قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / بایگانی برچسب: عدالت

بایگانی برچسب: عدالت

عدالت به مثابه منبع پنجم فقه تمدنی

عدالت به مثابه منبع پنجم فقه تمدنی/ چرا «عدالت» روح شریعت است؟

آیا عدالت هم وزن چهار دلیل دیگر هست؟ عدالت منبع استنباط است یا شاخص اصلی صحت استنباطات؟ این‌ها سؤلات مهمی هستند که باید پاسخ داد. از آنجا که عدالت روح شریعت است، فراتر از اینکه یک منبع استنباط تلقی شود، یک ابر منبع باید تلقی شود. از این ابر منبع، علاوه بر اینکه مجموعه‌ای از احکام و قوانین ایجابی متولد می‌شود و هم سلبی و از همه مهم تر، این ابر منبع، شاخص حقانیّت تمام احکام شرعی است. یعنی هیچ حکم شرعی‌ای نباید باشد که در ظاهر یا باطن مغایر با عدالت باشد. اگر حکمی با همه ظرایف و مستندات …

توضیحات بیشتر »

رابطه میان استبدادستیزی و تحقق عدالت از منظر امام خمینی/ عبدالوهاب فراتی

حوزه علمیه نجف و نظریه دولت

شبکه اجتهاد: همیشه در تحلیل بحث استبدادستیزی در اندیشه حضرت امام، علاقه مند هستم که به بنیان‌های عرفانی و اخلاقی این بحث اشاره کنم و از آن نقطه بحث خودم را آغاز کنم. حضرت امام قبل از آنکه وارد فاز سیاسی شوند تحت تأثیر آموخته‌های استاد خودشان مرحوم شاه‌آبادی بودند. بخشی از این آموخته‌ها در «شذرات المعارف» بیان شده است. امام به تدریج به اهمیت استبداد پی بردند. استاد امام آقای شاه‌آبادی در «شذرات المعارف» یک بحث اخلاقی تحت این عنوان دارند که: طبیعت انسان آن است که در درونش همیشه یک مجادله دامنه‌داری بین نیروهای خیر و نیروهای شر …

توضیحات بیشتر »

هشت وظیفه روحانیت در مسیر عدالت اجتماعی

هشت وظیفه روحانیت در مسیر عدالت اجتماعی

«پرورش نیروهای عدالتخواه و عدالت‌طلب»، «پرورش مجریان و مدیران عادل و کارآمد»، «نظریه‌پردازی برای عدالت اسلامی»، «ارائه راهبردها»، «نظارت بر فرآیند اجرای عدالت»، «تلاش برای بسترسازی در جهت قانونگذاری عادلانه»، «همراهی و همدلی با مردم در مسیر عدالت» و «فراجناحی بودن در مسیر اجرای عدالت»؛ هشت وظیفه‌ای است که حجت‌الاسلام سیدباقری برای حضور روحانیت در مسیر عدالت اجتماعی ضروری دانسته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدکاظم سیدباقری، مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی معتقد است: عدالت اجتماعی نباید در لفظ و شعار و در روزنامه‌ها و در فضای صرفاً مجازی باقی بماند، بلکه گفتمانی غالب …

توضیحات بیشتر »

امام رضا (ع) و الگوی گذار به عدالت جهانی موعود/ مجتبی الهی خراسانی

امام رضا (ع) و الگوی گذار به عدالت جهانی موعود/ مجتبی الهی خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: راهبردهای چهارگانه حضرت رضا (ع) برای عبور از جهان پر از ظلم و جور به جهانی آکنده از عدل و قسط، الگویی برای اتخاذ راهبردهای جهان تشیع و پیروان اهل بیت علیهم‌السلام و مجموعه مسلمین، برای رهایی از بی‌عدالتی به سوی عدالت فراگیر است. مقدمه: آینده موعود الهی برای عدالت جهانی امام رضا (ع) به روشنی آینده جهان را دنیایی لبریز از عدالت بر اساس حکمرانی منجی موعود می‌داند: «عَنِ الرِّضَا قَالَ: الخَلَفُ الصَّالِحُ مِنْ وُلْدِ أَبِی مُحَمَّدٍ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ وَ هُوَ صَاحِبُ الزَّمَانِ وَ هُوَ الْمَهْدِی» که در روایتی دیگر، کارویژه منجی موعود را این …

توضیحات بیشتر »

کدام عدالت؟ کدام واقعیت؟/ محمدرضا قائمی‌نیک

محمدرضا حکیمی آژیر خطر «عدالت» در اسلام سیاسی/ سیدعلی بطحائی

شبکه اجتهاد: سخن گفتن از عدالت در نظر مرحوم علامه محمدرضا حکیمی به دو جهت کار دشواری است. اول اینکه مرحوم علامه حکیمی عدالت را زیسته‌اند و سخن گفتن درباره کسی که عمری با عدالت زندگی کرده است -و نه‌فقط درباره آن حرف زده است- سخت است. وقتی که خود انسان در مقام آن عمل قرار نمی‌گیرد و می‌خواهد درباره موضوعی حرف بزند که انسان بزرگی چون علامه حکیمی هم درباره آن حرف زده و سخن گفته است و هم با آن زندگی کرده است، امری دشوار است؛ اما سختی و دشواری بعدی نظر دادن درباره این بزرگوار یا دیدگاه …

توضیحات بیشتر »

فتوای عدالت‌ خواهانه!/ محمدامین رضایی

فتوای عدالت‌ خواهانه!/ محمدامین رضایی

شبکه اجتهاد: مساله مسکن امروز ابرچالش کشورماست که بخش زیادی از مردم با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. بر اساس آمار حدود ۴۰ درصد، ۳۲ میلیون مردم ایران مستأجر هستند که در مناطق شهری ۴۳٪ و بعضاً در شهرهای بزرگ بعضی دهک‌ها تا ۶۰٪ درآمدشان صرف اجاره‌بهای مسکن می‌شود! میانگین انتظار خانه‌دار شدن حدود ۳۹ سال و در بعضی دهک‌ها در تهران بیش از یک قرن است. اخیراً شورای سران قوا تصویب کردند که حد افزایش اجاره ۲۵٪ است و موجر حق افزایش بیش از این درصد و اخراج مستأجر را ندارد. برای این امر ضمانت قضایی نیز گذاشته شد. این …

توضیحات بیشتر »

عدالت در اندیشه حکمرانی امام(ره) معیاری برای سنجش میزان اسلامیت نظام است

عدالت در اندیشه حکمرانی امام(ره) معیاری برای سنجش میزان اسلامیت نظام است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه اندیشه حکمرانی و گفتمان اسلامی و مردمی امام(ره) بر پایه عدالت استقرار یافته است، گفت: شاید بتوان گفت از نگاه امام(ره) وجه اسلامیت نظام جمهوری اسلامی افزون بر رأی اکثریت و مشارکت آنان در عرصه‌های مختلف، براساس عدالت جلوه‌گر می‌شود و معیاری برای محک زدن اسلامیت نظام است تا ببینیم اسلامیت چه وضعیتی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائل مهم در خصوص اندیشه امام(ره) فهم اندیشه حکمرانی ایشان و شاخص‌های کلیدی و محوری حکمرانی شایسته از منظر تفکر دینی امام خمینی(ره) است که روش‌شناسی درست اندیشه سیاسی …

توضیحات بیشتر »

آیا فقه موجود، تضمین‌کننده عدالت در جامعه است؟/ زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی

آیا فقه موجود، تضمین‌کننده عدالت در جامعه است؟/ زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی

حجت‌الاسلام حسنعلی علی‌اکبریان ضمن اشاره به جایگاه عدالت در عرصه حکمرانی تصریح کرد: ما یقین داریم احکام از روی عدالت وضع شده است. با این حال ممکن است در ظرف خاص یک جامعه و در یک زمان خاص به دلیل بروز عوارضی اجرای یک حکم ظالمانه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حسنعلی علی‌اکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به همت مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی اسلامی برگزار شد. گزیده متن جلسه را به نقل از «ایکنا» در ادامه می‌خوانید؛ موضوع بحث این است که در حکمرانی اسلام، …

توضیحات بیشتر »

واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی

واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی

کتاب «واکاوی نظریه عدالت در تفکر اسلامی» تازه‌ترین اثر حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهد، در یازده فصل توسط انتشارات آفتاب توسعه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، عدالت اجتماعی یکی از مطالبات اصلی انسان و جوامع انسانی در طول تاریخ محسوب می‌شود و در راه به‌دست‌آوردن آن، جان‌های فراوانی قربانی شده است. ممکن است تصور شود که انسان‌ها در دوران مدرن به عدالت نزدیک شده‌اند، اما واقعیت این است که عدالت در این دوران نیز مهم‌ترین گمشده بشر محسوب می‌شود. نظام سرمایه‌داری لیبرال که امروز به ایدئولوژی حاکم بر بخش‌های عمده‌ای از جهان بدل شده است، …

توضیحات بیشتر »

بررسی ادله عدالت مرجع تقلید/ در مورد حقیقت عدالت میان فقها اختلاف نظر وجود دارد/ برخی عدالت را عدم ارتکاب به کارهای خلاف شرع و انجام واجبات می‌دانند

بررسی ادله عدالت مرجع تقلید/ در مورد حقیقت عدالت میان فقها اختلاف نظر وجود دارد/ برخی عدالت را عدم ارتکاب به کارهای خلاف شرع و انجام واجبات می‌دانند

استاد مهدی مروارید گفت: در بسیاری از این موارد ادله خاص برای عادل بودن اقامه شده است و گاهی روایات معتبری در عادل بودن آ‎ن‎ها وارد شده است و تنها موردی که پیدا کردن دلیل برای آن مقداری با مشکل مواجه است در مورد مرجع تقلید است؛ یعنی پیدا کردن دلیلی که بیان نماید یکی از شرایط مرجع تقلید این است که عادل باشد، با مقداری مشکل مواجه است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حاج شیخ مهدی مهدی مروارید، استاد درس خارج حوزه علمیه مشهد در به بررسی ادله عدالت مرجع تقلید پرداخت و بیان داشت: برخی از بزرگان همچون مرحوم …

توضیحات بیشتر »

گذار از فقه فردی به فقه نظام، رمز تحقق دولت‌سازی اسلامی/ درباره موانع نظری تحقق عدالت

نظریه‌ها ذیل واقعیت‌ها شکل می‌گیرند؛ مدل پیشنهادی «حکمرانی حِکمی ـ شبکه‌ای» استاد خسروپناه

ما تاکنون نگاه فردی به مسائل داشته‌ایم، در حالی که ما امروز باید یک نگاه ساختاری به مسائل داشته باشیم، از موضع حکمرانی به مسائل نگاه کنیم نه از موضع یک تجویز شخصی. متاسفانه باید بگویم ما فعلا در زمینه «فقه نظام» که بتواند از یک موضع فقهی، شاخص تعیین مصادیق عدالت و ناعدالتی باشد، دچار فقر تئوریک هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگویی به بررسی موانع نظری تحقق عدالت پرداخت که در ادامه متن آن را ملاحظه می‌کنید؛ آقای دکتر! قبل از اینکه به موضوع اصلی گفت‌وگو یعنی جایگاه عدالت …

توضیحات بیشتر »

فقه سیاسی و نظریه‌پردازی در حوزه نظام عدالت

مردم سالاری دینی؛ ایده‌‌ای بدیع و تجربه‌‌ای نو در تاریخ اندیشه‌ها است/ وظایف حاکمیت، مردم و فعالان سیاسی در حفظ و صیانت از «مردم سالاری دینی»

بحث این است که فقه سیاسی می‌تواند مباشرتا و غیرمباشرتا درباره عدالت سیاسی نقش ایفا کند؛ چون در نظریه‌پردازی‌ها، عدالت اجتماعی، عبارت است از عادلانه ساختن عرصه‌های جمعی که عرصه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، بهداشتی، امنیتی و … دارد. به‌عنوان مثال، بخشی از عدالت، عدالت امنیتی است. بخشی از عدالت هم عدالت سیاسی است و این عدالت با فقه سیاسی قرابت دارد و فقه سیاسی می‌تواند به شکل مباشری در این بخش نقش ایفا کند و علی‌القاعده ربطی به حوزه‌های دیگر عدالت ندارد؛ اما نظر به اینکه سیاست ساحتی است که بافت و چگونگی و نوع مناسباتش، می‌تواند تمام حوزه‌های …

توضیحات بیشتر »

«مطهری و عدالت»؛ بازخوانی شهید مطهری پس از چهل سال

«مطهری و عدالت»؛ بازخوانی شهید مطهری پس از چهل سال

کتاب «مطهری و عدالت» از مجموعه (بازخوانی مطهری پس از چهل سال، جلد دوم)، نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با وجود گذشت چهل سال از شهادت آیت‌الله مرتضی مطهری، هنوز پژوهشگران از خوان گستردهٔ آراء و نظرات این متفکر شهید استفاده و به آن استناد می‌کنند. درعین‌حال، طی این مدت، در حوزه‌هایی که استاد شهید مطهری در آن‌ها قلم زده یا سخن رانده است، موضوعات و چالش‌های جدید بسیاری پدید آمده‌اند. ازاین‌رو، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، کتاب «مطهری و عدالت» از مجموعه (بازخوانی …

توضیحات بیشتر »

مروت غیر از عدالت است/ اگر مروت در تحقق عدالت شرط باشد، شخصی که مروت نداشته باشد، عدالت هم ندارد

اختلاف بین حقوق مسلمان و کافر، طبیعی و لازمه ذومراتب بودن انسان است

اثر تفاسیر مختلف از مروت و مبانی مختلف در آن، این است که اگر مروت در تحقق عدالت شرط باشد، شخص وقتی مروت نداشت عدالت هم ندارد و در بعضی از عناوین مثل شهادت و قضاوت و…نمی‌تواند وارد شود؛ اما اگر در تحقق عدالت شرط و دخیل نباشد این منصب‌ها را به شخصی که مروت ندارد می‌توان واگذار نمود مگر آن‌که در مواردی، مروت معتبر باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: جوانمردی و مردانگی که در منابع دینی از آن تحت عنوان «مروّت» یاد می‌شود، در حقیقت یک حالت نفسانی است که انسان را وادار می‌کند همواره در مرزهای محاسن اخلاقی باشد، به …

توضیحات بیشتر »

فرایند تحقق عدالت از منظر آیت‌الله هاشمی شاهرودی

فرایند تحقق عدالت از منظر آیت‌الله هاشمی شاهرودی

آیت‌الله هاشمی شاهرودی معتقد است: تحقق عدالت اجتماعی منوط به تشکیل نهادهای مدنی مبتنی بر تعالیم اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام رضا کفیلی، دانش آموخته حوزه علمیه قم و کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در یادداشتی به بهانه اولین سالگرد رحلت آیت‌الله هاشمی شاهرودی به عدالت اجتماعی از منظر ایشان پرداخته است: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ…» (سوره حدید، آیه ۲۵) شیعه با استناد به قرآن و روایات اهل بیت(ع) بر این باور است که زمین از حجت الهی خالی نخواهد بود. از لحاظ عقلی هم حضور شخصی کامل …

توضیحات بیشتر »

عدالت شرط زمامدار یا زمامداری؟

ورعی: عدالت در زمامداری مهم‌تر از عدالت زمامدار است/ ارسطا: سعادت هدف است نه عدالت

ورعی با تصریح بر اینکه عدالت در زمامداری مهم‌تر از عدالت زمامدار است البته نه اینکه عدالت در زمامدار مهم نیست، گفت: عدالت زمامدار و زمامداری هر دو مهم است، ولی یکی اصیل است و دیگری در رتبه پایین‌تر؛ در نامه پیامبر(ص) به یکی از والیان آمده که اگر زمامدار دنبال هوا و هوس باشد، از عدالت باز می‌ماند؛ همچنین در منابع اسلامی اطاعت از حکومت مشروط بر رعایت عدالت شده است؛ پیامبر(ص) هنگام اعزام والی بحرین به مردم این ناحیه فرمودند که من این والی را فرستادم برای شما تا عدالت را اجرا کند و اگر عدالت اجرا شد، …

توضیحات بیشتر »

چگونگی پیوند دین و مردم در اندیشه امام(ره)/ هنوز واجد نظریه‌ای درباره عدالت و آزادی نیستیم

چگونگی پیوند دین و مردم در اندیشه امام(ره)/ هنوز واجد نظریه‌ای درباره عدالت و آزادی نیستیم

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه مردم‌سالاری دینی یا پیوند دین و مردم در اندیشه امام(ره) متخذ از مبانی دینی و فلسفه اسلامی است، گفت: ایشان در دهه بیست در کتاب کشف الاسرار این بحث را از زاویه مناسبات نفس و بدن مطرح و بر توأمان بودن رابطه نفس و بدن و عدم تفکیک و تمایز میان این دو تأکید کرد. با این نگاه نظری ظرفیت فلسفی بسیار مهمی برای توأم بودن حکومت و مردم و دین و دولت پدید می‌آید. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از عناصر و مؤلفه‌های مهم در پیروزی انقلاب اسلامی …

توضیحات بیشتر »

معیارپردازی در عدالت سیاسی با تأکید بر معیار برابری در اندیشۀ اسلامی

معیارپردازی در عدالت سیاسی با تأکید بر معیار برابری در اندیشۀ اسلامی

معیار عدالت، ملاک و ضابطه‌ای است که ما را در تشخیص انواع مفاهیم ناظر به موضوع عدالت، بهره گیری عادلانه از منابع معرفتی معتبر، روش‌های تعیین مصادیق و گذر از فاصلۀ مفهوم به مصداق، یاری می‌دهد، به کمک معیارها می‌توان جامعۀ عادل را از جامعه غیر عادل بازشناخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارشنبه ۱۷ بهمن ماه، نشست «معیارپردازی در عدالت سیاسی با تأکید بر معیار برابری در اندیشۀ اسلامی» با ارائه حجت‌الاسلام دکتر سیدکاظم سید باقری و با حضور ناقدان حجت‌الاسلام دکتر محمدعلی سوادی و دکتر حسین رمضانی در سالن همایش پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه برگزار شد که متن ارائه …

توضیحات بیشتر »

بحث از ثواب و عقاب اخروی مجرمین، ارتباطی به دستگاه قضا ندارد!

بحث از ثواب و عقاب اخروی مجرمین، ارتباطی به دستگاه قضا ندارد!

شخص قاضی باید هم اخلاق حرفه‌ای را در قضاوت رعایت کند و هم اخلاق اجتماعی. البته در اخلاق اجتماعی اختلاف است، به این معنا که آیا رعایت اخلاق منافی شأن قضاوت درجایی که قضاوت نمی‌کند لازم است یا نه؟ مثل‌اینکه آیا قاضی می‌تواند در خیابان مثل یک جوان، فعل مباحی انجام بدهد که جامعه از یک قاضی انتظار ندارد؟ در اینجا محل اختلاف است. برخی می‌گویند قاضی در حوزه خارج از قضاوت باید رفتار مطابق با شأنش انجام دهد ولی برخی از نظام‌های قضایی فقط رعایت اخلاق در قضاوت را لازم می‌دانند. اختصاصی شبکه اجتهاد: سخنان چندی پیش رئیس کل …

توضیحات بیشتر »

در آرزوی عدالت/ راوی

در آرزوی عدالت/ راوی

شبکه اجتهاد: مرحوم آیت‌الله سید محمود‌‌هاشمی شاهرودی (۱۳۹۷-۱۳۲۷) که از سال ۱۳۷۸ ده سال رییس قوه قضائیه جمهوری اسلامی بود، زمانی که به ریاست قوه برگزیده شد اعتراض‌های بی‌سابقه‌ای به رویّه‌ قضایی دوره ده ساله آیت‌الله یزدی وارد کرد و گفت که یک «ویرانه» تحویل گرفته است. این سخن او موجی از امید در کشور ایجاد کرد، هرچند منجر به بازخواست او در کمیسیون ویژه مجلس خبرگان شد. آقای یزدی که رییس وقت این کمیسیون بود، سال ۷۹ در یک سخنرانی در قم گفت که از آقای‌‌ هاشمی شاهرودی بابت این سخن توضیح خواسته و او نیز سعی در رفع …

توضیحات بیشتر »

از تاکید بر نگاه منظومه‌‌‌‌ای به اندیشه‌‌‌های علامه طباطبایی تا نگاه علامه به قراردادهای بین المللی

از تاکید بر نگاه منظومه‌‌‌‌ای به اندیشه‌‌‌های علامه طباطبایی تا نگاه علامه به قراردادهای بین المللی

نشست علمی تحلیل و بررسی نظریه عدالت علامه طباطبایی از سلسله نشست‌‌‌های تخصصی عدالت در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با حضور و سخنرانیی حجج‌اسلام والمسلمین احمد واعظی، محمد سروش محلاتی و احمدرضا یزدانی مقدم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای آغازین، سید علی‌اکبر‌‌‌ هاشمی دبیر علمی نشست اظهار کرد: عدالت یکی از کهن ترین مفاهیم شناخته شده نزد بشر است چون بشر بیش از هرچیز موجود مادی و حسابگر است و به این دلیل خیلی زود با مفهوم عدالت آشنا شد و به دنبال آن رفت. او با بیان اینکه همه …

توضیحات بیشتر »

مسائل فقهی-حقوقی زنان را دائماً به مساله عدالت گره می‌زنیم/ با طناب دولتمردان به چاه رفته‌ایم!

حقوق فقهی زنان را دائما به مساله عدالت گره می‌زنیم و با طناب دولتمردان به چاه رفته‌ایم!

در اینکه «عدالت» یک مفهوم بسیار مهم است، شکی نیست؛ دولتمردان ما باید مشخص کنند در این حوزه می‌خواهند چکار کنند؟ چرا که در حال حاضر مساله اساسی در ایران این است که حقوق فقهی زنان را دائما به مساله عدالت گره می‌زنیم و با طناب آنها به چاه رفته ایم. نظام حقوقی ما ثابت است، در حالیکه تحولات بسیار وسیع. آیا پا به پای این تحولات قوانین ما نیز بسط یافته است؟. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «عدالت جنسیتی» از سلسله ‌نشست‌های انجمن مطالعات زن و خانواده جامعه الزهرا با سخنرانی دکتر فریبا علاسوند اساتید جامعهالزهرا و عضو …

توضیحات بیشتر »

بانکداری و قواعد سه‌گانه عدالت/ وهاب قلیچ

بانکداری و قواعد سه‌گانه عدالت/ وهاب قلیچ

شبکه اجتهاد: بانکداری اسلامی از چارچوب و اصول خاصی تبعیت دارد؛ از جمله این اصول می‌توان به رعایت موازین شریعت همچون ضوابط فقه اسلامی، اخلاق‌مداری، عدالت‌مداری و حرکت به سوی پیشرفت و توسعه پایدار و همه‌جانبه اقتصادی اشاره کرد. آنچه مدنظر این نوشتار است شناخت جایگاه و کارکرد «عدالت» در نظام بانکداری است. پیش از این در یادداشتی به این نکته اشاره شد که عدالت بانکی، صرفا در رفتار با مشتریان بانک خلاصه نمی‌شود. یک بانک عدالت‌مدار باید نسبت به کارکنان و مدیران، سهامداران و گروه رقبا رویکردی عدالت‌محور داشته باشد. از این‌رو انحصار عدالت‌محوری به موضع محدود مشتری‌مداری خطا …

توضیحات بیشتر »

عدالت، راهبر قانون است/ سیدکاظم سیدباقری

اجتهاد عقلانی و سنجیده؛ لنگرگاه پشتیبانی فقه سیاسی شیعه

شبکه اجتهاد: عدالت اجتماعی از موضوعات چالشی تحقیقات پژوهشگران است. حجت‌الاسلام دکتر سیدکاظم سیدباقری در جدیدترین یادداشت خود با عنوان “عدالت، راهبر قانون” به این مقوله پرداخته است که از منظرتان خواهد گذشت: قانون، ضوابط و اصول کلّی معیّنی است که از طرف یک منبع دارای قدرت و اعتبار اجتماعی، مقرر می‌شود و در آن برای همه کسانی که در قلمرو آن منبع قدرت زندگی می‌کنند، تکالیف، حقوق ومسؤولیتهایی معیّن گردد که همگان، قوی یا ضعیف، به رعایت آن ملزم باشند و به عواقب تخلّف از آن گردن نهند. قانون و عدالت، هر دو فراگیر و بهره‌آور برای جامعه می‌باشند …

توضیحات بیشتر »

قانون نقش محوری در تحقق عدالت دارد/ ویژگی‌های پنجگانه قانون

مراحل چهارگانه تحلیل موضوع در روش فقهی ‌‌آیت‌الله شاهرودی

عضو مجلس خبرگان رهبری، برخورداری از عنصر الزام، تساوی‌پذیری، ایجاد وفاق حقوقی، شکل‌گیری بر اساس اصل تفکیک، قدرت بر تنفیذ اخلاق به درون مناسبات اجتماعی را ویژگی‌ای پنجگانه قانون برشمرد و گفت: به همین دلیل قانون دارای نقش و جایگاهی کانونی و محوری در جهت تحقق عدالت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در همایش «حقوق به مثابه ابزار عدالت اجتماعی (تجربه ایران و روسیه)» که در دانشگاه مفید قم برگزار شد، خاطرنشان کرد: قانون، مرحله نهایی، حاصل و چکیده فعالیت حقوقی، تجسم بخش دقت‌ها، نظریه‌‌‌ها، ادبیات و ظرفیت‌‌‌های حقوق در جامعه و ساحت‌‌‌های اجتماعی است. وی …

توضیحات بیشتر »

عدالت ترجمان فقهی مناسب خودش را پیدا نکرده است/ حوزه نمی‌تواند خود را کنار بکشد و باید ضرورتاً متحول شود/ پیشنهادات تحول‌خواهان حوزه خام است/ مدعیان بیشتر به آشفتگی دامن می‌زنند

عدالت ترجمان فقهی مناسب خودش را پیدا نکرده است/ حوزه نمی‌تواند خود را کنار بکشد و باید ضرورتاً متحول شود/ پیشنهادات تحول‌خواهان حوزه خام است/ مدعیان بیشتر به آشفتگی دامن می‌زنند

شبکه اجتهاد: احمد واعظی، نظریه‌پرداز و پژوهشگر و رئیس فعلی «دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم»، عضو «هیات‌علمی دانشگاه باقرالعلوم قم» و عضو «هیات‌امنای سازمان تبلیغات اسلامی» است. واعظی در سال ۱۳۵۹ پس از دریافت دیپلم ریاضی وارد تحصیلات حوزوی شد. در سال ۱۳۶۵ بعد از اتمام سطح تا اواخر دهه ۷۰ به فراگیری دروس خارج فقه و اصول پرداخت و از سال ۱۳۸۰ به مدت دو سال در «دپارتمان شرق‌شناسی دانشگاه کمبریج» و «کالج اسلامی لندن» به تدریس پرداخته‌ است. حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی با حضور در برنامه تلوزیونی «شوکران» به پرسش‌های فضلی‌نژاد در این برنامه بر نسبت …

توضیحات بیشتر »

بررسی مبانی نظری «عدالت اقتصادی» در اندیشه  محمدرضا حکیمی

مروری بر زیست علمی و اجتماعی علامه محمدرضا حکیمی

شبکه اجتهاد: در میان فقهای شیعه دو نگرش کلی به عدالت اقتصادی را می‌توان یافت. گروهی که غالب فقهای شیعه را شامل می‌شوند و در اندیشه‌ی آنان عدالت اقتصادی همان ادای واجبات (خمس و زکات و …) و اجتناب از محرمات (ربا و قمار و …) است؛ این دسته، از زاویه‌ی نگاه فقاهتی صرف به عدالت اقتصادی توجه کرده‌اند. عدالت مفهومی است که دغدغه‌ی فکری بسیاری از متفکران از سپیده‌دم تمدن بشر تا عصر ما بوده است. در بین متفکران اسلامی، محمدرضا حکیمی جایگاهی والا در عرصه‌ی عدالت‌پژوهی دارد. در اندیشه‌ی وی، انگاره‌ی ارزشی عدالت را نمی‌توان از هیچ ساحتی …

توضیحات بیشتر »

عدم تدوین صحیح نظریه عدالت اسلامی عامل اصلی انحراف است

عدم تدوین صحیح نظریه عدالت اسلامی عامل اصلی انحراف است

جمعی از اساتید حوزه علمیه و روحانیون طی بیانیه‌ای با انتقاد از عدم بینش کافی در موضوع عدالت و عدالت خواهی در جامعه خواستار تدوین صحیح، متقن و مقنع نظریه عدالت اسلامی شدند. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید حوزه علمیه و روحانیون طی بیانیه‌ای،‌ با انتقاد از نبود بینش کافی در موضوع عدالت و عدالت‌خواهی در جامعه خواستار تدوین صحیح، متقن و مقنع نظریه عدالت اسلامی شدند. متن کامل این بیانیه بدین شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم یا ایها الذین آمنوا کونوا قوامین بالقسط شهداء لله و لو علی انفسکم او الوالدین و الاقربین ان یکن غنیاً …

توضیحات بیشتر »

اگر عدالت طلبی بدون فقاهت باشد نتیجه آن خوارج و معتزله و بعد، نفی دین است

اگر عدالت طلبی بدون فقاهت باشد نتیجه آن خوارج و معتزله و بعد نفی دین است

آرمان ما این است که فقاهت و عدالت با هم ترکیب شوند و یک نوع عقلانیت به وجود بیاید که آقا هم این را عدالت و پیشرفت نامیدند. ما باید عدالت را با فقاهت تلفیق کنیم که این هم با علوم اجتماعی اتفاق خواهد افتاد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر ابراهیم فیاض، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در گفتگویی به ضرورت تلفیق عدالت با فقاهت پرداخت و گفت: راست سنتی به دنبال یک اسلام مداحی و احساسی و پلو خورشتی و هیئتی است که ریشه آن در سفارت انگلیس در مشروطه است و آن را در مقابل اسلام …

توضیحات بیشتر »

نمونه‌هایی از شدت عدالت حضرت علی(ع) در برابر دست‌اندازان به بیت‌المال

نمونه‌هایی از شدت عدالت حضرت علی(ع) در برابر دست‌اندازان به بیت‌المال

پژوهشگر سیره معصومین(ع) عنوان کرد: حضرت علی(ع) چنان دقیق و با جدیت درصدد اجرای عدالت بودند و از عدالت پاسداری می‌کردند که در نهایت برای برخی قابل تحمل نبود و کار به آنجا رسید که منجر به شهادت ایشان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین علی‌اکبری، پژوهشگر سیره معصومین(ع)، درباره سیره اقتصادی حضرت علی(ع) و جایگاه عدالت و توجه به بیت‌المال در سیره اقتصادی ایشان به ایکنا گفت: حضرت علی(ع) منادی، مدافع و احیاگر عدالت بودند و برای اجرای عدالت آنچنان همت گماردند و جدی بودند که در روایت آمده است: «قُتِلَ عَلِیٌّ فِی مِحْرَابِ عِبَادَتِهِ لِشِدَّهَ عَدْلِهِ» …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics