«جایگاه توبه در سقوط جرایم علیه امنیت ملی از منظر فقهی و حقوقی»، «نظریۀ اصالت جنگ یا صلح از دیدگاه اباضیه»، «نقد و بررسی دیدگاه آیتالله خویی (ره) در حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن»، «بررسی امکان وصیت کودکان»،«واکاوی فقهی مقابلهبهمثل در ناسزا»، «ضمان ناشی از عدم نظارت شهرداری بر اماکن و معابر عمومی» و «چالشهای ناظر بر اختلالهای دوجنسی و تراجنسی در جرایم جنسی و جنسیتمدار» از جمله مقالات اخیر شماره پاییز و زمستان ۹۹ فصلنامه «پژوهشهای فقهی» است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» در جهت انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه …
توضیحات بیشتر »امکان سنجی مدیریت فقهی اخلاق محور با ملاحظاتی در خصوص آراء دکتر فیرحی
دیدگاه مرحوم فیرحی یعنی عدم امکان اداره جامعه بر اساس مدیریت اخلاقی، این امر القاء میشود که مدیریت اخلاقی از مدیریت فقهی گسسته و جدا بوده و هر یک از آنها به تنهایی توان اداره جامعه را ندارند؛ درحالی که مدیریت فقهی نمیتواند جدا از مدیریت اخلاقی باشد و الا غرض از بعثت (تتمیم مکارم اخلاق) را نمیتواند محقق نماید و مدیریت صحیح اسلامی به شمار نمیآید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، دانشیار گروه حقوق عمومی دانشگاه فارابی قم در نشستی مجازی به دعوت پژوهشکده اندیشه دینی معاصر به امکان سنجی مدیریت فقهی اخلاق محور با …
توضیحات بیشتر »بسط مباحث عقلی در تفکر شیعه، میراث فقهی شیخ مفید است/ فقیهی که دوبار از بغداد اخراج شد
استاد تمام دانشگاه تهران گفت: شیخ مفید متهم نیست که قرآن و حدیث را زیرپا گذاشته ولی مفتخر به این است که عقلگرایی را بیش از مثلاً شیخ صدوق در استنباطهای فقهی، تاریخی و کلامی خودش لحاظ کرده است. شبکه اجتهاد: تاریخ شیعه سرشار از افتخارات بسیار و تحولات چشمگیر است؛ تحولاتی که به دست عالمان متعهد و فرزانگان اندیشمند پدید آمده است. شیخ مفید در شمار چنین اندیشمندانی قرار میگیرد. در عصری که شیخ مفید میزیست، یعنی سالهای ۳۶۶ قمری تا ۴۱۳، علیرغم آزادی در بیان آرای گوناگون علمی، وحدت اندیشه و اعتقاد از بین رفته بود. او با …
توضیحات بیشتر »عدهای برای مقابله با حکمرانی فقهی، حکمرانی اخلاقی را پررنگتر میکنند/ نه فقه مسئول کشف مسائل غیر اخلاقی است و نه خواستگاه فقه و اخلاق چنین تقابلی را میپذیرد
عدهای معتقدند باید میان شریعت، فقه و اخلاق تفکیک قائل شویم، اینها با برجستهسازی مقوله اخلاق، میخواهند میدان را از دست شریعت و فقه بگیرند. چنین افرادی تصویری که از حکمرانی شایسته ارائه میدهند، یک تصویر نادرست و ناشایست است. یعنی میگویند حکمرانی اگر بخواهد براساس فقه باشد، ناشایست خواهد بود به همین دلیل اخلاق را برجسته میکنند. این هم از مصادیق تفسیر به رأی است. چنین افرادی در میان سخنان خود، حرکت به سمت اندیشههای دیگر همانند فضیلتگرایی را طرح میکنند. یعنی تلاش میکنند میان فقه و اخلاق نوعی ناسازگاری را نشان دهند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »اصول نقد الحدیث، دراسه تحلیله حول متن الحدیث
کتاب «اصول نقد الحدیث -دراسه تحلیله حول متن الحدیث» به قلم استاد محمدحسن ربانی بیرجندی اثر تازه منتشر شده بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی است که به بررسی و شناخت احادیث و روایات نادرست و جعلی از صحیح میپردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، احادیثی که از معصومان به ما رسیده، همچون گنجهایی هستند که قیمتی برای آنها نمیتوان گذاشت زیرا این سرمایه گرانبها ما را به منبع وحی الهی و شریعت نبوی رهنمون میسازد. احادیث و به طور کلی سنت به عنوان دومین منبع پس از قرآن، برای تمامی مسلمانان از جایگاه والایی برخوردار است؛ از این رو، اندیشمندان …
توضیحات بیشتر »عناصر ششگانه فقه نظام/ نظاممند بودن فقه یک اصل راهبردی در حکمرانی دینی
حجتالاسلام والمسلمین رجبی با اشاره به اینکه یکی از عناصر فقه نظام موضوع شناسی با نگاه نظاممند است، اظهار داشت: همانگونه که به احکام نباید نگاه جزیرهای داشت، نباید نسبت به موضوع نیز نگاه جزیرهای داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مجید رجبی، معاون پژوهش پژوهشگاه فقه نظام در سلسله نشستهای سیاستگذاری عمومی و حکمرانی دینی به بررسی موضوع «بایستههای حکمرانی براساس فقه» پرداخت و فرمانهای اجتماعی و حکومت براساس فقه را حکمرانی فقهی دانست. وی اظهار داشت: مراجعه به فقه برای حکمرانی همواره با سرکار آمدن حکومتهای اسلامی وجود داشته است، هر چند خود حکام فقیه نبودهاند، ولی …
توضیحات بیشتر »پیریزیِ بنایی هزارساله برای علوم اسلامی
بنای رفیعی که فقهاء و متکلمین شیعه در طول ده قرن گذشته برافراشته و گنجینهی بینظیری که از آثار علمی خود پدید آوردهاند، همه بر روی قاعدهیی است که شیخ مفید با این سه بعد جهاد علمی خود پی افکنده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ مفید در سلسلهی علمای امامیه، فقط یک متکلم و فقیه سر آمد و برجسته نیست، بلکه فراتر از این، وی مؤسس و سرحلقهی جریان علمی رو به تکاملی است که در دو رشتهی کلام و فقه، تا امروز در حوزههای علمی شیعه امتداد یافته و با وجود برکنار نماندن از تأثرات تاریخی جغرافیایی و …
توضیحات بیشتر »گونههای بهرهگیری از اخلاق در استنباط احکام فقهی
آموزهها و معارف دین اسلام برای هدایت انسانها و جامعه بشری به سوی کمالات دنیوی و اخروی تنظیم شدهاند. این آموزهها هرچند در تقسیمبندی علوم، هر یک عهدهدار تامین بخشی از کمالات و برنامههای سعادت انسان هستند، لکن نمیتوانند جدا از هم و یا در تضاد و تناقض با یکدیگر باشند. آشنایی هرچه بیشتر با آموزههای دینی بهویژه آموزههایی که سنخیت و ارتباط نزدیکتری با هم دارند، بیتردید به ارتقای سطح معرفت دینی عالمان و مکلفان و مومنان خواهد انجامید. از آنجایی که علم فقه و علم اخلاق هر دو در ترسیم رفتار مطلوب مکلف، ماموریت دارند و هر یک …
توضیحات بیشتر »تأملی بر ظرفیتهای فقه امامیه در نفی تکفیر/ سیدحسین علیزاده طباطبایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل سخنانی از جناب سید کمال حیدری منتشر شد که نسبت عجیبی بهتمامی علمای امامیه دادند: «به ضرس قاطع میگویم یعنی در آنچه میگویم یقین دارم، هیچ عالم شیعی دوازده امامی پیدا نمیشود مگر اینکه به کفر باطنی همه مسلمانان حکم میکند. بله در حکم به اسلام ظاهری(غیر شیعیان) اختلاف بین فقهای امامیه هست…بعضی قائل به اسلام ظاهری ایشان هم نیستند… و برخی مانند سید خوئی قائل به اسلام ظاهری و کفر باطنی ایشان هستند که الآن قول مشهور است و الا بهحسب باطن و بهحسب حشر اخروی و بعد کلامی، تمامی علمای شیعه بر کفر …
توضیحات بیشتر »ساماندهی نهاد مرجعیت با نهاد ولایت فقیه/ فقها باید در تصمیمگیریها و تصمیم سازیهای حاکمیت نقش داشته باشند
دکتر فراتی بیان اینکه فقها و مجتهدان باید در تصمیمگیریها و تصمیم سازیهای حاکمیت نقش داشته باشند، عنوان کرد: ولی فقیه میتواند حق انتخاب و انتصاب برخی از اعضای حکومت دینی همچون فقهای شورای نگهبان را به فقها و مراجع داده و به آنها میدان بدهد تا بهنوعی در امور حکومتی مداخله داشته باشند یا میتواند اجازه دهد تا جزء ممتحنین نامزدهای مجلس خبرگان شوند تا احساس نکنند در نحوه تصمیمگیری و تصمیم سازی حکومت دخیل نیستند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی آزاداندیشی «ساماندهی نهاد مرجعیت با نهاد ولایت فقیه» با ارائه دکتر عبدالوهاب فراتی، نویسنده و عضو هیئت علمی …
توضیحات بیشتر »تأسیس مرکز فقهی ولایت جهت ارتباط با حوزههای اهل سنت در اندونزی
مرکز فقهی ولایت به همت مرکز اسلامی جاکارتا با هدف توسعه و نشر معارف فقهی و ارتباط با حوزههای اهل سنت در اندونزی تأسیس شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز اسلامی جاکارتا با هدف توسعه و نشر معارف فقهی و تبیین احکام و مسائل شرعی و همچنین به منظور زمینهسازی بستر گفتمانی فقه مقارن و ارتباط با حوزههای اهل سنت، اقدام به تأسیس مرکز فقهی ولایت کرده است. طراحی وبسایت فقه، برگزاری دورههای آموزش فقه احکام به صورت حضوری و عملی و از طریق شبکههای مجازی، تولید بولتن فقهی به صورت هفتهنامه، تولید کتابهای فقهی موضوعی براساس فتاوی مقام معظم …
توضیحات بیشتر »تشکیل کمیته عالی فتوا در دستور کار الازهر
شیخ الازهر مصر به دلیل صدور فتواهای جنجال برانگیز در این کشور تصمیم به تشکیل کمیته عالی فتوا در الازهر گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از مصراوی، در پی فتواهای جنجال برانگیز در مصر از طریق ماهوارههای دولتی و خصوصی، «احمد طیب» شیخ الازهر مصر تصمیم گرفته است تا کمیته عالی فتوا در الازهر را ایجاد کند. این کمیته متشکل از هفت نفر از علمای الازهر خواهد بود و «عباس شومان» معاون پیشین الازهر بر آن نظارت دارد. تشکیل این کمیته با هدف تحت کنترل قرار دادن همه نهادهای فتوا وابسته به الازهر از جمله مرکز فتوای …
توضیحات بیشتر »اجتهادات دینی پیرامون جایگاه زن در فضای فرهنگیِ جهان عرب/ حیدر حب الله
شبکه اجتهاد: بحث پیرامون زن در اجتهاد اسلامی در جهان عرب، موضوعی جنجال برانگیز است. پژوهش کامل نسبت به این موضوع نیازمند سخن بسیار زیادی میطلبد. اما در این جا سعی دارم با امید آشنایی مخاطبین با تحولات و پیامدهای این موضوع تنها گزارش مختصری از این بحث ارائه دهم. بحث خود را در سه محور ارائه خواهم کرد. ابتدا از سرآغاز مباحث پیرامون زن در جهان عرب شروع کرده و سپس مروری بر مسیر تحولات این مباحث خواهیم داشت و در پایان هشت نکته تحلیلی مختصر را بیان خواهم کرد. در بیشتر موارد بر توصیف و تحلیل اکتفا کرده …
توضیحات بیشتر »مدرسان دروس خارج ضمن بیان اقوال، نظر جدیدی به طلاب ارائه دهند
یک ممتحن دروس خارج حوزه علمیه مشهد میگوید: هیچ مطلبی از مسائل اصولی و فقهی نیست که مهم باشد و در این کتابها یافت نشود، با وجود چنین جامعیتی انتظار از یک مدرس خارج این است که در تدریس خود ضمن اشاره به این آثار و اقوال علما در عین حال نظر و رأی خود را اعلام کند و حرف نویی ارائه دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ عبدالکریم عبداللهی نژاد، از ممتحنین دروس خارج حوزه علمیه مشهد در سخنانی اظهار کرد: برای ورود به عرصه درس خارج و رسیدن به موفقیت، کسب صلاحیتهای علمی لازم، خصوصاً …
توضیحات بیشتر »چکیده مقالات کنفرانس بینالمللی بحران کرونا و مسئولیتهای حقوقی و اخلاقی
فراخوان نگارش مقاله در سه محور ارایه شد و رهاورد آن پذیرش ۵۰ مقاله برای همایش بود که چکیده آنها در کتابچه ۸۱ صفحهای منتشر شد و اصل مقالات در بهمنماه سال جاری به چاپ خواهد رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به منظور ایجاد نگاه پژوهشمحورانه و ایفای رسالت فرهنگی و اجتماعی خود، در مقابله با بیماریهای فراگیر و تامین سلامت همگانی، کنفرانس بینالمللی «بحران کرونا و مسئولیتهای حقوقی و اخلاقی در ابعاد ملی و بین المللی» مربوط به رعایت سلامت همگانی را در آبان ماه سال جاری با همکاری انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه؛ …
توضیحات بیشتر »تحلیل تاریخی از ورود اجتهاد اسلامی به مسئله ثابت و متغیر
شبکه اجتهاد: با توجه به عمر طولانی موضوع ثابت و متغیر در تاریخ علم، علت آنکه در دوقرن اخیر، مورد توجه قرار گرفته چیست؟ چرا پیش از این دوقرن، مورد بحث و بررسی متفکران اسلامی واقع نشدهاست؟ یا بهعبارتی دیگر، چرا دانشیان فقه امروزه نیازمند پاسخگویی به اشکال ثابت و متغیر هستند؟ در پاسخ میتوان گفت: از یک سو قرن بیستم، مخصوصاً دهههای پنجاه، شصت و هفتاد آن، شاهد حضور پررنگ جریانهای فکری مانند مارکسیسم، سوسیالیسم و دیگر جریانهای مشابه بوده که ادعای ارائهی نظامهای متکامل و همهجانبهی اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و …، را داشتهاند. بعد از سقوط دولت عثمانی، …
توضیحات بیشتر »قطب راوندی و خبر واحد
شبکه اجتهاد: آقایان حسین مدرسی و احمد پاکتچی به ترتیب در کتابهای مقدمهای بر فقه شیعه و مکاتب فقه امامی ایران موضع قطب راوندی را نسبت به خبر واحد موضع مخالف با حجیت آن قلم داده اند. آقای پاکتچی با تحلیلی از چند بخش از کتاب فقه القرآن، قطب راوندی را در واقع ناقد مکتب شیخ میداند. این دیدگاه درست نیست. درست است که قطب راوندی در فقه القرآن در چند جا حجیت خبر واحد را رد میکند منتهی منظور او در این موارد خبر واحد روایت شده از سوی اهل سنت است و نه خبر واحدی که شیخ از …
توضیحات بیشتر »فقهای زن به واسطه جریان زمانهها کم بودند/ بانو مجتهده امین نشان داد که زن میتواند فقیه باشد
آیتالله نوری همدانی با اشاره به ملاقات خود با بانو امین در اصفهان بیان داشت: بانو مجتهده امین خدمات بسیاری در اصفهان داشته است، جلسات پرجمعیت برای بانوان برگزار میکرد، کتابهایی در حوزه تفسیر قرآن و اخلاق تألیف کرده و عملا نشان داد که خانمها میتوانند فقیه باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در پیام تصویری به اختتامیه مجازی دومین همایش کتاب سال بانوان که در جامعه الزهرا (ع) برگزار شد، عنوان کرد: از اینکه برای بنده توفیق حاصل شد در مراسم اجلاسیه کتاب سال جامعه الزهرا (س) شرکت داشته باشم و در حضور عزیزان باشم، خداوند …
توضیحات بیشتر »«کرونا، دین و حوزویان» در هفتمین شماره فصلنامه «حوزه»
در این شماره آثار و گفتارهایی از حججاسلام والمسلمین، آقایان: عبدالرضا ایزدپناه، حمید پارسانیا، احمد مبلغی، محسن الویری، تقی آزادارمکی، سیدجواد میری، محسن جبارنژاد، حسین پرکان، مهدی مولائی آرانی و علیرضا زهیری پیرامون «کرونا، دین و حوزویان» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتمین شماره فصلنامه تحلیلی ـ انتقادی حوزه (مجله حوزه)، ویژه حوزههای دینی، با عنوان «نماد روشنفکری حوزوی» با صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و مدیرمسئولی عباس صالحی و سردبیری حجتالاسلام والمسلمین عبدالرضا ایزدپناه و با محتوای مقالات، پرونده، گفتوگو و گزارش در ۱۲۸ صفحه منتشر شد. این شماره از فصلنامه «حوزه» با …
توضیحات بیشتر »ساماندهی دروس خارج موجب رشد است/ لازمه ورود به دروس خارج تخصصی، بنیه علمی قوی است
مدیر مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان با آیتالله حاج شیخ رجبعلی رضازاده از علما و عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان دیدار کرد. استاد دروس خارج حوزه علمیه مشهد با اشاره به اینکه ساماندهی دروس و مباحثات سطح چهار یک امر لازم است بیان داشت: این کار زمینه رشد بیشتر را فراهم میکند و اگر نظمی نباشد، رشد کمتری حاصل میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله رضا زاده ورود طلاب مستعد را در عرصه علوم جدید اعم از اقتصاد و جامعه شناسی و روان شناسی و …لازم و ضروری عنوان کرد و گفت: تربیت متخصص در این عرصه …
توضیحات بیشتر »احتضار مبنای وثوق سندی/ محمد ذکاوت
اختصاصی شبکه اجتهاد: معیار اخذ و رد روایات، فقط به روش بررسی سند آنها (مبنای وثوق سندی)، از مبانی حدیث پژوهی است که از قرن هفتم در شیعه رایج شد. علمای متقدم شیعه نه آن را نیاز داشته و نه آن را به کار بستهاند. عرف، به حکم «قد یَصدُقُ الکاذب» و «قد یُخطِیءُ الصادق» شهادت میدهد که این معیار به تنهائی نمیتواند جامع صِحاح و دافع ضِعاف باشد. متأسفانه از زمانی که تقسیم رباعیِ صحیح، موثق، حَسَن و ضعیف ـ به قیاس روش سنّیان ـ توسط مرحوم احمد بن طاووس (متوفی: ۶۷۳ قمری) و دو شاگردش علامه حلّی (متوفی: …
توضیحات بیشتر »دلالت مشیخه شیخ صدوق بر وثاقت علی بن ابراهیم بن هاشم قمی
متاخران بدون چارهجویی و جای دادن ابراهیم بنهاشم در یکی از دو گزینه وثاقت یا حسن حال با روایات او تعامل کند. ازاینرو دست پیمایش راهها، گزینش راهکارها و تمسک به عباراتی زدند تا بتوانند از دل آنها وثاقت یا حسن حال او را استفاده کنند. این در حالی است که به تصریح ابنشهید ثانی در منتقی الجمان، از نگاه متقدمان به احراز وثاقت یا حسن حال نیازی نیست چرا که میتوان به روایت راوی ضعیف به دلیل برخورداری از قرائن صدور و اعتبار عمل کرد؛ البته در پی آن نیستیم تا بگوییم ابراهیم بنهاشم ضعیف است. به گزارش شبکه …
توضیحات بیشتر »بررسی روش استنباط و آراء فقهی «شیخ بهایی» در قالب یک پایاننامه حوزوی
پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با موضوع «بررسی آراء فقهی شیخ بهایی در دو کتاب ” الحبل المتین فی إحکام أحکام الدین” و “مشرق الشمسین وإکسیر العبادتین”» به همت اداره مدارج علمی معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان، در مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایاننامه سطح سه حجتالاسلام محمود رمضانی دارابی با عنوان «بررسی آراء فقهی شیخ بهایی در دو کتاب ” الحبل المتین فی إحکام أحکام الدین” و “مشرق الشمسین وإکسیر العبادتین”» توسط حجتالاسلام والمسلمین سید موسی صدر در مقام استاد داور، بررسی شد. تدوینگر این پایاننامه با اشاره به اینکه آراء فقها و روش استنباطی …
توضیحات بیشتر »در جست و جوی «روحانی معیار» و «معیار روحانیت»/ محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: «علامه محمدتقی جعفری» است؛ روحانی خودساخته و دانشمند برجستهای که به رغم تواضع و شهرتگریزیاش، چون ستارهای درخشان در آسمان فضیلت و دانش ماندگار شد. این نوشتار کوتاه نه در پی بازگویی سجایای نفسانی آن مرد خدا است، و نه در صدد یادآوری گستره علم او. آنچه اکنون مورد توجه است، تنها اشاره به یکی از ویژگیهای آن شخصیت فرزانه است؛ ویژگی کمیابی که امروز بیش از همیشه نیازمند آن هستیم. برای اثرگذاری در جامعه، و جذب و هدایت دلها، «دانش» و «اخلاق» پیشنیازهای انکار ناپذیرند. جاهلی که خود نمیداند چه باید بکند، چگونه میتواند راهنمای دیگران باشد؟! …
توضیحات بیشتر »تصاویری از مراسم رونمایی از کتاب دوجلدی «المستفاد فی الاصول»
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیین رونمایی از کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیتالله حاج میرزاعلی فلسفی (ره) از سوی مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان و با مشارکت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و مدرسه علمیه سلیمانیه بهصورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این مراسم حجتالاسلام والمسلمین محسن قدیری، محقق و مدرس سطوح عالیه و مؤلف کتاب «المستفاد فی الاصول» و حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، محقق و مدرس خارج فقه و اصول، پیرامون ابعاد شخصیتی، مبانی اصولی و منهجشناسی فقهی و رجالی آیتالله میرزاعلی فلسفی به ارائه بحث پرداختند. پایان بخش مراسم قرائت پیام حجتالاسلام والمسلمین سید …
توضیحات بیشتر »کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیتالله میرزاعلی فلسفی رونمایی شد
همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی، آیین رونمایی از کتاب «المستفاد فی الاصول» تقریرات اصولی آیتالله حاج میرزاعلی فلسفی (ره) به همت واحد پژوهش مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان بهصورت حضوری و مجازی برگزار شد. در این مراسم حجتالاسلام والمسلمین محسن قدیری، محقق و مدرس سطوح عالیه و مؤلف کتاب «المستفاد فی الاصول» و حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، محقق و مدرس خارج فقه و اصول، پیرامون ابعاد شخصیتی، مبانی اصولی و منهجشناسی فقهی و رجالی آیتالله میرزاعلی فلسفی به ارائه بحث پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پس از تلاوت آیات قرآن کریم، حجتالاسلام قدیری بهعنوان سخنران اول …
توضیحات بیشتر »از نقش مشورتی هوش مصنوعی در اجتهاد تا آینده حوزه در بکارگیری فناوریهای نوین
استفاده از آی تی نه تنها ضرورت دارد بلکه در حد وجوب است؛ چون بدون آن شرایط استنباط فراهم نمیشود؛ فضلا و بزرگان حوزه نیز نگاه مثبتی نسبت به آن دارند تنها اشکال، در زمینه محاذیر است؛ اگر محاذیر احصا و رفع شود، هیچ صاحب نظر حوزوی با آن مخالفت نمیکند؛ البته نباید هوش مصنوعی جایگزین فقها شود؛ شارع مقدس قول فقها را حجت قرار داده اما ابزار را حجت قرار نداده، مگر اینکه یقین آور باشد. شبکه اجتهاد: امروزه از هوش مصنوعی به عنوان ابزاری قدرتمند در روند بررسی تطابق، طبقهبندی، دستهبندی و تحلیل آماری و فنی اطلاعات استفاده …
توضیحات بیشتر »علامه طباطبایی؛ جامعه، قانون و حکومت اسلامی
شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی (۱۳۶۰-۱۲۸۱ شمسی) در مقام تفسیر قرآن و نیز بهرهگیری از مبادی عامه دستگاه فلسفی حکمت متعالیه، اندیشههای خود در باب قواعد کلان زندگی اجتماعی و کنشگری سیاسی و حقوقی را نیز بیان کرده است. طباطبایی ضرورت حکومت در جوامع بشری را با التفات به اصل اجتماعی بودن نوع انسان و وظیفه بنای جامعه اسلامی بر مبنای اتحاد و اتفاق تبیین میکند (روابط اجتماعی در اسلام، ص۵۱). علامه معتقد است وظیفه افراد انسان همانند وظیفه آنان در قبال اعضای بدن خود است. آدمی باید منافع خود را به کار گیرد تا همگان از زحمت او …
توضیحات بیشتر »تعامل دو مکتب حدیثی شیعه و سنی/ محمود کریمیان
شبکه اجتهاد: پس از وفات پیامبر اسلام در اوایل سال یازدهم هجری و با تاثیرگذاری افراد ذینفوذ در جامعه اسلامی، امّت اسلامی دچار افتراق شد و نحلههای مختلف با دیدگاههای متفاوت کلامی، عقیدتی و فقهی پدیدار گشت و به مرور زمان و با پدید آمدن گروههای فکری جدید و یا تقویت نحلههای پیشین این افتراق توسعه یافت و حد و مرزها تا حدود زیادی شفاف شد. اما از آنجا که تمامی این فرقهها و گروهها تحت لوای اسلام شکل گرفته بود، در عین افتراق و اختلاف فکری، نقاط کلی و کلان مشترکی نیز داشتند. علاوه بر آنکه غالباً به لحاظ …
توضیحات بیشتر »باید به جای پرداختن به مسائل غیرمبتلابه، به سمت تخصصی شدن فقهها برویم
بهترین راه این است که فقها را در نسل آینده به سمت تخصص سوق بدهیم، آن هم تخصصهای مورد نظر حکومت اسلامی، خواه نخواه خواهیم دید که مثالها، کاملا ملموس وکاربردی و مورد ابتلا واقع میشود. خوشبختانه این کار دارد میشود. فقهایی در بعد اقتصاد فعالند، در قانون گذاری فعالند، در امور فرهنگی فعالند، مسئله یابی میکنند و بعد با اجتهادی که دارند در مقام پاسخ برمیآیند و جواب میدهند. در حقیقت بسمت تخصص داریم میرویم. اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه شیعی اگرچه همواره به دقت و ریزبینی شهره بوده است اما در عین حال، اتهام پرداختن به مباحث …
توضیحات بیشتر »