شبکه اجتهاد: برای بازسازی متون حدیثی گذشته تنها انبار کردن نقلهای یک راوی در موضوع کتابی که به او در فهارس نسبت دادهاند راهکار اساسی نیست و اساساً علمی نیست. باری میدانیم فلان راوی شیعی کتابی داشته با عنوان صلات اما از کجا معلوم که همه احادیث موجود در آثار روایی بعدی به نقل از آن کتاب بوده است؟ اینجاست …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
پیامبری و پیامهای ناشنیده
شبکه اجتهاد: بعثت یعنی برخاستن؛ خوانشی دوباره و چندباره از دین؛ دینی که هر بار مقرر میشد تا در خدمت انسان – تعبیر امام موسی صدر- باشد اما با کمال تأسف توسط متولیان به انحراف میرود و انسان را به خدمت خویش میگیرد. برخاستن انسانی از انسانها به نمایندگی از همه آدمیان تا برای چندمینبار برضد مصادره دین به نفع …
Read More »ضرورت بازگشت به گفتگوی بعثت/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: پیامبر اسلام، صلواتالله و سلامه علیه، در جامعهای از دریافت وحی و نبوت سخن گفت که پیشتر یهودیان و مسیحیانِ شبهجزیرهی عربستان از آنها سخن گفته بودند. مفاهیم دیگر و نیز گزارشهای تاریخیای که بعدها قرآن کریم از آنها سخن گفت، مفاهیم و گزارشهایی بودند که در متون مقدس یهودی و مسیحی آمده بودند. این مشابهت چنان بود …
Read More »علامه محقق و نادره روزگار/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ مجتبی قزوینی از فقهای بزرگواری است که به زهد، تقوا، علم و معنویت آراسته بود. او جامع علوم عقلی و نقلی بود. از شخصیتهای کمنظیر علمی و معنوی عصر خود بلکه به اعتقاد برخی از بزرگان مانند آیتالله سید عباس سیدان، حاج شیخ مجتبی قزوینی از نوادر علمی و معنوی در طول تاریخ تشیع بوده …
Read More »هدف از بعثت یا زیباترین آیت قرآنی/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: بعثت یا برانگیختگی راهی است که خداوند از آن مسیر، پیامش را توسط رسولانش برای مردم میفرستد. پیامی که هدف آن تهذیب بندگان [یزَکِّیهِم]، آموختن آیات الهی و حکمت به ایشان [یعَلِّمُهُمُ]، برداشتن زنجیرها [یضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلالَ]، و ارائه تصویری از یک زندگی اخلاقی بر اساس اسوه بودن رسول الله است [لَقَدْ کانَ لَکُمْ فی رَسُولِ …
Read More »«الطاف الرحمن فی فقه القرآن»، تقریرات دروس خارج فقه آیتالله سبحانی منتشر شد
جلد اول کتاب «الطاف الرحمن فی فقه القرآن» تالیف آیتالله شیخ جعفر سبحانی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب، تقریرات دروس خارج فقه آیتالله سبحانی است در سالی که گذشت و دربرگیرنده مباحث آیات الاحکام در موضوعات طهاره، صلاه، صیام، زکاه، أنفال، فیء، خمس و حجّ میباشد. کتاب الطاف الرحمن فی فقه القرآن در قطع وزیری و در …
Read More »نظریه تفصیلی امام خمینی در بهرهگیری از قواعد و دقتهای فلسفی در اصول
شبکه اجتهاد: بررسی دامنه بهرهگیری از فلسفه در اصول از پیچیده ترین مباحث است؛ به گونهای که ارایه دیدگاهی دقیق در این زمینه میتواند تا سر حد یک نظریه ارزیابی و اعتبار شود.
Read More »دریافت مقالات شماره ۹۵ و ۹۶ «کاوشی نو در فقه»
«بررسی فقهی قراردادهای بی.او.تی Bot»، «تطبیقات فقهی آثار مخالفت با امتنان در اجرای برائت شرعی»، «ضرورت ایجاد آنتولوژی فقه برای مدیریت اطلاعات فقهی در فضای دیجیتال»، «نقش شئون معصوم در تعیین موضوع» و «اجرای علنی حدود از نظرِ فقه و قانون» برخی از مهمترین مقالات اخیر فصلنامه فقه میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ۹۵ (ویژه پاییز) و شماره ۹۶ …
Read More »اطلاعرسانی که نباشد، مردم فکر میکنند طلبهها فقط نماز مستحبی و قرآن میخوانند!/ برخی طلبههای پردیسان، از فیضیه هم خبر ندارند/ بیان تلاشهای علمی مراجع، تصور عمومی از حوزه را تصحیح میکند
ما الآن با بعضی از خانوادهها مواجه هستیم که خیال میکنند اگر فرزندشان وارد حوزه شود، فقط قرآن میخواند و مفاتیح دوره میکند و از یک ساعت قبل از نماز، نماز مستحبی خوانده و به زیارت میرود. تصورشان از حوزه این است که مرکزی برای تقدس است. در کنار آنهم بحثهای حاشیهای وجود دارد. مردم نمیدانند که ما بحثهای بسیار …
Read More »سریالِ تاریخیِ انقلابی و غیرانقلابی/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین رسول جعفریان، نویسنده و استاد تاریخ دانشگاه تهران طی یادداشتی که در فضای مجازی منتشر شده است به تجربه انقلابی و غیرانقلابی در میان روحانیت از گذشته تا به امروز پرداخته است که میخوانید. ۱- مرور بر تحولات نزدیک به یک سال اخیر در قم، تقابل دو طرز فکر را نشان میدهد. عدهای که بر اساس …
Read More »مهمترین رویدادهای مرتبط با «فقه و اجتهاد» در سال ۹۷
اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیش رو نگاهی به مهمترین رویدادهای مرتبط با فقه و اجتهاد در سال گذشته (۹۷) دارد که در زمان وقوع، ایجادکننده جریاناتی بودند که تا مدتی رسانهها و مخاطبان پیگیر این موضوع را تحت تأثیر خود قرار دادند. راه اندازی کارگاههای مشق اجتهاد اواسط تیرماه دبیرخانه طرح ملی «روشمندسازی علوم اسلامی» با همکاری معاونت پژوهش حوزه …
Read More »محدودیت در انتخاب درس و استاد، استعداد طلاب را خاموش میکند/ حوزه نسبت به طلاب مستعد، اهتمام داشته باشد
آیتالله شبیری زنجانی ساختار مدرسهای را برای دروس سطح عالی حوزه های علمیه، نامناسب و باعث «خاموش شدن استعدادهای طلاب» دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید موسی شبیری زنجانی در دیدار مدیر حوزه های علمیه کشور، تصریح کرد: ممکن است کسی بیان زید یا عمرو را نپسندد. چرا باید سر درس او بنشیند. طلبه باید برای انتخاب استاد آزاد …
Read More »در مکتب اصولی نجف/ سید محمدمهدی رفیعپور
دانش اصول فقه یکی از علوم پویا و گسترده اسلامی است که نقش بی بدیلی در مقام فهم و استنباط احکام شریعت دارد. مطالعه آثار مختلف اصولی برای خوانندگان تسلط وپختگی فکری به بار میآورد و به اشکالات احتمالی فکری آنان در حوزه این دانش پاسخ میدهد. شبکه اجتهاد: موسوعه پانزده جلدی “المباحث الاصولیّه” حاصل تلاش علمی اصولی برجسته و …
Read More »باید نظرات همه طیفهای فکری پوشش داده شوند/ مطالب درست را با رنگ سبز و مطالب مشکوک را با زنگ زرد که علامت احتیاط است، منتشر کنید!
برخی اعتراض میکنند که گاهی عناوین مطالب، غیرواقعی است. این نقد به نظر من وارد است. دوستان گاهی در انتخاب تیتر، اجتهاد میکنند. دنبال عناوینی هستند که چالشبرانگیز باشد کما اینکه در عکسها، به دنبال عکسی هستند که یکجور ماجراجویی را صورت بدهد و جذابتر بشود. گاهی میز مطلبی را تلخیص میکنند و بر آن پیشدرآمد میگذارند. این کار مقدار …
Read More »نجف امروز چگونه است؟
شبکه اجتهاد: چندی پیش مصطفی قناعتگر در یادداشتی با عنوان «به وقت نجف» که از سایت مباحثات منتشر شد، از زاویهای خاص تعطیلات و مدت درس خارج حوزه علمیه قم و نجف را مورد مقایسه قرار داد. نوشتار حاضر، در پاسخ به یادداشت به وقت نجف میباشد که در ادامه میخوانید. نجف دیارى که شاید در روی زمین عدیلى نداشته …
Read More »از بانک ایدهها تا مجموعه چکیده مقالات فقهی/ سعید ضیائیفر
اختصاصی شبکه اجتهاد: گذشت بیش از یک دهه از عمر «شبکه اجتهاد»، فرصت مناسبی است تا موفقیتها و آسیبهای آن به بحث گذاشته شود. استاد سعید ضیائیفر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در این یادداشت شفاهی، ایدهها و نظرات خود برای بهبود سایت اجتهاد را بیان کرده است. پیشنهادهایی برای ارتقاء شبکه اجتهاد دارم؛ اما فعلاً به …
Read More »شبکه اجتهاد، مهمترین سایت فقهی کشور است/ مهمترین مشکل شبکه اجتهاد، نبود روحیه جسورانه در مدیریت آن است/ با رویکرد انفعالی، نمیتوانید جریان سازی کنید
من به این نکته واقفم که هر سایت و شبکهای اهداف و سیاستها و خطوطی دارد که آن خطوط حتماً باید رعایت شود؛ اما انتظار بنده این است که شبکه اجتهاد تلاش کند، آن خطوط خودش را حداقلی کند چراکه ساحت فقه، یک ساحت هم پر قلمرو و پر هیمنه است و هم پر حضور است؛ یعنی حضور فقه در …
Read More »به وقتِ نجف: تاملی در مقایسه زمانی دروس خارج نجف و ایران
شبکه اجتهاد: معروف است که درس خارج اصول آیتالله خویی حدود ۶ سال به طول میانجامید. این را از تاریخ انتهای دورهی دوم (الهدایه فی الاصول ۱۳۶۹ق) و دورهی سوم (دراسات فی علم الاصول۱۳۷۵) نیز میتوان آگاه شد. البته برخی دورهها به بیش از ۶ سال نیز میرسید. در نگاه ابتدایی، میتوان این ایراد را به دروس خارج اصول در …
Read More »وابستگی شدید علوم سیاسی به نظریه خطابات قانونی
محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: اگر خداوند را همچون قانونگذار به حساب بیاوریم و شریعت را همچون قانون، ویژگیهای شریعت همچون قانون خواهد بود. همان طور که قانون خطاب آن به عنوان شهروند است نه به اشخاص، خطابات قانونیه هم به مکلف است چه الان مکلف موجود باشد و چه نباشد ،چه عاجز باشد و چه قادر باشد. شبکه اجتهاد: …
Read More »چندپیشنهاد برای شبکه اجتهاد، مدل ۹۸!/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: فضای حوزههای علمیه از دیرباز، فضایی چندصدایی شناخته میشود. از فراگیری صرف و نحو تا نزدیک شدن به اجتهاد در دروس خارج، پدیدهای به نام «مباحثه» و «انقلت و قلت» وجود دارد. اساساً پویایی و حیات علم در حوزه به همین دیالوگها و جسارتهاست. در عصر ما و با تحولی که در عرصه فنآوری اطلاعات رخ داده …
Read More »دیدار با مراجع یکی از کارهای شبکه اجتهاد باشد/ در مسائل مستحدثه، با اساتید معنون بیشتر گفتگو کنید/ درسهای حوزه را به صورت کامل پوشش دهید
به نظر من باید سطح افراد مصاحبهشونده را بالا ببریم. نباید شبکه اجتهاد را از اساتید مبرز حوزه که شناختهشده هستند، خالی کنیم. شبکه اجتهاد یک تصاویری را از بعضی از آقایان زده است و این تصاویر همچنان باقی است. من کسانی را میبینم که شاید کم هم نباشند که یا اساساً جزء اساتید حوزه نیستند یا حداقل در حوزه …
Read More »اثری تازه درباره مبانی نظری تقریب آیتالله بروجردی(ره)
کتاب «مبانی نظری تقریب از دیدگاه مرحوم آیتالله بروجردی» تألیف استاد سید محمدجواد علوی بروجردی بهتازگی در شش فصل چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آرزوی دیرین همه مصلحان و علمای روشنضمیر مسلمان، ایجاد و تحقق وحدت میان مذاهب مختلف اسلامی بوده و تاکنون نیز برای نیل به این آرمان بزرگ الهی تلاشهای گوناگونی انجام گرفته است؛ از …
Read More »وظیفه نخبگان و وُرود به «مرحله پنجم»
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر منصور میراحمدی دانشیار دانشکدهی علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی در یادداشتی بیانیهی گام دوم انقلاب را در چارچوب فرآیند ۵ مرحلهای حرکت از انقلاب اسلامی بهسوی تمدن نوین اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. افتخار به گذشته، امید به آینده این بیانیه را باید در زمینههای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی …
Read More »جای خالی «ذریعه» سید مرتضی در آموزش اصول فقه/ حسن انصاری
با توجه به سهم مهم دو کتاب ذریعه و عده در اصول فقه شیعی بدون مطالعه و تدریس دقیق این کتابها برخی از پیش زمینهها و مبانی مباحث اصولی و از آن جمله آنچه از اصول معتزله و اهل سنت وارد اصول فقه شیعی شده به خوبی شناخته نخواهد بود. شبکه اجتهاد: در قدیم مرسوم این بود که یکی از …
Read More »ابداع مجلات الکترونیکی فقهی، از اختصاصات شبکه اجتهاد است/ پوشش اخبار جهان عرب، برنامه جدی اجتهاد باشد/ پوشش اخبار غیرفقهی، وزانت سایت را پایین می آورد
شبکه اجتهاد مسلماً برای خودش اهداف و سیاستهایی را تعریف کرده است و با توجه به اینکه در مهد تغییر و تحولات فقهی که قم باشد هم نیست و از جایی مثل مشهد، فعالیتها را رصد میکند (اگرچه ایادی مختلفی در قم دارد)، تا همینجا هم خیلی موفق بوده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: بیش از ده سال، از عمر بزرگترین …
Read More »مواجهه جمهوری اسلامی با پدیدههای نو؛ از فتوای «تغییر جنسیت» تا «شبیهسازی»
رهبر انقلاب در بیانیه گام دوم از فاقد احساس نبودن جمهوری اسلامی در برابر پدیدهها و موقعیتهای نوبهنو سخن گفتند. در این گزارش نگاهی به برخی نوآوریهای فقهی خواهیم داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، بیانیه «گام دوم انقلاب اسلامی» که بعد از ۲۲ بهمن امسال و از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی منتشر شد، سرآغاز فصل جدیدی در جمهوری اسلامی …
Read More »گستره شریعت دراصول فقه آیتالله خوئی مطرح نیست
استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با نقد روش شناسی اصول فقه آیتالله خوئی میگوید: موضوعی مثل میزان گستره شریعت در کفایه و اصول فقه آقای خوئی مطرح نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد دروس خارج حوزه عملیه قم در نشست «واکاوی کتاب تقریرات درس خارج اصول فقه استاد مرحوم ابوالقاسم گرجی» گفت: مرحوم گرجی اوج …
Read More »برتری منهج وثوق صدوری بر منهج وثوق سندی
مولف کتاب «مناهج الفقهاء فی علم الرجال و دورها فی الفقه» با اشاره به اینکه در این اثر، برتری منهج وثوق صدوری بر منهج وثوق سندی نشان داده شده است، ابراز کرد: در بررسی مناهج رجالی با دو منهج مختلف برخورد میکنیم. قدمای ما منهج وثوق صدوری را پذیرفته بودند به این معنی که احراز صدور روایت از معصوم برای …
Read More »مقایسه معرفت شناسی اصولیان شیعه و اهل سنت
مدیر گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) در دومین کارگاه معرفت شناسی فقه به مقایسه معرفت شناسی اصولیان شیعه و اهل سنت پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سید علی طالقانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در دومین کارگاه «معرفت شناسی فقه» که …
Read More »دشواری و استقبال اندک طلاب؛ دلایل کم بودن دروس مستحدثه/ تعریف ساختار تعاملی دولت و حوزه علمیه
شبکه اجتهاد: در حالی دهه چهارم انقلاب اسلامی را پشت سر گذاشتیم که علیرغم دستاوردهای علمی در حوزه علمیه، گفتمانهای متفاوتی از درون حوزه شنیده میشود؛ مسائلی مانند توهم دانستن فقه نظامات، کمکاری حوزه در اقتصاد اسلامی، تعدد دروس خارج تکراری، کم بودن دروس مستحدث، زندگی زیر خط فقر طلاب و استادان حوزه و تفاوت حمایتها از حوزه و دانشگاه …
Read More »