بایگانی برچسب: انتخاب سردبیر

شبکه اجتهاد: حمزه واقعی، مدیر مرکز ملی پاسخگویی خراسان رضوی و رئیس مرکز فرهنگی پژوهشی شهید هاشمی نژاد، ظهر امروز طی حکمی به سردبیری ارشد شبکه بین‌المللی اجتهاد منصوب شد.

اشاره: حجۀالاسلام مهدی مهریزی، پژوهشگر قدیمی و پرکار حوزه علمیه قم و متخصص عرصه‌های مختلف فقه و حدیث است. او همچنین نظرات خاصی در رابطه با تمدن اسلامی دارد که کمی متفاوت با قرائت رسمی است.

مهاجرت عالمان عاملی را باید از زاویه انتقال سنتی فقهی با ویژگی‌های خاص آن مورد توجه قرار داد که به سرعت در مراکز علمی ایران رواج یافت. شواهدی دلالت بر این دارد که آنان در مناقشه‌های کلامی و مذهبی صفویه با عثمانی از شاهان صفوی حمایت کرده و نقش مهمی در این خصوص ایفا کرده اند، اما به دلیل پراکنده بودن این نوع مدارک، چندان مورد توجه قرار نگرفته است.

در این مقاله تلاش شده است از دریچه «فلسفه علم اصول» ضمن اشاره به مبانی روش‌ها و رویکردهای موجود دانش اصول؛ آسیب شناسی اجمالی از رویکردها و روش‌های این دانش نیز ارائه گردد تا زمینه برای بازخوانی در عرصه‌هایی که نیازمند به تحول اند فراهم تر گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی جستارهای فقهی و اصولی (ویژه پاییز۹۵) به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، با مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم به همراه چکیده عربی و انگلیسی مقالات منتشر شد. این شماره فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی، دربردارنده مقالاتی چون: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: دفتر تدوین متون درسی حوزه علمیه، سال‌هاست که به غرض تدوین متونی جدید برای فصول درسی حوزه‌های علمیه تشکیل شده است. کتاب‌هایی که این دفتر تاکنون موفّق به تدوین آن شده است البتّه کمتر در مجامع حوزوی مورد اقبال قرار گرفته‌اند.

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با انتقاد از بی‌مهری به تأثیر عقل در استنباط احکام شرعی، گفت: در تمام نصوص دینی یک روایت متقن در مذمت عقل نداریم و کسانی که مدعی ناتوانی عقل در درک احکام هستند این ادعای خود را در نوشته‌هایشان نقض کرده‌اند.

در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی پژوهشی از اساتید، صاحب‌نظران و پژوهشگران حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی به چاپ رسیده است

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه ‌النبویه» در حوزه علمیه قم و پایه‌گذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه ‌المصطفی ‌العالمیه است.

شبکه اجتهاد: در نوشتار حاضر دیدگاه فقها درباره ثبوت رؤیت هلال ماه مورد بررسی قرار گرفته است. آیا رؤیت هلال در یک شهر، برای ثبوت ماه در شهرهای دیگر کافی است یا فقط برای ثبوت ماه در شهرهای هم افق کفایت می‌کند؟ فقها در این باره اختلاف نظر دارند. آیت‌الله خویی در تحریر محل نزاع در این مسئله می‌نویسد:

اختصاصی شبکه اجتهاد: سؤال مهمی که در رابطه با روش مقارن در اصول‌فقه و فقه مطرح است، این است که آیا این روش، ادلّه جدید را برای فقه شیعی به ارمغان می‌آورد یا آن‌که به ترمیم و تکمیل ادلّه آن می‌پردازد. این پرسش را با حجت‌الاسلام‌ والسلمین احمد مبلغی، رئیس سابق دانشگاه ادیان و مذاهب و از پیشگامان تقریب مذاهب در حوزه علمیّه در میان گذاشتیم.

حوزه باید نظام فرهنگ و نظام اقتصادی را در همه شاخه‌ها استنباط کند و بعد از دولت‌ها مطالبه که این نظام را پیاده کند. امیدواریم کنگره «فقیه فقه نظام» بستر مناسبی فراهم کند و یک موج گسترده فکری در حوزه به پرسش‌های نظام بماهو نظام راه بیفتد.

ما ابتدا باید ابعاد نظام اجتماعی را کشف کنیم که آنها ابواب فقه اجتماعی ما خواهند بود، حال دولت مسئولیت اقامه این ابعاد را بر عهده دارد، اما این به معنای آن نیست که باید مباشرتا همه این ابعاد را خودش پیاده بکند. برخی را باید مباشرتاً و برخی را از طریق سیاستگذاری و برخی موارد را هدایت کند.

خلاصه رأی عمده علمای نجف که در کتاب «تنبیه الأمه و تنزیه المله» انعکاس پیدا کرده است، تحدید و محدود کردن قدرت مطلقه سلاطین است. در آن زمان علما با سلطنت مطلقه قاجار مواجه بودند که به میل خود و تشخیص خود کشور را اداره می‌کردند و به هیچ قاعده و قانونی هم مقید نبودند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: روش‌هایی که در این رساله به‌صورت بسته‌های روشی، عرضه شده است، تلاشی برای دقیق‌سازی و شاخص‌سازی در فرآیندهای استنباط در سه محورِ «مسئله شناسی، دلیل‌یابی و قرینه‌یابی» است که در ۱۴ بستۀ روشی که حاوی ۱۲۰ دستورالعمل علمی برای رسیدن به استنباط روشمند می‌باشد، ارائه شده است.

تمام عملیات استنباط، عملیات کشف است و فقیه هم در هر ساحتی قرار بگیرد، کاشف است و قانون‌گذار نیست./ برای حضور فعال در مطالعات میان رشته‌ای و مباحث نظام سازی باید سهم فقیه، از سهم دیگران معلوم بشود.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود مدنی بجستانی، اگرچه اصالتاً مشهدی است، امّا سابقه دو دوره نمایندگی ولی‌فقیه در حوزه کشورهای خلیج‌فارس، وی را به یکی از کارشناسان خبره این عرصه بدل کرده است

جلسات درسی استاد شهید آیت‌الله مرتضی مطهری با شاگردان خاص خود با موضوع «حکومت اسلامی» در قالب کتابی تدوین و توسط انتشارات صدار چاپ و روانه بازار نشر شد.

امروزه مسائل مختلفی مانند سبک‌های مختلف آواز خواندن مطرح است و علاوه بر استفاده درمانی از موسیقی، در برخی از ورزش‌ها نیز از موسیقی استفاده می‌شود و مردم نیز این توقع را دارند که مشخص شود این موارد جایز است یا خیر. موسیقی تمام زندگی بشر را فرا گرفته و ما نیز باید کارهای مفصلی انجام دهیم.

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجّت‌الإسلام والمسلمین سیّد حمید علوی‌آزیز، علاوه بر سال‌ها تدریس در حوزه علمیّه مشهد، هشت سالی است که در مرکز مدیریت حوزه علمیّه خراسان مشغول به فعالیت است.

منطق امروز دنیا این است که اگر امنیت و شکم مردم تأمین بشود، کفایت می‌کند و حکومت نباید به هیچ دیگر از امور مردم کاری داشته باشد. ما باید این را حل کنیم که چرا انقلاب کرده‌ایم؟ اگر انقلاب ما برای شکم بود که صدها هزار شهید لازم نداشت.

نوزدهمین اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با تأکید بر «فقه و نیازهای جامعه و نظام» با حضور چند صد نفری اساتید و مدیران مراکز فقهی در سالن همایش‌های مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد.

استاد دانشگاه شهید بهشتی ضمن تأکید بر تجددی نظری در طرح‌های فقهی تصریح کرد: اگر بتوانیم مواد فقهی را در چارچوب‌های نظام مدون امروز قرار دهیم، نظام حقوقی اسلامی در کنار نظامات حقوقی دیگر تبلور بیشتری خواهد داشت.

کسی که می‌خواهد قانون اساسی را به درستی درک کند حتما باید به این نکته توجه کند که قانون اساسی از حاکمیت تعبیر به ولایت امر و امامت امت می‌کند.

این پژوهش در حوزه فقه، با تکیه بر عمومات برخی از محکم ترین ادله فقهی همچون ادله احترام انسان، ادله ممنوعیت تنبیه و آزار و شکنجه، اصل برائت و قواعد اقرار، و نقد مبانی ادعایی تجویز شکنجه، ناتوانی این مبانی، بر تخصیص و نقض عمومات فوقانی حاکم در حیثیت و تمامیت جسمانی و روانی شهروندان را اثبات می‌کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌ها حضور آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی در حوزه علمیّه مشهد، او را به یکی از بزرگان و زعمای این حوزه بدل نموده است. مستشکل درس حضرت امام (رضوان‌الله‌تعالی‌علیه) این روزها علاوه بر تدریس خارج اصول، خارج فقه خود را به بررسی مسائل مستحدثه اختصاص داده است.

شبکه اجتهاد: حذف یا بقاء مباحث بی‌ثمر یا کم‌ثمر در دانش اصول، موضوعی است که به‌شدت مورد نزاع حوزویان است. حجت‌الاسلام والمسلمین علی شفیعی، سعی در اتّخاذ موضعی میانه دارد. مدیر گروه فقه‌کاربردی پژوهشکده اسلام‌تمدنی، مشکل دانش اصول را نه در حذف مباحث بی‌ثمره و نه در بقاء آن‌ها می‌داند. دغدغه او عدم هماهنگی مباحث فعلی دانش اصول با مقتضیات جوامع انسانی است.

امروز برای مراکز علمی ما و مراکز علمی جهان روشن نیست که نظریه صلح در اسلام دقیقاً چیست؟ یعنی به شکل یک بسته علمی ارائه نشده است. همچنین مشخص نیست که از دیدگاه اسلامی جنگ چگونه تبیین می‌شود؟ ریشه‌های جنگ چیست؟

اگر قانون را معتبر دانستیم در موارد تعارض فقه و قانون ـ در غیر موارد حکم ولائی ـ تنها را ه تصحیح عمل به قانون، تمسک به قاعده الزام است؛ زیرا وقتی قانون معتبر شد و مردم هم خود را ملزم به عمل به آن دانستند، در این حالت عمل به قانون ممکن است قابل توجیه باشد؛ هرچند این مبنا قطعی نیست.

اختصاصی شبکه اجتهاد: دفتر تدوین متون درسی حوزه علمیه، سال‌هاست که به غرض تدوین متونی جدید برای فصول درسی حوزه‌های علمیه تشکیل‌شده است. کتاب‌هایی که این دفتر تاکنون موفّق به تدوین آن شده است، کمتر در مجامع حوزوی مورد اقبال قرارگرفته‌اند

جدیدترین شماره فصلنامه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) به طرح موضوعاتی نظیر عدالت در منظومه اندیشه‌ای امام خمینی، فقه سیاسی و اصالت عدالت در زمامداری و کارکردهای عدالت در حکمرانی اخلاقی از منظر اندیشه سیاسی اسلام پرداخته است.