مخالفت ما با فرقه ضاله، تنها به خاطر دشمنی آنها با اسلام و توطئه بر ضدّ مسلمانان نیست بلکه آنها به یقین جزء عوامل بیگانه مانند آمریکا و اسرائیل هستند/ این گونه کارها مقدمهای برای به رسمیت شناختن آنها باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در ابتدای درس خارجه فقه خود در مسجد اعظم قم، نسبت به …
Read More »همه مطالب
انتظار جامعه امروز از «علم فقه»
مشخصه فقه منفعل آن است که منتظر میماند تا افراد دیگری تمدنسازی کنند و بعد بیایند و مسأله شرعیاش را بپرسند. بگویند ما میخواهیم در عرصه بانک، سیاست، اقتصاد، تحزب، زادوولد و…، به فلان طرح و نسخه وارداتی عمل کنیم؛ آیا جایز است یا خیر؟ شبکه اجتهاد: سخن در این موجز، از ضرورت تحول و توسعه در «علم فقه» است. …
Read More »تأملات فقهی درباره بازیگری زنان در سینما و تلویزیون
فقه حکومتی اساساً بایستی برای حل چنین مناقشاتی یک مرکز سیستماتیک جامع و مانع تمهید کند تا حوزه فرهنگ و هنر به نحوی واکسینه شده و ناظری دقیق و خبره و هوشیار را به عنوان پشتوانه تئوریک و حتی عملیاتی خود داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیراً در فضای رسانهای کشور نامه مهم و دردآمیزی از سوی ۳۰ بازیگر …
Read More »پرونده نشوز زن و مرد در «فقه و قانون»
این پرونده به بررسی مفهوم نشوز در فقه و قانون، ضمانتهای اجرایی آن در فقه و قانون، حدود و ثغور این مفهوم نشوز، وضعیت نشوز در زنان و مردان، بررسی آیات و روایات موجود و… میپردازد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، تمکین و نشوز یکی از مباحث حقوق خانواده است. تمکین به معنای انجام وظایف زناشویی و نشوز، نقطه مقابل آن …
Read More »آغاز ثبتنام از طلاب مستعد مشهدی در گرایش فقه و اصول
مدرسه علمیه حضرت مهدی (عجل الله فرجه) مشهد، برای سال تحصیلی ۹۶-۹۵ از میان طلاب مستعد و واجد شرایط در سطح دو (پایه ۷ و ۸) و در گرایش فقه و اصول به صورت محدود طلبه میپذیرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مطابق آئیننامه اعلام شده از سوی مدرسه علمیه حضرت مهدی (عجل الله فرجه) احراز شرایط آییننامه مرکز مدیریت حوزه، …
Read More »تبعید زنان با نگاهی نو به شیوه اجرای مجازات
مجازات تبعید، یکی از احکام نظام کیفری اسلام است- که متناسب با جنسیّت مجرم و بر اساس مصالح و مفاسد- مقرّر گردیده و بنا بر مشهور، در مواردی چون زنا و قیادت، زن از آن مستثنی است؛ حال آن که در تبعید محارب، جنسیّت، مطرح نیست. نوشته پیشرو، با نگاهی به اقوال موجود و بررسی ادلّه هر یک و عنایت خاص به امکان تبدّل موضوع و اقتضائات زمان (مثل فراگیرشدن رسانههای ارتباطی جدید و رواج روزافزون ارتباطات از طریق فضای مجازی و توسعه راهها و امکانات جادّه ای و حمل و نقل و ...) در شیوه اجرای این مجازات (نظیر: محرومیّت از وسائل ارتباط جمعی، رسانههای دیداری و شنیداری و شرکت در شبکههای اجتماعی مجازی و دیگر علائق ...) با نگاهی جدید، قول به جواز مطلق تبعید زن را با واگذاری شیوه اجرای آن به حاکم، بر میگزیند. اگرچه این تحلیل، در مورد مردان نیز صادق است؛ امّا طرح آن در تبعید زنان از آن روست که توجیه مخالفت با تبعید زن، مفاسدی است که دوری او از شهر و دیارش به بار میآورد و با ستر و عفاف او در تنافی قرار میگیرد. لذا با تجویز توسعه مصادیق و روشهای تبعید، به تبعید غیرفیزیکی، این توجیه، رنگ باخته و قول به تعمیم، قوّت میگیرد.
Read More »وضع قوانین یکپارچه سازی فتوا در دارالافتای مصر
یکی از علمای مصر تاکید کرد که برای جلوگیری از سرگردانی سوال کنندگان، قوانینی فقهی وضع شده که بر اساس آن پاسخ صد مفتی موجود در دارالافتا یکسان سازی میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مجدی عاشور، مشاور علمی مفتی مصر در اولین جلسه همایش مبارزه با افراط گرایی که در شهر اسوان مصر تشکیل شد، اعلام کرد: برای جلوگیری از …
Read More »قتل ناشی از سرایت: بررسی فقهی و حقوقی
سرایت جنایت از موضوعاتی است که در بحث قتل مطرح میشود. در اینجا مسئله این است که سرایت، اگر فرجامش مرگ مجنیعلیه باشد، چه حکمی خواهد داشت؟ در جایی که جانی قصد قتل داشته یا جنایتش غالباً سرایتکننده به نفس است، مشکلی وجود ندارد و قتل عمدی است، لکن چالش هنگامی رخ میدهد که نه قصد قتل وجود دارد و نه جنایت غالباً سرایتکننده به نفس است. این موضوع هم در فقه و هم در حقوق امکان بررسی دارد. فقها در این مورد به دو دستۀ مشهور و غیرمشهور تقسیم میشوند. مشهور بر پایۀ ادلهای چون اجماع، بهرهگیری از قاعدۀ ضمان اثر جنایت غیرمأذون، اینکه سرایت ذاتاً کشنده است و سایر قواعد فقهی، حکم به قتل عمدی دادهاند. در حالیکه غیرمشهور با استناد به روایت، عمومات راجع به قتل عمد، بحث قتل عمدی را منتفی و بر قتل شبهعمدی تأکید کردهاند. بررسی ادلۀ هر دو طرف آشکار میکند که دیدگاه غیرمشهور (شبهعمدی تلقی کردن این نوع قتل) با عمومات قتل عمد سازگاری بیشتری دارد. بررسی حقوقی مسئله نیز مشخص میکند که معیارهای حقوقی بر دیدگاه غیرمشهور منطبق است، زیرا نظامهای حقوقی مختلف (فرانسه، انگلیس و ایران ) تنها تا اندازهای از توجه به قصد صریح منصرف شدهاند که بتوان با توجه به رفتار مرتکب که نوعاً، و در برخی نظامها، قطعاً کشنده است، قصد را احراز کرد.
Read More »آثار فقهپژوهانه۹۴ در «حقوق جزا»
شبکه اجتهاد: محققان و پژوهشگران میتوانند فهرستی از مهمترین مقالات و کتبی که در سال ۹۴ به موضوع فقه و حقوق جزا پرداخته بودند را در این پست مشاهده کرده و توضیحات تکمیلی هر کدام را با کلیک بر روی عنوان آن مشاهده نمایند. علاقهمندان میتوانند با کلیک بر روی هر یک از این عناوین، توضیحات تکمیلی، لینک دانلود و همچنین منبع خرید آنها را مشاهده کنند.
Read More »تبیین مؤلفههای حجیت خط مشیهای عمومی مبتنی بر دیدگاه شهید صدر
حکومتها همواره مسائل پیشِ روی خود را با اتخاذ خط مشیهایی حل میکنند که مشخصکننده شیوه مورد اعتماد آن نظام سیاسی در مواجهه با مسأله ادراک شده است. انتساب یک حکومت به یک مکتب فکری، در دو عنصر ساختار سیاسی و نظام تصمیمگیری آن متجلی خواهد شد. حکومتهای اسلامی نیز که داعیه انتساب به مبانی دین مبین اسلام را دارند بر همین اساس میبایست ساختار سیاسی و نظام تصمیمگیری و خط مشیگذاری خود را منطبق بر اراده شارع مقدس سامان دهند. پژوهش حاضر، با تمرکز بر مفهوم حجیت خط مشیهای حکومت، به دنبال پاسخ به این سؤال است که خط مشیهای حکومت باید حائز چه مؤلفههایی باشند تا بتوان آنها را از نگاه شرع مقدس اسلام و مبانی فقه امامیه حجت دانست. برای رسیدن به این پاسخ، با استفاده از روش مطالعه کتابخانهای در گردآوری اطلاعات و نیز استدلال فقهی و اجتهادی در تحلیل آن، دیدگاههای شهید سیدمحمدباقر صدر را مورد واکاوی و تدقیق قرار دادیم. حاصل این پژوهش، دستیابی به سه مؤلفه استناد اجتهادی به دین، انسجام درونی و کارآیی برای تأمین حجیت خط مشیهای دولت است.
Read More »علت مخالفت با شورای فقهی در طرح جدید بانکداری چیست؟
منتقدان طرح بانکداری جمهوری اسلامی بدون بررسی درست این طرح، با کلیگویی سعی در مخدوش جلوهدادن مطالعات کارشناسی گسترده این طرح کرده و در همین چارچوب پیشنهاد تشکیل شورای فقهی بانک مرکزی را خدشه به استقلال بانک مرکزی عنوان میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، از هفته گذشته که اصل هشتاد و پنجی شدن طرح بانکداری با موافقت حدود ۷۰درصد نمایندگان …
Read More »ولایتفقیه، حاکمیت ارزشهاست/ در نظام فقهی شیعه دیکتاتور صالح نداریم
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در فقه شیعه ولایتفقیه حاکمیت فرد نیست، بلکه حاکمیت ارزشهاست؛ یعنی فرد باید این ارزشها را در جامعه اجرا کند. آن شخص باید هم آگاه به ضوابط و ارزشها باشد و هم قدرت مدیریت و رهبری داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، با تلاش نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی، جمعه …
Read More »کتاب «بررسی ابعاد حقوقی فاجعه منا» رونمایی میشود
مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت از برگزاری مراسم رونمایی کتاب «بررسی ابعاد حقوقی فاجعه منا» اثر جمعی از اعضای هیأت علمی دانشکده حقوق دانشگاه قم خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام رضا عندلیبی، مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشکده حج و زیارت، از پایان تدوین کتاب بررسی ابعاد حقوقی فاجعه منا خبرداد و به رسا …
Read More »«احکام پزشکی» مطابق فتاوای رهبری مکتوب شد
کتاب «احکام پزشکی» مطابق با فتاوای حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد از تسنیم، کتاب «احکام پزشکی» بعد از دو اثر «احکام روزه» و «احکام خمس» به عنوان سومین مجلّد از مجموعه کتابهای احکام موضوعی فقهی منطبق با فتاوای معظّمٌله است که توسط انتشارات فقه روز (وابسته به انتشارات …
Read More »پروندهای در بزرگداشت سیدمحمدکاظم یزدی؛ صاحب عروه
در این پرونده بخوانید: چرا عروه بر شرایع، که به آن قرآنِالفقه میگفتند، مقدم شد؟/ رابطه صاحب عروه با صاحب کفایه چگونه بود؟/ کتابشناسی آثار و امتیاز سیدکاظم یزدی/ مواضع سید در سیاست خارجی/ جایگاه اجتماعی و معنوی و سیره صاحب عروه/ ویژگیهای عروه الوثقی/ علل مخالفت سید یزدی با مشروطیت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به مناسبت سالگرد ارتحال مرحوم …
Read More »احاطه بر مسالک فقاهت و اجتهاد و تأکید بر تزکیه، معالم سیره علمی و عملی آیتالله میلانی
در راستای تجلیل از مقام رفیع فقاهت و مرجعیت شیعه، آئین بزرگداشت چهلمین سال رحلت آیتالله سید محمدهادی حسینی میلانی، طی مراسمی با حضور علمای برجسته، اساتید و فضلای حوزه علمیه خراسان در مدرسه علمیه مبارکه امام صادق(ع) برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این مراسم باشکوه، آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی استاد برجسته حوزه علمیه خراسان و شاگرد …
Read More »تصاویر اجتهاد از آئین بزرگداشت آیتالله میلانی در مشهد
آئین بزرگداشت چهلمین سال رحلت آیتالله سید محمدهادی حسینی میلانی، طی مراسمی با حضور علمای برجسته، اساتید، فضلاء حوزه علمیه خراسان و نیز شخصیتهای فرهنگی و سیاسی در مدرسه علمیه مبارکه امام صادق(ع) مشهد برگزار شد. عکس: محمد آریا
Read More »فراخوان مقاله دوفصلنامه فقه حکومتی
دو فصلنامه «فقه حکومتی» با رویکرد پژوهشهای فقهی و حقوقی و آسیب شناختی در موضوع «مردم سالاری دینی و حکومت اسلامی» اعلام فراخوان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، دو فصلنامه «فقه حکومتی» از اساتید دانشگاه و حوزه، طلاب، دانشجویان و پژوهشگران جهت ارائه مقالات خود دعوت بهعمل آورد. گفته شده است، مقالات به شرط پذیرش داوران فصلنامه، منتشر خواهند شد …
Read More »وقتی امنیت و عزت ما در خطر است، دیگر حج واجب نیست
آیتالله نوری همدانی با ذکر این مطلب که وقتی امنیت و عزت ما در خطر است، دیگر حج واجب نیست، بیان کرد: انقلاب اسلامی ما برای امنیت، عزت و کرامت اسلامی به وجود آمد و نمیتوانیم با کسانی که با صهیونیستها همراه هستند، همکاری نماییم. به گزارش شبکه اجتهاد از حوزه، آیتالله نوری همدانی، در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد …
Read More »گزیده آثار «فقه حکومتی» ۹۴
شبکه اجتهاد: محققان و پژوهشگران میتوانند فهرستی از مهمترین مقالات و کتبی که در سال ۹۴ به موضوع فقه و حقوق جزا پرداخته بودند را در این پست مشاهده کرده و توضیحات تکمیلی هر کدام را با کلیک بر روی عنوان آن مشاهده نمایند. علاقهمندان میتوانند با کلیک بر روی هر یک از این عناوین، توضیحات تکمیلی، لینک دانلود و همچنین منبع خرید آنها را مشاهده کنند.
Read More »آثار ابتلائات روانی زوجه در برخورداری وی از نفقه
اجاره عقدی است معوض که باید مانند سایر عقود معوض در هنگام انعقاد عقد، عوض و معوض آن مشخص باشد. طبق قواعد عمومی قراردادها در صورتی که مورد تعهد طرفین مشخص نباشد، عقد باطل خواهد بود. با این وجود، در مادهی ۳ قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ و ۱۳۶۲، عدم تعیین اجارهبها در عقد اجارهای که به صورت شفاهی منعقد میشود منجر به بطلان عقد نخواهد شد و در صورت اختلاف طرفین، دادگاه میزان اجارهبها را مشخص میکند. حکم مذکور برخلاف قواعد عمومی قراردادها بوده و تعیین میزان اجارهبها توسط دادگاه باعث میشود تا ارادهی طرفین در عقد اجاره نادیده گرفته شود. در این مقاله، ابتدا به بررسی وضعیت عدم تعیین اجاره بها در فقه و سپس به بررسی موضوع درقوانین موضوعه ایران پرداخته میشود.
Read More »معرفی پایاننامه: قاعده عدالت
معرفی پایاننامه: قاعده عدالت به نویسندگی علی الهی خراسانی
Read More »ما حجی عزتمندانه میخواهیم/ سه نقطه آسیبپذیر در وزارت ارشاد
آیتالله مکارم با خطاب قرار دادن وزیر ارشاد گفت: اگر بحث مذاکره مطرح شده مطمئن باشید که نتیجه منفی خواهد بود و نمیتوان سرویسهای لازم را مهیا کرد از این رو باید از حج امسال صرف نظر کنیم چرا که ما حجی عزتمندانه، آبرومندانه و با رعایت شأن حجاج میخواهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله مکارم شیرازی در دیدار علی …
Read More »فقیه واحد خیر من الف عابد
«فقیه واحد خیر من الف عابد» یک فقیه از هزار عابد افضل است. عابدی که امام می فرمایند که عبادتش «مقبوله مبروره» است. هزار عابد یک طرف و یک فقیه واحد با افضلیت نسبت به آن عابد هم یک طرف. تمام نکته این روایت در این است که فقیه حافظ نفوس است اما عابد حافظ نفس است. به گزارش شبکه …
Read More »«فقاهت» اصل اساسی رویکردها در حوزه است
مدیر حوزه علمیه خراسان «فقاهت» را اصل اساسی در رویکردهای مختلف حوزه علمیه خواند و تصریح کرد: اگر بخواهیم هویت حوزه را حفظ کنیم باید به فقاهت توجه ویژهای داشته باشیم. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پایگاه اطلاعرسانی حوزه علمیه خراسان، حجتالاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان در دومین نشست افقهای پیش روی حوزه علمیه …
Read More »مستطیع شدگان امسال تکلیفی برای حج ندارند
آیتالله جوادی آملی آتش زدن سفارت عربستان را کاری ناپسند توصیف کرد و اظهار داشت: انجام حج بدون عزت واجب شرعی نیست بنابراین کسانی که امسال مستطیع شدهاند تکلیفی برای سفر حج ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد از رسا، آیتالله جوادی آملی در دیدار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه رابطه ما باید با کشورهای مختلف بر اساس …
Read More »واقعیت دیدگاه اصولیان اهل سنت در مسأله تصویب و ریشههای آن
تصویب اصطلاحی و مشهور بین اصولیان إمامیه این است که همواره حکم خداوند، تابع نظر مجتهد است و حتی در مواردی که بین آراء و نظرات مجتهدان، اختلاف وجود دارد، همه آن ها صواب و درست و احکام خداوند هستند که به دو نحو تصویب معتزلی و اشعری، بیان شده است. حال سوال این است که آیا اصولیان اهل سنت (عامه) قائل به این تصویب هستند؟ برای یافتن حقیقت این امر، بعد از روشن شدن معانی تصویب، معانی رای، اجتهاد و جایگاه و موارد آن از منظر اصولیان عامه و انشعاباتی که در کلام، فقه و اصول آن ها از آغاز تا اکنون رخ داده، تبیین شده است. سپس به طور گسترده، نظر اصولیان عامه، به ویژه جَصاص، غزالی و إبن العربی، مورد بررسی قرارگرفته و با توجه به إعمال عقاید اشاعره در مورد حسن و قبح افعال، توسط غزالی و إبن العربی در اصول فقهشان، روشن شد که آن ها حکم خداوند را فقط در قالب خطاب قطعی، حکم می دانند و غیر از این را نه حکم بلکه منطقه الفراغ از حکم خداوند می دانند؛ بنابراین آن ها قائل به تصویب اصطلاحی نیستند بلکه در کتاب هایشان آن را رد می کنند و قائلان بدان را بیشتر متکلمان معتزلی و اشعری معرفی می کنند. البته اصولیان عامه قائل به نوع دیگری از تصویب هستند که باطل است. به نظر می رسد برای پی بردن به ریشه های تصویب اصطلاحی می بایست در بنیادها و آموزه های کلامی عامه به جستجو و تحقیق پرداخت.
Read More »نیل الفضیله (شرح استدلالی بر تحریرالوسیله) کتاب خمس
معرفی و لینک خرید کتاب نیل الفضیله (شرح استدلالی بر تحریرالوسیله) کتاب خمس
Read More »ناگفتههایی از زندگی «صاحب عروه»
شیخ محمدحسین کاشفالغطاء میگوید ما شب تا صبح بیداری میکشیدیم تا عبارتهای عروه الوثقی را به صورت روان دربیاوریم. غیر از این مسأله که تتبع مرحوم سید در فقه زیاد بوده است و آنقدر سید مطمئن بودهاند در هر مسئلهای تمام فروع را ذکر کردهاند که بعد از اتمام کتاب گفته بودند: من یک سکه طلا جایزه میدهم، اگر طلبهای …
Read More »بایستههای اسلامیسازی علومانسانی و جایگاه فقه در این فرآیند
جایگاه فقه در اسلامی سازی علوم چیست و برای دستیابی فقه موجود به چنین جایگاهی، چه گامهایی باید برداشته شود؟ «سید محمدباقر صدر»، «سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی» و «عبدالله جوادی آملی» پاسخ میدهند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن حاضر اقتراحی پسینی درباره بایستههای اسلامی سازی علوم انسانی و جایگاه فقه در این فرآیند میباشد که توسط حجتالاسلام علی محمدی، پژوهشگر فرهنگستان …
Read More »