حکومت و قانون

تفکیکی بین فقه مصطلح و فقه‌های فردی و سیاسی نمی‌بینیم و اگر سیاست را به معنای علم مدیریت جامعه، علم اداره مجتمع انسانی، تدبیر جامعه، شیوه حکمرانی و چگونگی بهره وری از قدرت بدانیم، فقه ما ناظر به همان مطلب می‌باشد و با همین نگاه، فقه ما سیاسی است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقه حکومتی» با تبیین قلمرو سیاست …

استاد حوزه و دانشگاه با طرح این‌که آیا در دولت مشروع، اعتراض، مقاومت و نافرمانی مدنی مجاز است، گفت: اعتراض، مقاومت و نافرمانی در سه مورد برای مردم به رسمیت شناخت می‌شود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست نقد و بررسی کتاب «بررسی عاشوراشناسی» پژوهشی درباره هدف امام حسین(ع) با حضور محمد اسفندیاری مؤلف اثر و اسلام و پژوهش و دکتر محمد باغستانی عضو هیأت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی به عنوان منتقد چندی قبل در پردیس کتاب مشهد برگزار شد. گزارشی از این نشست از پیش‌رویتان شما مخاطبان گرامی می‌گذرد.

مجلس خبرگان، مجلس علماء و اسلام شناسان کارشناس دین است؛ مجلس فقهی است، مجلس امنای ملت است مجلس منتخبان ملت است، مأموریت کلان دارد و دیده‌بانی می‌کند؛ کار خبرگان در حوزه اندیشه‌ورزی، صرفا اندیشه ورزی است و ماهیت اندیشه ورزی، جناحی یا سیاسی نمی‌تواند باشد و نباید این نگاه کلان راهبردی را در سطح پایین و محدود ودایره تنگ جناحی و سیاسی تنزل بدهیم.

یک عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است که از رهگذر تشکیل گروه‌های اندیشه ورز، هم خبرگان رهبری و هم دستگاه‌هایی که در یک خلاء تحلیلی و تئوریک نسبت به انقلاب اسلامی قرار دارند، منتفع خواهند شد. مبلغی می‌گوید:

الگو‌های پارلمانی؛ ریاستی؛ صرفان تکنیک‌هایی در راستای فلسفه مردم سالاری هستند در ایران امروز دو مشکل دیده می‌شوند. یکم، هنوز تردیدهایی جدی در پذیرش مردم سالاری وجود دارد و دوم، در غیاب یک بحث جدی درباره مردم سالاری تکنیک‌ها و نماد‌های مردم سالاری به رغم تحفظ‌ها اما واگر‌هایی اجرا می‌شود.

شبکه اجتهاد: نام یک حقوقدان با مفاهیمی همانند عدالت، امنیت و نظم در پرتوی قانون گره خورده است. حقوقدانان اقتدار نظام اسلامی و حاکمیت و دفاع از ملت را بر عهده دارند و در واقع جامعه حقوقی در تحکیم پایه‌های نظام اسلامی از طریق توسعه و گسترش عدل در چهارچوب حاکمیت قانون نقش مهمی بر عهده دارند. یک حقوقدان باید مظهر عدالت، ابداع و خلاقیت در راستای تحقق اهداف بلند حقوقی باشد و در این مسیر باید مدام طرح و ایده ارائه کند.

هرچند بسیاری از فقها دریافت مبلغی بیش از اصل طلب را، به سبب شبهه ربا، حرام دانسته‌اند؛ اما برخی نیز شرط دریافت مبلغی به عنوان جریمه تاخیر در پرداخت دین را مجاز دانسته و منصرف از ادله ربا تلقی نموده‏‌اند، اما...

روشنفکری دینی و نواندیشی دینی دارای دو تفاوت اساسی با یکدیگر هستند؛ فقه سیاسی، و در مجموع فقه، برای نواندیش دینی معتبر است اما برای روشنفکردینی فقه جایگاهی ندارد. نواندیشان دینی، برخلاف روشنفکران دینی، سکولار نیستند.

شبکه اجتهاد: دکتر عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان به دنبال غیرشرعی دانستن عضویت سپنتا نیکنام عضو شورای شهر یزد اسناد و مدارکی را منتشر کرد. در متن زیر ابلاغیه دبیرشورای نگهبان در تاریخ ۱۳۹۶/۰۱/۲۶ خطاب به رئیس جمهور و درج در روزنامه رسمی کشور را مشاهده می‌کنید.

عضو فقهای شورای نگهبان اعلام کرد که اعضای فقهای این شورا بر اشکال شرعی فعالیت منتخب زرتشتی شورای شهر یزد به اتفاق آرا رأی دادند.

امام(ره) به معنای واقعی کلمه عاشق حاج آقا مصطفی بود و دشمن خیال می‌کرد با شهادت ایشان کار تمام می‌شود. اما این طور نشد و شهادتش باعث ایجاد تحرک در کشور شد.

رئیس جمهور گفت: شهید حاج آقامصطفی خمینی امید همه انقلابیون بود و نگاه ما به ایشان این گونه بود که اگر امام(ره) روزی در بین ما نباشد، فردی هست که بتواند این پرچم را بر دوش گیرد و نهضت را ادامه دهد.

رژیم شاه به این نتیجه رسیده بود که امام به خاطر کبر سن شاید چند صباحی زنده نماند و کسی که می‌تواند رهبری امت را به عهده بگیرد، حاج سید مصطفی است و فکر می‌کردند که امام تحت تاثیر حاج مصطفی است و با از بین بردن او دو هدف را زده اند. یکی اینکه امام را متوقف می‌کنند و دوم اینکه حاج آقا مصطفی را به شهادت رسانده‌اند.

شبکه اجتهاد: اجتماع عظیم علما، اساتید و طلاب حوزه علمیه خراسان در محکومیت اقدامات خصمانه شیطان بزرگ، آمریکا صبح امروز در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.

شبکه اجتهاد: تجمع بزرگ حوزویان در محکومیت اظهارات شیطان بزرگ و حمایت از نظام اسلامی با حضور پرشور مسئولان، اساتید و طلاب انقلابی حوزه علمیه قم، ۲۵ مهرماه در مدرسه علمیه فیضیه قم برگزار شد.

این نظریه خیلی آرمانی است!/ برخی معتقدند دین، موجب بی‌ثباتی است، حال چگونه می‌تواند منشأ وحدت باشد؟!/ باید متاتئوری از تئوری جدا شود.

ما می‌توانیم در حوزه علوم انسانی و علوم سیاسی و در نتیجه علوم و مکاتب امنیتی از دو الگوی کلان فکری استفاده کنیم. یکی الگوی متعالیه و یکی الگوی متدانیه. الگوی متعالیه یعنی برای انسان محتوا و ابعاد روحانی قائل است و غیر از عالم ماده قائل به عالم مثال و عوالم بالاتر هم هست اما الگوی متدانیه دنیاگرا هستند و انسان را منحصر در وجه مادی می‌دانند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: در این نوشته، محور بحث و گفت‌وگوی علمی با این شخصیت، کتاب قیام جاودانه است.[۱] کتاب حکومت دینی یا عاشورا مظلومیت مضاعف، مورد استناد این نوشته قرار نگرفته است. اجمالا بگویم که در آن دو اثر دیگر، سخنان تندتر و گزنده‌تر از آنچه در این اثر مورد بحث آمده، زیاد دیده می‌شود.

اگر کسی را که از نظام دفاع می‌کند انقلابی بنامیم و کسی که منتقد است ضد انقلاب یا غیرانقلابی بخوانیم و صورت روشنی برای وجه انتقادی حوزه تعریف نکنیم، در حوزه دچار یک بی قراری‌ها و بهم ریختگی‌هایی می‌شویم که برخی ممکن است از این حوزه به جای دیگر بروند و سکونت کنند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: جامعه ایرانی متشکل از پیروان ادیان مختلفی است که در کنار هم به صورت مسالمت‌آمیز و در تحت لوای حکومت اسلامی به زندگی می‌پردازند. پیروان مسیحی آشوری و ارمنی، یهودیان، سیک‌ها و البته مذاهب مختلف اسلامی از فرق مختلف شیعه تا اهل سنت، همه و همه در کنار هم در این کشور زندگی می‌کنند. بدیهی است که در ساختار جمهوری اسلامی به دلیل اینکه حکومت، یک حکومت اسلامی با گرایش مذهبی شیعه است، دین و مذهب رسمی کشور، دین اسلام و مذهب شیعه باشد. از طرفی مذهب شیعه یکی از پرمناسک‌ترین مذاهب دنیاست.

باید جلوی اثم و عدوان هم بایستی، تا در خارج تحقق پیدا نکند؛ باید جلویش را بگیری؛ جلوگیری از تحقق اثم و عدوان، تحت یک عنوان فقهی دیگر می‌آید که اسمش «نهی از منکر» است. امام حسین(ع) به دنبال انجام وظیفه است؛ یعنی صرفا به دنبال «نفی» نیست؛ بلکه بعد از نفی، نوبت «نهی» است. می‌فرماید: من از منکر بدم می‌آید؛ لذا جلویش را هم می‌گیرم.

اختصاصی شبکه اجتهاد: امر به معروف نهی از منکر از جمله مسائلی است که در حال حاضر دچار پیچیدگی‌های فراوان شده، به گونه‌ای که نظرها و دیدگاه‌های گوناگون و گاه متعارضی درباره‌ی آن ارائه شده است. گروهی معتقدند باید پرونده‌ی آن بسته شود و گروه دیگر بر این باورند که باید به شدت آن را اجرا و مراقبت کرد.

تجربه مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام و راهبردهای کلان حاکم بر آن به‌خوبی حکایت از آن دارد که مصلحت‌اندیشی نیز می‌بایست در چارچوب شرع مقدس و زیر پرچم انقلابی گری صورت بگیرد که از این رهگذر نیز نباید نگران زیر پا نهادن مقاصد شریعت باشیم.

ارسطا: رهبر معظم انقلاب در سال ۹۰ در جمع مردم کرمانشاه تأکید کردند که «رهبری در کار قوای سه گانه نه دخالت می‌کند و نه می‌تواند که دخالت بکند» که همین سخن بویژه این که «نمی تواند دخالت کند» نیز دلیلی مستحکم بر ولایت داشتن رییس جمهور است.

اختصاصی شبکه اجتهاد: نهضت حسینی از ابتدا تا همیشه‌اش در ساختار فقه امامیه تعریف می‌شود. اگر چه برخی کربلا را، عاشورا را، ابتلائات آن را نهضتی فرافقهی می‌دانند اما برخی نیز بر این عقیده استوارند که عاشورا به تمامه در ساحت فقه می‌نشیند و دارای احکامی است که جز با تراز فقه نمی‌توان سنجید.

آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟‌ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفته‌اند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی در باره عاشورا مرور و بررسی مختصر شده است.

این تدبیر از آن جهت صورت گرفته است که موضوع کنار گذاشتن موقتی و مصلحتی نظر شرعی شورای نگهبان، در حضور اعضا و به ویژه فقهای این شورا انجام شود، تا هیچ خللی در این مصلحت‌سنجی وجود نداشته باشد و همه ابعاد و زوایای آن به خوبی دیده شود و از دین مردم، در امر قانونگذاری به طور کامل و جامع حفاظت شود.

شبکه اجتهاد: چندی پیش موضوع نامه نگاری مولوی عبدالحمید امام‌جمعه اهل سنت زاهدان با رهبر انقلاب اسلامی و سپس پاسخ ایشان به این چهره اهل تسنن، به یکی از موضوعات مورد توجه رسانه‌های داخلی و ضد انقلاب تبدیل شده است. پاسخ رهبری به نامه مولوی عبدالحمید، حائز چنان اهمیتی است که می‌توان از آن به مثابه یک فرمان قابل توجه و تحلیل یاد کرد.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه ولایت فقیه در تاریخ انقلاب اسلامی سه بار مورد هجمه قرار گرفته است، گفت: موج سوم مخالفان اصل پیوند دین و سیاست را هجمه قرار داده‌اند.