همه مطالب

استاد علیدوست معتقد است یکی از آسیب‌های جدی در تحقیقات و مسائل فقهی تجزیه و اتمیک دیدن دین و دین را در یک نظام و سیستم ندیدن است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست به مناسبت هفته پژوهش طی نشستی در جمع پژوهشگران پژوهشگاه فقه معاصر پیرامون بایسته‌‌ها و مراحل پژوهش‌های فقهی به ارائه بحث پرداخت و گفت: ما در ارتباط با هر دانشی سه مرحله داریم؛ نخست مرحله‌ی اطلاعات است که انسان کسب اطلاعات می‌کند. یک مرحله هم مرحله‌ی تخصص است و یک مرحله هم مرحله‌ی تمحض و تمرکز است؛ مثلاً در مورد فقه شرح لمعه یک دوره …

العربی الجدید گزارش داد که رای‌گیری برای انتخاب مفتی‌های برگزیده که به مقام عالی ترین هیئت مذهبی سنی لبنان تبدیل خواهند شد، هفته گذشته در شش منطقه در سراسر کشور برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، خلدون کاواس، رئیس ارتباطات دارالفتوا، به L’Orient Today گفت، در چهار دهه گذشته مفتی اعظم لبنان، مفتی‌های منطقه‌ای را منصوب کرده است، اما امسال «شرایط مناسب برای برگزاری انتخابات» فراهم شد.  این انتخابات توسط مفتی اعظم اهل سنت، شیخ عبداللطیف دریان در طرابلس، عکار، زحله، راشیا، بعلبک-هرمل و حسبیه- مرجیون برگزار شد. اداره کل اوقاف اسلامی تصمیم می‌گیرد که چه کسانی می‌توانند در رای …

شبکه اجتهاد: اگر بخواهیم تاریخ فقهای قم در عصر جدید را بررسی کنیم، ناگزیریم که به زندگی و زمانه پرحادثه میرزای قمی نظر بیافکنیم. این مجتهد گیلانی‌الاصل متولد لرستان، به قدری در قم درخشید که به میرزای قمی مشهور شد. هشت دهه حیات میرزا در میان کشاکش سه سلسله افشاریه، زندیه و قاجار گذشت و این مجتهد از سوی دیگر، شاهد بغرنج‌ترین مرحله تنش میان اصولیون و اخباریون در حوزه‌های علمیه نیز بود و استادش وحید بهبهانی موفق به پایان دادن به سیطره اخباری‌ها بر فضای فکری شیعه شد. دوران پرحادثه حیات میرزای قمی از وی مجتهدی صاحب‌سبک و تأثیرگذار …

شبکه اجتهاد: تعارض منافع موقعیتی است که انسان در دو راهی یا چند راهی انتخاب قرار می‌گیرد. گرچه این پدیده در درون انسان شکل می‌گیرد، تعارض منافع را باید در روابط اجتماعی بررسی کرد. در هر رابطۀ اجتماعی، توزیع‌هایی نظیر کالا، خدمات، پول، لذت و … صورت می‌گیرد که طبعاً هر توزیعی با منفعت یا ضررهایی همراه است. حال سؤال اصلی آن است که موقعیت تعارض منافع چه زمانی به مسئله تبدیل می‌گردد؟ یا به‌عبارت بهتر مسئلۀ تعارض منافع چیست؟ شهید صدر حبّ ذات را به‌عنوان قوی‌ترین قاعدۀ هستی‌شناسی فطری بیان می‌کند که رفتار انسان‌ها را سامان می‌دهد. از‌این‌رو بر‌اساس …

استاد علی‌اکبر رشاد گفت: بعضی افراد و سلایق به صورت اعلام ناشده، ناگفته و نانوشته و احیاناً نامحسوس، بازگشت به «حدیث‌بسندگی» و نوعی اخباری‌گری پنهان را دامن می‌زنند. آن‌سان که باید و شاید در حوزه آموزش و پژوهش به علوم عقلی اهتمام نمی‌شود. اگر دوره فعلی را با بعضی از ادوار تاریخی مقایسه کنیم، نمره نسبتاً خوبی نمی‌گیریم به گزارش شبکه اجتهاد، مسئله کارکرد و کاربست عقل برای «تحقیق در دین و ابعاد آن» بویژه کشف شریعت و همچنین برای «تحقق دین خاصه شریعت در ساحات حیات انسان»، از مهم‌ترین مسائل دین‌پژوهی و ضروری‌ترین امور معرفتی امروز قلمداد می‌شود، نزدیک‌ترین …

یکی از بحثهای اصولی مهم و پرکاربرد بحث از جبران ضعف روایت به وسیله عمل مشهور و در مقابل تضعیف روایت به وسیله اعراض مشهور است. اهمیت بحث در این است که با پذیرش این نظریه بعضی از روایات که دارای سندهای معتبر هستند از حجیت ساقط می‌شوند و در مقابل بعضی از روایات که دارای سندهای غیر معتبر هستند به برکت شهرت حجت می‌گردند. به گزارش شیکه اجتهاد، نشست علمی اعتبار سنجی قاعده «کلما ازداد صحه ازداد وهنا» طبق مبانی حجیت خبر واحد، با ارائه حجت‌الاسلام محمد فائزی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه و عضو گروه اصول فقه …

همزمان با یکصدمین سال بازتاسیس حوزه علمیه قم، کتاب «تحولات فکری حوزه‌ی علمیه‌ی قم (۱۳۵۷-۱۳۰۱)» توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار نشر شد. مسئله اصلی این کتاب مطالعه و بررسی هریک از مقاطع مربوط به حوزه علمیه قم از ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ شمسی با محوریت زعمای حوزه به منظور نشان دادن تحولات آن است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حاضر در پنج فصل تألیف شده و در ابتدای هر فصل ضمن اشاره به زندگی‌نامه زعمای حوزه در آن مقطع، تحولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی حوزه علمیه قم بررسی شده است. در فصل اول به تفصیل تاریخچه حوزه علمیه در …

شبکه اجتهاد: همزمان با برگزاری مراسم بزرگداشت هفتمین شب ارتحال آیت‌الله سید محمدصادق روحانی در مسجد امام حسن عسکری(ع) قم، مهر این فقیه ربانی شکسته شد. سنت شکستن مهر بعد از درگذشت مراجع و علما از دیرباز مرسوم بوده و این کار به معنای تعطیلی دفاتر و مسائل مربوط به مرجعیت است؛ سنتی که مجد و عظمت روحانیت را به همراه دارد. این اقدام در واقع زمینه هرگونه سوء استفاده مادی و معنوی احتمالی نزدیکان و اعضای دفتر مرجع درگذشته را مسدود می‌سازد و ضمنا تکلیف مقلدان را نیز مشخص می‌کند؛ اقدامی که نه تنها تنقیص و جسارت به نزدیکان …

«وجوب تربیت دینی فرزندان»، «وجوب حلالیت طلبیدن برای غیبت و تهمت»، «عقد موقتِ طولانی مدت»، «حکم مصرف مربای انگور»، «حکم تغییر سال خمسی و خمس سرمایه» و «جهاد تبیین» از جمله استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است که اخیراً منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (آذر و دی‌ماه ۱۴۰۱) مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۱۸سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده و به صورت ماهانه به‌روز رسانی می‌شود. استفتائات آذر ماه شک در انجام سجده سؤال: اگر …

«کتاب المکاسب، الجزء الثانی» به همت پژوهشکده فقه و اصول وابسته به پژوهشگاه علوم وحیانی معارج منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، «کتاب المکاسب، الجزء الثانی» حاصل تقریر خارج فقه آیت‌الله عبدالله جوادی آملی است که در واقع شرح و نقد و بررسی کتاب مکاسب محرمه شیخ اعظم، انصاری (رضوان الله تعالی علیه) می‌باشد و بر اساس ترتیب آن نگارش یافته و به همت والای محققان پژوهشکده فقه و اصول وابسته به پژوهشگاه علوم وحیانی معارج حجج‌الاسلام ابراهیم توکلی مقدم و سید جعفر صادقی فدکی با نظارت علمی حجت‌الاسلام و المسلمین یدالله مقدسی تحقیق و تدوین شده است و توسط …

مدرس حوزه علمیه قم گفت: عبدالرحمان کواکبی در کتاب طبایع الاستبداد، سلطنت تملیکیه را اسارت و تبعیض می‌داند همچنین سرفصل دیگر کتاب او، استبداد دینی و سیاسی است و در خاتمه هم در مورد قوای ملعونه استبداد بحث کرده است؛ او ابتدا استبداد را معنای لغوی کرده و بعد معنای اصطلاحی آن را بیان کرده و میرزای نائینی هم عین این عبارات را در کتاب خودش آورده است که نشان می‌دهد مرحوم میرزا از او متأثر بوده است. میرزا گفته است ملتی را که گرفتار چنین اسارتی باشند اسرا و اذلا گویند و کواکبی نیز همین عبارات را دارد. به …

در حکم محارب بودن، ظاهراً درگیری عمومی لازم نیست؛ اما برای «محارب» درگیری عمومی لازم است، چرا که ناامنی اجتماعی را ایجاد می‌‌کند. بنابراین خود محارب، کسی است که یک إخافه‌‌ی عمومی داشته باشد. منظور از إخافه عمومی یعنی ایجاد ترس عمومی در مردم است. البته منطقه این ترس عمومی می‌‌تواند گسترده یا غیرگسترده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمود قیوم زاده، استاد تمام فقه و حقوق دانشگاه آزاد اسلامی به تبیین مفهوم محاربه و «افساد فی الارض» پرداخت و گفت: امام خمینی(ره) پایه‌‌گذار این جهت بودند و فقه‌‌الحکومه را به صحنه اجتماع آوردند و پیاده کردند؛ …

جلسه ما با علمای اهل‌سنت مقرر بود در نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنّت سیستان و بلوچستان انجام شود، اطّلاع دادند که آقایان می‌گویند اگر می‌خواهید، برای دیدن ما به مسجد مکی بیاید. گفتیم دیدار باید اینجا باشد و تغییرپذیر نیست اما اینکه جهت سلام و تسلیت، چند دقیقه‌ای آنجا بیاییم حرفی نداریم. نهایتاً پیشنهادی به ما رسید که می‌گویند برویم یک محلّ ثالث … خدمت امام جمعه مسجد مکی عرض کردم منتسب کردن بحث تبعیض شیعه و سنّی به حوادث اخیر را صحیح نمی‌دانم و آن را خطرناک می‌دانم؛ شما هم اینها را تکرار نکنید! نظام …

متن حاضر، تدوین هفده جلسه درس خارج فقه استاد سید احمد مددی است که پیرامون «نظام قانونی» به‌عنوان نظام زیرساختی علم اصول و فقه ارائه شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بحث «نظام قانونی» از آنجا حائز اهمیت است که به «تکامل روش تفقه» معطوف بوده و دارای ابداعات و افق گشایی‌های متعددی است که بر پایه‌ها و ریشه‌های علم «اصول» و – در مرتبه بعد- «فقه» تأثیرگذار است. ازاین‌رو نسبت به آن دسته از نوآوری‌های عرصه فقاهت که به یک مسأله یا موضوع خاص محدود است، اهمیت مضاعف دارد. شاید بتوان عصاره این دیدگاه را چنین تقریر نمود: آنچه …

حجت‌الاسلام والمسلمین شبیری زنجانی با بیان اینکه امروز در تحول دیجیتالی هستیم و نیازمند نهضتی که بتوانیم به درستی از این نرم‌افزارها استفاده کنیم، گفت: برخی با تکیه بر اطلاعات موجود در نرم‌افزارهای مرکز نور توهم اجتهاد پیدا می‌کنند و این از مشکلات این دوره است، در صورتی که پژوهش‌های ما در مرحله متوسط و آمیزه‌ای از دستی و رایانه‌ای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد شبیری زنجانی، در آیین رونمایی از دانشنامه تخصصی رجال شیعه با عنوان درایه النور ۳ و نسخه دوم نرم‌افزار کتابخانه رجال شیعه و اهل‌‌سنت که با حضور علاقه‌مندان و پژوهشگران حوزه حدیث …

شبکه اجتهاد: در این روزها برخی افراد در پوشش فقه و اسلام، اجرای حدود را در عصر غیبت تعطیل معرفی می‌کنند و مدعی‌اند این کار جمهوری اسلامی دخالت در وظیفه امام معصوم است! در این راستا حجت‌الاسلام والمسلمین علی محمدی جورکویه، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به تبیین این موضوع پرداخته است. علی محمدی جورکویه در ابتدا گفت: درباره تعطیلی حدود در عصر غیبت دو نظر مطرح است؛ اول اینکه به طور کلی اجرای حدود در عصر غیبت را مجاز نمی‌داند و نظر دوم این است که اسلام در حوزه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، …

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) گفت: متأسفانه به دلیل فقدان حکومت شیعی در طول تاریخ اسلام، بخش کنترلی و نظارتی فقه تحت عنوان عام «امر به معروف و نهی از منکر» در منابع فقهی غنای چندانی متناسب با انتظارات حاکمیتی و اقضائات حیات جمعی نیافته است. حتی بیانات حضرت علی(ع) در نهج البلاغه که در سالهای حکومتشان مطرح شده و در مقایسه با سایر ائمه(ع) زمینه بیشتری برای طرح آن یافته است؛ نیز تا آنجا که اطلاع دارم با این نگاه خوانش نشده و انعکاس فقهی برجسته‌ای نیز نیافته است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی-ترویجی «فقه؛ کنترل و …

به مناسبت گرامی داشت هفته پژوهش و فناوری آئین رونمایی از آثار جدید فقهی آیت‌الله عبدالله جوادی آملی با حضور اساتید و برخی فضلای حوزه علمیه قم برگزار گردید. ​​به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی روح‌الهی، معاون آموزش و پژوهش بنیاد بینالمللی علوم وحیانی اسراء در ابتدای مراسم، گزارشی از فعالیت‌های پژوهشی بنیاد اسراء ارائه داد و بیان داشت: در سال گذشته پژوهشی فعالیت‌های پژوهشی ارزشمندی انجام شده که در راس آن می‌توان به چاپ ۲۰ جلد اثر جدید از آثار حضرت آیت‌الله جوادی آملی (دامت برکاته) نام برد. کتاب ادب فنا مقربان که دوره ۱۲ جلدی شرح زیارت …

استاد رشاد با اشاره به سخنان استاد‌ هادوی تهرانی مبنی بر اینکه سلفی‌های سنی، نص گرا هستند اظهار داشت: بنده ترجیح می‌دهم این تعبیر را به کار ببرم که از «نص بسندگان» هستند چنانکه «خردبسندگی» هم مانند «نص بسندگی» عیب است و نباید مجموعه هویت یک جامعه نخبگانی و علمی را متهم کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش ملی «اجتهاد عقل گرا» با پیام آیت‌الله جعفر سبحانی و سخنرانی استاد علی‌اکبر رشاد و استاد مهدی‌هادوی تهرانی به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و همکاری برخی نهادهای علمی در قم برگزار شد. برگزاری مناظره علمی با موضوع «جایگاه عقل و …

 شبکه اجتهاد: همایش ملی «اجتهاد عقل گرا» با پیام آیت‌الله جعفر سبحانی و سخنرانی استاد علی‌اکبر رشاد و استاد مهدی‌ هادوی تهرانی به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و همکاری برخی نهادهای علمی در قم برگزار شد. برگزاری مناظره علمی با موضوع «جایگاه عقل و نقل در اجتهاد کلامی» با حضور حجج اسلام والمسلمین محمدحسن قدردان قراملکی، محمدمهدی گرجیان، محمدتقی سبحانی و رضا برنجکار و نیز رونمایی از کتب و آثار، از بخش‌های این همایش ملی بود. بخوانید: گزارشی از همایش اجتهاد عقل گرا با چاشنی مناظره‌ای بر سر عقل و مکتب تفکیک

شبکه اجتهاد: چند دسته حقوق در اسلام داریم؛ حق اللّه و حق الناس. حق الناس هم دارای دو بعد است؛ حق الناس عمومی و خصوصی. در جرائم حق الناسی که حق خصوصی است، باید از طریق شاکی خصوصی برای ایفای حق اقدام کرد که بحثی در این مورد نیست. اما نسبت به جرایم حق اللّه و جرایم حق الناس عمومی از وظایف نظام اسلامی و دولت اسلامی است که این حق اللّه عمومی و حق الناس عمومی را استیفا کند؛ حتی اگر شاکی خصوصی وجود نداشته باشد. اسلام نسبت به بحث امنیت و آرامش در جامعه اهتمام ویژه‌‌ای دارد. به …

فتوای مشهور فقها همان فتوایی است که امام راحل اختیار کرده است؛ امام قائل شدند که نیازی به قتل و جرح در مجازات قتل نیست، همینکه «شهر سلاح» برای اخافه الناس کرد حاکم شرعی حق دارد حکم قتل او را بدهد، کما اینکه سایر مجازاتهای محارب هم برای او می‌تواند جاری شود و انتخاب نوع مجازات بنا به مصحلتی است که حاکم تشخیص می‌دهد. کسانی که مدعی راه امام هستند و وابسته به بیت امام می‌دانند چگونه کسانی را عَلَم می‌کنند که در مقابل این حکمی که قوه قضائیه صادر و اجرا کرده است موضع مخالف بگیرند، البته بعضی از …

حجت‌الاسلام باقرزاده، مجازات اعدام را ضمانت اجرای مؤثر حقوق بشر دانست و گفت: اگر مجازات جدی وجود نداشته باشد ضمانت اجرایی لازم وجود نخواهد داشت، وقتی در حقوق بشر قواعد حقوقی فقط به عنوان یک شعار دنبال شود و هیچگاه به این قواعد عمل نشود پس هیچ توجهی به ضمانت اجرای آن هم نمی‌شود. همچنین حجت‌الاسلام محمدی کرجی اظهار کرد: نسبت به مجازات‌هایی که در نظام‌های حقوقی وجود دارد شدیدترین مجازات برای اقدام علیه امنیت ملی در نظر گرفته شده است. در اسلام نیز محاربه یکی از مواردی است که مجازات سنگینی همانند، قتل، سلب، قطع دست و پا و …

پژوهش حاضر در صدد آن است که با مهندسی معکوس از رفتارعلمی کارشناسان و محدثان، قواعدی را که در فهم احادیث مشکل کارگشاست کشف و یا حتی قواعد مورد نیاز را تولید کند و پس از کشف یا تولید این قواعد، منطق به کارگیری و پشتوانه‌های نظری آنها را به دست آورد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «دانش مشکل‌الحدیث» به قلم یاسین پورعلی، توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار نشر شد. هدف نهایی علوم حدیث فهم و عمل به مضامین است، در این میان گاهی احادیث بنا بر عللی، مضمون خود را به راحتی دراختیار …

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله العظمی سیدالبوالقاسم خویی در مکتوبات مختلفی خشنودی خود را از اشتغالات علمی مرحوم آیت‌الله سید محمدصادق روحانی ابراز داشته‌اند. پنج مکتوب استاد به شاگرد را می‌بینید. خشنودی مرحوم آیت‌الله خویی از اشتغالات علمی آیت‌الله روحانی بسم الله الرحمن الرحیم. به عرض عالی می‌‎رساند: ان شاء الله تعالی وجود مبارک قرین صحت و سعادت و عزت و عافیت بوده باشد. محترم مرقومه مبارکه مورخۀ ۱۳ جاری حاکیه از سلامتی مزاج شریف و از عواطف آن جناب واصل، بسی مسرور و متشکر، بحمدلله بلایی رسیده بود از برکت ادعیه صالحه آقایان و توجهات خاصه حضرت ولی عصر – …

شبکه اجتهاد: مراسم تشییع پیکر آیت‌الله سید محمدصادق روحانی صبح امروز از مسجد امام حسن عسکری (ع) آغاز و پس از اقامه نماز توسط حجت‌الاسلام والمسلمین مصری عاملی و طواف دور مضجع بانوی کرامت، در مسجد بالاسر حرم کریمه اهل بیت (ع) به خاک سپرده شد. همچنین، مراسم ترحیم و بزرگداشت این فقیه عالیقدر، با حضور مراجع، علما، اعضای مجلس خبرگان رهبری و جامعه مدرسین، نمایندگان بیوت، اساتید حوزه، فضلا، شاگردان و عموم مردم ولایتمدار شهر قم در مسجد اعظم برگزار شد.

شبکه اجتهاد: بى‌تردید رشد و بالندگى دانش فقه در دوران ما محصول زحمات و تلاش‌‏هاى گسترده فقهاى بزرگى است که با چشم‌‏پوشى از زخارف دنیوى، بستر موجود را فراهم آوردند و اندیشمندانى که آثار مکتوبى از خود به یادگار گذاشتند، سهم بیشترى داشته‏‌اند. روشن است که رسالت حفظ و تعمیق و ارائه فقه گرانقدر شیعه، امروز برعهده ماست و بدین منظور لازم است از تمام امکانات موجود بهره بردارى کنیم. شناخت آثار برجسته و ارزنده فقهى و معرفى آن به پژوهشگران مى‏‌تواند گامى کوتاه در این زمینه قلمداد گردد. امید است که مقاله حاضر مفید واقع گردد، یکى از موسوعه‏‌هاى …

رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و حضرات آیات سیستانی، نوری همدانی، مکارم شیرازی، جوادی آملی، سبحانی، شبیری زنجانی، سید محمدتقی مدرسی، محمد اسحاق فیاض، بشیر حسین نجفی و دیگر مراجع و نهادهای حوزوی، ارتحال آیت‌الله سید محمدصادق حسینی روحانی را تسلیت گفتند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید محمدصادق حسینی روحانی از مراجع و فقهای مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام و از پیشگامان انقلاب اسلامی در قم، پس از عمری مجاهدت‌های علمی، غروب جمعه ۲۵ آذرماه ۱۴۰۱ در سن ۹۶ سالگی دار فانی را وداع گفت. این فقیه وارسته با تدوین آثار فقهی و اصولی ارزنده و نیز تربیت اساتید فاضل، …

شبکه اجتهاد: ارتحال ملکوتی مرجع عالیقدر تشیع و مجاهد فرهیخته حضرت آیت‌الله العظمی سید محمدصادق حسینی روحانی رضوان الله تعالی علیه، ثلمه‌‌ای برای حوزه‌های علمیه خواهد بود. خداوند او را در ملکوت اعلی با اجداد طاهرینش محشور نماید. این عالم ربانی با تدوین کتاب ارزشمند و کم نظیر «فقه الصادق»، کمک بزرگی به بالندگی فقه به ویژه فقه نظامات اجتماعی کرد. این مجاهد متقی، عمر نود و شش ساله خود را وقف تحصیل و تدریس و تحقیق و تبلبغ علوم اسلامی کرد. ایشان از بزرگان حوزه قم و نجف همچون آیات عظام محمدکاظم شیرازی و محمدحسین غروی اصفهانی و آقا …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید محمدصادق حسینی روحانی از علما و فقهای مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، غروب جمعه ۲۵ آذرماه در سن ۹۶ سالگی دار فانی را وداع گفت. آیت‌الله سید محمدصادق حسینى روحانى در محرم الحرام سال ۱۳۴۵ هـ.ق(۱۳۰۵ هـ.ش) در شهر دیرپاى علم و تمدن و اندیشه و فرهنگ اسلامى – قم – در خاندانى ‏حسینى تبار، با پیشینه‌ای از علم و تقوى و فضیلت دیده به جهان گشود. والدشان مرحوم آیت‌الله آقاى حاج میرزا محمود روحانى از مفاخر روحانیت و حوزه علمیه قم است که در سال ۱۳۰۷ (هـ.ق) در قم بدنیا آمد. در سال ۱۳۳۰ (هـ.ق) وارد نجف …