استاد علیدوست در این نشست با نگاه سیستمی به بحث ورود فقها در باب معاملات با بیان چهار مقدمه و پنج مبحث مرتبط با موضوع «رفتارشناسی شیخ اعظم، ترسیمگر شناخت کلی از موضعگیری شیخ در بحث تسلط» بود و در این خصوص برخی از دیدگاههای شیخ را مورد نقد و بررسی قرار داد.
توضیحات بیشتر »احکام جهاد و ترور در فقه شیعه و اهل سنت/ علمای متقدم اهل سنت از نظرات معتدلتری در خصوص جهاد برخوردار هستند
بروجردی معتقد است که علمای متقدم اهل سنت از نظرات معتدلتری در خصوص جهاد برخوردار هستند، مثلا متقدمین انتحار و استشهاد را نمیپذیرند اما متاخرین آن را مباح میدانند. اغلب علمای شیعه تقسیم رایج جهاد به «جهاد اولیه» و «جهاد دفاعی» را میپذیرند، با این قید که جهاد اولیه مشروط به حضور امام مبسوط الید و معصوم باشد.
توضیحات بیشتر »مکتب قم؛ هجرت از فقه فردی به فقه اجتماعی
تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی عمدتا عالمان و بزرگان حوزه بر پایه فقه فردی جلو میرفتند و هرچه پژوهش و تولید علم بود بر این مبنا استوار میساختند. اما در این میان عدهای نیز بودند که قائل به فقه حکومتی بوده و هم در نظریات و هم در تولید علم بر پایه فقه حاکمیتی تکیه داشتند. علاوه بر صاحب مکتب یعنی امام خمینی و بزرگانی همچون رهبرمعظم انقلاب، شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید مفتح و دانش آموختگان حوزه علمیه قم بودند که صاحب نظران و منتشرکنندگان این نوع فقه بودند.
توضیحات بیشتر »توضیح مجلس خبرگان رهبری درباره فیلم جلسه رایگیری تعیین رهبر
پایگاه اطلاع رسانی مجلس خبرگان درپی انتشار فیلمی از جلسه رایگیری مجلس خبرگان رهبری در تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ در فضای مجازی به توضیح بخش هایی از جلسه انتخاب رهبری اقدام کرد.
توضیحات بیشتر »نگاهی به مقالات نهمین شماره دوفصلنامه «فقه مقارن»
نهمین شماره دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه مقارن» دانشگاه مذاهب اسلامی به عنوان نخستین مجله تخصصی در حوزه فقه مقارن با مقالاتی از اساتید و صاحبنظران حوزه و دانشگاه در زمینه مباحث و مسائل مستحدثه از دیدگاه فقه مذاهب اسلامی، با مدیرمسئولی احمد مبلغی و سردبیری عابدین مومنی چاپ و روانه بازار نشر شد.
توضیحات بیشتر »الگوی بانکداری اسلامی اندونزی؛ راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران
فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی در شماره جدید خود مقالهای با عنوان «تحلیل نظری الگوی نظام بانکداری اسلامی اندونزی (راهبردی برای اصلاح قوانین بانکداری ایران)» به قلم سیدعباس موسویان، محمدنقی نظرپور و یحیی لطفینیا منتشر کرده است.
توضیحات بیشتر »تبیین سیستمی فقه سیاسی امام خمینی(ره)
امام(ره) معتقد است: اسلام احکام اخلاقی صرف نیست. بر مسلمانان واجب است که در برابر تبلیغات دشمنان اسلام بایستند تا روشن شود که اسلام برای حکومت عدل آمده است. اسلام نه استبداد فردی است نه بر مبنای قوانین بشری و امیال اکثریت که مشروطه و جمهوری باشد. حکومت اسلامی در تمام ساحتها از قانون الهی استمداد میکند. قانون الهی در فقه است.
توضیحات بیشتر »واکنش آیتالله نورمفیدی به فضاسازیها از جلسه خبرگان رهبری سال ۶۸
آیتالله سید کاظم نورمفیدی در خطبههای نماز جمعه گرگان با اشاره به شایعات مطرح شده درباره جلسه مجلس خبرگان در سال ۶۸ پس از رحلت امام خمینی(ره) اظهار داشت: من در این جلسه حضور داشتم و صحبتهایی درباره این جلسه در فضای مجازی مطرح شده که از اساس دروغ است.
توضیحات بیشتر »«فقه و تمدن»؛ هفتمین مجله «شبکه اجتهاد» منتشر شد
نقش فقه در پیریزی تمدن اسلامی، موضوعی است که نظرات متفاوتی درباره آن وجود دارد که هرکدام در جای خود، ارزشمند و قابل تأمل است. این مجله، تلاش میکند تا فضایی برای نگریستن به این نگاهها در کنار یکدیگر فراهم آورد.
توضیحات بیشتر »عرفی شدن فقه، مذموم نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، زاده ۱۳۴۰ تهران است. نبوغ او وقتی بیشتر نمایان شد که در ۱۶ سالگی به دانشگاه وارد شد و در رشته فیزیک مشغول به تحصیل گردید. وی پس از وقوع انقلاب فرهنگی، وارد حوزه علمیه قم شد و تاکنون نیز در آن ماندگار شده است.
توضیحات بیشتر »فقه فردی و سراب «تمدن اسلامی»/ محمدرضا مُلایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا پی ریزی تمدن اسلامی با نگاه فردگرایانه موجود به فقه ممکن است؟ رابطه جهان بینی و تمدن سازی چگونه تعریف می شود؟ علوم اسلامی موجود چه سهمی در ارائهٔ بُعد نرمافزاری برای تمدن اسلامی دارند؟ ...
توضیحات بیشتر »درباره زوائد علم اصول نباید فقط چرتکته و قیچی نقد دست گرفت/ کارشناسان باید نظر دهند
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: درخصوص اینکه چه بحثی زائد است و کدام نیست نباید چرتکه انداخت بلکه باید گروهی کارشناس انتخاب و تمامی مراکز به صورت هماهنگ ـ نه صرفا یک مرکزـ اقدام به این کار کنند.
توضیحات بیشتر »روایت آیتالله هاشمی رفسنجانی از انتخاب مجدد رهبری
این روزها بخشی از فیلم مربوط به مذاکرات مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۸ در زمینه انتخاب رهبری بعد از امام خمینی، با انتشار گسترده ای روبرو شده است.
توضیحات بیشتر »پرونده «روزآمدی روحانیت» در شماره جدید خیمه
آیتالله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، در گفتگو با ماهنامه خیمه به بررسی وضعیت علمی حوزه علمیه میپردازد و تصریح میکند «فقه شیعه به روز است».
توضیحات بیشتر »گپوگفتی با سروش محلاتی درباه «استقلال حوزه»
شبکه اجتهاد: در میان دعواهای سیاسی که انگار تمامی ندارد، یکی از بحثهایی که این روزها داغ شده، موضوع استقلال حوزه است. این بحث و انتقادات به بودجهی اختصاصی دولت به حوزههای علمیه و به ویژه مراکز تبلیغی دینی این روزها در جامعه چالشبرانگیز شده است. اما آیا این دریافتیها استقلال حوزه را با تهدید مواجه میکند؟ و آیا استقلال حوزه جای نگرانی دارد؟ حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی که از روحانیون دغدغهمند حوزه است، بحثی مفصل دربارهی استقلال حوزه با شفقنا دارد. این استاد حوزهی علمیهی قم با تأکیدی جدی بر استقلال حوزه و لزوم تأمین این استقلال برای …
توضیحات بیشتر »ثواب وقف برای علم و فناوری کمتر از وقف مسجد نیست
شبکه اجتهاد: حضرت آیتالله خامنهای در دیدار با مسئولان سازمان اوقاف در سال ۱۳۹۰ فرمودند: «اکنون عرصههای متعددی برای وقف وجود دارد که از جملهی آنها، پزشکی، علم و آموزش، تحقیقات و پژوهش، علوم جدید، محیط زیست و ترویج دین به شکلهای مدرن است.» بههمین جهت پایگاه اطلاعرسانی KHAMENEI.IR در گفتوگو با حجتالاسلام والمسلمین علی محمدیسیرت، نمایندهی ولیّفقیه و رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه به بررسی عرصههای جدید وقف و مطالبات رهبر انقلاب از سازمان اوقاف پرداخته است.
توضیحات بیشتر »رسوایی خناسان در انتشار فیلم خبرگان/ محمد پورغلامی
اگر به این فیلم که ضد انقلاب با هدف تخریب چهره و جایگاه رهبری منتشر کرده است ، با نگاه منصفانه نگریسته شود، اوج متانت، بزرگ منشی و خلوص نیت رهبر معظم انقلاب به تصویر کشیده شده است.
توضیحات بیشتر »اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: اشکال مهمی که در باب فقه تمدن ساز، مطرح است، این است که آیا فقهی که تمام هموغم خود را بر تنجیز و تعذیر گذاشته است، میتواند جامعه مسلمانان را بهسوی تمدن و پیشرفت که از امور واقعی و غیرتعبدی هستند، برساند یا نه. حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، از مدافعان فقه سنتی است. به باور وی، همین فقه موجود با همین رویکرد تنجیزی، تمدن پیشین مسلمانان را ساخته و بعدازاین هم خواهد ساخت.
توضیحات بیشتر »فقه تمدنی، نیازمند روش جدیدی در اجتهاد نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالإسلام محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانشهای وابسته به فقه» در پژوهشکده فقه و حقوقِ پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است. این استاد و پژوهشگر حوزه علمیه قم تا به حال، موفق به نگارش دهها مقاله و کتاب پژوهشی شده است.
توضیحات بیشتر »یکی از دلایل روی آوردن سکولاریسم در جوامع دینی، رویکردهای فقهی ناکارآمد است!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام دکتر رحیم نوبهار، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی است و از برخورد با او میتوان فهمید که سعی دارد تا انصاف در عمل و تعادل در نگاه خود داشته باشد و با این ویژگی به بیان و اظهار نظر راجعبه مسایل مختلف به ویژه موضوعات و مبانی اسلامی میپردازد. برای بررسی زوایای فقهی لغو عضویت یک اقلیت و نگاه اسلام به اقلیتهای مذهبی به سراغ دکتر رحیم نوبهار رفتیم؛ او از واکنش شورای نگهبان و حکم لغو عضویت یک زردشتی برآشفته است و این عملکرد را به مثابه شکست نظریه مردمسالاری دینی میداند.
توضیحات بیشتر »پاسخ آیتالله خامنهای به استفتائات جدید
جدیدترین استفتائات حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیماه ۹۶ در موضوعاتی چون قسم خوردن و معاملات منتشر شد.
توضیحات بیشتر »ابعاد فقهی و حقوقی تشهیر رسانهای مفسدان اقتصادی
نشست علمی «افشاگری ابعاد فقهی حقوقی تشهیر رسانهای مفسدان اقتصادی» به همت مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و با اساتید حوزه و دانشگاه برگزار شد. در این نشست علمی حجتالاسلام والمسلمین عباس رفعتی سخنگوی حوزههای علمیه و رئیس موسسه آموزشی پژوهشی فقه و قضای اسلامی، دکتر ابراهیم اسلامی قاضی دادگستری و دکتر محمدخلیل صالحی استاد دانشگاه به اظهار نظر پرداختند.
توضیحات بیشتر »شاخصههای اصلی فقه تمدن ساز
ما میتوانیم تمدن اسلامی را مجددا احیا کنیم باید همتها را جذب کرد و اهل عمل بود؛ باید از عصر حاشیه و انزوا و ناکارآمدی معرفتی و عملی بیرون بیاییم تا برسیم به دوره تعیین کنندگی و ایفای نقش.
توضیحات بیشتر »انتقاد آیتالله فاضل از اهانت به بزرگان حوزه در فضای مجازی
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: یک اهانت به مرحوم امام، نوزده دی را به وجود آورد، اکنون حوزه ما را چه شده که امروز یک طلبه کم سواد، در مقابل بزرگ حوزه در فضای مجازی اهانت میکند و کسی به او حرفی نمیزند، این برای انسان خیلی دردآور است.
توضیحات بیشتر »نیازمند ویرایش تازه حقوق شهروندی در ساحت فقه ایم/ محمدرضا شهیدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض در جهان امروز، حق شهروندان شمرده میشود یعنی شهروندان در جایی که احساس میکنند حقی از آنان ضایع شده و یا فرصتی از آنان گرفته شده است حق دارند به میدان آیند و فریاد اعتراض خویش را به گوش حاکمان برسانند. رصد خبرهای جهانی هم به تواتر میگوید که مردمان در پی احقاق حقوقشان در ساحتهای گوناگون و شئون مختلف در قالبهای متفاوت اعتراض کردهاند؛ به خیابان آمدن و راهپیمایی کردن و یا تجمع در مکانهای مخصوص و حق خویش را خواستن از این جمله است.
توضیحات بیشتر »امکانسنجی فقهی سوآپ بدهی ـ مالکیت برای بازار سرمایه ایران
سوآپ بدهی ـ مالکیت، مجموعهای از معاملات مالی است که به موجب آن شرکت بدهکار میتواند تمام یا بخشی از بدهیهای خود را به صورت سهام به اعتباردهنده ارائه دهد. در مقاله پیش رو ضمن بررسی سوآپ بدهی ـ مالکیت از دید تعریفها، انواع، ویژگیها، سازوکار، کاربردها، مزیتها و معایب و ضرورت استفاده از این ابزار در بازار سرمایه ایران، برای نخستینبار بررسی فقهی این معامله انجام شده است.
توضیحات بیشتر »تأکید آیتالله اشرفی بر جدیگرفتن مشکلات و دغدغههای مردم
آیتالله اشرفی شاهرودی از علمای برجسته حوزه علمیه مشهد با انتقاد شدید از دیده و شنیده نشدن گرفتاریها و دغدغههای عمیق و روبه فزونی جامعه، نسبت به رویه بی اعتنایی و مهمل گذاشتن مشکلات مردم هشدار دادند.
توضیحات بیشتر »هوشیاری شکوهمند مردم/ محمدهادی عبدخدایی
آیتالله دکتر محمدهادی عبدخدایی عضو مجلس خبرگان رهبری و سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در واتیکان، در یادداشتی به تحلیل حوادث اخیر در کشور پرداخته و تأکید میکند: نارضایتی مردم مهمترین عنوان وسوژه برای بهره برداری اجانب علیه نظام است،
توضیحات بیشتر »مردمسالاری دینی را صادقانه قبول دارم/ زخم مشکلات کشور را درمان کنیم
حضرت آیتالله خامنهای تصریح کردند: اینکه عده ای از حقی محروم بمانند و در جایی جمع شوند و اعتراض کنند، یک مطلب است اما اینکه عده ای از این تجمع سوءاستفاده کنند و به قرآن و اسلام دشنام دهند و به پرچم ایران اهانت کنند و مسجد آتش بزنند، یک مطلب دیگر است. باید بین مطالبات بهحق مردم و حرکات وحشیانه تفکیک قائل شد.
توضیحات بیشتر »قلمرو اختیارات دولت در مسائل خانواده
علامه طباطبائی بهروشنی بر حق حاکم یا حکومت اسلامی برای دخالت در قلمرو اختیارات افراد ازجمله در امور خانواده تصریح کرده است و نظریۀ «منطقه الفراغ» از آیتالله صدر در ادامه و در راستای همین نگاه و ظاهراً برخاسته از آن بوده است.
توضیحات بیشتر »