اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم و عاشورا که فرا میرسد، نزاع قدیمی بین شور و شعور حسینی نیز آغاز میگردد؛ اینکه شور بر شعور مقدم است یا بالعکس. حجتالاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی اما نظر دیگری دارد. او این نزاع را از منظر عقل و نقل، به قضاوت مینشیند. مدیر مؤسسه اسراء، در گفتگو با اجتهاد، از معقولیت و مقبولیت قیام امام حسین (ع) گفت، دو امری که اگر هر یک نبود، این قیام ابتر میماند.
توضیحات بیشتر »عاشورا، رفع بیعت یا اثبات تکلیف/ غلامرضا بنیاسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کلمههای بیعت و تکلیف، قطعا دو کلیدواژه فقهی هستند که مومنان در طول زندگی خود تمام ساحتی با آن مواجهاند. این دوکلمه در کربلا هم رفتارها را مهندسی میکرد؛ «این جماعت با من کار دارند، پس من بیعت خویش را از شما برداشتم تا هرکس میخواهد برود، برخیزد و برود چون هرکس بماند فردا کشته خواهد شد.»
توضیحات بیشتر »معرفی و مقایسۀ تطبیقی مقاتل: لهوف، مجلسی و شوشتری/ سید محمود معلمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: محرم سال ۶۱ هجری و ماجرای شهادت حضرت ابی عبدالله الحسین علیهالسلام و وقایع قبل و بعد از آن، چنان اهمیتی در تاریخ اسلام و خصوصا تاریخ شیعه برخوردار است که در مورد آن صدها کتاب مفصل تا کنون و در طی قرنها نوشته شده است و از بزرگان به یادگار مانده است.
توضیحات بیشتر »آیا عدم مطالعه برای سخنرانی مصداق کم فروشی است؟/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیرا مطلبی از آیتالله مکارم شیرازی منتشر شده است که ایشان فرمودهاند، عدم مطالعه سخنرانان برای سخنرانی در مجالس دینی، مصداق کم فروشی و حرام است. از آنجا که این سخن از طرف یک فقیه بیان شده است و حتما ایشان جنبههای مختلف موضوع را مورد بررسی قرار داده و با احاطه فقهی به بیان این سخن پرداخته اند، میتوان آن را به عنوان یک نظر فقهی مورد بررسی قرار داد.
توضیحات بیشتر »مظلومیت فرهنگی امام حسین(ع)/ کاظم قاضی زاده
گرچه روزهایی بر پیامبر سخت بوده و عزیزان پیامبر به طرز فجیعی کشته شده بودند و جسم آنان سخت آسیب دیده بود که امام حسین در این جهت با آنان مشترک بود، اما آنان قبل از مرگ متهم به خروج از دین نشده بودند و آنان را قربه الی الله نمیکشتند. مظلومیت امام حسین آن بود که هم خود ایشان و قبل از ایشان پدر بزرگوارشان خارجی معرفی میشدند.
توضیحات بیشتر »نگاه مردم در رفع ناهنجاری ها به زمامداران
اختصاصی شبکه اجتهاد: حسین علیه السّلام خطاب به برادرش محمد بن علی معروف به محمد حنفیه آخرین وصیت های خود را نگاشت و در آن وصیّت، فرمود: «اِنَّما خَرَجْتَ لِطَلَبِ الاِصْلاحِ فی اُمَّهِ جَدّی مُحَمَّد - صلّیالله علیه و آله وسلّم- اُریدُ اَنْ آمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ اَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَه جَدّی وَ اَبی عَلِی ابْنِ اَبی طالِب...».
توضیحات بیشتر »حال و هوای بیوت مراجع و علما در دهه اول محرم
آثار قیام اباعبدالله برای بشریت/ امام حسین(ع) حق انتخاب و اختیار برای همه بشریت قائل است
امام حسین به عنوان سرور آزادگان جهان حق انتخاب و اختیار برای همه بشریت، به خصوص همراهان خودش قائل است و آنها را بین ماندن و رفتن، بین شهادت و زندگی کردن مختار قرار میدهد تا با آموزههای دینی و اجتماعی راه را انتخاب کنند. هرچند امام حسین اصحاب و یارانش را به خوبی میشناسد اما برای اینکه درسی به تاریخ بدهد، این رفتار را انجام میدهد.
توضیحات بیشتر »عاشورا قیامی در برابر یک تغییر و تحریف بزرگ در اسلام بود/ عزاداریهادر طراز مذهب شیعه باشد
مدیر حوزههای علمیه کشور با ذکر این مطلب که عاشورا قیامی در برابر یک تغییر و تحریف بزرگ در اسلام بود عنوان کرد: امام حسین(ع) در یک نقطه عطف تاریخی در یک پیچ تاریخی قد برافراشتند.
توضیحات بیشتر »آسیبشناسی عزاداری/ حسن حسینییار
اختصاصی شبکه اجتهاد: نماد سرخ عاشورا و نهضت عظیم کربلا همچون دیگر ارکان مهم دین اسلام از گزندها و نقشههای احتمالی دشمنان قسم خورده مصون نخواهد بود. اگر روایات و احادیث بر این مسئله تاکید میکند که با برپایی هیئتهای عزاداری و سوگواری یاد و خاطره سالار شهیدان در دلها و جانها زنده شود،
توضیحات بیشتر »فقه و عزاداری/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز سال قمری مصادف است با ماه محرم و ماه محرم سرآغاز فوران شور حسینی در دل محبان اهل بیت علیهمالسلام است. ماه محرم، ماه عزا و سوگواری است. مسلمانان در این ماه بر چه مصیبتی میگریند و برای چه مراسم عزا بر پا میکنند؟ روشن است که این همه، نه فقط برای مظلومیت سبط نبی حسین بن علی علیهالسلام، که علاوه بر آن به خاطر زنده نگه داشتن این شعار دینی و الگوگیری از آن در مبارزه با ظلم و انحراف و طاغوت است.
توضیحات بیشتر »گفتاری درباب آسیب شناسی عزاداری/ حسین یاراحمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از اعمالی که موجب تقرب به خداوند شده و در روایات و سیره معصومین علیهمالسلام بسیار بر آن تاکید شده است، عزاداری بر اهل بیت(ع) مخصوصا سید و سالارشهیدان، ابا عبد الله الحسین(ع) است که دارای آثار و برکات بی شمار بود
توضیحات بیشتر »حکم فقه و فتوای عشق است یاری حسین(ع)/ غلامرضا بنی اسدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی عشق یک فتوا دارد و فقه حکمی دگر اما حکم فقه و فتوای عشق در بزرگترین روز تاریخ که رسمالخط همه روزها هم باید باشد یکی شد و یکی ماند تا انسان را به توحید برساند.
توضیحات بیشتر »گریه بستر رشد عاشورایست
از این آیه قرآن در سوره مبارکه مائده خبر ندارید که علنا پروردگار میگوید: وَ إِذٰا سَمِعُوا مٰا أُنْزِلَ إِلَی اَلرَّسُولِ وقتی آیات قرآن به پیغمبرم نازل میشود تَریٰ أَعْینَهُمْ تَفِیضُ مِنَ اَلدَّمْعِ مِمّٰا عَرَفُوا مِنَ اَلْحَقِّ حبیب من چشمهایشان را میبینی پر از اشک به خاطر اینکه حق را شناختند یعنی اول حق را شناختند و حال گریه میکنند؛ رشد از این بالاتر؟ چرا گریه رشد نمیآورد!؟
توضیحات بیشتر »رستاخیز و شمایلنمایی حضرت عباس (ع)
شبکه اجتهاد: چهارمین مُحرَم پس از تولید فیلم «رستاخیز» یا همان «حسین؛ آنکه گفت: نه» فرامیرسد؛ فیلمی که هشت سیمرغ بلورین دارد، اما جواز نمایش ندارد. مشکل ممنوعیت نمایش این فیلم، چیزی است به نام «شمایلنُمایی» که آن را در قیاس با «شمایلنگاری» ساختهام. شمایلنگاری از شاخهها یا گونههای نگارگری است؛ چنانکه خوشنویسی و طراحی و تصویرگری و صفحهآرایی از دیگر شاخههای آن (به معنای عامَش) به شمار میروند.
توضیحات بیشتر »توصیههای مهم پنجگانه آیتالله مکارم به عزاداران
حضرت آیتالله مکارم شیرازى به مناسبت فرا رسیدن عاشوراى حسینى با صدور بیانهای پنج مادهای توصیههایی مهمی به مسئولان هیئتها، خطبا، مداحان و عزاداران حسینی کردند.
توضیحات بیشتر »ربا به هرشکلی در اسلام حرام است
آیتالله نوری همدانی گفت: ربا به هر شکلی که باشد در اسلام حرام است؛ همه باید سعی کنند نه تنها خودشان دیرکرد ندهند بلکه نگذارند که دیگران نیز دیرکرد دهند که این مصداقی از نهی از منکر است.
توضیحات بیشتر »بازخوانی فقه عاشورا در نگاه رسول جعفریان
آیا قیام عاشورا فقهی است یا خیر؟ اگر هست، ذیل کدام یک از ابواب فقه بررسی شده یا باید بشود؟ فقهای شیعه در این باره چه گفتهاند و چه نظراتی دارند؟ در این مقاله تطور بحث فقهی در باره عاشورا مرور و بررسی مختصر شده است.
توضیحات بیشتر »امر به معروف در اذهان عمومی به یک امر پلیسی تبدیل شده است/ فقها به کاربردی سازی مباحث این فریضه بپردازند
چگونه میتوان فهم اجتهادی نسبت به این واجب الهی را در عصر حاضر بازگرداند و ذهنیت و تصویر منفیای که از آن در اذهان شکل گرفته را تصحیح کرد اصلاح کرد. زیرا این واجب الهی که در روح خود دارای یک ارزش اخلاقی والاست، در اذهان عموم مردم به امری قهری، سلبی و پلیسی تبدیل شده است.
توضیحات بیشتر »آیتالله معصومی؛ الگوی خدمت به مردم و نسل جوان/ علیرضا نوروزی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ارتحال عالم خدمتگزار و فقیه مردمی آیتالله حاج شیخ علی اصغر معصومی شاهرودی(ره( نگاهی خواهیم داشت به حیات علمی و اجتماعی این عالم فرزانه.
توضیحات بیشتر »تشخیص مصلحت در حضور فقها
این تدبیر از آن جهت صورت گرفته است که موضوع کنار گذاشتن موقتی و مصلحتی نظر شرعی شورای نگهبان، در حضور اعضا و به ویژه فقهای این شورا انجام شود، تا هیچ خللی در این مصلحتسنجی وجود نداشته باشد و همه ابعاد و زوایای آن به خوبی دیده شود و از دین مردم، در امر قانونگذاری به طور کامل و جامع حفاظت شود.
توضیحات بیشتر »دیدگاه مکاتب فقهی در مورد تأثیر زمان و مکان در اجتهاد
همه موضوعات احکام میتواند تحت تاثیر زمان و مکان به معنای عام قرار گیرد و تغییر کند و وقتی موضوع و مصالح و ملاکات احکام تغییر کرد، ضرورتا حکم نیز تغییر میکند، چرا که نسبت موضوع به حکم، شبیه نسبت علت به معلول است و این شامل تمام احکام عبادی و معاملات به معنای اعم میشود. و فقط یک حکم تکلیفی ثابت داریم و آن وجوب حفظ اسلام است.
توضیحات بیشتر »توسعه اصول فقه باید در جهت فقه مقارن باشد
فقه مقارن ما اصول فقه ندارد. فقه مقارن در زمان سید مرتضی و شیخ طوسی بوده و به قدرت هم بوده است. امروزه نه فقه مقارن به معنای تقارن بین فقه شیعه و سنی و نه بین فقه و حقوق به طور شایسته وجود ندارد و البته اصول فقه آن هم وجود ندارد. چرا فقه مقارن ما در برابر فقه سنی قوی نیست، به دلیل اینکه اصول فقه آن منقح نشده است.
توضیحات بیشتر »«فرمان عدالت»؛ پاسخ رهبر انقلاب به نامه مولوی عبدالحمید و چند نکته
شبکه اجتهاد: چندی پیش موضوع نامه نگاری مولوی عبدالحمید امامجمعه اهل سنت زاهدان با رهبر انقلاب اسلامی و سپس پاسخ ایشان به این چهره اهل تسنن، به یکی از موضوعات مورد توجه رسانههای داخلی و ضد انقلاب تبدیل شده است. پاسخ رهبری به نامه مولوی عبدالحمید، حائز چنان اهمیتی است که میتوان از آن به مثابه یک فرمان قابل توجه و تحلیل یاد کرد.
توضیحات بیشتر »اسلامی که تنها در نماز، روزه و حج باشد مورد پسند دشمنان است/ مخالفان ولایت فقیه پیوند سیاست و دین را نشانه رفتهاند
رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه ولایت فقیه در تاریخ انقلاب اسلامی سه بار مورد هجمه قرار گرفته است، گفت: موج سوم مخالفان اصل پیوند دین و سیاست را هجمه قرار دادهاند.
توضیحات بیشتر »فراخوان برگزاری دور جدید کرسیهای ترویجی فقه نظام
پژوهشگاه فقه نظام با صدور فراخوانی، اساتید دانشگاه مراکز حوزوی و دانشگاهها را برای ارائه در دور جدید از کرسیهای ترویجی پژوهشگاه دعوت کرد.
توضیحات بیشتر »استهزای دین است یا افسوسِ دانش؟
چرا فقهای عصر کامپیوتر و الکترونیک دم برنمیزنند و اجازه میدهند این نوع مسائل به عنوان «فرهنگ و معارف اسلامی» مطرح شود و نسل جوان را بیش از آنچه هست، از دین و دانش بیزار گرداند؟
توضیحات بیشتر »روز وصل؛ امسال در حج ۹۶ چه گذشت؟
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر حوزه دین و تاریخ، که امسال به سفر حج تمتع مشرف شده بود، سفرنامهای نگاشته است که از فرارویتان میگذرد.
توضیحات بیشتر »کربلا عرصه تجلی فقه در رفتار امام/ حمزه واقعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حج و جهاد موضوعاتی فقهی است چنانکه صوم و صلاه. وقتی در کلام معصوم این چهار موضوع فقهی و عبودیتی، به محوری به نام ولایت وصل میشوند، آن محور هم به قاعده شآن فقهی خواهد داشت.
توضیحات بیشتر »یکسان سازی شیوههای عزاداری توصیه نمیشود/ شعور بدون شور و بالعکس شکننده است
عزاداریها درهمه جا یکسان نیست و هر منطقهای حزن و اندوهش با مناطق دیگر متفاوت است و باید این حفظ شود. منتهی اندوه و حزن درهر جایی که مخالف ارزش شود باید جلو آن را گرفت لذا توصیه به یکسان سازی عزاداریها و شیوه حزن و اندوه نیست.
توضیحات بیشتر »