بایگانی برچسب: فقه مضاف

اختصاصی شبکه اجتهاد: در سالیان اخیر با انواع فقه‌های جدید و مضاف مواجهیم به گونه‌ای که هر از چندی فقهی جدید در میان عناوین فقه‌های مضاف خودنمایی می‌کند. فقه سیاسی، فقه حکومتی، فقه خانواده، فقه اجتماعی، فقه هنر، فقه محیط زیست و … اما سؤال اساسی درباره تنوع فقه‌های جدید این است: چرا فقه‌های مضاف به وجود آماده‌اند؟ رسالت ایجاد چنین فقه‌‌هایی چیست؟ آیا غایت و هدف از فلسفه وجودی آنها محقق شده است؟ به تعبیر دیگر آیا عملکرد آنها مطابق با رسالت تعریف شده شان بوده است؟ رسالت به نظر‌‌ می‌رسد رسالت فقه‌‌های مضاف، صرفا جمع آوری مسائل مختلف …

استاد علیدوست در مراسم افتتاحیه دروس گروه‌های فقه پزشکی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) که با حضور دانش‌پژوهان در سالن امام خمینی(ره) این مرکز برگزار شد، در سخنانی به تبیین اهمیت فقه‌های مضاف پرداخت و استاد فاضل‌لنکرانی از لزوم کشف ضوابط جدید در فقه سخن گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در این مراسم به بررسی مفهوم شناسی، ضرورت‌ها و بایسته‌ها و آسیب‌های فقه‌های مضاف پرداخت و گفت: امروز با توسعه دانش‌های مختلف مواجه هستیم و همچنین مسائل دانش فقه بسیار گسترش یافته است. همان گونه که دنیا به سمت توسعه تکنولوژی پیش می‌رود، شاهد خلق قراردادها و معامالات …

سلسله نشست علمی «عرصه‌های نوین فقاهت» با حضور اساتید فقه و اصول و طلاب سطح سه و چهار در موضوعات مستحدثه فقهی از جمله فقه رسانه، فضای مجازی، فقه تربیت، فقه محیط زیست، فقه شهروندی برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گستردگی مسائل نوپدید در جامعه دینی و نیاز متدینان به احکام عملی در این عرصه‌ها از سویی و رسالت حوزویان برای پاسخگویی به نیازهای روز و حرکت به سوی تمدن سازی از سوی دیگر، آشنایی طلاب و محققان جوان را با این عرصه‌ها ضرورت می‌بخشد. لذا بر اساس ماموریت دفتر در توانمندسازی علوم اسلامی ناظر به نیازهای روز، برگزاری …

استاد گندمکار با بیان اینکه امروز فقه سنتی جوابگوی انسان مدرن، جوامع و دوران مدرن نیست، اظهار داشت: امروز حوزه‌های علمیه ما نیازمند فقه مضاف هستند، فقه مضاف از منظر فقهی به همه موضوعات اضافه شده و در حوزه‌های فردی، اجتماعی و جامعه بشری در حوزه بین الملل و در همه جوامع انسانی مبتلابه است. به گزارش شبکه اجتهاد، علوم دینی و پژوهش در عرصه دین از جمله مواردی است که همواره مورد توجه علما و دانشمندان جهان اسلام قرار گرفته است که یکی از این علوم، علم «فقه» است؛ «فقه مضاف» اصطلاحی است که کارشناسان علوم دینی و طلاب …

فقهای سنتی یا استاد ما بوده‌اند یا هم‌بحث ما هستند و با آن‌ها ارتباط داریم. نظر آن‌ها بستگی به این دارد که چه کسی عهده‌دار امور شود. اگر ببینند که هنجارهای جواهری رعایت شده، مخالفتی نمی‌کنند. البته فقهای سنّتی از ورود به این مباحث هراس دارند. می‌گویند اگر ورود ماهرانه‌ای به این کار نشود، چیزهایی سرهم‌بندی می‌شود و در فضای مجازی هم منتشر می‌شود و فقه از مسیر خودش خارج می‌شود. البته این ترس موجه هست؛ اما اگر بگوییم چون این‌گونه است، وارد نشویم و دیگران هم وارد نشوند، حرف ناموجهی است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «فقه هسته‌ای» اثر …

استادیار جامعه المصطفی العالمیه بر این موضوع تأکید کرد که فقه ما در کنار توجه به احکام تکلیفی باید به حق و حقوق مکلفان نیز توجه بیشتری بیابد، گفت: سال‌ها درباره دگرگونی فقه صحبت کرده‌ایم ولی اصلاً به «فقه الحق» توجه نکرده‌ایم؛ یعنی دانش فقه در کنار تبیین و بررسی احکام تکلیفی، باید حق و حقوق مشروع را نیز بررسی کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عشایری، مدرس سطوح عالی حوزه و استادیار جامعه المصطفی العالمیه در گفت‌وگو با پایگاه مفتاح، درباره تخصصی شدن فقه بیان داشت: ما در حوزه مفهوم با مفهوم فقه تخصصی مشکلی نداریم. وی …

اگر دچار شتابزدگی در عرصه فقه مضاف شویم در آینده نیازمند پروژه‌هایی برای رهایی از عواقب این شتابزدگی خواهیم بود و معلوم نیست که بتوانیم به نتیجه برسیم. فقه مضاف در مرحله گذارندن تأسیس، تألیف و تکمیل است به همین دلیل تعریف آن نیز هنوز به درستی مشخص و بررسی نشده است؛ به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در هفتمین نشست از سلسله نشست‌های فقه مضاف با موضوع «فقه الاجتماع» که در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان بگزار شد، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این نشست، به تبیین و تعریف مبانی و مباحث فقه الإجتماع پرداخت که مشروح سخنان …

آیت‌الله‌‌‌ هاشمی‌‌ شاهرودی ضمن ارائه بحث «مهندسی فقه»، وظیفه عملی «مکلف» را شامل همه افعال و تروک، در همه بخش‌هاى زندگى انسان دانسته که در هر عرصه‌اى حکم شرعى موجود است. شبکه اجتهاد: دانش فقه وظیفه مکلف را نسبت به احکام شرعی مشخص می‌کند تا او از عهده مسئولیت شرعی برآید و مصالح و منافع دنیوی و اخروی در پرتو این اطاعت خداوندی، ارزانی انسان مکلف شود؛ از این رو فقه، «اشرف العلوم» به‌شمار می‌آید. یکی از سوالات اصلی در فلسفه فقه، شناخت غرض این دانش است. در فلسفه فقه، غرض اصلی و نهایی فقه را تشخیص وظیفه عملی «مکلف» …

استاد علیدوست با اشاره به تحقیقات وسیع خود در زمینه مقاصد شریعت اظهارکرد: باید مواظب باشیم که آیات احکام را تحت بند زمان نکنیم؛ البته نباید مقاصد شریعت را نیز نادیده بگیریم و آنها را نفی کنیم؛ برخی روشنفکران سعی دارند که ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمان‌مند کنند و برخی محرمات را به تبع زمان به حلال مبدل کنند؛ ولی نباید به این دلیل کلی مقاصد را به کلی رها کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «فلسفه فقه و فقه‌های مضاف»، با موضوع «فقه مقاصد شریعت» که هفته پیش …

حجت‌الاسلام الهی خراسانی در نشست تخصصی با عنوان تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف، نبود مسئله یابی و عدم وجود نگاههای جدید روشی در پردازش مسائل فقهی را از فقدان‌های فقه دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی الهی خراسانی در نشست تخصصی که با عنوان «تاثیر انقلاب اسلامی در فقه‌های مضاف» در محل دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد گفت: پس از گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی هنوز هم فاصله و دیواری میان فقها و پژوهشگران برجسته و اصحاب هنر فرهنگ، موسیقی و غیره می‌باشد. وی افزود: اقدامات بزرگی در سالهای پس از انقلاب در این خصوص صورت …

شکل‌گیری فقه‌های مضاف مانند فقه تربیت، فقه مقاومت، فقه فرهنگ و فقه هنر از جمله دستاوردهای این چهار دهه انقلاب است؛ البته ممکن است گفته شود که حوزه‌های سنتی ما هنوز در بند فقه‌های سنتی هستند ولی مسائل مربوط به فقه تخصصی سال‌هاست که در مظان استفتاء مراجع است و دروس خارج برخی بزرگان مرتبط با همین مسئله است و از مباحثی چون فقه‌الاجتماع، فقه سیاست و فقه معماری و عمران بحث می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و استاد فلسفه حوزه و دانشگاه، اول آبان‌ماه، در نشست علمی «انقلاب …

در مباحث فقه مضاف چنین نیست که با قواعدی مانند حفظ نظام و یا ضرورت و یا ولایت‌فقیه مباحث اجتماعی و حکومتی و اقتصادی را حل کرد، بلکه فقه پیچیده شده است. چنین نیست که با صرف قواعد کلی حکم به جواز و عدم جواز داد؛ مثلاً کاشت جنین به‌صرف اینکه زنا نیست سبب حلیت نمی‌شود؛ بلکه پیامدهای اجتماعی، تربیتی و… را نیز باید مورد لحاظ قرارداد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین خالد غفوری سردبیر مجله «فقه اهل بیت علیهم‌السلام» و عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه در هشتمین مدرسه «مشق اجتهاد» که با حضور طلاب در مدرسه تخصصی …

آفاق فقه پژوهی در مدرسه تخصصی فقه  امام خمینی (ره)  قم توسط استاد خالد  غفوری ارائه شد. برخی از مطالب مطرح‌شده به‌قرار زیر است: در مقدمه مباحث فقه مضاف این نکته ازنظر گذشت که معنای اصطلاحی معنایی دایر میان اهل آن فن است و باید طبق معروف و متعارف مشی کرد لذا تعاریف غیر مصطلح در این عرصه موردپسند نیست. بحث لغوی در این خصوص ارزشی ندارد و مهم ماهیت آن است و این نکته که ترکیب فقه مضاف اضافی باشد یا وصفی، مانند فقه اقتصادی و فقه فرهنگی تفاوتی نمی‌کند؛ مگر اینکه بعداً اصطلاحی خاص شود. گاهی فقه به …

نقشه‌های شهرسازی و معماری نیاز دارد که با مشورت فقها طراحی شود. البته اگر همین امروز اصلاحات ساختاری برای اعمال آموزه‌های فقه انجام شود، حوزه هنوز آمادگی ندارد که نیاز جامعه را تأمین کند. متاسفانه حوزه ما به این دلیل که در آغاز راه است در‌حال‌حاضر توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد اما در سطح کلان حرف‌های بسیار زیادی هست که می‌تواند مورد استفاده فعالان نظامات اجتماعی قرار بگیرد. شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی که به وقوع پیوست متفکران انقلابی را بیش از پیش به این فکر فرو برد که برای اداره جامعه بر مبنای ارزش‌ها و آموزه‌های فقه اسلام …

امروزه همانطور که مُثله کردن دین و حذف بخش‌های اجتماعی و سیاسی آن به بروز آفت سکولاریسم منجر شده، افراط در تمرکز بر یک وجه از دین نیز موجب بروز و ظهور بسیاری از جریان‌های افراطی در دنیای اسلام معاصر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر صافی اصفهانی رییس مؤسسه آموزش عالی حوزوی علامه مجلسی(ره) با اشاره به برگزاری سمینار فقه الاجتماع، دومین سمینار راهبردی فقه مضاف در دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان اظهار کرد: دین مجموعه‌ای از اجزای پاسخگو و ناظر به همه نیازهای انسان است که اجزای آن در نسبتِ هماهنگ با هم معنا و هویت …

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به ضرورت ارائه ساختار و تقسیمی فراگیر و مبتنی بر معیار برای فقه‌های مضاف گفت: می‌توان فقه مضاف را به چهار دسته کلان “فقه اشیاء و موجودات”، “فقه پدیده‌ها”، “فقه نهادها” و “فقه ساحت‌ها” تقسیم کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول و عضو مجلس خبرگان رهبری در نشستی علمی در مؤسسه آموزش عالی حوزوی معصومیه خواهران در قم اظهار کرد: پیرامون تاسیس فقه مضاف پرسش‌هایی وجود دارد که باید به آن‌ها پاسخ داد. وی به ذکر این پرسش‌ها پرداخت و گفت: آیا روند کنونی در ایجاد …

متاسفانه عده‌ای گمان می‌کنند که ما چون روحانی هستیم یا تعلق به نظام جمهوری اسلامی داریم که البته به این تعلق افتخار هم می‌کنیم، به این دلیل از علم دینی دفاع می‌کنیم. در حالی که من کاملاً روش‌مندانه و مستدل از این امر دفاع می‌کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین استاد عبدالحسین خسروپناه، رییس موسسه حکمت و فلسفه ایران، از اندیشمندانی است که در حوزه‌های فلسفی، کلامی و فقهی ایده‌های نویی را در فضای فکری کشور مطرح کرده است. ایده‌هایی که شاید در میان موافقان و مخالفان او کمتر مورد دقت قرار گرفته است. صبح‌نو در گفت‌وگو با او …

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اعتقاد امام به لزوم طراحی حکومت و محقق کردن احکام در جامعه برای رسیدن به عدالت، اظهار کرد: ایشان معتقد هستند که عدالت جزء مقاصد الشریعه‌ است و ما نباید به یک حکمی از احکام تسلب داشته باشیم و حکمی از احکام را مقصود بالذات بدانیم، بلکه احکام مطلوبات عرضی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام و المسلمین احمد واعظی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در نخستین سمینار علمی فقه مضاف با موضوع «فقه عدالت» که به همت دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان برگزار شد، با اشاره به وجود …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان گفت: ادعا داریم که دین پاسخگوی همه نیازهای جامعه است، مسائل نوپدید هم گاهی آن‌قدر وسیع است که در باب یک فقه جدید قابل‌طرح است، نام و نشان فقه مضاف هم وضع‌ شده تا به باب‌های جدید توجه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قطبی در سمینار کارآمدی ولایت‌فقیه که چندی پیش در اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: هدف از این دوره شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر بحث ولایت‌فقیه برای پرورش مبلغانی با دانش سیاسی اسلام است تا بتوانند پاسخگوی شبهات باشند، اینکه برای چنین همایشی دیر اقدام شده حرف درستی است اما حالا …

از مهم‌ترین آسیب‌های فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه حکومتی از ادوار ممتاز فقه تشیع است. اهمیت و ضرورت پرداختن به فقه حکومتی به عنوان یکی از مقوله‌های مهم علوم انسانی از آن جاست که مهم‌ترین نرم افزار تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان یکی از …

بهتر است واژه مضاف را به کار نبریم، بلکه بگوییم ابواب و کتاب‌‌های نو در فقه. این تعبیر «نو» اختصاص به مسایل نو ندارد بلکه شامل سامانه جدید و یا تاسیس باب فقهی جدید نیز می‌‌شود. شبکه اجتهاد: گزیده‌ای از مباحث «اصول و روش‌‌های تربیتی» که توسط آیت‌الله اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه در قالب کرسی خارج فقه با عنوان «فقه تربیتی» برای طلاب حوزه علمیه قم تدریس می‌گردد را در ادامه می‌خوانید. برای تبیین «اصول و روش‌های تربیتی» به عنوان یک مبحث مهم و کلان، لازم است چند مقدمه ذکر گردد. برخی از این مقدمات کلان است و برخی هم …

اصلا فقه در زمانه امروز کارکردی دارد و آیا پاسخگوی نیازهای امروز ماست؟ وضعیت امروز فقه و تفقه در حوزه‌های علمیه حاکی از چیست، رسوب یا پویایی آموزه‌ها؟ چرا پس از گذشت قرن‌ها هنوز سوالاتی بی‌جواب و حتی عرصه‌های دست نیافتنی در فقه وجود دارد؟ شبکه اجتهاد: عدم تَفَقُه در فقه سال‌هاست منتقدانی دارد و در سال‌های اخیر این انتقادها از سوی بسیاری از جمله برخی از حوزویان مکررا در حال تکرار است. برخی معتقدند باید مرزهای دانش را به سمت فقه‌های نوین گسترش دهیم تا حوزه از محدوده تنگ و مداربسته فقه و اصول بگذرد و عده‌ای هم معتقدند …

الگوی برگزاری «حلقه فقه حکومتی» علاوه بر ارزش آموزشی و به فعلیت رساندن بخشی از استعدادهای تخصصی حوزه و تأمین منابع انسانی برای نظریه‌پردازی، محصولات و نتایج ارزشمند علمی و پژوهشی خواهد داشت و یافته‌های آن به سرمایه محتوایی فقه حکومتی خواهد افزود. به گزاش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی مدیرکل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدرس سطوح عالی و خارج حوزه علمیه مشهد، در یادداشتی اختصاصی، پیرامون ضرورت توسعه فقه‌های‌ مضاف در حوزه‌های علمیه و الگویی موفق در مشهد، نگاشته است: فقه شیعه در دهه‌های اخیر ـ به ویژه پس از انقلاب اسلامی ـ شاهد …