قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب (صفحه 7)

همه مطالب

از علوم انسانی تا فقه الاجتماع/ سید مهدی موسوی

از علوم انسانی تا فقه الاجتماع/ سید مهدی موسوی

شبکه اجتهاد: هر جامعه‌ای متناسب با بنیان‌های معرفتی و نظام ارزشی و معانی فرهنگی مستقر در بیناذهنیت مردم، به تولید شبکه‌ای از علوم توصیفی، تبیینی و تجویزی دست می‌یازد تا از این طریق بتواند به نیازها و خواسته‌های مردم پاسخ مناسب و به روابط انسانی نظم دهد و در معادلات اجتماعی تعادل و توازن ایجاد کند. هرچقدر نیازها و تمنیّات مردم، پیچیده‌تر، متنوع‌تر و گسترده‌تر باشد به میزان درک عالمان و فرهیختگان جامعه از کمیت و کیفیت آن نیازها و تمنیّات، علوم تولید شده در آن جامعه هم پیچیده‌تر، متنوع‌تر و گسترده‌تر خواهد شد و از روابط شبکه‌های منسجم‌تر برخوردار …

توضیحات بیشتر »

«رجال آسان» کتاب شد

«رجال آسان» کتاب شد

کتاب «رجال آسان» با هدف معرفی دانش رجال به زبان ساده در سیزده فصل تدوین یافته و به تمام زوایای این دانش مهم پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «رجال آسان» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی (عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و حدیث) و دکتر ناصر حیدرزاده (دانش‌آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث) می‌باشد. کتاب «رجال آسان» یک اثر کاملا ساده و روان برای نوآموزان در قلمرو علوم حدیث است که با هدف معرفی دانش رجال به زبان ساده در سیزده فصل تدوین شده به تمام زوایای این دانش مهم پرداخته است. مخاطبان اثر با مطالعه آن با «تاریخچه …

توضیحات بیشتر »

حجاب از ضروریات دین و از اولیاتی است که در آن اجتهاد راه ندارد/ حجاب را در افق قانون کیفری فهمیدیم در حالی که باید در قالب قانون مدنی فهم می‌شد/ عفاف و حجاب را نباید به دولت و سیاست گره زد

حجاب از ضروریات دین و از اولیاتی است که در آن اجتهاد راه ندارد/ حجاب را در افق قانون کیفری فهمیدیم در حالی که باید در قالب قانون مدنی فهم می‌شد/ عفاف و حجاب را نباید به دولت و سیاست گره زد

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) گفت: باید امروز حوزه‌های علمیه با صدای بلند به مسئولین بگویند ما در مسئله حجاب از جهت علمی هیچ نقطه کور و مشکلی نداریم، حجاب مثل مسئله موسیقی و غنا نیست که هنوز هم در مورد آن بین بزرگان و مراجع اختلاف است، یک کسی می‌گوید مطلقا حرام است و دیگری قائل به تفصیل است. حجاب یک مسئله ضروری بین همه فقهاست، درباره حجاب حتی بسیاری از جزئیات آن بحث و تردید و سؤال بدون پاسخی وجود ندارد. حجاب از ضروریات دین و از اولیاتی است که در آن اجتهاد راه ندارد! مثل وجوب …

توضیحات بیشتر »

بازخوانی حکم زکات پول به‌مثابه سیاست پولی/ مهدی شایق

بازخوانی حکم زکات پول به‌مثابه سیاست پولی/ مهدی شایق

شبکه اجتهاد: در نگاهی بدوی به حکم زکات، به نظر می‌رسد زکات نوعی مالیات و در نتیجه یک نوع سیاست مالی است. اما دقت در ابعاد و ویژگی‌های منحصر به فرد این حکم الهی، انسان را نسبت به این تشخیص مردد می‌کند. چه آنکه از طرفی زکات تفاوت‌های جوهری با سایر اقسام مالیات دارد؛ و از طرفی دیگر، کارکردی کاملا مشابه با سیاست‌های پولی دارد. در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌گردد. تفاوت‌های زکات و انواع مالیات ۱. زکات پول، به پولی تعلق می‌گیرد که علاوه بر دارا بودن حد نصاب، یک سال به صورت راکد مانده باشد. …

توضیحات بیشتر »

از «شارژ آپارتمان» تا «جواب سلام در گفتگو‌های مجازی»

از «مطالبۀ قیمت روز بهای معامله» تا «خمس سرمایه و ابزار کار»

استفتائات جدید مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب از جمله شارژ آپارتمان»، « هزینۀ مترتب بر مال پیدا شده یا مجهول المالک» و «جواب سلام در گفتگو‌های مجازی» منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (آذرماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۷ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده و به صورت ماهانه به‌روز رسانی می‌شود. هزینۀ مترتب بر مال پیدا شده یا مجهول المالک سؤال۱: آیا هزینه‌‌ها ی احتمالی یافتن مالک و تحویل دادن مال پیدا شده یا مجهول …

توضیحات بیشتر »

حاشیه‌ای بر قاعده کرامت/ محمد متقیان تبریزی

حاشیه‌ای بر قاعده کرامت/ محمد متقیان تبریزی

شبکه اجتهاد: برخی از اساتید و پژوهشگران معاصر، قاعده‌ای با عنوان «کرامت» را طرح می‌کنند که به نظر ایشان می‌تواند مقیَّد اطلاقات و مخصَّص عمومات باشد. هرکدام از ایشان، در استدلال بر این ادعا، راهی را رفته و تقریبی را بیان داشته‌اند. در این میان، برخی بر این باورند که می‌توانند با استفاده از کبرای «ملازمه تکوین و تشریع» این قاعده را اثبات نمایند. یکی از اساتید در جلسه‌ای که اخیراً در یکی از مؤسسات تشکیل شد، با استفاده از کبرای ملازمه، این ادعا را طرح نمود: «با نظر به آیه شریفه ۷۰ سوره مبارکه اسراء “وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ …

توضیحات بیشتر »

جلد دوم کتاب «الشخص الاعتباری» روانه بازار نشر شد

جلد دوم کتاب «الشخص الاعتباری» روانه بازار نشر شد

جلد دوم کتاب «الشخص الاعتباری (به همراه ترجمه و نمودار)» اثر سعید زارعی در ۴۱۶ صفحه به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، این اثر از کتاب‌های فقهی و درسی رایج حوزه‌های علمیه است که مباحث آن را گروهی از صاحب نظران و اساتید حوزه علمیه قم تدوین کرده‌اند. با توجه به آن که این کتاب مشتمل بر طرح مباحثی جدید و تاثیرگذار در مسائل علم فقه است و گاه به لحاظ زبانی پیچیدگی‌هایی در متن عربی وجود دارد، برای تسهیل فهم مطالب، متن این کتاب ترجمه شده و در دسترس علاقه مندان قرار گرفته است. ساختار اثر: جلد اول …

توضیحات بیشتر »

رفتار دو گانه!/ محمدباقر ملکیان

رفتار دو گانه!/ محمدباقر ملکیان

شبکه اجتهاد: کتاب وسائل الشیعه بزرگترین کتاب در زمینه روایات فقهی در حوزه‌های علمیه شیعه است. این کتاب نمونه‌ای کم نظیر و چه بسا بی نظیر از حدیث پژوهی عالمان شیعی است، نمونه‌ای که حتی در حوزه‌های اهل سنت هم با همه عرض و طولش با آن مواجه نیستیم. با این حال همانند همه ساخته‌های دست و ذهن بشری، خالی از اشکال نیست. نمونه‌ای از این اشکالات، عدم مراعات الگوی واحد در موارد متعدد است، که در اینجا به دو نمونه اش اشاره می‌کنم. حر عاملی در تألیف وسائل الشیعه از سبک ابتکاری خاصی پیروی کرده است. او روایات متّحد از …

توضیحات بیشتر »

تمام مصادیق کرامت باید با ادله مستقیم یا غیر مستقیم شرعی ثابت شود/ آقایانی که شعار کرامت می‌دهند، شیپور را از آن طرف می‌زنند/ باید از احکام الهی به محدوده کرامت انسان در پیشگاه الهی پی ببریم نه برعکس

تمام مصادیق كرامت باید با ادله مستقیم یا غیر مستقیم شرعی ثابت شود/ آقایانی كه شعار كرامت می‌دهند، شیپور را از آن طرف می‌زنند/ باید از احكام الهی به محدوده كرامت انسان در پیشگاه الهی پی ببریم نه برعكس

استاد درس خارج قاعده کرامت معتقد است تمام دعواها روی مصداق کرامت است. او می‌گوید: مصداق کرامت را باید از بیانات شرعی به دست بیاوریم؛ ما باید از احکام الهی به محدوده کرامت انسان در پیشگاه الهی پی ببریم نه برعکس. آقایانی که شعار کرامت را می‌دهند شیپور را از آن طرف می‌زنند و اشتباه می‌گویند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «نقد و بررسی جایگاه کرامت انسان در استنباط فقهی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم‌السلام) چندی قبل برگزار شد. این استاد خارج فقه حوزه …

توضیحات بیشتر »

فقه را باید در بستر اداره جامعه دید/ هر تلقی‌ای از فقه نمی‌تواند در خدمت عدالت اجتماعی باشد/ معتقد به حسن ذاتی عدالت و قبح ذاتی بی‌عدالتی هستم

فقه را باید در بستر اداره جامعه دید/ هر تلقی‌ای از فقه نمی‌تواند در خدمت عدالت اجتماعی باشد/ معتقد به حسن ذاتی عدالت و قبح ذاتی بی‌عدالتی هستم

بحث است که فقه در مقوله استقرار عدالت اجتماعی در جامعه چه نقش و کارکردی دارد. اگر فقه می‌خواهد در خدمت بسط عدالت اجتماعی باشد، هر تلقی‌ای از فقه نمی‌تواند کمک‌کار عدالت اجتماعی باشد. برای‌نمونه، اگر فقه کاملاً فردی باشد و وظیفه فقیه را صرفاً استنباط حکم شرعی بداند، کجا می‌تواند فقه را در خدمت بسط عدالت در جامعه و تغییر مناسبات اجتماعی موجود، به‌سمت مناسبات اجتماعی مطلوب قرار دهد؟ اما اگر فقه را ولایی یا حکومتی دیدیم، نه فردی، آنگاه فقه امکان و ظرفیت آن را پیدا می‌کند که در خدمت عدالت قرار ‌گیرد. شبکه اجتهاد: «بازاندیشی عدالت اجتماعی: …

توضیحات بیشتر »

زمینه‌های علمی ـ پژوهشی «فقه رانت» بررسی شد

زمینه‌های علمی ـ پژوهشی «فقه رانت» بررسی شد

استاد دانشگاه مفید تأکید کرد: از مهم‌ترین عوامل رانت امروز، عدم تقارن اطلاعات است. برای نمونه ممکن است شخصی به دلایلی از گرانی ارز اطلاع داشته باشد و از این آگاهی به عنوان فرصتی برای رشد مالی خودش بهره ببرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا یوسفی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید در نشست علمی «فقه رانت» با حضور محققان و پژوهشگران که در پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر برگزار شد، به بررسی زمینه‌های فعالیت فقهی در بحث «رانت» پرداخت و با اشاره به جدید بودن مفهوم رانت حتی در متون قانونی ایران، گفت: رانت یک کلمه وارداتی در …

توضیحات بیشتر »

رویکرد محتاطانه فقه در هوش مصنوعی/ رساله توضیح‌المسائل هوش مصنوعی تدوین شود

رویکرد محتاطانه فقه در هوش مصنوعی/ رساله توضیح‌المسائل هوش مصنوعی تدوین شود

استاد حوزه علمیه قم درباره هوش مصنوعی و دینداری گفت: باید رساله توضیح‌المسائل هوش مصنوعی تدوین شود و فهرستی از واجبات و محرمات استفاده از هوش مصنوعی را در اختیار مخاطبان و جامعه متدین بگذارند؛ چراکه فقه و فقاهت نمی‌تواند نسبت به مسائل اجتماعی کلان بی‌تفاوت باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی رفیع‌پور تهرانی، درباره هوش مصنوعی و زندگی دینی به ایکنا گفت: یکی از فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدیدی که در دوران معاصر مورد توجه و در اختیار عموم قرار گرفته است، هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی دارای ویژگی‌هایی است که برخی از آن‌ها برای دین و دینداری …

توضیحات بیشتر »

عبدالله بن عباس و فقه شیعی

عبدالله بن عباس و فقه شیعی

شبکه اجتهاد: عبدالله بن عبّاس ابن عبدالمطّلب (م ۶۸ق/ ۷-۶۸۶م) در مطالعات اسلامی معاصر معمولًا به عنوان یکی از پایه‌گذاران علوم دینی شناخته شده است. او همچنین یکی از گرداورندگان قرآن به شمار می‌رود که قرائات گوناگونش از آیات، بعدها همگی ثبت و ضبط شد. نقش او به عنوان «پدر علم تفسیر قرآن» نیز غیر قابل انکار است، چنان که از میان صحابه پیامبر (ص)، در حوزه شریعت (فقه و احکام) هم به عنوان یکی از پیشوایان مکتب مکّه به شمار می‌رود. در این میان، نقش وی در باورها و تاریخ فقه شیعه کمتر مورد توجّه قرار گرفته و نگاه …

توضیحات بیشتر »

امتداد فقه الاجتماع تا تبیین رسالت فقه تعلیم و تربیت اسلامی در جامعه‌پذیری فرهنگ دینی/ حسین نیک

امتداد فقه الاجتماع تا تبیین رسالت فقه تعلیم و تربیت اسلامی در جامعه‌پذیری فرهنگ دینی/ حسین نیک

شبکه اجتهاد: جامعه بستر رشد و تعالی انسان در همه ابعاد مادی و معنوی است. تقریبا همه بینش‌ها‌، گرایش‌ها‌ و کنش‌ها‌ی انسانی در ظرف جامعه تحقق پیدا ‌می‌کنند. جامعه شبکه‌‌ای متشکل از ابعاد بسیار پیچیده و در هم تنیده‌‌ از روابط و مناسبات متقابل است که افراد را به هم پیوند می‌دهد. جامعه طیف نظامات کلانی مثل اقتصاد، سیاست، فرهنگ، دین، قومیت و … را شامل می‌شود. ‌‌۱. جامعه و نظامات آن می‌توان در یک تقسیم کلان، نظامات اجتماعی را به نرم افزارها و سخت افزارها تقسیم کرد. منظور از نرم افزار‌ها‌ی اجتماع، سلسله‌‌ای از مفاهیم است که گرچه خودشان …

توضیحات بیشتر »

فقهای بزرگ شیعه در مسئله دفاع از مظلوم مسئله مذهب را لحاظ نکردند/ ناصبی‌گری تعریف بسیار ضیق و تنگی دارد/ حمایت معنوی و حرف زدن که خرجی ندارد!

فقهای بزرگ شیعه در مسئله دفاع از مظلوم مسئله مذهب را لحاظ نکردند/ ناصبی‌گری تعریف بسیار ضیق و تنگی دارد/ حمایت معنوی و حرف زدن که خرجی ندارد!

درمورد کمک به اهل‌سنت، فقهای بزرگ شیعه مانند مرحوم آقا سید محمد کاظم طباطبایی یزدی صاحب عروه در مورد اشغال کشور مسلمان لیبی، مرحوم آیت‌الله ‌‌‌العظمی بروجردی درباره اشغال فلسطین، امام شیخ محمد حسین کاشف الغطاء، مرحوم آیت‌الله ‌‌‌العظمی حکیم و آیت‌الله ‌‌‌العظمی خوئی و خیلی دیگر از مراجع معاصر مانند امام خمینی و مقام معظم رهبری، در مسئله دفاع از مظلوم و کمک به مظلومین مسئله مذهب را لحاظ نکردند و در واقع جان و مال و عِرض مسلمان، با قطع نظر از اینکه مذهبش چه باشد، در شریعت محترم شمرده شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

توضیحات بیشتر »

بررسی اجمالی برخی آرای فقهای حنفی از نظر برخی از علمای اهل سنت/ مهدی نریمانپور

بررسی اجمالی برخی آرای فقهای حنفی از نظر برخی از علمای اهل سنت/ مهدی نریمانپور

اختصاصی شبکه اجتهاد: تتبع در آرای اصولی و فقهی علمای حنفی نشان می‌دهد که فقه حنفی جریانی برخلاف جریان موجود در جهان اهل سنت است؛ زیرا موارد متعددی از آرای علمای حنفی را  نشان می‌دهد که در بخش قابل توجهی از این آراء، رأیی خلاف آرای سایر مذاهب اهل سنت اتخاذ کرده‌اند؛ لذا شاذ و نادرگویی، نامأنوسی و وجود اختلاف شدید در برخی از مبانی فقه حنفی مشاهده می‌شود. یکی از کسانی که متعرض خصیصههای فقه حنفی گردیده است، حافظ نثاء الله زاهدی یکی از علمای معاصر اهل سنت پاکستان است. وی ضمن تحقیق کتاب «نور الأنوار بشرح المنار» تألیف …

توضیحات بیشتر »

فقه تکالیف الزامی کودکان ممیز و مراهق

فقه تکالیف الزامی کودکان ممیز و مراهق

کتاب «فقه تکالیف الزامی کودکان ممیز و مراهق (با تأکید بر جتهاد نص‌محور و عقل‌گرا)» به قلم مصطفی همدانی از سوی نشر حوزه منتشر شد. از امتیازات این کتاب، تحلیل نظری روش شناسی عقل در اجتهاد و نیز ارائه نمونه‌هایی از کارایی عقل مستقل در اجتهاد در بحث فقه کودکان ممیز و مراهق است. گرچه در علم اصول از کارایی عقل به عنوان یکی از ادلۀ اربعه بحث می‌شود؛ اما در میدان فقه بسیاری از بزرگان مانند محقق خویی معتقدند تنها عقل غیرمستقل در اجتهاد کاربرد دارد و عقل مستقل هیچ کارایی در اجتهاد ندارد. این تحقیق علاوه بر تبیین …

توضیحات بیشتر »

درسنامه اندیشه سیاسی اسلام در عصر غیبت و ولایت فقیه

درسنامه اندیشه سیاسی اسلام در عصر غیبت و ولایت فقیه

این اثر، خواننده را با تبینی دقیق از اندیشه سیاسی اسلام و مدل حکومتی آن در عصر غیبت آشنا می‌شود. نگارنده با بیان مسائل مهمی، همچون مبانی نظریه حکومت دینی با تاکید بر نظریه ولایت فقیه برای اداره جامعه در عصر غیبت، شواهد عقلی و نقلی و پشتوانه فقهی، امتیازات نظام ولایت فقیه در ایران و… تلاش نموده است تا یک نگاه منطقی و علمی از این بحث را بازگو کند و نیز به شبهات پیرامون ولایت فقیه پاسخ داده و مروری بر دیدگاه‌های امام خمینی (ره) در این باب داشته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «درسنامه اندیشه سیاسی اسلام …

توضیحات بیشتر »

برخی علوم انسانی را با فقه اشتباه گرفته‌اند/ چالش تلقی سیاسی از علوم انسانی اسلامی

برخی علوم انسانی را با فقه اشتباه گرفته‌اند/ چالش تلقی سیاسی از علوم انسانی اسلامی

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی گفت: اینکه گفته شود ما می‌خواهیم این علوم مدرن را اسلامی کنیم نتیجه بدفهمی و کژتابی در فهم است زیرا مبنا و بنیاد آن فرق دارد. کژتابی دیگری که در مورد علوم مدرن داریم ناظر به روش است یعنی برخی از مدافعان علوم انسانی اسلامی، علوم انسانی را با فقه و استنباطات فقهی اشتباه گرفته‌اند و پسوند اسلامی را به معنای التزام به رویکرد اجتهادی و استنباطی آن طور که در فقه وجود دارد می‌دانند یعنی دانش درجه اول در علوم انسانی را محصول مراجعه به کتاب و سنت و استنباط از منابع نقلی دین می‌دانند به …

توضیحات بیشتر »

تنظیم حکومتی دین و التزام مذهبی

تنظیم حکومتی دین و التزام مذهبی

در ادبیات علوم اجتماعی، سیاسی «تنظیم دین» مظهر و تجلی رابطه دین و دولت محسوب می‌شود. بدیهی است این رابطه با توجه به تجربیات تاریخی، سنت‌های حاکم، شرایط فرهنگی و مؤلفه‌های نظام سیاسی کشورهای مختلف، متفاوت است با وجود این اگر گفته شود که مناسبات یا روابط دین و دولت بر سه عامل تعیین کننده قانون اساسی، نوع رژیم حکومتی و ترکیب اجتماع مذهبی ابتنا دارد، سخن دلالت آمیزی بیان شده است. بنابراین به نظر می‌رسد مروری خلاصه‌وار بر مباحث نظری مربوط به مناسبات یا روابط میان دین و دولت به عنوان بستری مناسب برای مطالعه چگونگی تنظیم امور مذهبی …

توضیحات بیشتر »

مدل اقدام مؤسسه شهید صدر، الگویی برای معرفی و ترویج اندیشمندان/ حسین ایزدی

مدل اقدام مؤسسه شهید صدر، الگویی برای معرفی و ترویج اندیشمندان/ حسین ایزدی

اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه شهید سیدمحمدباقر صدر را در حوزه‌ها بیشتر به دانش اصول می‌شناسند. آن هم با اثر ارزشمند «بحوث فی علم الاصول» مرحوم آیت‌الله شاهرودی و «مباحث الاصول» آیت‌الله سیدکاظم حائری، در دانشگاه و محیط روشنفکری اما «اقتصادنا» و «فلسفتنا» است که عامل شناخت شهید صدر است و در فضای عمومی هم معمولا شهید صدر و امام موسی صدر را باهم خلط می‌کنند. امروز کمتر درس خارج اصولی است که بخواهد به مرزهای دانش اصول نزدیک شود و در آن کلمات شهید صدر مطرح نشود. پس به ظاهر صدر مشهور است، اما باید نام او را مشهور مهجور …

توضیحات بیشتر »

نکته‌ای در اتحاد روایات

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: در مورد اتحاد دو یا چند روایت، اتحاد لفظ روایت و روای آن از جمله شروطی است که بیان شده است، اما این شروط چند استثناء هم دارد: ۱. گاه دو روایات با یک لفظ از دو راوی مختلف نقل شده است. در این موارد یک نکته را باید مورد توجه قرار داد، و آن این که بعضی روات، روایات یک راوی دیگر را در کتاب خودشان آورده‌اند بدون آن که اسمی از آن راوی بیاورند. مثلا حلبی تعدادی از روایات محمد بن مسلم را در کتابش آورده، یا علی بن أبی حمزه بطائنی روایات ابو بصیر را …

توضیحات بیشتر »

آیا اقتصاد اسلامی برای امروز ما کارایی دارد؟/ محمد پارسائیان

آیا اقتصاد اسلامی برای امروز ما کارایی دارد؟/ محمد پارسائیان

شبکه اجتهاد: یکی از پرسش‌های که مکرر در جامعه یا فضای دانشگاهی شنیده می‌شود، کارکرد اقتصاد اسلامی برای امروز جامعه است. آیا جدا از مباحث نظری و کلان که عمدتاً فاقد پیوست کاربردی است، اقتصاد اسلامی قادر به حل معضل یا مشکلی از امروز جامعه ماست؟ اساساً نسبت نظریات اقتصاد اسلامی با اقتصاد ایران چیست؟ دانشمندان در عرصه اقتصاد بیش از دویست سال مطالعه و تحقیق کرده و مجموعه نظریات، تجربیات و تحلیل‌هایی را با اصطلاحات خاص بیان داشتند. آیا پذیرش اقتصاد اسلامی در معنای رد این دستاوردهای بشری است؟ حال اگر گزینه‌های پیشنهادی اقتصاد مرسوم را از روی میز …

توضیحات بیشتر »

کتابشناسی و نسخه پژوهی آثار علامه مجلسی

کتابشناسی و نسخه پژوهی آثار علامه مجلسی

مدیر مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان از انتشار «کتابشناسی و نسخه پژوهی آثار علامه ملامحمدباقر مجلسی»، به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیداحمد سجادی اظهار داشت: مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در سال ۱۳۷۷ تحت عنوان یک نهاد پژوهشی وابسته به حوزه علمیه اصفهان با دستور آیت‌الله حسین مظاهری، رئیس حوزه علمیه اصفهان تأسیس شد. وی افزود: هدف از تأسیس این مجموعه، نوسازی و ارتقای پژوهش‌های دینی و اسلامی با استفاده از روش‌ها و ابزارهای جدید است، این مرکز دارای بخش‌های تحقیقات، کتابخانه، تولید، بازرگانی، روابط عمومی، اداری، مالی …

توضیحات بیشتر »

الگوی حکمرانی اسلامی متمایز از الگوی حکمرانی خوبِ نهادهای بین‌المللی

الگوی حکمرانی اسلامی متمایز از الگوی حکمرانی خوبِ نهادهای بین‌المللی

آیا ما می‌خواهیم به همان سبکی که بانک جهانی و سازمان ملل پیشنهاد دادند یعنی قدرت را بین دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم کنیم؟ و از این طریق کشور اداره شود؟ اگر این را بگوییم؛ یعنی قدرت اینطور توزیع و پخش شود، ما با روایاتی که مشروعیت را به ولی‌فقیه داده‌اند چکار کنیم؟ چگونه باید مشروعیت را درست کنیم؟ آیا می‌تواینم مشروعیت را به این شرکت تعاونی سه نفره بدهیم؟ بگوییم منظور امام زمان (عج) این بوده است؟ آیا به لحاظ فقهی و دینی ما می‌‌توانیم این کار را بکنیم؟ اصلاً چنین کاری امکان‌پذیر هست یا نیست؟ به …

توضیحات بیشتر »

روش‌ شناسی فقه معاصر و عناصر مغفول در فقاهت سنتی

شیوه صحیح برخورد با اندیشه‌های مخالف/ مبارزه با اندیشه، گاه تبدیل به مبارزه با صاحب اندیشه می‌شود/ جمع کردن کتب ضلال، گاهی اثر عکس دارد!

شبکه اجتهاد: ما تحت عنوان فقه معاصر دو پدیده داریم: اول: وقتی‌ می‌گوییم فقه معاصر؛ منظور ما فقه مسائل معاصر است؛ دوم: فقه معاصر به معنای فقاهت معاصر. ۱- فقه معاصر به معنای فقه مسائل معاصر اگر بحث بر سر فقه مسائل معاصر باشد، یعنی فقیه یک سری مسائلی را جدید‌ می‌بیند و‌ می‌آید این‌ها را با همان نگاه سنتی گذشته بررسی‌ می‌کند؛ مثلا مرحوم امام خمینی در یک ماه رمضانی یک سری مسائل را انتخاب می‌کند مثل موضوع تغییر جنسیت یا سفر به فضا و بعد هم آخر کتاب تحریر الوسیله چاپ‌ می‌شود. یا برخی از بزرگان ما در …

توضیحات بیشتر »

نائینی و بازپروری اندیشه سیاسی شیعه در حوزه حکمرانی اسلامی

نائینی و بازپروری اندیشه سیاسی شیعه در حوزه حکمرانی اسلامی

دکتر فراتی معتقد است: برخلاف کسانی که فکر می‌کنند اندیشه‌های دینی در دوره جدید دچار زوال شده است اما مرحوم نائینی نشان داد راه حل‌های جدیدی وجود دارد که باید از مسیر فقهی گشوده شود. او می‌گوید نائینی متعلق به عصر مشروطه است ولی پاسخ‌ها و راه حل‌هایش، پاسخ‌های دوران معاصر می‌باشد. حجت‌الاسلام دلیر نیز معتقد است: آنچه اندیشه مرحوم نائینی را می‌سازد، اندیشه اصولی نائینی است و اگر بحث اندیشه‌های اصولی مرحوم نائینی نبود ایشان اینگونه با مشروطه همراهی نمی‌کرد که بیاید با مشروطه همسو و سازکار شود و طرح حکمرانی را طراحی کند،. بنابراین زیربنای اندیشه سیاسی نائینی، …

توضیحات بیشتر »

نظریه تفصیل در فتوای معیار

نظریه تفصیل در فتوای معیار

گاه، نهاد قانونگذار در موردی قانونگذاری‌ می‌کند که مسبوق به صدور حکم حکومتی از سوی ولی امر است. گاه قانونگذار در مقام تدوین احکام مدنی و جزایی اسلام در قالب مواد قانونی است و گاه قانونگذار در صدد وضع قوانینی است که ناظر به نظم اجتماعی می‌باشد و در اسلام مسبوق به سابقه نیست. با عنایت به این تفاوت‌ها، به نظر‌ می‌رسد به صورت زیر‌ می‌توان از نظریه تفصیل دفاع کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی ترویجی «نظریه تفصیل در فتوای معیار» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین حسین جوان آراسته، با حضور صاحب‌نظران در دانشکده حقوق دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران برگزاز …

توضیحات بیشتر »

سنت‌های کارآمد حوزه علمیه و سبک زندگی طلبگی

سنت‌های کارآمد حوزه علمیه و سبک زندگی طلبگی

این کتاب از سه فصل سنت‌های اخلاقی و معنوی، رفتاری و گفتاری، عملی  و معرفتی تشکیل شده است که شاکله اصلی سنت‌های کارآمد را تشکیل می‌دهد. نکته قابل توجه اینکه حوزه علمیه در تعریف دقیق خود به معنای حوزه سنتی بسیار متجدد و دارای روش‌های جدیدی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین رونمایی و بررسی کتاب «سنت‌های کارآمد حوزه علمیه و سبک زندگی طلبگی» با حضور نویسنده اثر و جمعی از اساتید، فضلا و پژوهشگران حوزه علمیه در کتابخانه مرکزی امام خمینی (ره) مشهد برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد حسن ربانی بیرجندی از اساتید دروس خارج حوزه علمیه خراسان در …

توضیحات بیشتر »

سرانجام پروژه فیرحی؛ کدام فقه؟ کدام دموکراسی؟

سرانجام پروژه فیرحی؛ کدام فقه؟ کدام دموکراسی؟

دموکراسی به‌عنوان یکی از مفاهیم دوران جدید که با عقل عقلایی تبیین شده است، چطور می‌تواند با فقه آمیخته با سنت و طریقت رابطه‌ای برقرار کند. از طرفی هم در عصر توسعه دموکراسی، اقتدارگرایی از طریق فقه درحال بازتولید مولفه‌های خود به‌عنوان ایده حکمرانی است. به گزارش شبکه اجتهاد، اینکه برخی گمان می‌کنند حکمرانی در برخی موضوعات به چالش رسیده یک بحث است و اینکه حکمرانی با موانع خود چطور مواجه می‌شود و از آن گذر می‌کند ماجرایی دیگر است. فقه همواره به‌عنوان جزئی جدایی‌ناپذیر از اندیشه سیاسی ایران ایفای نقش می‌کند و الگویی را برای حکمرانی ارائه می‌دهد. اما …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics