احمد الریسونی بعد از اظهاراتی که منجر به برانگیزی جنجال گسترده در مراکش، الجزایر و موریتانیا شد، از ریاست اتحادیه جهانی علمای مسلمان استعفا داد. او در پیامی گفت: استعفای من در راستای پایبندی به موضع گیریها و دیدگاه ثابتم است که سازش را نمیپذیرد؛ به دلیل اهتمامی که به آزادی بیان و بدون قید و شرط و فشار دارم، …
Read More »آخرین اخبار
برنامه درسی حوزههای علمیه باید به عمل برسد
آیتالله جوادی آملی گفت: برنامههای درسی حوزههای علمیه «آیه محکمه»، «فریضه عادله»، «سنت قائمه» است، یک؛ و این علم باید به عمل برسد، دو؛ منتها راه آن این است که هر مطلب نظری و پیچیده را از مطلب شفاف و روشن و ساده میگیرند؛ این معلوم را از مجهول گرفتن، مبیَّن را با بیِّن، بیِّن کردن، نظری را با بدیهی …
Read More »آینده پژوهی تحوّلات عراق، پس از استعفای سرنوشتساز آیتالله حائری/ سیدعلی بطحائی
شبکه اجتهاد: بالاخره پس از چندسال اختلاف عملی در جریانات فکری عراق و اوجگیری بحران چندماه اخیر کابینه، عکسالعملی متفاوت از مرجعی پرهیزگار، دوراندیش و باورع صادر شد و صفحه تحولات عراق را به گونهای دیگر رقم خورد و از قدرت جدیدی در تحولات عراق رونمایی شد. در یادداشت پیشرو به نکاتی در مورد این اقدام و سناریوهای محتمل در …
Read More »حوزههای علمیه «فقیه زمان شناس» تربیت کنند/ روحانیت مردمی بماند
آیتالله نوری همدانی در پیامی به طلاب، اساتید و فضلای تهران با تاکید بر ضرورت مردمی ماندن روحانیت، تصریح کرد: امروز حوزههای علمیه باید فقیه و عالم به زمان تربیت کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پیام آیتالله نوری همدانی به طلاب و اساتید حوزه علمیه استان تهران به مناسبت افتتاحیه سال جدید تحصیلی بدین شرح میباشد. سم الله الرحمن …
Read More »مقتدی رهبری را میخواهد نه مرجعیت!/ محمد قطرانی
شبکه اجتهاد: از همان روزهای نخستین پس از ترور شهید سید محمد صدر بحث جانشینی وی ابتدا در محافل زیرزمینی و پس از سقوط صدام به صورت علنی مطرح شد. برخی مانند آیتالله شیخ محمد یعقوبی عنوان کردند که در محفلی که برخی شاگردان شهید سید محمد صدر نیز حضور داشتهاند ایشان به اعلم بودن شیخ محمد یعقوبی اشاره کردهاند …
Read More »آیتالله حائری شخصیتی منفک از پیشبرد مسائل سیاسی نبود/ حاج شیخ در کسوت ریاست عامه شیعه، حوزه قم را هوشمندانه مدیریت کرد/ بیتفاوتی نسبت به نظام، سیاست و اداره کشور حرام شرعی است
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به مناسبت یکصدمین سال باز تاسیس حوزه علمیه قم به تبیین «حوزه و روحانیت _حکومت و مناسبات روحانیت و نظام جمهوری اسلامی ایران اقتضائات و الزامات» آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عباس کعبی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در جمع فضلای حوزه علمیه به موضوع «حوزه و روحانیت _ حکومت و …
Read More »کنارهگیری آیتالله سیدکاظم حائری از عرصه مرجعیت + متن اطلاعیه
آیتالله سیدکاظم حائری از مراجع عراقی مقیم قم و از شاگردان مطرح شهید صدر، با صدور اطلاعیهای ضمن چند توصیه مهم اعلام کرد به علت بیماری و ضعفِ جسمی و کهولت برای پیگیری امور مرجعیت توانایی لازم را ندارد و از این سِمَت کنارهگیری میکند. ایشان همچنین همه وکالتهای شرعی خودش را نیز باطل اعلام کرده و تصریح نموده هیچیک …
Read More »فیلم و تصاویر غبارروبی مضجع مطهر رضوی در سفر رهبر انقلاب به مشهد مقدس
مضجع مطهر حضرت ثامن الحجج علیبنموسی الرضا علیهالسلام با حضور حضرت آیتالله العظمی خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی و جمعی از علمای حوزه علمیه مشهد در فضایی آکنده از معنویت غبارروبی شد. شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب در سفر به مشهد مقدس -که به دنبال تغییر شرایط کرونایی کشور انجام شد- در مراسم غبارروبی مضجع نورانی امام رضا علیهالسلام که …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه صفر ۱۴۴۴ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »حکیمی در دو مجلس
استاد محمدرضا حکیمی (ره) دانشمندی جامع، ادیبی چیرهدست، اندیشهورزی نوآور و اسلامشناسی عدالتخواه بود. بهمناسبت اولین سالگرد ارتحال او، اساتید معظم و اندیشوران آیتالله سید جعفر سیدان، محمدعلی مهدویراد، محمدتقی سبحانی، محمدمهدی رکنی، سیدعباس صالحی، مهدی مهریزی، محمد اسفندیاری، محمدرضا موحدی، سارا شریعتی، آرمان ذاکری و یوسف بینا؛ از شخصیت و اندیشه فاخر استاد محمدرضا حکیمی سخن گفتند. به گزارش …
Read More »سیری در حیات علمی و اندیشه استاد محمدرضا حکیمی/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی، دانشمندی محقق و متفکری برجسته، ادیبی نامدار، مجتهدی با تقوا، متکلمی زبردست و نویسندهای تأثیرگذار بود که با انتشار آثار و تألیفات متعدد ارزشمند، سهم بسیار مهمی در رشد علمی جامعه اسلامی معاصر داشته است. دارا بودن هوش و استعداد قوی و سرعت انتقالی نیرومند، عطش فوقالعاده برای کسب علم و معرفت، تلاش در …
Read More »اندیشه سیاسی «شیخ بهایی» کتاب شد
کتاب «اندیشه سیاسی شیخ بهایی» اثر ابوالفضل سلطانمحمدی در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه شد و به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، اثر حاضر دو هدف اساسی را مورد توجه خود قرار داده است؛ هدف نخست، شفافسازی رفتار سیاسی شیخ بهایی و پاسخ به چالش فکری در زمینه تعامل وی با پادشاهان صفوی …
Read More »مشروطه به روایت نائینی
اولین بحث در اندیشه سیاسی علامه فقیه، شیخمحمدحسین نائینی حکومت آرمانی است. از آنجا که بعضی نویسندگان و تحلیلگران اندیشه سیاسی نائینی از این نکته غفلت یا تغافل کرده و (مشروطه سلطنتی) را تنها حکومت مطلوب او دانستهاند، بررسی این مساله لازم و ضروری است، بهویژه که در تبیین اندیشه شخصیتی چون نائینی که هم دارای مبنای فکری در علوم …
Read More »مکاسب و رسائل شیخ را مثله کردهاند، بسیار نگرانیم!/ این کار موجب انهدام فقاهت در حوزه خواهد شد
رئیس مرکز فقه ائمه اطهار (ع) گفت: ما از این طرحی که امسال برای مدارس ابلاغ شده و مکاسب و رسائل شیخ را مثله کردهاند، بسیار نگرانیم! من در جلسات خصوصی به حضرات آقایان شورای عالی حوزه عرض کردم که این طرح، نتایج غیر معین و بلکه غیر صحیحی به دنبال دارد. به عنوان یک وظیفه شرعی عرض میکنم که …
Read More »تقابل کلینی و ابنقبه؛نگاهی بسترشناسانه/مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: محمد بن یعقوب کلینی رازی و محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازی، هر دو از بزرگان امامیه در نیمه دوم قرن سوم و نیمه اول قرن چهارم هستند. با وجود همعصریِ کلینی و ابن قِبَه/ابن قُبَّه، گزارشی که نوع تعامل آن دو با یکدیگر را بازگو کند وجود ندارد. در این یادداشت پیرو مجموعهای از قرائن تاریخی …
Read More »برادر به روایت برادر
شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی، از تبار معدود متفکرینی است که هرچند در حوزه علمیه نشو و نما یافت اما هرگز خود را در مسائلی نظیر فقه فردی محصور نکرد بلکه با نگاهی متفاوت به بازخوانی و تأمل در تراث اسلامی پرداخت و فریاد عدالت و انسانیت برآورد. بیراه نیست که او را «فیلسوف عدالت» میخوانند؛ چه اینکه محوریترین کلیدواژهها …
Read More »لایحه پیشگیری و حمایت از زنان در برابر بزه دیدگی، نیازمند بررسی فقهی است
دکتر محمود حکمتنیا مدیر گروه حقوق مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با تقدیر از دست اندرکاران لایحه پیشگیری و حمایت از زنان در برابر بزه دیدگی، در مورد این لایحه به برخی اشکالات آن نقدهایی وارد کرد و گفت: لایحه دارای نقطه قوت بسیاری است، اما برای اتقان کار و تقویت بیشتر آن نیاز به بررسی فقهی بیشتری دارد. …
Read More »بیانیه جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح «اصلاح نظام بانکداری»
جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح اصلاح نظام بانکداری بیانیهای صادر و تاکید کردند تغییر قوانین پولی و بانکی در این دوره فرصت مغتنمی است که باید از آن بهره گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح اصلاح نظام بانکداری مجلس شورای اسلامی بیانیهای صادر کردند. متن این بیانیه بدین شرح است: …
Read More »بررسی فقهی اقتصادی حمایت از کالای ایرانی
کتاب «بررسی فقهی اقتصادی حمایت از کالای ایرانی» به قلم حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی گیلانی در گروه اقتصاد اسلامی پژوهشکده نظامهای اسلامی و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این تحقیق با هدف تعیین حکم فقهی حمایت از کالای ایرانی و پرهیز از مصرف کالاهای کشورهای خارجی، به ویژه …
Read More »احکام امضایی را باید باتوجه به نحوه تنفیذ شارع ملاحظه کرد/ احکام امضایی صرفاً عرفی و عقلایی را نباید به شارع نسبت داد
اینکه احکام امضایی صرفاً امور عرفی یا عقلایی است اگر به این معنا باشد که این احکام را نباید به شارع مقدس نسبت داد. احکام امضایی گاه فرازمان و فرامکان است نظیر وفای به پیمانها مشروعیت معاملات تشکیل خانواده و صدها تعین دیگر و عموم گزارههای اخلاقی متعلق حکم. اصل اینگونه احکام تابع تکامل یا انحطاط جوامع نیست. لکن شکلهای …
Read More »کدام عدالت؟ کدام واقعیت؟/ محمدرضا قائمینیک
شبکه اجتهاد: سخن گفتن از عدالت در نظر مرحوم علامه محمدرضا حکیمی به دو جهت کار دشواری است. اول اینکه مرحوم علامه حکیمی عدالت را زیستهاند و سخن گفتن درباره کسی که عمری با عدالت زندگی کرده است -و نهفقط درباره آن حرف زده است- سخت است. وقتی که خود انسان در مقام آن عمل قرار نمیگیرد و میخواهد درباره …
Read More »مبانی فقهی حکم اعدام سلمان رشدی و بررسی چند شبهه
استاد سیفی مازندرانی در پاسخ به این شبهه که «سلمان رشدی سنی مذهب و حنفی مسلک است و بنابر قول مشهور که «ألزموا بما ألزموا به أنفسهم» پس لازم است که حاکم سنی حکم را صادر کند بیان نمود: اولاً این حکم قتل برای ساب النبی اختصاص به امامیه ندارد و ثانیاً در مذهب شیعه فقیه جامع بر همهی مسلمین …
Read More »نقش و جایگاه «شیخ طوسی» در تحول و گسترش علوم اسلامی
شبکه اجتهاد: بیتردید شیعه، در پیدایش و گسترش علوم اسلامى نقش مؤثّرى داشته است، بعضى معتقدند که علوم اسلامى از آنها نشأت گرفته، حتّى کتاب یا کتابهایى در این زمینه نوشته شده و اسناد و مدارکى ارائه داده اند، ولى ما میگوییم حدّاقل، آنها در پدید آوردن این علوم سهم بسزایى داشته اند، و بهترین شاهد و گواه این مسأله …
Read More »اندیشههای فقهی و اصولی شیخ طوسی/ عبدالله صلواتی
شبکه اجتهاد: شیخ طوسی یکی از معدود فقهای صاحب روش و سبک فقهی است که سالیان متمادی، فقهای متأخر را به پرورش و تکامل روشهای فقهی خویش واداشت و توانست در این راه به نوآوریها و اصلاحاتی دست زند که از زوایای مختلف قابل بررسی است. در واقع، بدون کم کردن از محتوای عمیق و مبانی فقهی مستحکم وی به …
Read More »علم فقه نظام تولید نمیکند بلکه مکتب تولید میکند/ برای جامعه امروزی باید احکام معلّل شوند نه مدلّل!/ موفقیت فقه در کنار آمدن با امور مدرن و توسعه دایره حلیت نیست
توجه داشته باشید که کارآمدی، فعلیت لولاالمانع است؛ مثلا اگر متفکری را زندانی کنند، دیگر کارآمد نیست؛ اما در این ناکارآمدی، او مقصر نیست. متاسفانه با تأسی به علوم مدرن در ایران و جداسازی نهادی بهنام دانشگاه و حوزه از یکدیگر، فاصله زیادی بین علوم انسانی و اسلامی افتاده است. در این جبر تاریخی، نمیتوانیم بگوییم علم فقه در حوزههای …
Read More »مسائل فقه سیاسی در جامعه ما/ نجف لکزایی
شبکه اجتهاد: «فقه سیاسی» شیعه بهعنوان یک دانش فقهی که به استخراج و بیان احکام شرعی ناظر بر امور سیاسی میپردازد از ظرفیت بسیاری برخوردار است ،اما ما از همه آن ظرفیتها به قدر کفایت بهره نگرفتهایم و لازم است فقه سیاسی ما در برخی امور ورودی جدیتر داشته باشد تا بتواند از این ظرفیتها بهرهمند شود. در این گفتار …
Read More »طوسیپژوهی؛ مجموعه مقالاتی در بررسی آراء، احوال و آثار شیخ طوسی
شیخ ابوجعفر محمد بن طوسی مشهور به شیخ طوسی و ملقب به شیخ الطائفه از جمله شخصیتهایی است که نهنگوار اقیانوسهای دانش را موج نوشی کرد و در هر وادیای نشان از پیرِ دانش گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، کمتر نوشتۀ مستقل و جامع به بحث از ابعاد مختلف دانش و اندیشههای او پرداخته است و منهای مجموعه مقالات هزارۀ …
Read More »مستند «حدیث کرامت»؛ سیری در حیات استاد سیدحسن شیرازی (ره)
شبکه اجتهاد: استاد سید حسن شیرازی در سال ۱۳۲۰ شمسی در خانواده علم و تقوا در شهر نجف به دنیا آمد. والد معظم ایشان، آیتالله العظمی سید عبدالله شیرازی، از مفاخر بزرگ جهان تشیع و از مشاهیر و شخصیتهای پرآوازه حوزههای علمیه نجف اشرف و مشهد مقدس بود. سید حسن شیرازی که تربیت یافته پدر و مکتب نجف بود، دوران …
Read More »هر چیز که با اختیار انسان در مقام اجتهاد منافات پیدا کند، شرعاً حرام است!/ ربات هیچگاه مُدرِک نمیشود/ بزرگترین آسیب هوش مصنوعی، مرعوبشدن انسان در برابر ابزار است
ما میتوانیم یک موجود روحمند را به ربات پیوند بزنیم، ولی ربات بماهوربات هیچوقت روح پیدا نمیکند. وقتیکه ربات مُدرک نشود پس هیچوقت مجتهد نمیشود، بلکه فقط یک ابزار است که در اختیار مجتهد قرار میگیرد. گاهی اجتهاد سیستمی را به معنای اجتهاد توسط سیستم، بدین معنا که سیستم کار اجتهاد را انجام دهد تعریف کردهاند؛ اما فهمیدهاند که این …
Read More »اختیارات قضایی حکومت نبوی/ محمد عابدی
شبکه اجتهاد: تامین عدالت بهویژه در حوزه قضایی از مهمترین رسالتهای پیامبران الهی است و چون رسیدن به آن بدون حاکمیت ممکن نیست، تامین عدالت جزو اهداف نظام سیاسی الهی قرا میگیرد و رهبری نظام در این حوزه برخوردار از اختیارات و وظایفی میشود. «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ …
Read More »