اجتهاد و اصول فقه

اکثر علما در بحث اوامر و نواهی وقتی‌ می‌خواهند مثال بزنند‌ می‌گویند “به جدار نمی‌شود گفت نماز بخوان” چون دیوار قدرت تصمیم‌گیری ندارد؛ اما وقتی امام وارد این بحث شد، با مثالی‌ فرمود: “به خورشچف نمی‌شود گفت صلّ”. ما اصلاً نمی‌دانستیم این کلمه چیست. بالاخره رفتیم و پیدا کردیم و دیدیم. مثال‌هایی که امام برای تبیین بحث‌ می‌زدند، از یک …

امام‌‌ می‌فرماید نه تفریط اخباری‌‌‌ها درست است و نه افراط اصولیین. ایشان حتی در سال‌‌‌های آخر‌‌ می‌فرمود گاهی این دقت‌‌‌های اصولی و عقلی مطرح در مباحث اصول، انسان را در فقه از حقیقت دور‌‌ می‌کند و ذهن عرفی و صاف انسان را به هم‌‌ می‌زند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی اندیشه، آرا و سیره نظری و عملی حضرت امام خمینی(ره) …

مجموعه آثار آیت‌الله شیخ محمداسحاق فیاض از مراجع تقلید ساکن نجف در قالب نرم افزار به دو زبان عربی و فارسی به‌تازگی از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن ۲۷ عنوان کتاب در ۵۴ جلد از آثار آیت‌الله شیخ محمداسحاق فیاض از شاگرد برجسته آیت‌الله خویی(ره)، به زبان عربی و فارسی در …

حجت‌الاسلام قاضی‌زاده با اشاره به وجود چند دیدیگاه مختلف در مورد آیات جهاد گفت: برداشت جهاد ابتدایی از آیات جهاد، دارای اشکالات متعدد است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، استاد و محقق حوزه علمیه در ادامه جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن در موسسه فهیم با اشاره به آیه ۱۹۳ سوره بقره گفت: روشن است که سیاق این …

شبکه اجتهاد: بحث و بررسی دربارۀ مشروعیت،[۱] بلکه لزوم حکومت اسلامی تحت زعامت فقیه جامع الشرایط از ابعاد گوناگون امکان پذیر است. جمعی از فقهای امامیه حکومت اسلامی و ولایت فقیه را از طریق حسبه یا تحت عنوان امر به معروف (این که حکومت اسلامی بالاترین و برترین معروف است) اثبات کرده اند. برخی دیگر آن را از طریق عقل …

امام راحل نسبت به طلاب و شاگردان برخورد لطیف و متواضعانه داشت. اگر سؤالی در بین درس مطرح می‌شد، توقف می‌کرد و گوش می‌داد و جواب می‌داد. خیلی درس‌ها بود که شاگرد نمی‌توانست صحبت کند و معمولاً هم در بین درس شاگردها مجاز نیستند که صحبت کنند؛ اما امام از اشکال طلاب خیلی استقبال می‌کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بازخوانی …

امام هر روز بعد از اتمام درس چند دقیقه‌ای‌ می‌نشست و یک حلقه کوچکی دور ایشان‌ شکل می‌گرفت و اگر سؤالی بود – غیر از سؤال و جوابی که در درس اصلی مطرح‌ می‌شد-‌ طلاب از نزدیک سؤال را مطرح‌ می‌کردند و ایشان در نهایت محبت سؤال را پاسخ‌ می‌داد، در واقع یک مقدار زمان را برای پاسخگویی به کسانی …

امام خمینی (ره) در نجف به قدری مکاسب شیخ را عالی بحث کرد که هر کسی می‌آمد، پای‌بند می‌شد. آیت‌الله راستی می‌فرمود تا قبل از این‌که امام به نجف بیاید، احساس می‌کردم که نیازی به درس خارج ندارم چون درس همه علمای نجف را دیده بودم ولی همین که امام آمد، دیدم هنوز باید درس بخوانم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، …

شبکه اجتهاد: نسل امروز جامعه، نسلی است که «شناخت مستقیم» از حضرت امام خمینی ندارد. این نسل که دهه دوم و سوم و چهارم زندگی خود را سپری‌ می‌کند،‌ می‌خواهد امام را از راه «شنیده‌ها» شناسائی کند و از «گفته‌های» دیگران، به شخصیت وی پی برد. و اگر این گفته‌ها، متفاوت و یا متناقض باشد، قهراً این نسل با «تحیّر» …

 مفتی مصر با انتقاد از بدعت نامیدن ترویج مذاهب تاکید کرد که مبنای حجیت نظرات فقیه کاشفیّت آن از حکم شارع مقدس است. به گزارش شبکه اجتهاد، شوقی علام مفتی مصر در برنامه «همراه با مفتی» در پاسخ به شبهه برخی پیرامون لزوم رهایی بشریت از احکام مذاهب فقهی تاکید کرد که فتوای مجتهدان به دلیل کاشفیّت از احکام الهی …

در این دیدگاه تلاش می‌شود تا احکام فقهی بر محوریت حکومت و نظام سیاسی اداره کننده جامعه، استنباط شود. این دیدگاه ضمن استواری بر مبانی‏ خاص خود، پیامدهایی را در اجتهاد به همراه دارد که با پیامدهای رویکرد غیرحکومتی متفاوت است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای فقهی و اصولی (ویژه تابستان ۹۶) به صاحب امتیازی …

آیت‌الله فاضل لنکرانی بر پاسداشت و زنده نگاه داشتن یاد امام خمینی در حوزه‌‌ها و میان مسلمین تاکید کرد و گفت: امام خمینی شخصیت جامع علمی بود که هنوز در حوزه‌‌های علمیه شناخته نشده است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در پایان درس خارج فقه صلاه مسافر با اشاره به شخصیت جامع …

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی با بیان اینکه علم منحصر به علوم اسلامی نیست، تصریح کرد: تمام فقهای ما تقریباً اتفاق نظر دارند که یادگیری علوم مورد نیاز جامعه از هر قبیل باشد، واجب کفایی است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی شامگاه پنجشنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، یکی از اضلاع مثلث …

مدیر ارتباطات مرکز نور با بیان اینکه نسخه جدید نرم‌افزار «معجم موضوعی بحارالانوار ۲» به عنوان بزرگ‌ترین دائره‌المعارف حدیث شیعه تولید و عرضه شده است، گفت: این نرم‌افزار راهی تازه را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد تا بتوانند با سهولت بیشتر به امر تحقیق در زمینه روایات و علم حدیث بپردازند.  به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سید احمد الحسینی، مدیر …

شبکه اجتهاد: (۱) قوانین ثابت و جامعه متحول: هدف از تشریع قوانین اجتماعی آن است که زندگی اجتماعی پا بگیرد و جامعه از کشمکشهایی که آن را به سوی نابودی می کشاند، در امان باشد. از این رو، قوانین اجتماعی فقط از این جهت، مطلوب است که وسیله ای است برای ایجاد امنیت در زندگی اجتماعی و نظم بخشیدن به …

از همان ابتدا شهرت یافت که درس آقای خمینی سیاسی است و عده‌ای، شاگردان انگشت‌شمار او را تخطئه کردند. برخی هم می‌گفتند حاج آقاروح‌الله استاد فلسفه است؛ او را به فقه و اصول چه کار! به گزارش شبکه اجتهاد،‌ کتاب «الف لام خمینی» اثر هدایت‌الله بهبودی که انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی آن را منتشر کرده و برای نخستین …

سید هبه الدین همراه روحانیان بزرگی چون شیخ الشریعه اصفهانی، میرزا مهدی فرزند آخوند خراسانی و سید مصطفی کاشانی پرچم مقدس بارگاه امام علی(ع) برداشته و در میان شعارهای پیوسته مردم به سمت جبهه روان شدند. شبکه اجتهاد: در ماه مبارک رجب ۱۳۰۱ قمری در سامرا کودکی دیده به جهان‌‌ می‌گشاید که نامش را محمدعلی و لقبش را هبه الدین‌‌ …

شبکه اجتهاد: یکی از مهم‌ترین فعّالیّتهای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سالهای قبل از انقلاب و در دوران مبارزه برای شکل‌گیری حکومت اسلامی، برگزاری جلسات تبیین و تفسیر آیاتی از قرآن کریم بود که در آن به معرفی اسلام ناب برای قشرهای مختلف خصوصاً جوانان انقلابی می‌پرداختند. در واقع میتوان گفت هسته‌های مقاوم و استوار نهضت محصول همان جلسات و جلسات …

شبکه اجتهاد: شیخ محمد سند داری سه شخصیت علمی، انقلابی و متخلق است، او از اساتید برجسته درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف اشرف، مبارز انقلابی مؤثر در شیعیان و انقلاب بحرین و به عنوان یک استاد متخلق، سال‌های سال است که آموخته و می‌‌آموزد. او از اساتید صاحب سبک است که در سلوک اجتماعی نیز از تواضعی …

شبکه اجتهاد: جامعه المصطفی العالمیه، سازمانی مرکب از مرکز جهانی علوم اسلامی و سازمان مدارس خارج کشور، و متولی آموزش و تربیت غیرایرانی‌‌‌ها در داخل و خارج کشور است. این مجموعه، طبق اساسنامه خود، به ‌‌‌دنبال تربیت دین‌شناسان، تعمیق اندیشه‌‌‌‌های اسلامی و گسترش آموزه ‌‌‌های اسلام ناب محمدی (ص) است و در سیاست‌‌‌هایش، بر «احترام به قلمرو مذاهب اسلامی، بر …

شبکه اجتهاد: کتاب «ماهیت و الزامات فقه پیشرفت (درآمدی بر فلسفه فقه نظام اجتماعی پیشرفت‌گرا)» نوشته حجت‌الاسلام دکتر امین‌رضا عابدی‌نژاد، شنبه هفته جاری در نمایشگاه قرآن رونمایی شد. این کتاب را حجت‌الاسلام دکتر امین‌رضا عابدی‌نژاد تألیف کرده است. او همزمان با تحصیلات حوزوی، در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تا درجه دکترای فلسفه تطبیقی پیش رفته است. کتاب …

رئیس موسسه فهیم با اشاره به حساسیت جهاد ابتدایی گفت: برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان در گذشته و دوره معاصر بوده و هست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی ـ فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه در سلسله جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم در این موسسه به آراء …

پس از اینکه آقای حکیم از دنیا رفتند، امام به همه پیغام داد که من راضی نیستم هیچ کسی از مرجعیت من تبلیغ کند. امام برای زعامت حوزه علمیه نجف که ‌آیت‌الله خویی و قبل از ایشان ‌آیت‌الله حکیم بود، احترام قائل بود. در موارد دیگر هم امام این احترام را حفظ کردند. وضعیت امام قبل و بعد از آقای …

حجت‌الاسلام علی رحمانی سبزواری، مقابله با افکار افراطی اخباری‌گری را هدف اصلی خود از نگارش این مقاله عنوان کرد و گفت: مع الاسف تفکّر اخباری‌گری از نوع افراطی آن امروز در حوزه علمیه قم وجود دارد و برخی از آن‌ها که از مشاهیر قم هستند به کلّی علم اصول را قبول ندارند و مجتهدین را تکفیر می‌کنند. به گزارش شبکه …

کتاب «نگاهی به دیدگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و سبک زندگی آیت‌الله سید علی حسینی سیستانی»، گفتار، کردار و روش فکری این مرجع تقلید شیعیان را به تصویر می‌کشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «نگاهی به دیدگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و سبک زندگی آیت‌الله‌ سید علی حسینی سیستانی» با گردآوری و تدوین سید محمد غضنفری، از سوی انتشارات ایده …

شبکه اجتهاد: نقش شهید ‌آیت‌الله سید محمدباقر صدر در تحکیم پایه‌های حرکت پیروزمند اسلامی و سهم به سزای او در پایه گذاری این حرکت در دو بعد فکری و عملی در جهان اسلام به ویژه عراق قابل انکار نیست، تا آن جا که نهضت اسلامی را با خون پاک خویش مزین ساخت و با اقتدا به جدش سید الشهدا(ع) او …

نظریه «اصالۀالوثاقۀ» در پی اثبات این است که اصل بر راست‌گویی مؤمن است و دروغ‌گو‌بودن آن نیاز به اثبات دارد البته اعتماد بر گفتۀ انسان راست‌گو پس از این است که عدم خطای او در گفتار هم ثابت گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در هفته دوم «گفتمان معرفت» …

استاد حوزه علمیه قم معتد است مدیریت فقهی نداریم، بلکه فقه الاداره داریم. زیرا فقه یک دانش، اجتهاد یک روش و اصول یک ابزار است و تنها راه دسترسی محلی به مدیریت اسلامی، روش اجتهاد است. یعنی جز روش اجتهادی راهی به مدیریت اسلامی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید صمصام الدین قوامی، رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استناد و توجه دادن قدمای فقهای شیعه به روایات عامه و اهل سنت با چه انگیزه‌ای بوده است؟ با بررسی چگونگی عملکرد قدمای فقهای شیعه پاسخ آشکار می‌گردد و آن اینکه سید مرتضی و شیخ طوسی در مقام توجه دادن عامه به روایتی که در منابع آنها وجود دارد، استدلال می‌کنند؛ نه اینکه در مقام استناد و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی در گفتگویی در ارتباط با قابلیت‌های پاسخگویی فقه موجود به مسائل و موضوعات نوپدید پرداخت. او معتقد است فقه سنتی پاسخ مسائل نوپدید را در عرصه‌های مختلف داده و مکلف را بلاتکلیف رها نکرده. اگرچه باید با تلاش بیشتر و البته در طول زمان لازم است منطق تفقه به سمت …