از حق خیار متعلق به آن مال نیز محروم خواهند بود؟ در این مسأله نظرات متعددی از سوی فقها ابراز گردیده است. اختلافنظرها ریشه در اختلاف در مفهوم خیار دارد. در این مقاله با پذیرش مفهوم حلی برای خیار و ترسیم استقلال حق خیار از مال و پذیرش ارتباط آن با عقد، نظریه مشهور فقها مبنی بر عدم تبعیت ارث مال از ارث خیار تقویت شده است. با این تحلیل سعی شده است سکوت و اطلاق قانون مدنی حمل بر نظریه مشهور گردد. در پژوهش حاضر دادهها با روش کتابخانهای استخراج و با روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
توضیحات بیشتر »پنج راهکار فقهی انتشار اوراق منفعت پیامهای بازرگانی
مجید پیره کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، جزئیات جلسه اخیر کمیته فقهی این سازمان را تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، کارشناس مالی اسلامی سازمان بورس و اوراق بهادار، با تشریح جزئیات جلسه اخیر کمیته فقهی این سازمان پرداخت و به ایکنا گفت: کمیته فقهی در جلسه اخیر خود موضوع انتشار اوراق منفت بر روی پیامهای بازرگانی و تبلیغاتی را مورد بحث و بررسی قرار داد و در نهایت، اعضای کمیته فقهی با کلیات این موضوع موافقت کردند. وی ادامه داد: به اعتقاد کمیته فقهی سازمان بورس، موضوع پیامها و تبلیغات میتواند به پنج طریق، مبنایی برای …
توضیحات بیشتر »بازخوانی مهمترین مانیفست فقهی داعش
این کتاب همانگونه که از نامش پیداست تبیین ذبح و کشتار از نظرگاه یک نظریه پرداز سلفی است و بررسی این کتاب میتواند نگاه جامعی از فقه جریان نوین سلفی جهادی ارائه دهد. این موضوع از آن رو قابل توجه است که بدانیم این مبانی به همراه آموزههای راهبردی ابوبکر ناجی در «اداره التوحش» توانسته است در اعلان یک «دولت خلافت سلفی» در محدوده جهان اسلام بسیار موثر واقع شود. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدرضا عشوری مقدم، کارشناس و پژوهشگر مسائل گروههای اسلامی طی یادداشتی آورده است: گروه داعش یا «دولت اسلامی» به عنوان گروهی منشعب از جریان «سلفی جهادی» …
توضیحات بیشتر »انتشار اولین شماره نشریه ندای جعفریه با موضوع فقه حکومتی
شماره اول نشریه علمی پژوهشی و خبری ندای جعفریه در اولین شماره خود، موضوع فقه حکومتی را بررسی کرده است، این نشریه توسط مدرسه علمیه جعفریه (ع) حوزه علمیه مشهد منتشر میشود. به گزارش شبکه اجتهاد؛ شماره اول نشریه علمی پژوهشی و خبری ندای جعفریه از سوی مدرسه علمیه جعفریه (ع) مشهد مقدس چاپ و منتشر شد. این نشریه با هدف پاسخگویی نسبت به انجام وظایف محوله و سعی در بازگو نمودن فعالیتهای پژوهشی مدرسه جعفریه و هم چنین ارائه مطالبی علمی که بتواند مفید محققین و پژوهشگران حوزه در ورود به مسائل مستحدثه مانند فقه حکومتی باشد، انتشار یافته …
توضیحات بیشتر »تقدیر علمای اهلسنت از فتاوای وحدت بخش رهبر انقلاب
در پی نشر فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص حرمت تعریض و اهانت به زوجات پیامبر اکرم(ص)، علما و اندیشمندان اهل سنت کشور استقبال گستردهای از این موضوع به عمل آورده و از نگاه حکیمانه و خیرخواهانه رهبر عظیم الشان انقلاب به عنوان منادی وحدت در جهان اسلام تقدیر نمودند. به گزارش شبکه اجتهاد از دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت، چندی پیش نشریه خط حزبالله که از سوی دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری منتشر میگردد، در شماره جدید خود (شماره ۳۶-خرداد ۱۳۹۵)، ضمن نقل دیدار دستاندرکاران همایش «صدف کوثر- تکریم حضرت خدیجه (سلام …
توضیحات بیشتر »کاوشی در موارد اختلافی حد و تعزیر
تفاوت اساسی میان حد و تعزیر در نظام جزایی اسلام امری پذیرفته شده است. با تتبع در نصوص شریفه و عبارات فقها می توان گفت که ضابطه «معین بودن نوع و اندازه حد از سوی شارع و عدم تعیین نوع و مقدار تعزیر و در اختیار حاکم بودن آن» کلیت نداشته و فقها در جرایمی مانند مجامعت با همسر در روز ماه رمضان، ارتداد، افساد فی الارض و ...، از حیث حدی یا تعزیری بودن آن با یکدیگر اختلاف دارند؛ لذا می توان اظهار داشت که در جرایم تعزیری هم سنخ با جرایم حدی، بر اساس قاعده «التعزیر بما دون الحد» لازم است میزان مجازات تعزیری کمتر از مجازات حد باشد، اما نسبت به جرایم نوظهور، این قاعده اطلاق نداشته و بر اساس قاعده «التعزیر بما یراه الحاکم» و با توجه به اطلاق مفهوم تعزیر و از باب رعایت مصلحت جامعه اسلامی و نیز ریشه کن کردن فساد از روی زمین، حاکم اسلامی می تواند در تعیین نوع و مقدار تعزیر مبسوط الید باشد.
توضیحات بیشتر »عرفی شدن دین و فقه به واپسگرایی میانجامد نه پیشرفت
آیتالله سبحانی: عرفى شدن دین به معناى عقلایى شدن احکام مدنى و اجتماعى، سخن مسلکهای استعمارى همچون بهائیت است. بهائىها میگویند: «ما در مسائل اجتماعى و سیاست و نکاح، تابع «بیت العدل» هستیم». در آنجا عقلاى بهائیت جمع میشوند و سرنوشت اجتماع بهائىها را معین میکنند. بنابراین عرفى شدن به این معنا واپس گرایى است نه پیشرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، برخى از آنهایى که چهره دینى دارند اما دینى نیستند، مجدداً مسئلهای به نام عرفى کردن دین یا فقه را مطرح کردهاند. آیتالله شیخ جعفر سبحانی با ذکر مصادیقی از مراجعه فقها به عرف به تبیین معانی عرفی شدن …
توضیحات بیشتر »نقش «ولایت فقیه» در توسعه تمدن اسلامی
اولین شماره دوفصلنامه «اندیشه تمدنی اسلام» با آثار و نوشتاری از آیات عظام و حججاسلام جوادی آملی، حائری شیرازی، سیدصمصامالدین قوامی، احمد رهدار و دیگر اساتید، به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی عباسعلی مشکانی و سردبیری احمد رهدار چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شماره «دوفصلنامه اندیشه تمدنی اسلام» (پاییز و زمستان ۱۳۹۴)، با آثار و نوشتاری از آیات عظام و حججاسلام: جوادی آملی، حائری شیرازی، سیدصمصامالدین قوامی، احمد رهدار، عباس محسنی، سیدصادق حقیقت، عبدالعلی رضایی، محسن ملک افضلی، علی محمدی، یحیی عبداللهی، مهدی نیکبین، سیدمحمدحسین متولی امامی، عباسعلی مشکانی سبزواری، مصطفی سیاسر، عطاالله بیگدلی، سید علیاکبر روحانی، …
توضیحات بیشتر »سلُوک مرجعیت شیعه در وقایع عراق
آیتالله سیستانی سعی کرد با نصایح و هدایتهای ارشادی دولت را به مردم و مردم را به دولت نزدیک کند/ فتوای معروف جهاد کفایی توانست زمینههای روشنی در استرداد مناطق مختلف عراق از دست داعش ایجاد کند/ مرجعیت به خصوص بعد از انفجار گنبدهای حرمین امامین عسگرین(ع) که موج عظیم خشم، پیروان اهل بیت(ع) عراق را فرا گرفت همه را دعوت به آرامش کرد و اعلام کرد که اهل سنت نه فقط برادران ما هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، صباح زنگنه کارشناس روابط بینالملل درباره نقش مرجعیت دینی و آیتالله سیستانی در وقایع عراق گفت: مرجعیت عراق نقش زیادی در …
توضیحات بیشتر »اظهارات جنجالی فقیه مراکشی درباره روزه خواری علنی
اظهارات یک فقیه مراکشی مبنی بر اینکه «روزه خواری علنی در ماه مبارک رمضان جرم نیست» و قانون کیفری نباید در امر عبادات مداخله کند، در محافل عمومی این کشور جنجال به پا کرد؛ این در حالی است که این اقدام درمراکش همواره جرم بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد از «القدس العربی»، «احمد ریسونی» فقیه مراکشی و رئیس سابق جنبش توحید و اصلاح (شاخه تبلیغ حزب عدالت و توسعه؛ حزب اصلی دولت این کشور) با اشاره به قانون جرم بودن روزه خواری علنی در مراکش گفت: قانون کیفری نباید در امر عبادات مداخله کند. باید فرض براین باشد که …
توضیحات بیشتر »