«رضای جمهور»، «شبکههای اجتماعی-تحلیلهای فقهی»، «حیلههای ربای قرضی از منظر فقه» و «طراحی ساختمان مسکونی از منظر مبانی و آداب اسلامی» آثاری هستند که بهتازگی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان چاپ و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شش کتاب انتشارات حوزه علمیه خراسان که در زمینههای مختلف اقتصادی، اجتماعی، فضای مجازی و حکومت دینی نوشته شده است، …
Read More »آخرین اخبار
از هر طرف که رفتم جز حیرتم نیفزود/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: نوشتار ذیل نگاهی است که مدلهای مختلف برخورد ما با غرب، و آنچه که کتاب عصر حیرت در این میانه عرضه میکند. ۱- همه ما میدانیم در صد و پنجاه سال گذشته، گیر ما سر مفهوم مدرنیته است. البته که همه چیز تغییر کرده است. زبان عوض شده، مناسبات اجتماعی و سیاسی تغییر کرده و افکار بشدت عوض …
Read More »یک تحقیق فقهی عالی، الزاماً قابلیت تبدیل به قانون ندارد/ بهجای فتوای معیار، باید بهدنبال فقه معیار باشیم
مجریان تکلیفشان مشخص است، مجریان بر اساس قانون عمل میکنند و باید چیزی تبدیل به قانون شود تا مجری آن را عمل کنند. نسبت به قانون گذار اما این حرف قابل تامل است. مشکلی وجود دارد و آنکه ایدهها و نظریاتی که در حوزه فقه حکومتی تولید میشود، این مسائل باید در درجه اول در قالب یک طرح جامع اداری …
Read More »نفی تلازم وجوب حفظ نظام سیاسی با مشروعیت آن
آیا وجوب حفظ نظام سیاسی بر پایه ادلّه خود، مقیّد به مشروع بودن نظام است یا نه؟ با توجه به تعریفی که از مشروعیت در نظام سیاسی از نگاه فقهی وجود دارد، آیا این مشروعیت عنصری بسیط و مطلق است که تنها در یک وضع و شرایط تحقّق مییابد یا امری نسبی است و از همین رو، حکم حفظ نظام …
Read More »رفتن برای راهپیمایی اربعین متوقف به صلاحدید ستاد کروناست/ حضور در مرزها برای اظهار ارادت درست نیست/ امسال زیارت اربعین را در منازل بخوانیم
حضرت آیتالله خامنهای تصریح کردند: بعضیها عاشق امام حسین و اربعینند، اما رفتن برای راهپیمایی فقط متوقف به صلاحدید مسئولان ستاد ملی مبارزه با کرونا است. اینکه ما بلند شویم برویم دم مرز مثلاً اظهار ارادت به حضرت بکنیم، نه؛ از توی خانه اظهار ارادت بکنیم. مردم زیارت اربعین را با حال و با توجه بخوانند و شِکوه کنند و …
Read More »یک «زاویه» خوب و زوایای دیگر «حکم حجاب»/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: برنامه زاویه شبکه چهار سیما، پس از چند ماه وقفه، چهارشنبهشب گذشته، اولین مناظره خود را با موضوع «الزام حکومتی حجاب» برگزار کرد. این مناظره نشان داد که صدا و سیما اگر در مسائل جدی و مورد ابتلای جامعه ما باب بحث را باز کند، برنامههایش مورد توجه قرار خواهند گرفت و بحثش -در داخل و خارج از …
Read More »ملاحظاتی درباره قانون کاهش مجازات حبس تعزیری
کتاب «ملاحظاتی درباره قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» با در نظر گرفتن ملاحظات عملی و کاربردیترین نکات این قانون توسط مرکز مطبوعات و انتشارات پژوهشگاه قوه قضاییه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «ملاحظاتی درباره قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» با در نظر گرفتن جلوههای کاربردی این قانون در رویه قضایی و در راستای رفع خلأ علمی …
Read More »الزامات آموزشی و اهرمهای تشویقی در حوزههای علمیه، از دیروز تا امروز/ المپیادهای علمی، نظامهای انگیزشی برای کار علمی هستند
استاد حوزه علمیه خراسان ابراز کرد: محصور کردن همه چیز در الزامات آموزشی مانند نمره، مدرک و حضور و غیاب، سیستمهای آموزشی را از بسیاری از اهدافشان دور خواهد کرد، چراکه بسیاری از این امور قابل چارچوب بندی نیستند و انگیزههای تحصیل فقط محدود به نمره یا بعضی امکانات و امتیازات نمیشود، بنابراین تدبیر حوزه علمیه خراسان در ترویج و …
Read More »آثار فقهی حکم مولوی و ارشادی، بررسی شد
مقوله مولوی و ارشادی را میتوان ازجمله مباحث تأثیرگزار در مسیر استنباط احکام شرعی دانست و عالمان فقه در مجال استخراج نظر شارع با حمل نمودن برخی از دلایل بر ارشادیت به استخراج و تحلیل فروعی متفاوت از مقتضیات ظاهر حکم میپردازند. یعنی درپاره ایی از موارد بی آنکه مکلف را به سوی اطاعت از حکم هدایت نمایند، زحمت مطّلع …
Read More »درگذشت راوی اصیل نجف
حجتالاسلام والمسلمین سید هاشم هاشمی گلپایگانی؛ یکی از فقهای برجسته حوزه علمیه قم و از مهمترین شاگردان و مقرران درس آیتالله سیستانی در سن ۷۱ سالگی و پس از چند سال تحمل بیماری، صبح شنبه ۲۹ شهریورماه ۹۹ در قم درگذشت. به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم استاد هاشمی فرزند آیتالله سید محمد جمال هاشمی گلپایگانی (فقیه، شاعر و ادیب برجسته …
Read More »آیا حجاب در حکومت امیرالمومنین (ع) اجبارى بود؟
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست میگوید: هیچ گزارشى درباره حجاب اجبارى در حکومت حضرت نداریم؛ گزارشى هم نیز درباره بى حجابى نداریم.
Read More »دفاع موجه از تراث و یک پیشنهاد/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب آقای سید کمال حیدری از فضلای معاصر قم، انسانی پرکار و مصمم، که دارای شبکه گستردهای از سایت، کانال، موسسه علمی و شاگردان متعدد میباشند. یکی از فعالیتهای ایشان، همکاری و فعالیت سابق وی در «شبکه الکوثر» بود که معارف شیعی را تبیین و به نقد وهابیت میپرداخت. از چند سال قبل (تقریبا تیر ماه ۹۲ …
Read More »مناقشاتی چند با جناب نصیری پیرامون بحث حجاب/ ابوالفضل اقبالی
شبکه اجتهاد: قسمت اخیر برنامه زاویه اختصاص به بحث سیاستگذاری حجاب در ایران داشت که محوریت بحث درباره حجاب الزامی با حضور آقایان مهدی نصیری و حسین سوزنچی بود. جناب نصیری در این برنامه در قامت مخالف الزام حجاب ادعاهایی مطرح کردند که مورد بحث و نظر بسیاری در فضای مجازی قرار گرفت. در میان نقدها و چالشهای متعددی که …
Read More »آیا نواندیشان «مقاصد الشریعه» را باور دارند؟/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: امروزه در کنار فقیهان مقاصدگرای اهل سنّت همچون یوسف القرضاوی و احمد الریسونی، برخی از نواندیشان(۱) مانند محمد ارکون، محمد عابد الجابری، عبدالمجید الشرفی و شاگردانش، به سبب آن که علم اصول فقه رایج را ناکارآمد دانستهاند، دم از «مقاصد الشریعه» زده و علم مقاصد الشریعه را به عنوان بهترین گزینه برای جایگزینی با اصول فقه مطرح کردهاند.(۲) …
Read More »صفحه «به یاد استاد» راهاندازی شد
مؤسسه آموزش و تحقیقات کاربردی فقه اقتصادی طیبات، صفحهای اختصاصی جهت معرفی سوابق و فعالیتهای علمی و تحقیقاتی مرحوم حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان اختصاص داده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مؤسسه آموزش و تحقیقات کاربردی فقه اقتصادی (طیبات) صفحه اختصاصی «به یاد استاد» مرتبط با معرفی سوابق و فعالیتهای علمی و تحقیقاتی مرحوم حجتالاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان را راهاندازی کرد. …
Read More »فهم فقهی و سیاست معاصر
کتاب «فهم فقهی و سیاست معاصر» تألیف ححتالاسلام دکتر منصور میراحمدی، دانشیار دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی به همت نشر لوگوس به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، «فهم» و نه «روایت» فقهی، آغاز اندیشیدن فقیهان دربارۀ سیاست است. فقیهان معاصر بر اساس فهم فقهیشان که از یکسو، ناظر به امر واقع است و از …
Read More »نقدی بر اظهارات مهدی نصیری در مناظره حجاب/ محسن مهدیان
شبکه اجتهاد: آقای نصیری در برنامه زاویه با حجاب قانونی مخالفت کرد. کل استدلال ایشان دو جمله است. اول اینکه با زور نمیشود جامعه را با حجاب کرد چه آنکه تجربه رضاخان نیز همین نشان داده است. دوم اینکه مردم مخالفند. چند نکته در این رابطه: ۱- اول اینکه ما حجاب اجباری نداریم. الزام قانونی داریم. الزام قانونی خودش برآمده …
Read More »بیانیه آیتالله بشیر نجفی درباره مراسم اربعین در ایام شیوع ویروس کرونا
آیتالله بشیر نجفی از مراجع نجف اشرف بر ضرورت رعایت مسائل بهداشتی تاکید کردند و گفتند: مراقبت از خود در برابر انواع بیماری از جمله ویروس کرونا، واجب شرعی است و نباید در این خصوص کوتاهی شود و آن را دست کم گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیتالله بشیر حسین نجفی از مراجع نجف اشرف در خصوص برپایی مراسم …
Read More »متن کامل مناظره تلویزیونی «مناسبات حجاب و سیاست در ایران»+ فیلم
برنامهی تلوبزیونی زاویه میزبان مناظرهای دربارهی «مناسبات حجاب و سیاست در ایران» بود. در این برنامهی زندهی شبکهی چهار سیما مهدی نصیری، پژوهشگر حوزهی دین و سیاست بهعنوان مخالف «الزام حجاب» و حجتالاسلام حسین سوزنچی، دانشیار دانشگاه باقرالعلوم(ع) بهعنوان موافق این الزام حضور داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، در این برنامه آقای نصیری با تاکید بر اینکه الزام حجاب تا …
Read More »علم مقاصد الشریعه؛ درآمدی بر اهمیت تدوین «تاریخ مقاصد الشریعه»
شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین موضوعاتی که طی سالهای گذشته کتب، مقالات و پایاننامههای بسیاری درباره آن به نگارش درآمده نظریه/علم مقاصد الشریعه است که در میان اهل سنت به ویژه پس از چاپ کتاب الموافقات شاطبی توسّط محمّد عبده با اقبال فقیهان مواجه شد. در ایران و حتّی در برخی آثاری که در جهان عرب نوشته میشود تصوّر بر …
Read More »امکان تولید نظریه فقهی هنر و میزان حجیّت آن
استاد مبلغی با اشاره به تعریف مختار از هنر البته نه به صورت پیشفرض؛ بلکه با هدفِ تعیین مبنایی برای گفتگو و طرح مسئله گفت: جایگاه تثبیت هنر بعد از نظریه کلامی و فقهی است و تعریف هنر باید مبتنی بر این نظریه باشد. اما عجالتاً هنر در یک فرض، آفرینشی است که دارای دو ویژگی اعجابانگیزی و بازنمایی است. …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه صفر ۱۴۴۲ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »تاکنون هیچ یک از متصدیان اقتصاد کشور، به دنبال اقتصاد اسلامی نبودند!/ برخی بندهای طرح بانکداری اسلامی ضد اسلام و ضد فقه است
حجتالاسلام معصومینیا ضمن رد ادعای کسانی که میگویند اقتصاد اسلامی نداریم، گفت: برخی میگویند تئوری اقتصاد اسلامی به صورت عملی قابل اجرا نیست! باید توجه داشت که از روز اول انقلاب تا به حال کسی به دنبال تحقق اقتصاد اسلامی نبوده است. شبکه اجتهاد: اسلامی کردن علوم انسانی یکی از مباحثی است که رهبر معظم انقلاب بارها در فرمایشات خود …
Read More »بررسی نظام موضوعات «فقه فضای مجازی» در یک اثر
انتشارات دفتر مطالعات اسلامی و ارتباطات حوزوی پژوهشگاه فضای مجازی، کتاب نظام موضوعات فقه فضای مجازی را به چاپ رسانده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مهم ترین تحول در زندگی بشر در قرن بیست و یکم، پیدایش فضای مجازی است. در نیمه ی دوم قرن بیستم، بشر توانست عصر فضا را آغاز کند و بلافاصله بعد از آن به عصر …
Read More »رونمایی از آخرین آثار «فقه پزشکی» مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)
مراسم افتتاحیه دوره جدید آموزشی فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و آیین رو نمایی از آخرین آثار گروه فقه پزشکی در سالن امام خمینی(ره) این مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مراسم استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) و استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و …
Read More »لزوم تخصص و سلیقه زیبا در نقل روایت/ محمد عندلیب
شبکه اجتهاد: هر از چند گاه کلیپی از یکی از سخنرانان مذهبی پخش میشود که موجب استهزاء و انکار و حداقل باعث پرسشهایی میشود؛ در این موضوع توجه به نکتههای زیر مفید است: ۱- باید منبع روایت معتبر باشد، یعنی کتابی باشد که: اولاً: انتساب کتاب به مؤلف قطعی باشد. ثانیاً: نویسنده حدیثشناس مورد وثوق باشد. ثالثاً: کتاب او نزد …
Read More »پرونده ویژه «درس خارج» منتشر شد
اختصاصی شبکه اجتهاد: شناخت موضوع، شرط موفقیت در هرگونه فعالیت درباره آن است. موفقیت در درس خارج، پیش از آن که محتاج روشها و ابزارهای مناسب باشد، در گرو تصور کاملی است که از آن میشود. بهمناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزههای علمیه بر آن شدیم موضوع «درس خارج» را با نگاهی تاریخی-تحلیلی، آسیبشناسانه و روشی مورد بازکاوی قرار دهیم و …
Read More »نگاهی تطبیقی به مدرسه قم و نجف/ سیدعلی حسینی
شبکه اجتهاد: یکی از تقسیمبندیهای رایج دروس خارج مبتنی بر مکاتب یا مدارس فقهی و اصولی میباشد لذا برای شناخت شیوه درس خارج لازم است تا این مکاتب شناخته شوند. اگرچه بعضی منکر وجود مکاتب مختلف فقهی اصولی در حوزه علمیه میباشند لکن با توجه به تفاوتهای مشهود در شیوه فقاهت و نحوه ورود و خروج در مسائل و مواجهه …
Read More »درس خارج باید طلبه محور باشد نه استاد محور/ بازخوانی یک تجربه موفق در تدریس درس خارج
درسهای خارج عمومی، استادش خیلی با عظمت است، ولی چون شیوهاش نارساست، فایدهای ندارد. فقط در یک فرض میتوان تصور کرد که در درس خارجهای موجود کسی، موفقیت نسبی داشته باشد که در درس هزار نفری آقای وحید، شخصی شرکت کند و موضوعی را که استاد میخواند، خودش از قبل مطالعه، مباحثه و خلاصهنویسی کند و سر درس برود جلو …
Read More »نگاهی به شیوههای مباحثه و تقریرنویسی/ محمدعلی رضایی اصفهانی
شبکه اجتهاد: یکی از شیوههای رایج در حوزه تقریر یا نوشتن درس استاد است. نویسنده در این اثر به نقد و بررسی شیوههای مختلف تقریرنویسی و شیوههای درس خارج پرداخته و پیشنهاداتی جهت ارتقاء کیفیت درس خارج ارائه مینماید و در پایان به ریشهیابی توهم غلطِ «اجتهاد در عصر ما محال است» میپردازد. تقریر یا نوشتن درس استاد مفید است …
Read More »