ششمین جلسه لجنه اساتید فقه سلامت حوزه علمیه مشهد با موضوع «بررسی فقهی سلولهای بنیادین» برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از اقدامات ارزشمند موسسه علمی پژوهشی «بهسوی اجتهاد» تشکیل لجنه اساتید فقه سلامت است که این لجنه با حضور گروهی از اساتید برجسته دروس خارج و سطوح عالی حوزه علمیه خراسان از سال گذشته شکل گرفته است. در …
Read More »همه مطالب
نقد روششناسانه یا مبناسازی سلیقهای!/ احمد احسانیفر
اختصاصی شبکه اجتهاد: اخیراً استاد ابوالقاسم علیدوست در مصاحبهای به برخی ملاحظات پیرامون حجاب الزامی و جریمه بیحجابان پرداختهاند. متعاقباً یکی از پژوهشگران (آقای جمشیدی) بر مصاحبه حضرت استاد، نقدی نگاشته و آن را «نقد روش شناسانه» دانستهاند که در این باره نکاتی تقدیم میگردد: ۱. نقد سخنِ «فقیه» بایستههایی دارد که از آن جمله میتوان به این مهم اشاره …
Read More »انتقاد رهبر انقلاب از اوضاع آموزش و پرورش؛ از بیثباتی در مدیریت تا واگذاری به بخش خصوصی/ پنج توصیه مهم درباره سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
این فکر در گذشته در بعضی از مسئولین کشور وجود داشته که ما بیاییم آموزشوپرورش را از دولت جدا کنیم بدهیم دست بخشهای خصوصی و این خرج سنگین و این بودجهی سنگین را از دوش آموزشوپرورش برداریم! دستشان درد نکند؛ برای نابود کردن کشور، این فکر خوبی است. شأن تعلیم و تربیت شأن دولتی است؛ هیچ نظامی نمیتواند این شأن …
Read More »گزارشی از مراودات علمی آیتالله خامنهای و شهید مرتضی مطهری
شبکه اجتهاد: هردو مبارز بودند و در مسیر معیّن امام (رضواناللهعلیه). «علامه مرتضی مطهری»، مبلغ بزرگ و مدرس مشهور دانشگاه بود و «استاد سیدعلی خامنهای» عالم مبارز و محقق حوزه علمیه مشهد و جمعهای مشتاق دانشجویی. در این مسیر از خرداد ۱۳۴۲، جهاد فکری بخشی از مبارزه و پردهای از قیام یاران امام برای یک تجدیدنظرطلبی بزرگ بود. علامه مطهری …
Read More »بهرهمندی فقه از تاریخ
کتاب «بهرهمندی فقه از تاریخ» اثر مصطفی صادقی کاشانی از سوی مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی(ص) روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دانش فقه به دلیل ارتباط مستقیم با زندگی انسان و نقش و تأثیر آن بر روابط فردی و اجتماعی، نسبت به علوم دیگر کاربردیتر است. از این رو تعامل آن با دیگر علوم نیازمند …
Read More »ولایت حاکم یا وکالت حاکم؟/ داود مهدوی زادگان
شبکه اجتهاد: «فیلسوف و فقیه انقلابی» کسی است که در راهبری مردم انقلابی پیشتاز باشد و روشنگری و هدایتگری کند و نگذارد قیام مردم به انحراف کشیده شود و به تصرف نااهلان و مرفهین بی درد درآید. او باید بتواند جلوتر از مردم افق های آینده را بشکافد و چالش های ناشناخته حکومت انقلابی در آینده را شناسایی و پاسخ …
Read More »فقه در چشمانداز شهید مطهری/ محمدحسن نجفی
شبکه اجتهاد: فقه، درخورِ جایگاهی که دارد باید از چنان رشد و بالندگی برخوردار باشد که بتواند همپا، بلکه پیشاپیش حرکت شتابان زندگی انسان امروز حرکت کند و هر آن، افقهای جدیدی را فرا روی خواهندگان و آرزومندان بگشاید و پاسخگوی انبوه نیازهای فردی و اجتماعی باشد. دانشی که فلسفه وجودی خود را روشن کردن تکلیف یکان یکان، چه در …
Read More »حجاب در میانه گفتگوی حوزویان
اختصاصی شبکه اجتهاد: در گفتمان انقلاب اسلامی، مسئله حجاب به عنوان مفهومی اسلامی و ضرورت شرعی مورد تأکید و توجه است؛ هرچند در عرصه روش و اجرا، اختلاف نظرهایی بین صاحب نظران وجود داشته و دارد. استاد ابوالقاسم علیدوست بهتازگی در گفتگویی به ابعاد مسئله حجاب و میزان مداخله حاکمیّت در این زمینه پرداخت که با واکنشهایی روبرو بود (اینجا بخوانید). …
Read More »بررسی و حل مسائلی در حوزه «فقه نمایش»
کتاب «فقه نمایش» شامل مجموعه مقالات فقه و رسانه بهکوشش حجتالاسلام مصطفی دری، محقق و مدرس حوزه علمیه قم است که به بررسی و حل مسائلی در حوزه «فقه نمایش» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اثر حاضر در قالب مجموعه مقالات فقه و رسانه به بررسی و حل مسائلی در حوزه «فقه نمایش» پرداخته است. بررسی فقهی مسئله نمایش …
Read More »استاد مطهری؛ یک مصلح اجتماعی با خاستگاهی دینی/ محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: مطهری را به عنوان یک روحانی و اسلام شناس برجسته، به عنوان یک فیلسوف و متفکر ژرف اندیش، به عنوان یک استاد و نویسنده نمونه و به عنوانهای دیگری از این قبیل شناختهایم. اما شناخت او به عنوان یک مصلح اجتماعی، نیاز مغفولی است که به دو دلیل ضرورت مضاعفی یافته است. نخست آنکه مطهری از معدود متفکرانی …
Read More »احتمال تأثیر در امر به معروف و نهی از منکر
مطابق نظر رهبر انقلاب، اگر شخص احتمال بدهد که امر به معروف یا نهی از منکری تأثیر دارد هر چند تنها مقابل شما باشد، واجب است که اقدام کند و در غیر این صورت، واجب نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (اردیبهشتماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، هشت سؤال و جواب در موضوع …
Read More »سه کاربرد کلیدی تکنولوژی هوش مصنوعی در مراحل مختلف فرآیند اجتهاد
حجتالاسلام مهری ضمن بیان اهمیت پرداختن به هوش مصنوعی یکی از وظائف فقه در عصر جدید را بررسی مسائل و کشف احکام و موضوعات مربوط به تکنولوژی «هوش مصنوعی» دانست و سه کاربرد کلیدی تکنولوژی هوش مصنوعی در مراحل مختلف فرآیند اجتهاد تبیین نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدجواد مهری، مسئول کمیته و کارگروه فقه و حقوق ستاد …
Read More »نگاهی به ساختار معرفتی گروه فقه و حقوق مالکیت فکری
برخی از اندیشمندان اسلامی نهاد مالکیت فکری را نپذیرفتهاند. نپذیرفتن این نهاد بهمعنای نبود مسئله نیست بنابراین چنین دیدگاههای باید پاسخ دیگری را برای حل مشکل پیشنهاد دهند. البته ممکن است گفته شود ارائه راهحل وظیفه فقه و حقوق نیست، ولی دراینجا سخن بر سر تعیین وظیفه و اختیارات نمیباشد، بلکه سخن در بر طرفکردن مشکلات و حل مسائل در …
Read More »درآمدی بر کتاب «البضاعه المزجاه فی فقه المعاملات»
جدیدترین کتاب حجتالاسلام والمسلمین سیدعلی خمینی، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه نجف با عنوان «البضاعه المزجاه فی فقه المعاملات» در شش فصل و ۵۴۴ صفحه، توسط دارالعارف بیروت به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، البضاعه المزجاه فی فقه المعاملات را میتوان مجموعه و منظومهای در فقه معاملات نامید که در مجلدّ اول خود از نظام معاملات …
Read More »آشنایی فقیه با تاریخ جاهلیت در تغییر نگاه فقهی او به زمان حاضر مؤثر است/ اعتقاد راه گفت وگو را میبندد!
عقیده دارم یک طلبه خوب کسی است که تاریخ تمدن بشری، تاریخ تمدن اسلامی، حتى تاریخ جاهلیت و احکام رایج دوره جاهلیت را بخواند و بداند. این نکته بسیار مهم است که یک فقیه بداند در عصر جاهلیت چه احکامی وجود داشته است و چه تحولی در عصر ظهور اسلام پیدا کرده است. باید فقیه بداند در جاهلیت چه قواعدی …
Read More »تولید نظریه در فقه حکومتی و علوم انسانی، لازمه تحقق تمدن نوین اسلامی
اگر حوزههای علمیه نتوانند علوم انسانی- اسلامی و دینی تولید کنند، نمیتوانند به سمت و سوی تحقق تمدن نوین اسلامی حرکت کنند و به نظر من علیرغم این که فقه حکومتی بسیار مهم است؛ اما بحث ورود به نظریه پردازی در علوم انسانی نسبت به فقه حکومتی ارجحیت بیشتری دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین قاسم ترخان مدیر گروه …
Read More »رویکردهای خاورشناسان به تاریخگذاری حدیث؛ تحلیل و نقد
تاریخگذاری روایات هم در شناخت جوانب روایات غیر معتبر سودمند است و هم در شناخت عمیقتر روایات معتبر؛ در روایات ضعیف، تعیین خاستگاه تاریخی و جغرافیایی روایت، برای شناخت جنبههای گوناگون جامعه، مکان و زمانی روایات ساختگی مفید است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، برخی اسلام پژوهان غربی بر مبنای تردید و تشکیک در وثاقت اسانید و نقلها، روایات و احادیث …
Read More »نقش حمل بر متعارف در استنباط فقهی
آنچه بیش از همه در بحث اصول نقش متعارف را برجسته میسازد در بحث جمع عرفی است که بسیاری از مواقع میتوانیم مطلق را بر متعارف حمل کنیم. نکتهاش هم این است که اگر مدار جمع عرفی را اظهر و ظاهر بدانیم، ولو مطلقات و عمومات افراد نادر را هم شاملند، ولی ظهور مطلق و عموم نسبت به افراد نادر، …
Read More »ورود انگاره دولت ـ ملت مدرن، انگاره حکومت اسلامی را دچار اختلال کرده است
حجتالاسلام محمدتقی سبحانی معتقد است ورود انگاره دولت ـ ملت مدرن، تا حد زیادی انگاره حکومت اسلامی را دچار اختلال کرده است و فقه شیعه نتوانسته به صورت کامل، تفاوت چارچوبی و پارادایمیک دولت ـ ملت مدرن با حکومت اسلامی را ادراک کند، از اینرو تلاش کرده خلاء تئوریک و نظری خود در عرصه امتداد عینی و مدلهای اجرایی ولایت …
Read More »احادیث منفرد فقهی الزامی؛ رفتار شیخ صدوق و چگونگی تحلیل آن
کتاب «احادیث منفرد فقهی الزامی؛ رفتار شیخ صدوق و چگونگی تحلیل آن» اثر جدید استاد سیدعلیرضا حسینی شیرازی از سوی نشر رودآبی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در بستر اعتبارسنجی برآمده از مکتب متأخران، با دیدگاههایی روبرو میشویم که با واقعیتهای حاکم بر تاریخ اعتبارسنجی احادیث شیعه فاصله بسیاری دارند. به عنوان نمونه میتوان به یکی …
Read More »حجاب یک ضرورت شرعی است؛ باید درباره آن بحث و گفتوگو شود/ اگر نهی از منکر عدهای را روی دنده لج بیندازد، دیگر نهی از منکر نداریم/ باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد
به عنوان یک طلبه احساس میکنم که باید روی اعتقاد مردم خیلی حساب کرد. اشتباه نشود نمیگویم که جامعه یله و رها باشد، متأسفانه یله و رها بودن مفاسدی دارد؛ عرض من این است که برای یک بار هم که شده عقلا را دعوت کنیم، اندیشمندان را بخواهیم تا برای موضوع حجاب طرح بدهند و به لوازم کار دقت کنیم. …
Read More »حدیث گرایی غیر اصولی/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: با وجود اینکه در سالهای اخیر پژوهشهای حدیث شناسی و اعتبارسنجی متون توجه بسیاری را به خود جلب کرد و ماهیت و طبیعت تعدادی از کتابهای حدیثی روشنتر شد اما متأسفانه همچنان شاهد این هستیم که عدهای بدون هرگونه احتیاط و توجه به مبانی صحت اعتبار حدیث و منابع حدیثی هر پاره نوشته عربی را به توهم اینکه …
Read More »شماره جدید «تقریرات» منتشر شد
دوازدهمین شماره دوفصلنامه فرهنگی تقریرات، با آثار و گفتاری از اندیشوران حوزه و دانشگاه چاپ و در پیشخوان مطبوعات قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره دوفصلنامه «تقریرات» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اشرف فتحی، در ایام نوروز ۱۴۰۲ با طرح جلدی معنادار؛ با نوشتهها و گفتارهایی از: سید محمدهادی گرامی، سعید رضوی فقیه، محمد منصوری بروجنی، …
Read More »پیشنهاد تشکیل «شورای فقهی جهانی» برای حل مسئله «طلاق شفاهی»
در بحبوحه جنجال گستردهای که عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر در مورد «طلاق شفاهی» پشت آن ایستاده است، احمد الطیب، شیخ الازهر پیشنهاد تشکیل شورای علمای فقهی در جهان اسلام برای حل مسئله وقوع یا عدم وقوع طلاق شفاهی را داد. به گزارش شبکه اجتهاد، السیسی در مارس گذشته اعلام کرد که کار برای پیش نویس قانون جدیدی که مستلزم …
Read More »همدلی و همکاری قوای سهگانه یک راهبرد اساسی است/ نگاههای مختلف مردم به مساول محل اختلاف نشود/ راهبرد امروز جهان اسلام باید کمک و تقویت عناصر مبارز داخل فلسطین باشد
رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبههای نماز عید فطر در مصلای امامخمینی(ره) تهران، بر همدلی و همافزایی قوای سهگانه، تمرکز بر حل مسئله و پرهیز از حواشی، اتحاد مردم تاکید کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، ملت مؤمن و موحد ایران، امروز نماز پرشکوه عید فطر را به پاس یک ماه طاعت وعبادت، در سراسر کشور اقامه کرد و سجده شکر …
Read More »نکات ۱۰گانه مدیر حوزههای علمیه درباره عفاف و حجاب
مرکز مدیریت حوزههای علمیه قم در بیانیهای بر احساس مسئولیت همه جانبه نهادهای مسئول و ایفای نقش موثر آنان، در کنار برخورد قانونی با عوامل اصلی اشاعه فرهنگ بیحیایی و بیحجابی، به ویژه گروههای سازمان یافته تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز مدیریت حوزههای علمیه درباره موضوع عفاف و حجاب، بیانیهای صادر کرد که متن آن به این شرح …
Read More »انتشار اولین شماره «پژوهشنامه مطالعات وقف و امور خیریه»
«پژوهشنامه مطالعات وقف و امور خیریه» وابسته به دانشگاه اصفهان، اولین دوفصلنامه دانشگاهی است که به طور تخصصی به مسائل و چالشهای حوزه خیر و نیکوکاری میپردازد و در نظر دارد با پژوهش و تولید علم نافع، نوآور و کاربردی در عرصه مطالعات و مدیریت امر خیردر عرصههای مختلف امر خیر و مطرح نمودن ضرورت نظم دهی و ساماندهی به …
Read More »تأملی در فطریه مهمان!/ مسعود بُندار
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحثی قدیمی و منصوص در فقه وجود دارد و آن زکات فطریه مهمان است. تعبیر فقها در این مسئله با محوریت نانخور باعث شد که روایات این بحث مورد بررسی قرار گیرد و نتایجی به دست آمد که گزارش آن برای پژوهشگران خالی از دقت نیست. در رساله محشی مرحوم امام آمده است: «مسأله ۱۹۹۳ انسان باید …
Read More »بررسی رؤیتپذیری «هلال ماه شوال ۱۴۴۴» با حضور نمایندگان مراجع
شبکه اجتهاد: همزمان با استهلال ماه شوال المکرّم ۱۴۴۴ در سراسر کشور؛ نشست هماندیشی در خصوص استهلال تحت عنوان «بررسی رؤیتپذیری هلال ماه شوال» با حضور نمایندگان مراجع معظم تقلید، رئیس دفتر مقام معظم رهبری در قم، کارشناسان برجسته استهلال و جمعی از شخصیتهای حوزوی، در مؤسسه موضوعشناسی احکام فقهی تشکیل و با ستاد استهلال دفتر رهبری و گروههای رصدی …
Read More »رصد هلال ماه شوال در رصدخانه امام علی (ع)
شبکه اجتهاد: رصد هلال ماه شوال در رصدخانه امام علی (ع) تحت اشراف دفتر حضرت آیتالله سیستانی در قم/ عکس: محمد محسن زاده
Read More »