آخرین اخبار

«تقیه مداراتی» از منظر امام خمینی مکتوب شد

در این پژوهش دیدگاه‌های امام خمینی(ره) با توجه به فتاوا، استفتائات و کلمات ایشان در کتب استدلالی ایشان همچون رساله تقیه، کتاب الطهاره، مکاسب محرمه و کتاب الخلل فی الصلاه در رابطه با تقیه مداراتی مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است.

Read More »

در انتخابات، از کدام نامزد حمایت کنیم؟/ مصطفی دُرّی

در انتخابات، از کدام نامزد حمایت کنیم؟/ مصطفی دُرّی

اختصاصی شبکه اجتهاد: با برگزاری اولین مناظره میان نامزدهای انتخاباتی مهم‌ترین انتخابات کشور، بازار بحث‌های سیاسی و حمایت از گزینه‌های مختلف در میان قشرهای مختلف مردم داغ شده است. روحانیون نیز همانند دیگر اقشار جامعه، تلاش‌های خود را برای تشخیص نامزد اصلح و حمایت و تبلیغ برای وی آغاز کرده‌اند.

Read More »

مبانی اخلاقی و فقهی ممنوعیت مطلق شکنجه

مبانی اخلاقی و فقهی ممنوعیت مطلق شکنجه

این پژوهش در حوزه فقه، با تکیه بر عمومات برخی از محکم ترین ادله فقهی همچون ادله احترام انسان، ادله ممنوعیت تنبیه و آزار و شکنجه، اصل برائت و قواعد اقرار، و نقد مبانی ادعایی تجویز شکنجه، ناتوانی این مبانی، بر تخصیص و نقض عمومات فوقانی حاکم در حیثیت و تمامیت جسمانی و روانی شهروندان را اثبات می‌کند.

Read More »

نگاهی به کتاب اصولی مرحوم آیت‌الله عبدخدایی

نگاهی به کتاب اصولی مرحوم آیت‌الله عبدخدایی

شبکه اچتهاد: هدف مصنف از این کتاب، خلاصه کردن اصول فقه و دوری از اطنابی است که باعث ملالت و خستگی طلاب علوم دینیه درفراگیری اصول فقه می‌باشد که این اطناب و اطاله کلام در اصول گاهی بی ثمر و بدون فایده می‌باشد ایشان در مقدمه کتاب می‌نویسد:

Read More »

فقه مقارن به معنای تأسیس ادله جدید نیست

امام خمینی به‌هیچ‌وجه مباحث فلسفی را داخل فقه نمی‌کرد/ در کلاس درس امام، سکوت شاگردان معنایی نداشت/ با هر کسی در خصوص مسائل اجتماعی و سیاسی مباحثه و مناظره نمی‌کرد

اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌ها حضور آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی در حوزه علمیّه مشهد، او را به یکی از بزرگان و زعمای این حوزه بدل نموده است. مستشکل درس حضرت امام (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) این روزها علاوه بر تدریس خارج اصول، خارج فقه خود را به بررسی مسائل مستحدثه اختصاص داده است.

Read More »

خطابات قانونیه، بارقه ملکوتی

یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های امام خمینی(ره) در علم اصول، نظریه «خطابات قانونیه» است. ایشان در این نظریه بر این باور است که شارع مقدس در جایگاه قانون‌گذار، به بیان وظایف و تکلیف شرعی مکلفان پرداخته است.

Read More »

بررسی مقبولیت روایت عمر بن حنظله

بررسی مقبولیت روایت عمر بن حنظله

به نظر می‌رسد استناد گستردۀ علامه حلی بدین روایت، و توصیف روایت به «مقبول» توسط شهید اول و محقق کرکی، منشأ ادعای مقبوله بودن این روایت توسط شهید ثانی شده است.

Read More »

فهم مشترک فقها از نسبت دین و سیاست

اختلاف دیدگاه فقها در استراتژی تألیف قلوب/ مسأله کمک به کفار برای تألیف قلوب متقن است

فقه، علم اداره اجتماع است؛ نمی‌تواند سیاسی نباشد، این که امام(ره) می‌فرماید: والله اسلام همه‌اش سیاست است؛ چون اسلام یک مکتب اجتماعی است و مکتب اجتماعی نمی‌تواند سیاسی نباشد؛ از این‌رو عالمان دینی ما در طول تاریخ، فهمشان از نسبت دین و سیاست و به طور خاص‌‌تر فهمشان از فقه و سیاست، نسبتاً برابر و یکسان بوده است؛

Read More »

اگر ضوابط استنباط از دل فقه بیرون می‌آمد… / محمدتقی اکبرنژاد

سرنوشت شومی که انتظار حوزه را‌ می‌کشد...!/ محمدتقی اکبرنژاد

اختصاصی شبکه اجتهاد: شما را نمی‌دانم ولی من از گذشته‌های دور، یعنی از همان زمان که با فقه و اصول آشنا شدم، هیچ‌گاه نتوانستم با سازوکار موجود ارتباط صمیمانه‌ای برقرار سازم. اصول فقه با همه مسائل لازم و جذابیت‌هایی که داشت، مشحون از مسائلی بود که ضرورت آن‌ها در جریان استنباط روشن نبود.

Read More »

اصول‌ فقه باید فرامذهبی شود

فقها باید به تک تک نتهای موسیقی ورود پیدا کنند!/ دوران «علامه»ها گذشته است/ «اجتهاد متوسط» را همه پذیرفته‌اند!

شبکه اجتهاد: حذف یا بقاء مباحث بی‌ثمر یا کم‌ثمر در دانش اصول، موضوعی است که به‌شدت مورد نزاع حوزویان است. حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، سعی در اتّخاذ موضعی میانه دارد. مدیر گروه فقه‌کاربردی پژوهشکده اسلام‌تمدنی، مشکل دانش اصول را نه در حذف مباحث بی‌ثمره و نه در بقاء آن‌ها می‌داند. دغدغه او عدم هماهنگی مباحث فعلی دانش اصول با مقتضیات جوامع انسانی است.

Read More »

بررسی تفویض ولایت از سوی فقیه و لزوم احراز عدالت مدیران

آیه قوامون منعی بر حضور و مدیریت اجتماعی زنان ندارد

آیا مدیریت‌ها از جنس ولایت هستند یا خیر؟ اگر از جنس ولایت نباشند، دلیل قاطعی بر منع شرعی ورود زنان به این مدیریت‌ها وجود ندارد. نکته دیگر آنکه، اگر در گزینش‌ها ولایت بودن مدیریت‌ها قطعی شود، باید عدالت مدیران احراز شود که خود از چالش‌های گزینش خواهد بود.

Read More »

مروری بر پرونده «سیاست خارجی دولت اسلامی»

مروری بر پرونده «سیاست خارجی دولت اسلامی»

امروز برای مراکز علمی ما و مراکز علمی جهان روشن نیست که نظریه صلح در اسلام دقیقاً چیست؟ یعنی به شکل یک بسته علمی ارائه نشده است. همچنین مشخص نیست که از دیدگاه اسلامی جنگ چگونه تبیین می‌شود؟ ریشه‌های جنگ چیست؟

Read More »

نگرشی به ظرفیت‌های تقریبی الازهـر

آموزه‌های شیعی به طلاب الازهر تدریس می‌شود/ پرونده اختلافات شیعه و اهل سنت باید بسته شود

در بین ظرفیت‌های متعدد جهان اسلام برای رسیدن به وحدت کلمه و انسجام مسلمین، دانشگاه الازهر از اهمیت وافر و چشمگیری برخوردار است. مقبولیت بالا در بین مسلمین جهان و همچنین پیروان ادیان دیگر،کرسی‌های متعدد علمی در رشته‌های مختلف در دنیا و وجود چهره‌های برجسته علمی و انقلابی از جمله بهترین ابزارهای تقریبی‌ هستند که تمامی این موارد در دانشگاه الازهر به طور بالقوه و یا بالفعل موجود است.

Read More »

عنصر روشی روح الشریعه هنوز در اجتهاد جای خود را باز نکرده است

آینده‌پژوهی فقهی ضرورتی انکارناپذیر است/ عدم توجه به موضوع آینده‌پژوهی، منجر به فاصله گرفتن مردم از متن دین می‌شود

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به این که می‌توان روح الشریعه را به مثابه یک عنصر روشی نیرومند در اجتهاد به کارگرفت، گفت: بهره‌گیری از روح الشریعه در بسیاری از زمینه‌ها و حوزه‌های نوپیدای حیات بشری از جمله حقوق بشردوستانه، دارای اهمیت و کاربرد ویژه است.

Read More »

تناسب میزان رشد و مسؤولیت کیفری / حسام قپانچی

حسام قپانچی

اختصاصی شبکه اجتهاد: ازنظر حقوقی شرط مجازات کردن افراد این است که دارای مسؤولیت کیفری باشند. از طرف دیگر شرط مسؤولیت کیفری این هست که فرد دارای اهلیت کیفری باشد. یکی از شرایط اهلیت کیفری این هست که فرد دارای قوه تمییز باشد؛ یعنی از توان ادراکی برخوردار باشد که بتواند درک بکند این رفتاری که دارد ازنظر اجتماعی، چگونه رفتاری هست؟

Read More »

فقه‌ سیاسی بعد از انقلاب دچار کم‌کاری شده‌‌است

افول نقش پدری روحانیت، عامل افول منزلت/ چهار گروه، مکان و زمان سابق روحانیت را اشغال کردند

فراتی به خدمات متقابل فقه و انقلاب اسلامی و توفیقات فقه کاربردی و پویا در این سال‌ها اشاره کرد و گفت: به نظرم حوزه، نسبت به فقه‌ سیاسی بعد از انقلاب دچار کم‌کاری شده‌‌است؛ به غیر از کارهای پراکنده‌‌ای که بعضی از طلبه‌‌های پژوهشگر انجام می‌‌دهند، شما درس خارج مستقل، پژوهش‌‌های گسترده‌ فقه سیاسی در فضای حوزه نمی‌بینید یا کم می‌بینید.

Read More »

پیش‌بینی رؤیت‌پذیری هلال ماه شعبان ۱۴۳۸ قمری

شرایط رویت هلال ماه شوال/ دلیل چالش رصد ماه در سال جاری

شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و ... مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.

Read More »

ضمانت و مسئولیت کارگزاران نظام اسلامی/ شیوه‌های نظارتی بر عملکرد مسئولان

عرصه خصوصی شهروندان در نظام اسلامی به چه میزان است؟/ سید کاظم سیدباقری

سیدباقری به مسؤولیت کارگزاران نظام اسلامی در مقابل مردم و نظام اسلامی اشاره کرد و گفت: یکی از مسائل مهم و کلیدی که در‌اندیشه سیاسی اسلام بر آن تأکید شده است و همواره مورد توجه‌اندیشوران، فقهاء و بزرگان‌اندیشه سیاسی دینی بوده است، بحث از نظارت و پی‌جویی امور و اعمال کارگزاران نظام اسلامی بوده است.

Read More »

پیشنهاد آیت‌الله سبحانی برای انتخاب رئیس‌جمهور

پیام آیت‌الله سبحانی به مناسبت لیالی قدر

آیت‌الله جعفر سبحانی، طی پیشنهادی خواستار برگزینی رئیس جمهور کشور از طریق نظام پارلمانی شد و تاکید کرد که صاحب نظران بهتر است در این خصوص بررسی واظهارنظر کنند تا اگر هم به دلیل ضیق وقت به این دوره از انتخابات نرسید، در انتخابات بعدی مبنای نظر قرار گیرد.

Read More »

راهکارهای مشروعیت قانونگذاری/ در موارد تعارض «فقه و قانون» می‌توان به قاعده الزام تمسک کرد

سطحی انگاری فقه یک آسیب بسیار جدی است/ امروز برای حوزه احساس خطر می‌کنم

اگر قانون را معتبر دانستیم در موارد تعارض فقه و قانون ـ در غیر موارد حکم ولائی ـ تنها را ه تصحیح عمل به قانون، تمسک به قاعده الزام است؛ زیرا وقتی قانون معتبر شد و مردم هم خود را ملزم به عمل به آن دانستند، در این حالت عمل به قانون ممکن است قابل توجیه باشد؛ هرچند این مبنا قطعی نیست.

Read More »

شهید صدر فقیه اضطرار اندیش نبود

شهید صدر فقیه اضطرار اندیش نبود

شهید صدر به دو گونه اجتهاد قائل است: «اجتهاد منفعلِ سرگردان و بی‌هدف» و «اجتهاد هدف‌دار و مکتبی». از نظر ایشان اجتهاد نوع دوم نظام‌ساز و تمدن ساز است. بخشی از این اجتهاد در حوزه، مدرسه و کتابخانه است و بخش مهمی از ان نیز با حضور در اجتماع به دست می‌آید. فقه آیت‌الله صدر نه اضطرار‌اندیش و اکل‌میته‌ای بود و نه منفعل و گشاده در مقابل همه چیز و هر مکتبی.

Read More »

شهید صدر به ولایت فقیه حاکم بر شریعت معتقد است

منهج رجالی رهبری، أصالۀالتصحیحی است/ صدور ویزا، مصداق امان به کفار است

از دیدگاه آیت‌الله شهید صدر نظریه مردم سالاری دینی نزدیک به نظام ریاستی و راس آن ولایت فقیه است. خود شهید صدر هم بخاطر اعتقاد به ولایت فقیه دست از مرجعیت خود برداشت و خودش را سرباز امام نامید. رکن دیگر نظام ریاستی رئیس جمهوری است. از نظر شهید صدر رئیس جمهور کاندیدای ولی فقیه است و مردم از بین کاندیدای پیشنهادی ولی فقیه یکنفر را انتخاب می‌کنند.

Read More »

اقتصادنا و اقتصاد ما / مسعود درخشان

اقتصادنا و اقتصاد ما / دكتر مسعود درخشان

شبکه اجتهاد: بیش از ۵۰ سال از نگارش کتاب اقتصادنا می‌گذرد. بسیاری از زوایای این گنجینه بزرگ از معارف اقتصاد اسلامی، نظام‌های اقتصادی، روش‌شناسی و فلسفه اقتصادی نه تنها تاکنون ناشناخته مانده بلکه از دیدگاه بنده برخی برداشت‌های نادرست از آن نیز شده است که فرصت طرح آنها در اینجا نیست.

Read More »
Real Time Web Analytics