آخرین اخبار

چندی پیش دارالافتای مصر تاکید کرد که زن مسلمانی که در کشورهای غربی ساکن است برای مصون ماندن از آزار و اذیت می‌تواند با استناد به قاعده لاضرر کشف حجاب کند.

جلد سوم کتاب فقهی، «فقه نظام سیاسی اسلام» با موضوع تأسیس حکومت اسلامی نوشته آیت‌الله محسن اراکی، عضو خبرگان رهبری و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم به چاپ رسید.

اختصاصی شبکه اجتهاد: مرثیه و گریه و عزاداری بر مصائب حسینی از عناصر غیرقابل تباین و جدایی از انقلاب اسلامی ایران می‌باشد. تجربه عینی دوران مختلف و مراحل پرفراز و نشیب این نهضت الهی از سال ۱۳۴۲ تا انتهای آن که در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید، به وضوح نشان می‌دهد که این انقلاب با پرچم‌های برافراشته حسینی و عزاداری‌‌های فشرده مردم مسلمان همراه بوده است.

با توجه به بررسی منابع روایی در دوره‌های گوناگون به‌روشنی می‌توان گفت نقل روایات نشانه‌ها، فرازوفرودهای پردامنه‌ای را پشت سرنهاده است. برخی بر پایه‌ی انگیزه‌هایی، به نقل این روایات اقدام و برخی روایات را نقل نکرده‌اند. تفاوت در شمار روایات نقل‌شده در این آثار، گویای این مدعاست.

اختصاصی شبکه اجتهاد: مرکز الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، در سال ۱۳۹۰، با دستور رهبری آغاز به فعالیت نمود. این مرکز که باهدف پی‌ریزی الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی و گامی آغازین برای طرح‌ریزی تمدن اسلامی، تأسیس‌شده است، دارای گروه‌های علمی و اندیشکده‌های مختلفی است.

این نظریه خیلی آرمانی است!/ برخی معتقدند دین، موجب بی‌ثباتی است، حال چگونه می‌تواند منشأ وحدت باشد؟!/ باید متاتئوری از تئوری جدا شود.

ما می‌توانیم در حوزه علوم انسانی و علوم سیاسی و در نتیجه علوم و مکاتب امنیتی از دو الگوی کلان فکری استفاده کنیم. یکی الگوی متعالیه و یکی الگوی متدانیه. الگوی متعالیه یعنی برای انسان محتوا و ابعاد روحانی قائل است و غیر از عالم ماده قائل به عالم مثال و عوالم بالاتر هم هست اما الگوی متدانیه دنیاگرا هستند و انسان را منحصر در وجه مادی می‌دانند.

ما چه مقدار از نقاشی، خط خوب، شعر یا فیلم در زمینه‌ی تبلیغ و احکام‌گویی استفاده می‌کنیم؟ چه مقدار در سریال‌های ما احکام آموزش داده می‌شود؟ ممکن عده‌ای به این حرف ما بخندند و بگویند آقا می‌گوید در سریال تلویزیونی احکام بگویید. من نمی‌گویم در سریال احکام بگوییم؛ اما می‌توانیم در سریال طوری نشان ندهیم که مثلاً وقت نماز آفتاب طلوع کرد و نماز خوانده نشد.

مفتی سابق مصر و عضو هیأت کبار علمای الازهر با تاکید بر اجتهاد گروهی خاطر نشان کرد که این امر به افزایش دقت در احکام فقهی منجر خواهد شد.

فقه و به‌ویژه فقه سیاسی، در طول تاریخ به چه سمتی رفته است و چه سرنوشتی خواهد داشت؟ این پرسشی است که برای پاسخ به آن باید نگاهی کلان به تاریخ و مسائل فقهی داشته باشیم که این نگاه کلان در شاخه فلسفه فقه یافت می‌شود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: در این نوشته، محور بحث و گفت‌وگوی علمی با این شخصیت، کتاب قیام جاودانه است.[۱] کتاب حکومت دینی یا عاشورا مظلومیت مضاعف، مورد استناد این نوشته قرار نگرفته است. اجمالا بگویم که در آن دو اثر دیگر، سخنان تندتر و گزنده‌تر از آنچه در این اثر مورد بحث آمده، زیاد دیده می‌شود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: عاشورا، هزاران راز دارد که به روزگاران، شکوفا می‌شود و چون چراغی فرا راه انسان قرار می‌گیرد تا معنای «ان الحسین مصباح الهدی» را بهتر بشناسیم و در پرتو انوارش راه بیابیم و بپیماییم و به مقصد رسیم که حضرت حسین (ع) را «سفینه النجاه» هم می‌خوانند. برای من جالب توجه است که عاشورا را میان دو حج می‌بینم؛

علمای عامه که به ظنون و استحسانات اخذ می‌کنند مورد تائید ما نیستند. لذا ما در جای خود ذکر کردیم که قول به مصالح‌مرسله در استنباط احکام اگر به مصالحی که در یک دلیل عام ذکر شده ولو در دلیل خاصی ذکر نشود، منتهی بشود اشکالی ندارد، اما اگر به مصالحی ختم شود که نه دلیل عام و نه دلیل خاصی بر آن وجود ندارد نمی‌توان به آن اخذ کرد. چون این کار همان اخذ به ظن است که ما از آن نهی شده‌ایم.

اگر کسی را که از نظام دفاع می‌کند انقلابی بنامیم و کسی که منتقد است ضد انقلاب یا غیرانقلابی بخوانیم و صورت روشنی برای وجه انتقادی حوزه تعریف نکنیم، در حوزه دچار یک بی قراری‌ها و بهم ریختگی‌هایی می‌شویم که برخی ممکن است از این حوزه به جای دیگر بروند و سکونت کنند.

به عدد خلائق منبری، تحلیل از عاشورا وجود دارد. وقتی وضعیت تحلیل کربلا چنین متکثر و پراکنده و اغلب نامستند باشد، وضعیت تحلیل دین نیز شبیه این خواهد بود. این روال، بخشی از پروسه رشد افکار ساده دینی گسترده و طبعا کم عمق از معارف دینی در جامعه ماست، همانها که نمونه‌هایش را در کلیپ‌های خنده دار از منبری‌ها شاهدیم.

اختصاصی شبکه اجتهاد: بسیاری از اصولیون درگذشته و حال، باب انفتاح علم را مسدود دانسته و نظریه انسداد را اختیار کرده‌اند. از طرفی، طرح‌ریزی تمدن اسلامی، مستلزم فهم بایسته‌های آن از منابع دینی است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: جامعه ایرانی متشکل از پیروان ادیان مختلفی است که در کنار هم به صورت مسالمت‌آمیز و در تحت لوای حکومت اسلامی به زندگی می‌پردازند. پیروان مسیحی آشوری و ارمنی، یهودیان، سیک‌ها و البته مذاهب مختلف اسلامی از فرق مختلف شیعه تا اهل سنت، همه و همه در کنار هم در این کشور زندگی می‌کنند. بدیهی است که در ساختار جمهوری اسلامی به دلیل اینکه حکومت، یک حکومت اسلامی با گرایش مذهبی شیعه است، دین و مذهب رسمی کشور، دین اسلام و مذهب شیعه باشد. از طرفی مذهب شیعه یکی از پرمناسک‌ترین مذاهب دنیاست.

امام حسین(ع) در مبارزه خودش هدفی را مطرح می‌کند که مبارزه با ظلم، فساد، مقاومت کردن در برابر بیعت تحمیلی با یک فرمانروای خودسر و مستبد، به دست آوردن عزت و از دست ندادن آن است. پس مراسم عاشورای حسینی و عزاداری برای ابا عبدالله(ع) ذاتاً سیاسی است و امکان ندارد سیاسی بودن از این مراسم تفکیک بشود.

هرچه ما بتوانیم نهضت عاشورا را بدون پیرایه، بدون حشو و زوائد و مطابق با روز عرضه کنیم، یقینا تأثیر نهضت عاشورا نافذتر و عمیق‌تر خواهد شد. متأسفانه امروز عوض اینکه بیشتر به محتوای عاشورا توجه داشته باشیم، بیشتر به شکل عزاداری توجه داریم.

همزمان با ایام سوگواری شهادت سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع)، کتاب «آیین اشک و عزا در سوگ سیدالشهدا(ع)» اثر استاد حسین انصاریان منتشر و روانه بازار شد.

شبکه اجتهاد: عنوان «تعظیم شعائر الهی» از قواعدی است که در جایگاه‌های متفاوتی از فقه شیعه از آن یاد شده و از طریق‌ آن، جواز یا مطلوبیت مواردی همچون اذان، نماز جماعت، سلام‌ کردن، مراسم اعیاد و شهادت ائمه معصومین‌ علیهم‌‌السّلام، زیارت قبور ‌آن‌ها و… و هم‌چنین حرمت فروش قرآن و کتب روایی به کفار، ورود به ضرایح ائمه علیهم‌السلام با حال جنابت و… نتیجه گرفته شده است.

مهریزی پژوهشگر حوزه علمیه قم می‌گوید: اگر ما در حادثه عاشورا معتقد باشیم امام حسین(ع) بنا را بر گفت و گو گذاشته است، خارج از این مکتب نیندیشیده‌ایم.

شبکه اجتهاد: فقه شیعی، عقلانیتی چند وجهی دارد که سه وجه آن به نظر می‌آید از اهمیت بیشتری برخوردار است. این سه -که در گذر زمان بالیده‌اند- از نظر اجتهادی، قابل برنامه ریزی، برجسته سازی، فعال سازی و تکامل پذیری می‌باشند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: در معاملات، به معنای اعم، بسیار اتفاق می‌­افتد که مکلّف، با ضرورت همزیستی فقهی رو به رو می‌­شود. این حالت، ناشی از حضور بیش از یک مذهب فقهی در زندگی اجتماعی است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیام نهضت حسینی فراتر از جهان اسلام رفته و پیروان ادیان دیگر نیز شیفتۀ مرام آزادگی و آزاده خواهی حسین بن علی (علیه‌‍السلام) بوده و از منظر خود به زیبایی‌های عاشورا نگریسته‌اند.

یکی از کارهای لازم نسبت به جریان کربلا و عاشورا این است که با دید اجتهادی وارد این قضیه شویم که متأسفانه این کار هنوز انجام نشده است. مقصود من از دید اجتهادی این است که ببینیم امام این کلام را در کجا و در چه مقطعی فرموده و با چه کسانی مطرح کرده است، اگر ما این دید را داشته باشیم، تحلیل کلمات امام حسین چهره دیگری پیدا می‌کند.

باید جلوی اثم و عدوان هم بایستی، تا در خارج تحقق پیدا نکند؛ باید جلویش را بگیری؛ جلوگیری از تحقق اثم و عدوان، تحت یک عنوان فقهی دیگر می‌آید که اسمش «نهی از منکر» است. امام حسین(ع) به دنبال انجام وظیفه است؛ یعنی صرفا به دنبال «نفی» نیست؛ بلکه بعد از نفی، نوبت «نهی» است. می‌فرماید: من از منکر بدم می‌آید؛ لذا جلویش را هم می‌گیرم.

علم اصول فقه فقط برای استنباط فقهی لازم است یا برای استنباط و اجتهاد در همه معارف لازم است؟ آیا اصول فقه فقط منطق کافی برای فقه است یا برای تمام علوم اسلامی به عنوان منطق کافی استفاده می‌شود؟

هیچ انسانی بی نیاز از بهره برداری از مراسم کربلا نخواهد بود و هیچ عالم و اندیشوری مستغنی از رهنمود عاشورا نیست؛ حتّی زاهدان و عابدان که در بین راهند و حکیمان و متکلّمان که به پایان راه نزدیکند و عارفان و شاهدان واصل که به قلّهٴ بلند پایانی این راه رسیده اند، آن‌ها نیز جزو مستمعان راستین پیام حسینی‌اند.

سیاسی بودن و ایستادن پای اصول انقلاب و اسلام و مقابله با استکبار جهانی و تبیین توطئه‌ها و آگاه کردن مردم نباید به سیاسی بازی و جبهه گرفتن و شخصی شدن مسائل کشیده شود، به خصوص این که سرمایه اجتماعی باقی مانده در جامعه دینی همین مجالس حسینی است که دشمن هم با تمام قوا برای نابود کردنش به میدان آمده است.