اجتهاد و اصول فقه

رئیس موسسه فهیم با اشاره به حساسیت جهاد ابتدایی گفت: برداشت «جهاد ابتدایی» از آیات قتال معرکه آراء مفسران و مجتهدان در گذشته و دوره معاصر بوده و هست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی‌زاده، رئیس موسسه پژوهشی ـ فرهنگی فهیم و استاد حوزه علمیه در سلسله جلسات تحلیل آیات جهادی قرآن کریم در این موسسه به آراء …

پس از اینکه آقای حکیم از دنیا رفتند، امام به همه پیغام داد که من راضی نیستم هیچ کسی از مرجعیت من تبلیغ کند. امام برای زعامت حوزه علمیه نجف که ‌آیت‌الله خویی و قبل از ایشان ‌آیت‌الله حکیم بود، احترام قائل بود. در موارد دیگر هم امام این احترام را حفظ کردند. وضعیت امام قبل و بعد از آقای …

حجت‌الاسلام علی رحمانی سبزواری، مقابله با افکار افراطی اخباری‌گری را هدف اصلی خود از نگارش این مقاله عنوان کرد و گفت: مع الاسف تفکّر اخباری‌گری از نوع افراطی آن امروز در حوزه علمیه قم وجود دارد و برخی از آن‌ها که از مشاهیر قم هستند به کلّی علم اصول را قبول ندارند و مجتهدین را تکفیر می‌کنند. به گزارش شبکه …

کتاب «نگاهی به دیدگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و سبک زندگی آیت‌الله سید علی حسینی سیستانی»، گفتار، کردار و روش فکری این مرجع تقلید شیعیان را به تصویر می‌کشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «نگاهی به دیدگاه‌های فرهنگی، اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و سبک زندگی آیت‌الله‌ سید علی حسینی سیستانی» با گردآوری و تدوین سید محمد غضنفری، از سوی انتشارات ایده …

شبکه اجتهاد: نقش شهید ‌آیت‌الله سید محمدباقر صدر در تحکیم پایه‌های حرکت پیروزمند اسلامی و سهم به سزای او در پایه گذاری این حرکت در دو بعد فکری و عملی در جهان اسلام به ویژه عراق قابل انکار نیست، تا آن جا که نهضت اسلامی را با خون پاک خویش مزین ساخت و با اقتدا به جدش سید الشهدا(ع) او …

نظریه «اصالۀالوثاقۀ» در پی اثبات این است که اصل بر راست‌گویی مؤمن است و دروغ‌گو‌بودن آن نیاز به اثبات دارد البته اعتماد بر گفتۀ انسان راست‌گو پس از این است که عدم خطای او در گفتار هم ثابت گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در هفته دوم «گفتمان معرفت» …

استاد حوزه علمیه قم معتد است مدیریت فقهی نداریم، بلکه فقه الاداره داریم. زیرا فقه یک دانش، اجتهاد یک روش و اصول یک ابزار است و تنها راه دسترسی محلی به مدیریت اسلامی، روش اجتهاد است. یعنی جز روش اجتهادی راهی به مدیریت اسلامی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید صمصام الدین قوامی، رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استناد و توجه دادن قدمای فقهای شیعه به روایات عامه و اهل سنت با چه انگیزه‌ای بوده است؟ با بررسی چگونگی عملکرد قدمای فقهای شیعه پاسخ آشکار می‌گردد و آن اینکه سید مرتضی و شیخ طوسی در مقام توجه دادن عامه به روایتی که در منابع آنها وجود دارد، استدلال می‌کنند؛ نه اینکه در مقام استناد و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی در گفتگویی در ارتباط با قابلیت‌های پاسخگویی فقه موجود به مسائل و موضوعات نوپدید پرداخت. او معتقد است فقه سنتی پاسخ مسائل نوپدید را در عرصه‌های مختلف داده و مکلف را بلاتکلیف رها نکرده. اگرچه باید با تلاش بیشتر و البته در طول زمان لازم است منطق تفقه به سمت …

رئیس انجمن علمی ارتباطات و تبلیغ حوزه علمیه قم با بیان اینکه حوزه علمیه قم تا نقطه مطلوب فاصله دارد، گفت: برای اینکه حوزه و نظام بتوانند وظایف متقابل خود را به خوبی انجام دهند باید از فرهیختگان و نخبگان حوزوی در مسئولیتها استفاده کنیم که متاسفانه در برخی موارد دیده می‌شود، مناصب توسط کسانی تصدی می‌شوند که شایستگی لازم …

سلسله نشست‌های «نقد و بررسی ایده‌های بدیل در حوزه تقریب مذاهب» به همت اندیشکده مرصاد و با همکاری مجمع جهانی تقریب مذاهب با حضور کارشناسان در محل پژوهشگاه مطالعات تقریبی قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اولین نشست، آقایان محمدعلی میرزایی و محسن حسام مظاهری به ارائه نظریات خود پرداخته و آقایان دکتر مهدی فرمانیان و دکتر امداد …

شبکه اجتهاد: شب‌های ماه مبارک رمضان ماه رحمت و مغفرت و ماه نزول قرآن فرصتی مناسب برای مذاکرات علمی و خوشه چینی از محضر عالمان ربانی است. از این رو، طبق رسم دیرینه حضرت آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در شبهای ماه مبارک رمضان، جلسات علمی معظم‌له با حضور علما، اساتید، طلاب و فضلای حوزه در بیت ایشان برگزار می‌شود …

در این کنگره بذری کاشته شده است که باید آن را به درخت تنومندی تبدیل کنیم تا دنیای اسلام از میوه‌های این درخت استفاده کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین تجلیل از دستاندرکاران نخستین کنگره بین‌المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی پنجشنبه شب با حضور حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، آیت‌الله مرتضی مقتدایی عضو شورای عالی حوزههای علمیه، …

شهرت خصوصاً «شهرت فتوایی» از بحث‌های چالش‌زا است، زیرا برخی توجه به آرای گذشتگان و ارج نهادن به نظریات پیشینیان را نوعی ایستایی و جمود می‌پندارند که فقه را از آن پویایی و انعطاف باز می‌دارد؛ درست از این منظر است که مسئله شهرت اهمیت خاصی می‌یابد. حال باید دید حد و اندازه اهمیت شهرت تا چقدر است؟ آیا موجب …

 متأسفانه چون برای حوزه علمیه قم هزینه نکرده‌ایم، خودبه‌خود اثر ضدتقریبی این نهاد در ارتباط ما با جهان اسلام تأثیر گذاشته است. بزرگان حوزه را نتوانسته‌ایم وسط تقریب بیاوریم؛ بزرگان اهل سنت هم نیامدند؛ یا به این دلیل که این طرف آن‌چنان جایگاهی نداشته، یا به این دلیل که بزرگان حوزه ما حرف‌های تندی زده‌اند که باعث شده بزرگان آن …

مجموعه آثار آیت‌الله شیخ علی‌اکبر سیفی مازندرانی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در قالب نرم افزار به‌تازگی از سوی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن ۳۰ عنوان کتاب در ۴۷ جلد از آثار آیت‌الله شیخ علی‌اکبر سیفی مازندرانی به زبان عربی و فارسی، در موضوعات: تفسیر، عقاید، کلام، اصول فقه، …

چهل‌و‌ششمین شماره از فصلنامه «اجتهاد و نوآوری» ویژه مسائل مربوط به اجتهاد و فقه اسلامی، در ۳۶۶ صفحه به سردبیری شیخ حیدر حب‌الله متفکر و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در بیروت منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این فصلنامه به دو بخش کلی پژوهش‌ها و دیدگاه‌ها تقسیم شده است. در سخن سردبیر، در خصوص مفهوم تجلی …

شبکه اجتهاد: سلسله نشست‌های رجال پژوهی با حضور آیت‌الله شیخ مهدی مروارید عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان و استاد مطرح خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد و دکتر سید علیرضا حسینی شیرازی، مدیر گروه رجال مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی‌ و مؤلف کتاب «اعتبارسنجی احادیث شیعه»، به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه آیت‌الله خویی …

عضو هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق در نقد مقاله «نقش عدالت در قانون‌گذاری در حکومت اسلامی»، گفت: در جایی که بتوان حکم ثانویه پیاده کرد که دیگر قانون گذاری بر خلاف شرع نشد، و اگر این عنوان ثانوی نتوانسته حکم شرع را تغییر دهد، و حکم شرعی سر جایش هست، خوب قانون گذاری هم‌ نمی‌تواند بر خلاف آن باشد. …

در آیات کریمه داریم «یا ایها الذین آمَنوا آمِنوا»، این ایمان دوم که امر به آن می‌شود همان ایمانِ طاعه الرسولی و طاعه الامامی است که وحدت نتیجه قهری آن است. بر اساس این اصل آن کسانیکه دم از اختلاف بزنند از دائره ایمان خارج می‌شوند و ایمان در جامعه اسلامی همیشه با وحدت تلازم دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، …

معنای وحدت میان شیعه و سنی این نیست که به شیعیان بگویی عقیده اهل سنت را بپذیرند و به سنی بگوییم که شیعه بشوند، اتحاد این است که با یکدیگر دشمنی نورزیم. ‌ای دانشمندان و سردمداران اسلام کوشش کنید تا مسلمانان با یکدیگر متحد شوند. شبکه اجتهاد: در سال ۱۳۵۰ قمری ۱۵۰ نفر از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی کشورهای مسلمان …

امروز وقتی از فقه مقارن می‌گویند، درواقع به‌عنوان یک متد مطرح است. در دوران ما فقه مقارن را به‌عنوان یک دانش نگاه نمی‌کنند، به‌عنوان یک روش استفاده می‌شود. طرفدارانی مثل شاگردان آیت‌الله بروجردی دارد و در نجف، قم و مشهد هم مخالفینی دارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه علمیه قم در نشست تخصصی «فلسفه فقه …

شبکه اجتهاد: احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند و فقه، علم به احکام شرعی از رهگذر ادله تفصیلی است. این تعریف به آن‌چه (عملیه الاستنباط) نامیده شده، نظر دارد. عملیات استنباط، به دست فقیه برای دست‌یابی به حکم شرعی انجام می‌گیرد؛ عملیاتی که در آن با …

شبکه اجتهاد: درس خارج فقه التقریب در دهۀ اول ماه مبارک رمضان توسط استاد آیت‌الله شیخ محسن اراکی دبیر کل مجمع تقریب مذاهب اسلامی، هر روز بعداز نماز عصر، در محل پژوهشگاه مطالعات تقریبی برگزار می‌گردد.

شبکه اجتهاد: بارها شنیده‌ایم وخوانده‌ایم که وقتی عالمی از دنیا‌ می‌رود ثلمه‌ای بر عالم اسلام وارد‌ می‌شود که به سادگی جبران شدنی نیست، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مهدی طباطبایی را بسیاری از مردم به استاد اخلاق‌ می‌شناسند، این سال‌ها‌‌ و روز‌ها‌‌ که جامعه ما به نحوی از فقدان اخلاق در سطوح مختلف رنج‌ می‌برد، فقدان این روحانی فرهیخته بیشتر وبیشتر لمس‌ …

یک محقق علوم قرآنی و حدیث گفت: شیخ کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است و معتقد است پیش‌شرط ورود به دین و آغاز دین داری، داشتن «عقل» است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ کلینی و شیخ صدوق (رحمت الله علیهما) هر دو از بزرگان اصحاب حدیث امامیه و از کبار علمای ما در میان متقدمان هستند. تمام دوست …

عضو مجلس حبرگان رهبری با تاکید بر ضرورت تبدیل “آرامش انسان از اسلام” به نظریه‌ای با مختصات اجتماعی گفت: با این نظریه به انسان امروز بگوییم اسلام در زمینه آرامش به عنوان گمشده انسان، نسخه‌ای پرجاذبه، عشقِ معنوی آفرین و امید بخش و … با ابعاد، مختصات و جاذبه‌‌های خاصی ارایه کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد …

حجت‌الاسلام خسروپناه در نقد کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» گفت: اگر ما بخواهیم حزب را از لحاظ فقهی بحث کنیم باید روش اجتهادی در آنجا حاکم باشد، بنابراین دیگر نمی‌توانیم از روش جامعه‌شناسی سیاسی استفاده کنیم. ولی در این کتاب موضوع شناسی درباره حکم و حکم‌شناسی به صورت متعدد به مباحث جامعه شناسی سیاسی ایران وارد می‌شود. به گزارش شبکه …

آیت‌الله محسن اراکی با اشاره به ابتکارات شهید محمدباقر صدر بیان کرد: ایشان ابتکارات مختلفی در زمینه‌های منطقی، فلسفی و فقهی داشتند که می‌توان گفت مطرح کردن نظریه فقه نظام یکی از ابتکارات کم‌نظیر ایشان در بخش علم فقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی «طلایه داران وحدت اسلامی؛ آراء و اندیشه‌‌‌های آیت‌الله شهید سید محمد باقر صدر» …

‌شبکه اجتهاد: آیت‌الله حاج شیخ حسین حلی (متولد ۱۲۷۰ش. در نجف، درگذشته ۱۳۵۳ش. در نجف) از فقهای شیعه بود که علیرغم منزلت بالای فقهی و اصولی، از عهده‌داری مرجعیت و تشریفات آن دوری گزیده بود. او از شاگردان میرزا محمدحسین نائینی و آقا ضیاءالدین عراقی است. او استاد آیات عظام سید علی سیستانی، سید تقی طباطبایی قمی، نصرالله شاه آبادی، …